Ýdarenin muhasebe iþleri, hizmet alým ihalesi ile mali müþavire gördürülebilir mi? (Sayýþtay)

Karar

 Sayýþtay

Daire:8,

Tut no:6473

T: 15.09.2009

 "... Türk Akreditasyon Kurumu (TÜRKAK)'nun muhasebe iþlemlerini düzenlenen sözleþmeye dayanarak serbest muhasebeci mali müþavir ve   beraberindeki iki personel eliyle gördürdüðü tespit edilmiþtir.     Türk Akreditasyon Kurumu, 5018 sayýlý Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununa ekli II Sayýlý Cetvelde B) Özel Bütçeli Diðer Ýdarelerin 17 nci sýrasýnda yer alan, merkezi yönetim kapsamýndaki bir kamu idaresidir. Türk Akreditasyon kurumunun da içerisinde bulunduðu kamu idarelerince genel idare esaslarýna göre yürütülen asli ve sürekli kamu hizmetlerinin 657 sayýlý Devlet Memurlarý Kanununda belirtilen personel eliyle yürütülmesi gerekmektedir.

 657 sayýlý Devlet Memurlarý Kanununun "Ýstihdam þžekilleri" baþlýklý 4 üncü maddesinde aynen:

 "Kamu hizmetleri; memurlar, sözleþmeli personel, geçici personel ve iþçiler eliyle gördürülür.

 …"   denilmektedir.

 5018 sayýlý Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununun "Muhasebe hizmeti ve muhasebe yetkilisinin yetki ve sorumluluklarý" baþlýklý 61 inci maddesinde ise aynen:

 "Muhasebe hizmeti; gelirlerin ve alacaklarýn tahsili, giderlerin hak sahiplerine ödenmesi, para ve parayla ifade edilebilen deðerler ile emanetlerin alýnmasý, saklanmasý, ilgililere verilmesi, gönderilmesi ve diðer tüm mali iþlemlerin kayýtlarýnýn yapýlmasý ve raporlanmasý iþlemleridir. Bu iþlemleri yürütenler muhasebe yetkilisidir. Memuriyet kadro ve unvanlarýnýn muhasebe yetkilisi niteliðine etkisi yoktur. Muhasebe yetkilisi, bu hizmetlerin yapýlmasýndan ve muhasebe kayýtlarýnýn usulüne uygun, saydam ve eriþilebilir þekilde tutulmasýndan sorumludur. 9.12.1994 tarihli ve 4059 sayýlý Kanun hükümleri saklý kalmak kaydýyla, genel bütçe kapsamýndaki kamu idarelerinin muhasebe hizmetleri Maliye Bakanlýðýnca yürütülür. Muhasebe yetkilileri gerekli bilgi ve raporlarý düzenli olarak kamu idarelerine verirler.   …"   denilmektedir.

 Ayný kanunun 5 inci geçici maddesinde;

 "Kamu idarelerinde muhasebe yetkilisi görevini yürütmek üzere üçüncü fýkraya göre sertifika almýþ olanlar arasýndan muhasebe yetkilisi atanmasý esastýr. Bu þekilde sertifika almýþ olanlardan atama

yapýlamamasý halinde, Maliye Bakanlýðýnca sertifika almýþ muhasebe yetkilisi atama zorunluluðu getirilinceye kadar, Maliye Bakanlýðýnca belirlenen usul ve esaslara göre genel bütçe kapsamýndaki kamu idarelerinde Maliye Bakanlýðý, diðer kamu idarelerinde üst yöneticiler tarafýndan belirlenen kiþiler muhasebe hizmetlerini yapmak üzere görevlendirilir." denilmektedir.

 Söz konusu kanun hükümlerinde muhasebe hizmetlerini yapmaya yetkili olanlarýn kimler olduðu ifade edilmiþtir. TÜRKAK genel yönetim kapsamýndaki özel bütçeli kamu idareleri arasýnda yer aldýðýndan kurumun muhasebe iþlerini yürütecek muhasebe yetkilisi ve diðer personelin üst yönetici tarafýndan kurum personeli arasýndan belirlenmesi gerekmektedir. Söz konusu iþlerin hizmet alýmý yöntemiyle ve sözleþme düzenlemek suretiyle kurum personeli olmayan kiþilere yaptýrýlmasý mümkün deðildir.

 3568 sayýlý Serbest Muhasebeci Mali Müþavirlik ve Yeminli Mali Müþavirlik Kanununun "Mesleðin Konusu" baþlýklý 2 nci maddesinde:   "Madde 2 .. A) Muhasebecilik ve mali müþavirlik mesleðinin konusu:

Gerçek ve tüzelkiþilere ait teþebbüs ve iþletmelerin;

 a) Genel kabul görmüþ muhasebe prensipleri ve ilgili mevzuat hükümleri gereðince, defterlerini tutmak, bilanço, kar-zarar tablosu ve beyannameleri ile diðer belgelerini düzenlemek ve benzeri iþleri yapmak.

 b) Muhasebe sistemlerini kurmak, geliþtirmek, iþletmecilik, muhasebe, finans, mali mevzuat ve bunlarýn uygulamalarý ile ilgili iþlerini düzenlemek veya bu konularda müþavirlik yapmak.

 c) Yukarýdaki bentte yazýlý konularda, belgelerine dayanýlarak, inceleme, tahlil, denetim yapmak, mali tablo ve beyannamelerle ilgili konularda yazýlý görüþ vermek, rapor ve benzerlerini düzenlemek, tahkim, bilirkiþilik ve benzeri iþleri yapmak.   Yukarýda sayýlan iþleri; bir iþyerine baðlý olmaksýzýn yapanlara serbest muhasebeci mali müþavir denir.   ..."   denilmektedir.

Söz konusu yasa hükmünden serbest muhasebeci mali müþavirin ancak gerçek ve tüzel kiþilere ait teþebbüs ve iþletmelerin muhasebe ile ilgili faaliyet ve iþlemlerini yapabileceði görülmektedir. Oysa TÜRKAK herhangi bir teþebbüs ya da iþletme deðil genel yönetim kapsamýndaki özel bütçeli bir kamu idaresidir. Dolayýsýyla muhasebe iþlemlerini serbest muhasebeci mali müþavir eliyle gördürmesi mümkün deðildir.  

 Yukarýda belirtilen yasal hükümler ve açýklamalar çerçevesinde genel idare esaslarýna göre kurumun asli ve sürekli hizmetlerinden olan muhasebe hizmetlerinin üst yönetici tarafýndan kurum personeli arasýndan belirlenecek personelce yürütülmesi gerekirken bunun yerine kurum personeli olmayan serbest muhasebeci mali müþavir ve beraberindeki iki personel eliyle yürütülmesi ve bunlara ödeme yapýlmasý sonucu oluþan … kamu zararýnýn ..." sorumlular ödettirilmesine karar verildi.