Kovuşturma aşamasında davaya katılma isteminde bulunmayan hazine lehine kanun yolu muhakemesince vekalet ücretine hükmedilemeyeceği hk.

Karar

YARGITAY

5. CEZA DAİRESİ

Esas Numarası: 2022/2566

Karar Numarası: 2022/12719

Karar Tarihi: 31.10.2022

SUÇTAN ZARAR GÖREN : Hazine

Mahalli mahkemece verilen hükümler temyiz edilmekle dosya incelendi;

CMK'nın 260/1. maddesine göre rüşvet verme suçundan açılan kamu davasında katılan sıfatını alabilecek surette zarar görmüş olan Hazinenin kanun yoluna başvurma hakkının bulunması ve hükümlerin vekili tarafından 7417 sayılı Kanun'un yürürlük tarihi olan 05/07/2022 tarihinden önce temyiz edilmesi karşısında, 3628 sayılı Yasa'nın değişiklik öncesindeki 18/2. madde ve fıkra hükmü uyarınca başvuru tarihinde müdahil sıfatını kazandığı gözetilerek, incelemenin müdafilerin sanıklar hakkında kurulan mahkumiyet hükümlerine, katılan Hazine vekilinin ise vekalet ücretine hasren vaki temyiz itirazlarıyla SINIRLI OLARAK YAPILMASINA karar verildikten sonra gereği düşünüldü:

Dairemizin 2021/11747 Esas sırasında kayıtlı ... Ağır Ceza Mahkemesinin 2017/233 Esas sayılı davası ile temyize konu bu dava arasında suç yönünden fiili ve hukuki bağlantı olduğundan birlikte ele alınarak, diğer yandan kovuşturma aşamasında davaya katılma isteminde bulunmayan ve katılmasına da karar verilmeyen Hazine lehine kanun yolu muhakemesinde vekalet ücreti hükmedilmesine yasal olanak bulunmadığı gözetilerek yapılan incelemede;

5237 sayılı TCK'nın, 05/07/2012 tarihinde yürürlüğe giren 6352 sayılı Yasa ile yapılan değişiklikten önceki rüşveti tanımlayan 252/3. maddesinde "Rüşvet, bir kamu görevlisinin görevinin gereklerine aykırı olarak bir işi yapması veya yapmaması için kişiyle vardığı anlaşma çerçevesinde bir yarar sağlamasıdır" denilerek sadece nitelikli rüşvete yer verildiği, kamu görevlisinin yapması gereken işi yapması ya da yapmaması gereken işi yapmaması için yarar sağlamasının veya kişilerin bu şekildeki ... için kamu görevlisine çıkar temin etmelerinin rüşvet tanımından çıkarıldığı, görevin gereklerine aykırı olarak bir işin yapılması veya yapılmaması için menfaat temin edilmesi durumunda rüşvet, kamu görevlisinin yapması gereken bir işi yapması ya da yapmaması gereken işi yapmaması için yarar sağlaması durumunda da 6352 sayılı Yasa'dan önceki haliyle 5237 sayılı TCK'nın 257/3. maddesinde düzenlenen "görevinin gereklerine uygun davranmak için çıkar sağlama" suçunun oluşacağı, kamu görevlisi olmayan diğer kişilerin ise özgü suç niteliğindeki bu görevi kötüye kullanma suçuna TCK'nın 40/2. maddesi uyarınca azmettiren veya yardım eden sıfatıyla iştirak edebilecekleri gözetildiğinde; sanıklar hakkında, suç tarihlerinde ... 2/1'nci Hd. Tb. 4'üncü Hd. Bl. Komutanlığı emrinde askerlik hizmetini yapmakta olan ...ve ...'a, sınırdan yasal olmayan geçişler yapmalarına ve kaçak eşya geçirmelerine göz yummaları karşılığında menfaat temin etmeleri şeklinde gerçekleştiği kabul edilen eylemleri nedeniyle zincirleme olarak rüşvet verme suçundan mahkumiyet hükümleri kurulmuş ise de; rüşvet suçu bir karşılaşma suçu olduğundan, çok failli suçlardan olup, bir tarafta rüşvet verenin, diğer tarafta ise rüşvet alan kamu görevlisinin yer aldığı, rüşvet veren ve alanın aynı amacın gerçekleşmesini hedefledikleri, bu itibarla esasında veren ve alan açısından tek bir suç olduğu, aynı olaya ilişkin farklı kararlar verilmesinin önüne geçmek, uygulama birliğini sağlamak ve her iki davada adil sonuç çıkmasını temin etmek açısından dava konusu somut olayda sanıklardan rüşvet aldığı iddia olunan ...ve ... hakkındaki dava ile mümkünse inceleme konusu bu davanın birleştirilmesini müteakip, rüşvet suçuna konu paranın kamu görevlisi olan ...'e görevlerinin gereklerine aykırı olan bir işi yapmaları için verilip verilmediği hususunun hiçbir duraksamaya yer vermeyecek şekilde belirlenmesi ve buna bağlı olarak suç niteliğinin tayini bakımından, sanıklar ... ve ... haklarında suç tarihleri olan 23/10/2005 ile 17/01/2006 tarihleri arasında 5607 sayılı Kaçakçılık Yasası'na veya 5682 sayılı Pasaport Yasası'na muhalefet suçlarından açılmış bir soruşturma ve dava olup olmadığının tespitiyle varsa bu evrak ile Kara Kuvvetleri Komutanlığı ... 5. ...Komutanlığı Askeri Savcılığının 11/04/2006 tarihli, 2006/374 Esas, 2006/309 sayılı iddianame ve görevsizlik Kararında yer alan ... hakkındaki Pasaport Kanunu'na muhalefet suçundan verilen görevsizlik kararının akıbetinin araştırılarak dosya arasına getirtilmesinden sonra bütün deliller birlikte değerlendirilmek suretiyle, rüşvet anlaşmasının ne şekilde gerçekleştiğinin her bir olay yönünden karar yerinde ayrı ayrı tartışılıp değerlendirilmesi ve 5237 sayılı TCK'nın mülga 257/3. maddesi kapsamında düzenlenen suç üzerinde durulması sonrasında sanıkların hukuki durumlarının belirlenmesi gerekirken, eksik inceleme ve yanılgılı değerlendirme sonucu yazılı şekilde uygulama yapılması,

Kanuna aykırı, sanıklar müdafilerin temyiz itirazları bu itibarla yerinde görüldüğünden, hükümlerin 5320 sayılı Kanun'un 8/1. maddesi de gözetilerek CMUK'un 321 ve 326/son maddeleri uyarınca BOZULMASINA 31/10/2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.