Tapu memurlarınca hatalı tapu kaydı yapılması halinde, memurlara karşı kaç yıl içinde rucüen tazminat davası açılmalıdır?

Karar

4. Hukuk Dairesi         2020/2310 E.  ,  2022/10510 K.

MAHKEMESİ : Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesi

İLK DERECE

MAHKEMESİ : ... 3. Asliye Hukuk Mahkemesi
 

Davacı ... vekili Av. ...tarafından davalı ... ...ve diğerleri aleyhine 27/07/2015 gününde verilen dilekçe ile rücuen tazminat istenmesi üzerine İlk Derece Mahkemesince yapılan yargılama sonunda; davanın davalı ... ...yönünden reddine, diğer davalılar yönünden kısmen kabulüne dair verilen 11/04/2019 günlü karara karşı davacı vekili ile davalı ... ...dışındaki diğer davalılar vekilinin istinaf başvuruları üzerine yapılan incelemede; istinaf başvurularının HMK 353/1-b.1 gereğince esastan reddine dair Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesince verilen 02/12/2019 günlü kararın Yargıtayca incelenmesi davacı vekili ile davalı ... ...dışındaki diğer davalılar vekilleri tarafından süresi içinde istenilmekle, temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten sonra tetkik hâkimi tarafından hazırlanan rapor ile dosya içerisindeki kağıtlar incelenerek gereği görüşüldü.

K A R A R

Davacı vekili; ... ili, ...ilçesi, 1379 parsel sayılı taşınmazda yapılan hisse hatası yapılarak, 250/36300 olması gereken hissenin 250/1816 hisse olarak 13/04/1978 tarihinde davalı ... Dal’a, onun da 250/1816 hisseyi 01/08/2000 tarihinde ...a sattığını, paydada hata yapıldığının tapu müdürlüğü tarafından 2007 yılında anlaşılması üzerine ...ın bu hisse hatasının düzeltilmesine yasal haklarını saklı tutarak muvafakat ettiğini, ...tarafından ... 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2008/777 esas sayılı dosyasında tapu kaydının hatalı tutulması nedeniyle açılan dava sonucunda 26/06/2015 tarihinde 3.429.342,20 TL ödeme yapıldığını, tapu müdürü olan Şanservet Akbaloğlu’nun hatalı tescil işlemi nedeniyle hazine zararının meydana geldiğini ve davalı ... Dal’ın da sebepsiz zenginleştiğini ileri sürerek, rücuen tazminat isteminde bulunmuştur.

Davalı...mirasçıları ve davalı ... ...vekilleri, zamanaşımı def’inde bulunarak, davanın reddedilmesi gerektiğini savunmuşlardır.


İlk Derece Mahkemesince; ödeme tarihinden itibaren iki yıllık zamanaşımı süresinin dolmadığı, benimsenen bilirkişi raporuna göre davalılar murisi Şenservet Akbaloğlu’nun %25 oranında kusurlu bulunduğu, diğer davalının ise kusuru olmadığı gibi TMK’nın 1007. maddesinde gösterilen ve kusuru bulunan görevlilerden olmadığı, tapu müdürü Şanservet’in kusur oranına göre bulunan tazminat miktarından %50 oranında hakkaniyet indirimi yapıldığı belirtilerek, davanın davalı ... ...yönünden reddine, diğer davalılar yönünden davanın kısmen kabulüne karar verilmiş; karara karşı davacı ile davalı ... dışındaki diğer davalılar vekilleri istinaf yoluna başvurmuştur.

Bölge Adliye Mahkemesince; davacı İdarenin davalı ... yönünden sebepsiz zenginleşme hükümlerine dayandığı ve bu davalıya yapılan hatalı satış işleminin 1978 yılında gerçekleştiği, buna göre 10 yıllık zamanaşımı süresinin dava tarihi itibariyle gerçekleştiği, tapu müdürünün mirasçıları olan diğer davalılar yönünden ise 6098 sayılı TBK’nın 73. maddesi gereği 2 yıllık zamanaşımı süresinin 26/06/2015 tarihinden itibaren başladığı ve bu davalılar yönünden zamanaşımı süresinin dolmadığı, ilk derece mahkemesi kararının usul ve yasaya uygun olduğu gerekçesiyle; davacı ... ...mirasçıları olan davalıların istinaf başvurularının esastan reddine karar verilmiş; Bölge

Adliye Mahkemesi kararı davacı ile Şanservet mirasçıları olan davalılar vekilince temyiz edilmiştir.

1) Davacı vekilinin davalı ... Dal’a yönelik temyiz itirazlarının incelenmesinde;

Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve HMK’nın 355. maddesindeki kamu düzenine aykırılık halleri resen gözetilmek üzere istinaf incelemesinin istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak yapılacağı kuralına uygun biçimde inceleme yapılıp karar verilmiş ve verilen kararda bir isabetsizlik görülmemiş olmasına göre davacı vekilinin davalı ...’a yönelik temyiz itirazları reddedilmelidir.

2) Davalı ...mirasçılarının temyiz itirazına gelince;

Dava, 4721 sayılı TMK’nın 1007. maddesinin 2. fıkrası uyarınca rücuen tazminat istemine ilişkindir.

Davacı İdare, eldeki temyize konu davayı 4721 sayılı TMK’nın 1007. maddesinin 2. fıkrası uyarınca kendi personeline (vefat etmiş olması nedeniyle mirasçılarına) yöneltmiştir. ...mirasçıları olan davalılar ..., ..., ..., ..., ... ve ... davaya karşı süresinde zamanaşımı def’inde bulunmuşlardır. İlk Derece Mahkemesince davalıların zamanaşımı def’inin kabul edilmediği belirtilmiş; istinaf istemleri de reddedilmiştir.

10/09/2014 tarihinde yürürlüğe giren 6552 sayılı yasanın 84. maddesi ile 2644 sayılı Tapu Kanununa eklenen "ek madde 2" ile özel bir zamanaşımı düzenlemesi getirilmiştir. Anılan maddede; "Tapu ve kadastro işlemleri ile ilgili olarak, Devletin kusursuz sorumluluğu sebebiyle yapılan ödemeler dolayısıyla, ihmali bulunan personel aleyhine başlatılacak rücu istemleri, ödeme tarihinden itibaren iki yıl, her hâlde zarara yol açan işlemin gerçekleştirildiği tarihten itibaren on yılın geçmesiyle zamanaşımına uğrar. Ağır kusura dayalı sorumluluğu bulunan personel için 11/1/2011 tarihli ve 6098 sayılı Türk Borçlar Kanununun 73 üncü maddesi hükümleri saklıdır." hükmü düzenlenmiştir.
 

Davaya konu hissede hatanın yapıldığı işlem tarihi 13/04/1978, ödeme tarihi 26/06/2015 ve dava tarihi ise 27/07/2015'tir. Aynı gün, aynı resmi senetle yapılan dört satışta hisse hatası yapıldığı, tapu memurunun 3/60 hisseye tekabül eden 1816 m2 üzerinden dağıtım yapması gerekirken sehven taşınmazın tamamı olan 36320 m2 üzerinden yapılan dağıtım üzerine hatalı satış yapıldığı, bu hatanın da 2007 yılında anlaşıldığı, işlemden kaynaklanan hatanın diğer alıcılar yönünden el değiştirmeden muvafakatleri alınarak tashih edildiği, diğer alıcı İbrahim’in ise hisse hatası fark edilmeden önce 2000 yılında hissesini ...a sattığı gözetildiğinde; bu durumun beşeri bir hatadan kaynaklandığı ve ihmal düzeyinde kaldığı, davaya konu zararın meydana gelmesine neden olan işlem nedeniyle davalıların murisinin ağır kusurlu kabul edilemeyeceği anlaşılmaktadır.

Şu halde; 10/09/2014 tarihinde yürürlüğe giren 6552 sayılı Kanun’un 84. maddesi ile 2664 sayılı Tapu Kanunu’na eklenen “Ek madde 2” ile getirilen özel zamanaşımı süresi nazara alındığında, Devletin kusursuz sorumluluğu nedeniyle yaptığı ödemeden itibaren 2 yıl geçmediği anlaşılmasına karşın, davaya konu rücu istemi, zarara yol açan işlemin gerçekleştirildiği 13/04/1978 tarihinden itibaren 10 yılın geçmesiyle zamanaşımına uğramıştır. Davanın davalılar... mirasçıları yönünden zamanaşımı nedeniyle reddi gerekirken, davanın kısmen kabulüne hükmedilmesi usul ve yasaya uygun düşmediğinden kararın bozulması gerekmiştir.

3) Bozma sebep ve şekline göre davacı vekilinin ...mirasçılarına yönelik diğer temyiz itirazlarının bu aşamada incelenmesine gerek görülmemiştir.

SONUÇ: Yukarıda (1) nolu bentte gösterilen nedenlerle davacı vekilinin davalı ...’a yönelik temyiz itirazlarının REDDİNE, (2) nolu bentte açıklanan nedenlerle, temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının HMK’nın 373/1. maddesi gereğince kaldırılmasına ve İlk Derece Mahkemesi kararının HMK’nın 371. maddesi uyarınca BOZULMASINA, bozma sebep ve şekline göre davacı vekilinin davalı Şenverset Akbaloğlu mirasçılarına yönelik diğer temyiz itirazlarının bu aşamada incelenmesine yer olmadığına, dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine GÖNDERİLMESİNE, 492 Sayılı Harçlar Yasasının 13/J maddesi uyarınca davacı ... Bakanlığından harç alınmamasına ve peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davalı ... Dal'a geri verilmesine 19/09/2022 gününde oybirliğiyle karar verildi.