Kamulaştırma bedelinin hükmün kesinleşmesi beklenmeden ödenmesi hk.

Karar

5. Hukuk Dairesi         2022/7508 E.  ,  2022/16273 K.

MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi

İLK DERECE

MAHKEMESİ : İstanbul Anadolu 27. Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasındaki davanın yapılan yargılaması sonunda; ilk derece mahkemesince verilen kararın istinaf incelemesi üzerine bölge adliye mahkemesinin yukarıda gün ve sayıları yazılı hükmünün Yargıtayca incelenmesi taraf vekillerince istenilmiş olmakla, dosyadaki belgeler okunup uyuşmazlık anlaşıldıktan sonra gereği görüşülüp düşünüldü;

- K A R A R -

Dava, 4650 sayılı Kanun’la değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu’nun 10. maddesine dayanan kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın davacı idare adına tescili istemine ilişkindir.

İlk derece mahkemesince davanın kabulüne ilişkin olarak verilen karara karşı taraf vekilleri tarafından yapılan istinaf başvurusunun esastan reddine, resen yeniden esas hakkında karar verilmesine ilişkin İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesince verilen hüküm, taraf vekillerince temyiz edilmiştir.

Dosyada bulunan kanıt ve belgelere, kararın dayandığı gerekçelere göre; arsa niteliğindeki İstanbul İli, Maltepe İlçesi, Büyük Bakkal Mahallesi 16945 ada 10 parsel (eski 6523 parsel) sayılı taşınmaz için tespit edilen bedelin bloke ettirilerek hükmün kesinleşmesi beklenmeden davalı tarafa ödenmesine ilişkin ilk derece mahkemesinden verilen karara karşı taraf vekilleri tarafından yapılan istinaf başvurusunun esastan reddi ile ilk kararla davalılara ödenen bedel mahsup edilerek fark bedel için faize hükmedilmesi ve terkin yönlerinden hükmün düzeltilerek yeniden esas hakkında karar verilmesinde yöntem itibarıyla bir isabetsizlik görülmemiştir. Ancak;

1-)Kamulaştırma Kanunu'nun kıymet takdir esaslarını belirten 11.maddesinin 1.fıkrasının arsalara ilişkin (g) bendi uyarınca, arsaların bedelinin değerlendirme gününden önceki özel amacı olmayan emsal satışlara göre hesaplanması zorunludur.

Bu itibarla, emsal satışların değerlendirme tarihindeki karşılıklarının fiyat artış endekslerinin uygulanması suretiyle tespiti, bundan sonra emsal ile dava konusu taşınmazın eksik ve üstün yönlerinin neler olduğu ve oranları açıklanmak suretiyle değer biçilmesi gerekir.

Hükme esas alınan bilirkişi raporunda incelenen emsallerin uygun bulunmadığından bahisle, yakın parsellere ilişkin henüz kesinleşmemiş kamulaştırma davalarında belirlenen bedeller esas alınarak, benzer arsa fiyatları ve serbest alım satım şartları gibi soyut ifadelerle dava konusu taşınmaza değer biçildiğinden, bu rapora göre hüküm kurulması mümkün değildir.

Bu durumda; taraflara, dava konusu taşınmazlara yakın bölgelerden ve yakın zaman içinde satışı yapılan benzer yüzölçümlü satışları bildirmeleri için imkan tanınması, lüzumu halinde re'sen emsal celbi yoluna gidilmesi, taşınmazların değerlendirme tarihi itibariyle, emsal alınacak taşınmazın ise satış tarihi itibariyle imar ya da kadastro parselleri olup olmadığı ilgili Belediye Başkanlığı ve Tapu Müdürlüğünden sorulması, ayrıca dava konusu taşınmazların, imar planındaki konumu, emsallere ve değerini etkileyen merkezi yerlere olan uzaklığını da gösterir krokisi ve dava konusu taşınmazlar ile emsal taşınmazların resen belirlenen vergi değerleri ve emsal taşınmazların satış akit tablosu getirtilerek, dava konusu taşınmazların değerlendirmeye esas alınacak emsallere göre ayrı ayrı üstün ve eksik yönleri ve oranları açıklanmak suretiyle yapılacak karşılaştırma sonucu değerinin belirlenmesi bakımından, yeniden oluşturulacak bilirkişi kurulu marifetiyle mahallinde keşif yapılarak alınacak rapor sonucuna göre hüküm kurulması gerektiğinin düşünülmemesi,

2-) Dava konusu 6532 parsel sayılı taşınmazın ifrazı ile oluşan yolda kalan 16945 ada 10 parsel sayılı taşınmazın yüzölçümünün 707,32 m² olduğu ve bu kısmın bedeline hükmedildiği gözetilmeksizin, 707,46 m²lik kısım yönünden terkin hükmü kurulması,

3-)Dava konusu taşınmazın tapu kaydına göre bulunduğu mahalle adı Büyük Bakkal olduğu halde, hükümde Büyükbakkalköy Mahallesi olarak gösterilmesi suretiyle infazda tereddüde yol açılması,

Doğru görülmemiştir.

Taraf vekillerinin temyiz itirazları doğrultusunda İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi hükmünün açıklanan nedenlerle HMK’nın 371. maddesi gereğince BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harçlarının istenildiğinde iadesine, 17.11.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.