Yaş, sigortalılık süresi ile prim ödeme gün sayısı koşulları yerine getirildiği ancak küçük bir fark prim borcu bulunması nedeni ile, yaşlılık aylığı koşullarının oluşmadığı yönünde değerlendirme yapılamayacağı hk.

Karar

YARGITAY

10. HUKUK DAİRESİ

Esas Numarası: 2022/4804

Karar Numarası: 2022/8910

Karar Tarihi: 13.06.2022

Davacı ve birleşen dava davalısı Kurum, yersiz yapılan ödemenin faizi ile iadesine, davalı ve birleşen dava davacısı M.M  mirasçıları,Kurum işleminin iptali ile borçlu olmadığının tespitine karar verilmesini talep etmiştir.

Mahkemece, bozma ilamına uyularak yapılan yargılama neticesinde ilamında belirtildiği şekilde, Kurum tarafından yersiz ödemenin iadesi istemi ile açılan davanın  kabulüne, sigortalı M.M mirasçıları tarafından Kurum işleminin iptali istemi ile açılan davanın reddine karar verilmiştir.

      Hükmün, H.T.  vekili ve  Mahmut Miran mirasçıları vekillerince temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.

   1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillere ve hükmün dayandığı gerektirici sebeplere göre, davalı H.T. vekilinin tüm,  davalı/karşı davacı M.M mirasçıları vekilinin  sair temyiz itirazlarının reddine karar verilmiştir.

     2-Mahkemece uyulmasına karar verilen Dairemizin önceki bozma ilamında “ davacının sicil dosyası getirtilerek sigortalılık süresi ve prim borcu olan dönemler belirlenmeli, sigorta müfettiş raporunun tamamı getirtilerek usulsüz prim aktarımı olan dönemlere ilişkin ve primlerin ödendiğinin ispatı yönünde davacının varsa tüm makbuz ve ödemeye ilişkin yazılı delilleri saplanmalı, Bingöl Ağır Ceza Mahkemesindeki davanın sonucu beklenmeli, sonucuna göre sigortalılık süresi, prim ödeme gün sayısı ve prim borcu olmaması yönünden davacının yaşlılık aylığı şartları değerlendirilmeli, mevcut sigortalılık süresine göre yaşlılık aylığı şartlarının oluşmaması halinde 5510 sayılı Yasa m.96, (a) ve (b) bendlerine göre yersiz ödeme nedeniyle Kurum alacağı belirlenmelidir.” denilmiş, her ne kadar, mahkemece bozma ilamına uyulmuşsa da, bozma gereği tümüyle yerine getirilmemiştir.

    Aylık koşullarını yitiren  sigortalının  yersiz aylık ödemesi nedeniyle iade ile yükümlü olduğu açık ise de, Dairemizin önceki bozma ilamında da belirtildiği şekilde ,sigortalılık süresi, prim ödeme gün sayısı ve prim borcu olmaması yönünden yaşlılık aylığı şartlarının oluşup oluşmadığı değerlendirilmeli ve Kurum tarafından iptal edilerek, davacının prim hesabından çıkarılan prim dahil edilmediğinde, davacı açısından kısmi aylık /tam aylık koşullarının oluşup oluşmadığı irdelenmeli, oluşması halinde bu koşulların oluştuğu tarihi takip eden ay başından itibaren aylık bağlanabileceği gözetilmelidir. Yine, yaş, sigortalılık süresi ile prim ödeme gün sayısı koşullarının yerine getirilmiş bulunması, ancak cüzi fark prim borcu olduğunun belirlenmesi  durumunda, dönemin ekonomik şartlarına göre, prim borcunun cüzi bir tutar olup, bu tutarın Kurumca her zaman tahsilinin mümkün olduğu  anlaşılabildiği taktirde, cüzi prim borcu bulunması nedeniyle aylık koşullarının  oluşmadığı yönünde  değerlendirme yapılmamalıdır.

      Mahkemenin, yukarıda açıklanan esaslar doğrultusunda araştırma yaparak elde edilecek sonuca göre karar vermesi gerekirken, eksik inceleme ve yanılgılı değerlendirme sonucu yazılı şekilde hüküm kurması, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.

      O halde,  davalı  karşı davacı M.M. mirasçıları  vekilinin   bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.

SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde temyiz eden Mahmut Miran mirasçılarına iadesine, aşağıda yazılı temyiz harcının davalıdan alınmasına, 13.06.2022  gününde oybirliğiyle karar verildi.