Hükümlülerin beslenmelerine ilişkin işlem ve faaliyetlerine yönelik İnfaz Hakimliğine şikayette bulunulabileceği hk.

Karar

YARGITAY

 

1. CEZA DAİRESİ

 

Esas Numarası: 2023/1950

 

Karar Numarası: 2023/797

 

Karar Tarihi: 03.03.2023

 

KARAR : İtirazın reddine

 

Hükümlü veya tutuklunun kaçması, tasarlayarak öldürme suçlarından ... 2 Nolu F Tipi Yüksek Güvenlikli Kapalı Ceza İnfaz Kurumunda hükümlü bulunan ...'ın, yemek saatlerinin ramazan ayında iftar ve sahur saatlerine göre güncellenmesine yönelik talebinin kabulüne, ramazan ayı süresince yemek dağıtım saatlerinin ... ilinin iftar ve sahur saatlerine göre güncellenmesine ve bu konuda gereğinin yapılması için yemeklerin pişirildiği ... 1 Nolu F Tipi Yüksek Güvenlikli Kapalı Ceza İnfaz Kurumuna müzekkere yazılmasına dair ... 2. İnfaz Hakimliğinin, 01.04.2022 tarihli ve 2022/739 Esas, 2022/1227 Karar sayılı kararına karşı hükümlü tarafından anılan Mahkemece "Hükümlü/tutuklulara ramazan ayı süresince iftar saatinden en erken 30 dakika, sahur saatinden ise en erken 60 dakika öncesinde olacak şekilde iaşe yemek dağıtımı yapılarak sıcak yemek tüketebilmeleri hususunda gerekli hassasiyetin gösterilmesinin istenmesi" şeklinde karar verilmesi gerektiği yönünde yapılan itirazın reddine dair ... 1. Ağır Ceza Mahkemesinin, 26/04/2022 tarihli ve 2022/900 değişik iş sayılı kararı ile ilgili olarak;

 

Adalet Bakanlığının, 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 309 uncu maddesinin birinci fıkrası uyarınca, 27.12.2022 tarihli ve 94660652-105-59-21232-2022-Kyb sayılı evrakı ile kanun yararına bozma istemine istinaden düzenlenen, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının, 15.02.2023 tarihli ve 2022/165532 sayılı Tebliğnamesi ile dava dosyası Daireye gönderilmekle, gereği düşünüldü;

 

I. İSTEM

 

Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının, 15.02.2023 tarihli ve 2022/165532 sayılı kanun yararına bozma isteminin;

 

“4675 sayılı İnfaz Hakimliği Kanunu'nun "İnfaz hakimliklerinin görevleri" başlıklı 4 ncü maddesinin birinci fıkrasında, "İnfaz hâkimliklerinin görevleri şunlardır :1. Hükümlü ve tutukluların ceza infaz kurumları ve tutukevlerine kabul edilmeleri, yerleştirilmeleri, barındırılmaları, ısıtılmaları ve giydirilmeleri, beslenmeleri, temizliklerinin sağlanması, bedensel ve ruhsal sağlıklarının korunması amacıyla muayene ve tedavilerinin yaptırılması, dışarıyla ilişkileri, çalıştırılmaları gibi işlem veya faaliyetlere ilişkin şikâyetleri incelemek ve karara bağlamak" şeklinde,

 

4675 sayılı İnfaz Hakimliği Kanunu'nun "İnfaz hakimliklerinin görevleri" başlıklı 5 nci maddesinde, "Ceza infaz kurumları ve tutukevlerinde hükümlü ve tutuklular hakkında yapılan işlemler veya bunlarla ilgili faaliyetlerin ya da Cumhuriyet savcısının ceza ve güvenlik tedbirlerinin infazına ilişkin verdiği kararların kanun veya diğer mevzuat hükümlerine aykırı olduğu gerekçesiyle bu karar, işlem veya faaliyetlerin öğrenildiği tarihten itibaren onbeş gün, herhalde yapıldığı tarihten itibaren otuz gün içinde şikâyet yoluyla infaz hâkimliğine başvurulabilir" şeklinde yer alan düzenlemelere nazaran,

 

Ceza infaz kurumunun barındırdığı hükümlülerin beslenmelerine ilişkin işlem ve faaliyetlerine yönelik İnfaz Hakimliğine şikayette bulunulabileceği, fakat söz konusu yolun işletilebilmesi için öncelikle hükümlüler hakkında ceza infaz kurumunca gerçekleştirilmiş bir işlem ve faaliyetin olmasının gerektiği, nitekim bu durumda söz konusu faaliyetin veya işlemin infaz hakimliğince denetlenebileceği, aksi halde infaz hakimliğinin idarenin yerine geçerek bir karar vermesinin mümkün olmadığı,

 

Somut olayda ise, adı geçen hükümlünün; bulunduğu Ceza İnfaz Kurumunda kendilerine sunulan yiyeceklerin ramazan ayında iftar ve sahur saatleriyle uyumlu olarak dağıtılmadığına ilişkin ilgili idareye başvuruda bulunmaksızın, doğrudan şikayette bulunduğu ancak hükümlünün şikayetine konu meselenin esasen başvurması halinde öncelikle ceza infaz kurumu idaresi tarafından değerlendirilebilecek ve hakkında bir işlem veyahut faaliyet gerçekleştirilebilecek hususlardan olduğu ayrıca İnfaz Hakimliğinin 22.04.2021 tarihli iftar ve sahur saatlerinin bildirilmesi yönündeki müzekkeresine anılan Ceza İnfaz Kurumu Müdürlüğünün 22.04.2021 tarihli cevabında "Programda 07.00-07.30 saatleri arasında kahvaltı, 12.00-13.00 saatleri arasında öğlen yemeği, 17.00-17.30 saatleri arasında akşam yemeği, 24.00 yatış olarak belirlendiği; Adalet Bakanlığı Ceza ve Tevfikevleri Genel Müdürlüğünün 14.04.2021 tarihli ve E-95895915-010.07.01-1672/40845 sayılı yazısı neticesinde yemeklerin pişirildiği ... 1 Nolu F Tipi Yüksek Güvenlikli Kapalı Ceza İnfaz Kurumuna ve yemeklerin taşınması için araç tahsis eden ... Açık Ceza İnfaz Kurumuna müzekkere yazılarak iftar yemeklerinin 18.00'da sahur yemeklerinin ise 02.00'da gönderilmesi ve araç tahsis edilmesinin istenildiği, yemek saatlerinin gelişi ile henüz herhangi bir değişikliğin bulunmadığı, gerekli koordinasyonun sağlanmasına müteakiben sahur ve iftar yemek saatlerinin güncelleneceği tespit edilmiştir." şeklinde belirtildiği üzere, sahur ve iftar yemek saatlerinin Adalet Bakanlığı Ceza ve Tevfikevleri Genel Müdürlüğünün yazısı doğrultusunda güncelleneceğinin de anlaşılması karşısında,

 

Hükümlünün talebi ile ilgili olarak öncelikle ilgili Ceza İnfaz Kurumuna müracaat etmesini müteakip, ceza infaz kurumunca yapılacak işlem veya faaliyet sonrasında kararın veya uygulamanın yerinde görülmemesi halinde şikayet hakkının kullanılmasının gerektiği, ancak bu halde ceza infaz kurumu işleminin denetlenmesi imkanının olacağı, dosya kapsamında ise, şikayet ve karar tarihinde hükümlünün talebine dair önceden ceza infaz kurumuna başvurulması sonucu verilmiş veya yapılmış infaz hakimliğince incelenebilir bir ceza infaz kurumu işlemi yada faaliyeti bulunmadığı cihetle, infaz hakimliğince talep hakkında karar verilmesine yer olmadığına dair karar verilmesi gerektiği gözetilmeden, itirazın bu yönden kabulü yerine, yazılı şekilde reddine karar verilmesinde isabet görülmemiştir.”

 

Şeklindeki gerekçeye dayandığı anlaşılmıştır.

 

II. GEREKÇE

 

1. 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 309 ncu maddesinin, (1), (2) ve (3) ncü fıkraları;

 

(1) Hâkim veya mahkeme tarafından verilen ve istinaf veya temyiz incelemesinden geçmeksizin kesinleşen karar veya hükümde hukuka aykırılık bulunduğunu öğrenen Adalet Bakanlığı, o karar veya hükmün Yargıtayca bozulması istemini, yasal nedenlerini belirterek Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığına yazılı olarak bildirir.

 

(2) Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı, bu nedenleri aynen yazarak karar veya hükmün bozulması istemini içeren yazısını Yargıtayın ilgili ceza dairesine verir.

 

(3) Yargıtayın ceza dairesi ileri sürülen nedenleri yerinde görürse, karar veya hükmü kanun yararına bozar.

 

Şeklinde düzenlenmiştir.

 

2. 4675 sayılı İnfaz Hakimliği Kanunu’nun 4 ve 6 ncı madde hükümleri birlikte değerlendirildiğinde, İnfaz Hakimliğinin görevinin ceza infaz kurumunda yer alan tutuklu ve hükümlülere ilişkin cezaevi idaresinin eylem ve işlemlerinin şikayet yolu ile kanun veya diğer mevzuat hükümleri ile hukukun genel ilkelerine uygunluğunun denetlenilmesine ilişkin olduğu, İnfaz Hakimliğince hükümlü veya tutuklu tarafından yapılan şikayetin kabulü halinde cezaevi idaresi tarafından verilen kararın veya yapılan işlemin iptaline ya da faaliyetin durdurulmasına veya ertelenmesine karar verilebileceği, ancak idarenin yerine geçerek bir karar verilmesinin mümkün olmadığı açıktır.

 

3. Somut olayda hükümlünün kendilerine verilen yiyeceklerin ramazan ayında iftar ve sahur saatleriyle uyumlu olarak dağıtılması için idareye başvuruda bulunmaksızın, doğrudan İnfaz hakimliğine şikayette bulunduğu ve İnfaz hakimliğince hükümlü tarafından idareye yapılan başvuru sonucu idarece verilen ve iptal edilmesi gereken karar ya da işlem, durdurulması ya da ertelenmesi gereken bir faaliyet olmamasına rağmen idarenin yerine geçilerek “Ramazan ayı süresince yemek dağıtım saatlerinin sahur ve iftar yemek saatlerine göre güncellenmesine” şeklinde o ceza infaz kurumunda kalan tüm hükümlü ve tutukluların durumunu da etkileyecek şekilde karar verilmesi Kanun’a aykırı olup kanun yararına bozma talebi yerinde görülmüştür.

 

III. KARAR

 

1. Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının kanun yararına bozma isteminin KABULÜNE,

 

2. ... 1. Ağır Ceza Mahkemesince verilen 26/04/2022 tarihli ve 2022/900 değişik iş sayılı kararın 5271 sayılı Kanun’un 309 uncu maddesinin üçüncü fıkrası gereği, oy birliğiyle KANUN YARARINA BOZULMASINA,

 

Dava dosyasının, Mahkemesine gönderilmek üzere Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığına TEVDİİNE,

 

03.03.2023 tarihinde karar verildi.

Bu sayfa 115 kez görüntülendi.