Sulh mahkemesince alacak davaları hakkında verilen hükümlerin onanması veya bozulması kararları için, karar düzeltme talep edilip edilemeyeceği hk. (HGK)

Karar

 

 

Hukuk Genel Kurulu         2022/491 E.  ,  2022/859 K.

 

 

MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi

 

1. Taraflar arasındaki “alacak” davasından dolayı, bozma kararı üzerine direnme yoluyla ... Sulh Hukuk Mahkemesince verilen 18.02.2014 tarihli ve 2014/45 E., 2014/141 K. sayılı kararın bozulmasına ilişkin Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 07.12.2021 tarihli ve 2017/(6)3-1544 E., 2021/1592 K. sayılı kararının, karar düzeltme yoluyla incelenmesi davalı vekili ve katılma yoluyla davacı vekili tarafından verilen dilekçeler ile istenilmiş olmakla, Hukuk Genel Kurulunca dilekçeler, düzeltilmesi istenen karar ve dosyadaki ilgili bütün belgeler okunduktan sonra gereği görüşüldü:

 

2. Dava alacak istemine ilişkindir.

 

3. Yerel mahkemece davanın kısmen kabulüne dair verilen direnme kararının davalı vekili tarafından temyizi üzerine Hukuk Genel Kurulunca oy birliği ile bozma kararı verilmiş, verilen bu karara karşı davalı vekili ve katılma yoluyla davacı vekili tarafından karar düzeltme isteminde bulunulmuştur.

 

4. Hukuk Genel Kurulunda yapılan görüşmeler sırasında işin esasına geçilmeden önce, Hukuk Genel Kurulunca verilen 07.12.2021 tarihli bozma kararında karar düzeltme yolunun açık olduğunun belirtildiği ancak 6217 sayılı Kanun’un 30. maddesi ile 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’na (HMK) eklenen “Geçici Madde 3” atfıyla uygulanmakta olan 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu’nun (HUMK) 440/III-2. maddesi uyarınca sulh hukuk mahkemesince verilen kararlara karşı karar düzeltme yolunun kapalı olduğunun düzenlediği, dava konusunun da aynı maddede yer alan istisnalardan olmaması karşısında, davalı vekili ve katılma yoluyla davacı vekili tarafından yapılan karar düzeltme isteminin incelenmesinin mümkün olup olmadığı hususu ön sorun olarak tartışılıp değerlendirilmiştir.

 

5. Hemen belirtmek gerekir ki HMK’nın “Geçici Madde 3” atfıyla uygulanmakta olan HUMK’nın 440/I maddesi:

 

“Yargıtay kararlarına karşı tefhim veya tebliğden itibaren 15 gün içinde aşağıdaki sebeplerden dolayı karar düzeltilmesi istenebilir:

 

1 – (Değişik: 16/7/1981 - 2494/31 md.) Temyiz dilekçesi ve kanuni süresi içinde verilmiş olması şartiyle - karşı tarafın cevap dilekçesinde ileri sürülüp hükme etkisi olan itirazların kısmen veya tamamen cevapsız bırakılmış olması,

 

2 – Yargıtay kararında birbirine aykırı fıkralar bulunması,

 

3 – Yargıtay incelemesi sırasında hükmün esasını etkileyen belgelerde bir hile veya sahteliğin ortaya çıkması.

 

4 – Yargıtay kararının usul ve kanuna aykırı bulunması,” şeklinde düzenlenmiştir.

 

6. Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu’nun 440/III maddesinde ise hangi kararlara karşı karar düzeltme yoluna gidilemeyeceği düzenlenmiş olup anılan madde:

 

“Yargıtayın aşağıdaki kararları hakkında karar düzeltmesi yoluna gidilemez

 

1 – Miktar veya değeri altımilyar liradan az olan davalara ait hükümlerin onanması veya bozulmasına ilişkin kararlar

 

2 – 8 inci maddede gösterilen davalara ait hükümlerin onanması veya bozulmasına ilişkin kararlar (8 inci maddenin II numaralı fıkrasının 6 nolu bendindeki davalar, bu fıkranın (1) numaralı bendindeki hüküm saklı kalmak koşuluyla; kira sözleşmesine dayanan tahliye ve akdin feshi davaları ile bu davalarla birlikte açılmış kira alacağı ve tazminat davaları ve bunlara karşılık olarak açılan davalar ve Kat Mülkiyeti Kanunundan doğan davalar hariç),

 

3 – Görevsizlik, yetkisizlik, hakimin reddi, dava veya karşılık davanın açılmamış sayılması, davaların birleştirilmesi ve merci belirtilmesi kararları,

 

4 – Hakemlerin verdiği hükümlerin ve bu Kanunun tahkim hükümlerine göre mahkemece verilecek kararların onanmasına veya bozulmasına ilişkin kararlar.” hükmünü içermektedir.

 

7. Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu’nun 8. maddesinde ise sulh hukuk mahkemesinin görevine giren dava türleri düzenlenmiş ve:

 

“Sulh mahkemesi:

 

I – İflas davalarıyla vakfa ilişkin davalar hariç olmak üzere, mamelek hukukundan doğan değer veya miktarı beşmilyar lirayı geçmeyen davaları,

 

II – Dava konusu olan şeyin değerine bakılmaksızın:

 

1. İcra ve İflas Kanununun onuncu babında yer alan 269 ve 272 nci ve sonraki maddeleri hükümleri hariç olmak üzere, kira sözleşmesine dayanan her türlü tahliye, aktin feshi yahut tesbit davaları, bu davalarla birlikte açılmış kira alacağı ve tazminat davaları ve bunlara karşılık olarak açılan davaları,

 

2. Taşınır ve taşınmaz mal veya hakkın paylaştırılmasına ve ortaklığın giderilmesine ait davaları,

 

3. Taşınır ve taşınmaz mallarda yalnız zilyetliğin korunması ile ilgili davaları,

 

4. (Değişik: 9/1/2003 - 4787/9 md.) Borçlar Kanununun 91, 92 nci maddelerinde mahkeme veya hakime verilen işleri,

 

5. (Mülga: 9/1/2003-4787/9 md.)

 

6. Mirascılık belgesi verilmesi hakkındaki isteklerle, bu belgenin değiştirilmesi veya iptali davalarını,

 

III – Bu ve diğer kanunların sulh mahkemesi veya hakimlerini görevlendirdiği dava ve işleri, görür.” hükmü öngörülmüştür.

 

8. Anılan yasal düzenlemeler değerlendirildiğinde, mirasçılık belgesi verilmesi hakkındaki isteklerle, bu belgenin değiştirilmesi veya iptali davaları, kira sözleşmesine dayanan tahliye ve akdin feshi davaları ile bu davalarla birlikte açılmış kira alacağı ve tazminat davaları ve bunlara karşılık olarak açılan davalar ve Kat Mülkiyeti Kanunundan doğan davalar dışında sulh hukuk mahkemesince verilen hükümlerin onanması veya bozulmasına ilişkin kararlara karşı karar düzeltme isteminde bulunulamayacağı anlaşılmaktadır.

 

9. Somut olayda, davalı vekili ve katılma yoluyla davacı vekili sulh hukuk mahkemesince verilen direnme kararının Hukuk Genel Kurulu tarafından bozulması kararına karşı karar düzeltme talebinde bulunmuşlardır. Direnme kararına konu dava alacak istemine ilişkin olup, karar ... Sulh Hukuk Mahkemesince verilmiştir. Yukarıda değinilen yasal düzenlemeler dikkate alındığında HUMK’nın 440/III-2. maddesi uyarınca ... Sulh Hukuk Mahkemesinin alacak davası hakkındaki direnme kararına yönelik Hukuk Genel Kurulunca verilen bozma kararına karşı karar düzeltme yolu kapalıdır. Her ne kadar Hukuk Genel Kurulu kararında karar düzeltme yolunun açık olduğu belirtilmiş ise de bu hususun maddi hatadan kaynaklandığı anlaşılmaktadır.

 

10. Kanun’da karar düzeltme yolu kapalı olduğu öngörülen kararlara karşı maddi yanılgı ile bu hakkın verilmesi suretiyle bir taraf lehine oluşan haksız kazanım, bu kez karar düzeltme yolunun kapalı olması nedeniyle karşı taraf lehine oluşan kazanılmış hakkın ihlâline yol açabilecektir. Hemen belirtmek gerekir ki bu durum, hukuk devleti olmayı sağlayan ve belli bir kişiyi hedef almadan, aynı durumda olan herkese uygulanması gereken kurallar koymayı zorunlu kılan “kanunların genelliği” ve Anayasa'nın

 

10. maddesinde düzenlenen “eşitlik” ilkelerine de aykırılık oluşturacaktır.

 

11. Hâl böyle olunca; Hukuk Genel Kurulunca verilen bozma kararına karşı karar düzeltme yolunun kapalı olması nedeniyle davalı vekili ve katılma yoluyla davacı vekilinin karar düzeltme dilekçelerinin reddine karar vermek gerekmiştir.

 

SONUÇ:

 

Açıklanan nedenlerle;

 

Davalı vekili ve katılma yoluyla davacı vekili tarafından verilen karar düzeltme dilekçelerinin Hukuk Genel Kurulunca verilen kararın kesin olması nedeniyle REDDİNE,

 

İstek hâlinde karar düzeltme harcının yatıranlara geri verilmesine, 08.06.2022 tarihinde oy birliği ile kesin olarak karar verildi.

 

Bu sayfa 131 kez görüntülendi.