Kamulaştırma bedelinin tespitine ilişkin davalar, bedel yönünden temyiz sınırına tabi midir?

Karar

5. Hukuk Dairesi         2022/8078 E.  ,  2022/15385 K.

"İçtihat Metni"

MAHKEMESİ : İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi

İLK DERECE MAHKEMESİ: Uşak 2. Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasındaki davanın yapılan yargılama sonunda; ilk derece mahkemesince verilen kararın istinaf incelemesi üzerine bölge adliye mahkemesinin yukarıda gün ve sayıları yazılı hükmünün Yargıtayca incelenmesi davalı ... vekilince istenilmiş olmakla, dosyadaki belgeler okunup uyuşmazlık anlaşıldıktan sonra gereği görüşülüp düşünüldü;

- K A R A R -

Dava, 4650 sayılı Kanun'la değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun 10. maddesine dayanan kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın idare adına tescili istemine ilişkindir.

İlk derece mahkemesince davanın kabulüne ilişkin olarak verilen karara karşı, davacı idare ve davalı ... vekilleri tarafından yapılan istinaf başvurusunun kısmen kabulü ile İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesince düzeltilerek yeniden esas hakkında hüküm kurulmasına dair verilen kararın davalı ... vekilince temyizi üzerine, İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesince davalı ... vekilinin temyiz isteminin kesinlik sınırı altında olduğundan HMK'nın 346/1 maddesi gereğince reddine karar verilmiş olup; iş bu ek karar, davalı ... vekilince temyiz edilmiştir.

Her ne kadar mahkemece kararın miktar itibarıyla kesin olduğundan bahisle davalı ... vekilinin temyiz başvurusunun reddine karar verilmiş ise de; 15.04.2022 tarihli ve 31810 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Anayasa Mahkemesinin 24.02.2022 tarihli ve 2021/34 Esas, 2022/21 Karar sayılı kararı ile 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 341. maddesinin (2) numaralı fıkrasının birinci cümlesinin “kamulaştırma bedelinin tespitine ilişkin davalar” yönünden Anayasa’ya aykırı olduğuna ve iptaline karar verildiği gözetildiğinde; temyiz kanun yoluna başvurulabilen kararları düzenleyen HMK’nın 362. maddesinin (1) numaralı fıkrasının (a) bendi için de aynı hususun uygulanması gerektiğinden,

Davalı ... vekilinin temyiz isteminin yazılı gerekçe ile reddine karar verilmesi doğru olmadığından, 11.04.2022 tarihli ek kararın kaldırılmasına karar verildikten sonra yapılan incelemede;

Dosyada bulunan kanıt ve belgelere, kararın dayandığı gerekçelere göre; arsa niteliğindeki Uşak İli, Merkez İlçesi, İslice Mahallesi 605 ada 9 parsel sayılı taşınmaza 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun 11/1-g maddesi uyarınca emsal karşılaştırması yapılarak değer biçilmesinde yöntem itibarıyla bir isabetsizlik görülmemiştir. Ancak;

1)Dava konusu taşınmaz ile aynı bölgede bulunan, konum ve nitelik olarak da benzer olan Sarayaltı Mahallesi 444 ada 16 parsel sayılı taşınmaza 21.07.2014 değerlendirme tarihinde 807.60 TL/m², Durak Mahallesi 315 ada 27 parsel sayılı taşınmaza 24.03.2014 değerlendirme tarihinde 714.98 TL/m², ... Mahallesi 315 ada 163 parsel sayılı taşınmaza 21.07.2014 değerlendirme tarihinde 807.59 TL/m², 315 ada 560 parsel sayılı taşınmaza 884.00 TL/m² birim fiyat takdir edildiği ve bu bedellerin Dairemiz denetiminden geçerek 2019/3055 Esas, 2019/3584 Esas, 2020/753 Esas, 2020/757 Esas sayılı kararlar ile onandığı anlaşıldığından, değerlendirme tarihi olan 09.03.2016 itibarıyla dava konusu taşınmaza takdir edilen m² birim fiyatı inandırıcı görülmediğinden, yakın konumda bulunan ve değerlendirme tarihi iki yıl önce olan parseller için tespit edilen m2 değerinden ayrılma nedenleri konusunda bilirkişi kurulundan ek rapor alınmadan eksik inceleme ile hüküm kurulması,

2)Kendisini vekille temsil ettiren davalı yararına İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesinin karar tarihi itibarıyla yürürlükte olan AAÜT’ye göre vekalet ücreti hükmedilmesi gerekirken ilk derece mahkemesinin karar tarihi itibarıyla vekalet ücretine hükmedilmesi,

Doğru olmadığı gibi;

3)Anayasa Mahkemesinin 27/11/2020 tarihli 31317 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 16.07.2020 tarihli 2018/104 Esas, 2020/39 Karar sayılı kararı ile 7139 sayılı Kanun'la Değişik Kamulaştırma Kanunu’nun 10/8. fıkrasının dördüncü cümlesinin; “idarenin kıymet takdir komisyonunca tespit edilen bedelden az olması durumunda hâkim tarafından tespit edilen bedel, fazla olması durumunda idarenin kıymet takdir komisyonunca tespit ettiği bedel, peşin ve nakit olarak hak sahibi adına, kalanı ise bedele ilişkin kararın kesinleşmesine kadar üçer aylık vadeli hesapta nemalandırılmak ve kesinleşen karara göre hak sahibine verilmek üzere” bölümü ile yedinci cümlesinde yer alan “idarenin kıymet takdir komisyonunca tespit ettiği bedelden fazla olması halinde fazla olan tutarın bloke edildiğine” ibaresinin Anayasa’ya aykırı olduğu ve iptal edildiği gözetilmeksizin yazılı şekilde hüküm kurulması,

Doğru görülmemiştir.

Hükmün yukarıda açıklanan gerekçelerle davalı ... vekilinin temyiz isteminin kabulü ile İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi hükmünün açıklanan nedenlerle HMK'nın 371. maddesi uyarınca BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istenildiğinde iadesine, 07.11.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.