Hizmet alımlarında teklif fiyata dahil olduğu belirtilen bir kalemin, yaklaşık maliyete eklenmemiş olması mevzuata aykırılık teşkil eder mi?

İhaleyi Yapan Daire:  

Başvuru Tarih ve Sayısı:  

Başvuruya Konu İhale:  

Kurumca Yapılan İnceleme ve Değerlendirme:  

Karar:  

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, idarece kendilerine gönderilen ilk kesinleşen ihale kararında ihalenin Rigel Özel Güv. Kor. Eğt. Hizm. Ltd. ş�ti. üzerinde kaldığı ve ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak Çanakkale Özel Güv. Hizm. Tic. Ltd. ş�ti.nin belirlendiğinin belirtildiği, adı geçen isteklilerin teklif etmiş olduğu bedellerle ihale konusu işin yapılmasının mümkün olmadığı düşünüldüğünden bu isteklilere ait tekliflerin aşırı düşük teklif sorgulamasına tabi tutulması gerektiği iddiasıyla idareye yapmış oldukları şikâyet başvurusu sonrasında bu başvuruya ilişkin herhangi bir karar alınmadan 15.01.2014 tarihli kararla, İdari ş�artname'de teknik eksiklikler bulunduğu gerekçesiyle ihalenin iptaline karar verildiği, ihale dokümanı kesinleştiğinden, ayrıca idarenin gerekçesi somut ve yeterli olmadığından idarenin ihalenin iptali kararının mevzuata uygun olmadığı, bu nedenle herhangi bir gerekçeye dayandırılmadan alınan iptal kararının iptaline karar verilmesi gerektiği iddiasına yer verilmiştir.

                  İptal gerekçeleri ile sınırlı olarak yapılan inceleme sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

İncelemeye konu ihaleye dört istekli tarafından teklif sunulduğu, 30.12.2013 tarihli ihale komisyonu kararı ile bütün isteklilerin tekliflerinin geçerli teklif olarak belirlendiği, ihalede en yüksek teklifi veren başvuru sahibi dışındaki diğer üç isteklinin teklifi aşırı düşük bulunarak açıklama istendiği, bu isteklilerden Beyza Grup Özel Güv. Ltd. ş�ti.nin açıklama sunmadığı, açıklama sunan diğer iki istekliden Rigel Özel Güv. Kor. Eğt. Hizm. Ltd. ş�ti.nin açıklaması uygun bulunarak ihalenin bu istekli üzerinde bırakıldığı ve açıklaması uygun bulunan diğer istekli Çanakkale Özel Güv. Hizm. Tic. Ltd. ş�ti.nin ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak belirlendiği görülmüştür.

31.12.2013 tarihli kesinleşen ihale kararının bildirimi sonrasında başvuru sahibi tarafından 14.01.2014 tarihinde idareye şikâyet başvurusunda bulunulmuş, yapılan başvuruda, ihale üzerinde bırakılan istekli ile ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi isteklilerden açıklama istenmeden ihalenin sonuçlandırıldığı iddia edilmiş ve ihale konusu iş kapsamında temini gereken palaska ve uygun kemer ile defterlerin amortismana tabi malzemeler olmaması nedeni ile bu giderler için de açıklama yapılması gerektiği belirtilerek, söz konusu isteklilerden açıklama istenmiş ve bu giderler için söz konusu isteklilerce bir bedel öngörülmemiş ise bu isteklilere ait tekliflerin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği iddiasında bulunulmuştur.

Başvuru sahibinin şikâyet başvurusu sonrasında 15.01.2014 tarihli ihale komisyonu kararı ile  "İdari ş�artname'de teknik eksiklikler bulunduğu ve bu eksikliklerin ihaleye sunulan tekliflerin esasını değiştirecek nitelikte olması"�  gerekçe gösterilerek ihalenin iptaline karar verildiği ve iptal kararının aynı tarihte ihale yetkilisince onaylandığı görülmüştür.

İhale komisyonu kararında belirtilen ve İdari ş�artname'de bulunduğu ifade edilen teknik eksikliklerin neler olduğu ve ne surette tekliflerin esasını değiştireceğinin tespitine ilişkin olarak 05.02.2014 tarihli yazı ile idareden bilgi talebinde bulunulmuş, gönderilen 10.02.2014 tarihli cevap yazısında  "...Oluşan teknik eksiklik... Görehan Özel Güv. Kor. ve Güv. Eğt. Hizm. Ltd. ş�ti.nin 14.01.2014 tarihli şikâyet dilekçesinin incelenmesi sonucunda ortaya çıkmıştır... Oluşan bu teknik eksikliği daha detaylı olarak ifade edersek; Teknik ş�artname'nin 17'nci maddesinin 15'inci bendinde isteklilerden talep edilen ve özel güvenlik hizmetlerinin sağlıklı yürütülmesi için gerekli olan; 2 adet el dedektörü, 2 adet el feneri, bütün personele verilmek üzere cop, bütün personele verilmek üzere kelepçe, bütün personele verilmek üzere düdük, bütün personele verilmek üzere palaska ve uygun kemer ekipmanları Teknik ş�artname'de yer alırken İdari ş�artname'ye konması unutulmuştur. Sehven oluşan bu teknik eksiklik, aşırı düşüğe giren isteklilerden idaremizce istenen aşırı düşük sorgusunu esastan etkilemiş olup isteklilerin vermiş oldukları savunmanın da esasen eksik olmasına neden olmuştur. İdaremiz aşırı düşük sorgusu yaparken yukarıda yazılmış olan ekipmanlar İdari ş�artname'de yer almadığından, aşırı düşük sorgusunda bu ekipmanlara dair bir  savunma  talebinde bulunulmamış, dolayısıyla istekliler de sundukları savunmada bu ekipmanlara dair açıklama yapamamışlardır..."�  ifadelerine yer verilmiştir.

İdari ş�artname'nin "Teklif fiyata dahil olan giderler"� başlıklı 25'inci maddesinde  "...25.3.1. İşin süresi ve personel sayısı dikkate alınarak ilgili mevzuatına göre hesaplanacak işçilik ücreti:

Özel güvenlik personeline (11 kişiye) brüt asgari ücretin en az %35 fazlası ödenecektir.

Ulusal bayram ve resmi tatil günlerinde görev yapacak gün ve personel sayısı: 14,5 gün x 11 personel = 159,5 gün

 25.3.2. Yemek, yol ve giyecek giderleri:

Brüt 1 günlük yemek bedeli 5,00 TL x 26 gün brüt 1 günlük yol bedeli 3,500 TL x 26 gün

Çalıştırılacak özel güvenlik personeline aşağıda belirtilen giyecek eşyaları ayni olarak verilecektir.

1 adet yazlık + 1 adet kışlık pantolon, 2 adet yazlık + 2 adet kışlık gömlek, 1 adet kravat, 1 adet kazak, 1 adet mont, 1 adet kep, 1 adet yazlık + 1 adet kışlık ayakkabı, 1 adet yağmurluk, 1 adet lastik çizme.

...

25.3.4. Diğer giderler: Zorunlu mali sorumluluk sigortası.

...

25.5. Kısa vadeli sigorta prim oranları belirtilecektir.

SSK İşveren Primi :% 18,5

SSK İşveren Primi (İş Kazaları ile Meslek Hasta Sig. Prim Oranı) : % 2

SSK İşçi Hissesi : %14

İşsizlik İşveren Primi : % 2

İşsizlik İşçi Hissesi : % 1"�düzenlemesine,

Teknik ş�artname'nin 17'nci maddesinde  "...15. Ayrıca belirtilen şahsi gereç ve donatımın dışında, işyeri/personel bazında kullanım için, aşağıda belirtilen gereçleri sağlayarak, tam olarak İl Özel İdaresi /İş yerinde bulundurmak ve yerinde, zamanında, yeterli ölçüde ve amacına uygun olarak kullandırtmakla yükümlüdür;

1- El detektörü, (2 adet), (her iş yerinde),   2-El feneri (2 adet),(her iş yerinde), 3-Cop (çalışan her personele)

2-Kelepçe (çalışan her personele)

3-Düdük (çalışan her personele)

4- Palaska ve uygun kemer(çalışan her personele)"�düzenlemesine yer verilmiştir.

Kamu İhale Genel Tebliği'nin "Hizmet alımı ihalelerinde aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi"� başlıklı 79'uncu maddesinde  "79.1. Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde, tekliflerin değerlendirilmesinde;

İhale ve sözleşmeye ilişkin damga vergileri, Kamu İhale Kurumu payı ve noter masrafları gibi sözleşme giderleri ile amortisman, kıdem tazminatı, işyeri hekimliği ücreti, oryantasyon (ihale konusu işe uyum) eğitimi gideri, yaka kartı ve bu mahiyetteki genel giderleri karşılamak üzere birim fiyat teklif cetvelinde yer alan her bir işçilik kalemindeki (yol, yemek ve giyecek dahil brüt asgari ücret veya brüt asgari ücretin yüzde (%) fazlası üzerinden ücret hesaplanan işçilik kalemi ile ulusal bayram ve genel tatil günleri ve fazla çalışma saatlerine ilişkin işçilik kalemleri) birim fiyatlar ile işçi sayısı üzerinden teklif alınması idarece uygun görülmeyen iş kalemi/kalemleri kapsamında çalıştırılacak olan her bir personelin işçilik maliyeti üzerinden % 3 oranında sözleşme giderleri ve genel giderler hesaplanacaktır.

79.2.  Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde; amortisman, kıdem tazminatı, iş yeri hekimliği ücreti, oryantasyon eğitimi gideri, yaka kartı ve bu mahiyetteki giderlerin genel giderler içinde yer alacağı kabul edileceği için aşırı düşük teklif sorgulamasında bu giderler, önemli teklif bileşeni olarak belirtilmeyecek ve isteklilerden aşırı düşük teklif sorgulamasına verdikleri cevaplarda bu giderler için bir bedel öngörmeleri istenmeyecektir. Sözleşme giderleri ve genel giderler içinde değerlendirilmesi öngörülen giderler idari şartnamelerde "teklif fiyata dahil olan diğer giderler"� kısmında belirtilmeyecektir.

...

79.4. ...Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde, kar hariç yaklaşık maliyet tutarının üzerindeki teklifler aşırı düşük teklif olarak kabul edilmeyecektir.

...

79.4.2.23.  Özel güvenlik hizmet alımlarında ihale konusu işe ilişkin her türlü güvenlik sistem ve cihazları ile ekipman, alet, edevat, kelepçe, cop, dedektör, telsiz, el feneri, düdük gibi makine ve ekipman maliyetlerinin tamamı, sözleşme ve genel giderler içerisinde yer alan amortisman olarak kabul edilecek ve aşırı düşük teklif sorgulamasında önemli bir bileşen olarak değerlendirilmeyecektir.

Özel güvenlik hizmet alım ihalelerinde aşırı düşük teklif sorgulamasında giyim bedeli ise önemli bir bileşen olarak görülecek ve isteklilerce giyim bedelini tevsik eden belgeler sunulacaktır. Giyeceklerin daha önce alındığı ve bunun için bir gider öngörülmediği gibi açıklamalar kabul edilmeyecektir.

Özel güvenlik hizmet alım ihalelerinde mali sorumluluk sigortası gideri aşırı düşük teklif sorgulamasında önemli bir bileşen olarak kabul edilecek ve isteklilerce aşırı düşük teklif sorgulaması çerçevesinde sigorta acentelerinden alınarak sunulan poliçe, proforma fatura veya sözleşmelerin ekine sigorta acentelerince Özel Güvenlik Mali Sorumluluk Sigortası Tarife ve Talimatında yer alan teminat tutarları üzerinden teklif ettikleri sigorta prim tutarlarıyla özel güvenlik mali sorumluluk sigortası hizmetini geçekleştirebileceklerine ilişkin ilgili sigorta şirketinin genel müdürlüğünden veya bölge müdürlüğünden alınan teyit yazısının eklenmesi ve bu teyitlerin yetkili kişilerin imzasını taşıması gerekecektir. Ancak sigorta şirketlerinin genel müdürlük veya bölge müdürlüklerinden alınmış poliçe veya fiyat teklifleri için teyit alınmasına gerek bulunmamaktadır."�  açıklanması bulunmaktadır.

Her bir personel için yüklenici tarafından temini gereken palaska ve kemerin İdari ş�artname'de giyim malzemeleri içinde değil, kelepçe, cop, düdük, el dedektörü gibi amortismana tabi malzemeler arasında belirtilmiş olmasının palaska ve kemerin idarece giyim malzemesi olarak değil, özel güvenlik hizmeti alımında kullanılacak ekipman olarak değerlendirildiği anlamına geldiği, idarenin bu değerlendirmesine yönelik olarak da ihale dokümanına itiraz kapsamında herhangi bir şikâyet başvurusunda bulunulmadığı anlaşılmıştır. Dolayısıyla ihale dokümanının kesinleştiği incelemeye konu ihale açısından söz konusu malzemelerin giyim malzemesi olarak değil, kelepçe, cop, dedektör, düdük gibi amortismana tabi malzeme olarak kabul edilmesi ve anılan Tebliğ açıklaması uyarınca bu malzemelere ilişkin giderlerin %3 oranındaki giderleri ve genel giderler içerisinde değerlendirilmesi gerekmektedir.

Bu çerçevede amortisman giderinin %3 giderleri ve genel giderler içerisinde olduğu dikkate alındığında ve anılan Tebliğ açıklaması uyarınca sözleşme giderleri ve genel giderler içinde değerlendirilmesi öngörülen giderlerin İdari ş�artname'de "teklif fiyata dahil olan diğer giderler"� kısmında belirtilmemesi gerektiği göz önünde bulundurulduğunda, Teknik ş�artname'de belirtilen malzemelere İdari ş�artname'de yer verilmemesine yönelik idarenin iptal gerekçesinin mevzuata uygun olmadığı anlaşılmıştır.

Öte yandan başvuru sahibinin şikâyet başvurusunun aşırı düşük tekliflerin tespiti ve değerlendirilmesine ilişkin olduğu, idarenin ihaleyi iptal gerekçesinin de, ihale dokümanında yer alan eksiklikten kaynaklı olarak aşırı düşük tekliflerin sağlıklı bir şekilde değerlendirilmesi imkânının bulunmadığına yönelik olduğu dikkate alındığında, aşırı düşük tekliflerin tespitine esas olan kâr hariç yaklaşık maliyetin, ihalenin mevzuata uygun bir şekilde sonuçlandırılmasını mümkün kılacak surette tespit edilip edilmediğinin de itirazen şikâyet başvurusu kapsamında incelenmesi gerekmektedir.

İdarece ihale işlem dosyası kapsamında gönderilen yaklaşık maliyet icmal tablosu incelendiğinde, giyim dahil asgari işçilik maliyetinin 277.715,52 TL olarak belirlendiği ve bu tutar kâr hariç yaklaşık maliyet olarak kabul edilerek aktarılan Tebliğ açıklaması uyarınca bu tutarın altında teklif veren isteklilerin tekliflerinin aşırı düşük teklif sorgulamasına tabi tutulduğu, başvuru sahibinin teklif bedeli ise bu tutarın üzerinde olduğundan sorgulamaya tabi tutulmadığı anlaşılmıştır.

Aktarılan İdari ş�artname maddesinde özel güvenlik mali sorumluluk sigortası giderinin teklif fiyata dahil gider arasında olduğu belirtilmiş, ancak yaklaşık maliyetin tespiti kapsamında idarece söz konusu gidere ilişkin herhangi bir belirleme yapılmadığı ve bu gidere ilişkin maliyetin yaklaşık maliyet hesabına dahil edilmediği görülmüştür. Bu bağlamda teklif fiyata dahil bütün giderler idarece yaklaşık maliyet hesabına dahil edilmediğinden incelemeye konu ihale açısından aşırı düşük tekliflerin sağlıklı bir şekilde tespitinin mümkün olmadığı anlaşılmış, dolayısıyla başvuru sahibinin idareye yapmış olduğu şikâyet başvurusunun idarece karara bağlanması ve ihalenin mevzuata uygun bir şekilde sonuçlandırılmasının, ihalenin bulunduğu aşama itibari ile mümkün olmadığı tespit edilmiştir.

 Sonuç olarak, idarenin ihalenin iptaline yönelik idarenin kararının sonucu itibari ile mevzuata uygun olduğu anlaşılmıştır.

                      Açıklanan nedenlerle 4734 sayılı Kanun'un 65′inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 60 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

Anılan Kanun’un 54′üncü maddesinin onuncu fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddine,

Oybirliği ile karar verildi.