Net gelir yöntemi ile yapılan kamulaştırma tutarının tespitinde ürün bedeli, karar tarihine göre mi dava tarihine göre mi belirlenmelidir?

Karar

5. Hukuk Dairesi         2022/7137 E.  ,  2022/13426 K.

MAHKEMESİ : Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 14. Hukuk Dairesi

İLK DERECE

MAHKEMESİ : Bala Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasındaki davanın yapılan yargılaması sonucunda; ilk derece mahkemesince verilen kararın istinaf incelemesi üzerine bölge adliye mahkemesinin yukarıda gün ve sayıları yazılı hükmünün Yargıtayca incelenmesi taraf vekillerince istenilmiş olmakla, dosyadaki belgeler okunup uyuşmazlık anlaşıldıktan sonra gereği görüşülüp düşünüldü:

- K A R A R -

Dava, 4650 sayılı Kanun'la değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun 10. maddesine dayanan kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın davacı idare adına tescili istemine ilişkindir.

İlk derece mahkemesince davanın kabulüne ilişkin olarak verilen karara karşı, taraf vekillerince yapılan istinaf başvurusunun kabulü ile Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 14. Hukuk Dairesince duruşma yapılarak ilk derece mahkemesinin kararı kaldırılmak suretiyle yeniden esas hakkında hüküm kurulmuş, bu karar taraf vekillerince temyiz edilmiştir.

Dosyada bulunan kanıt ve belgelere, kararın dayandığı gerekçelere göre, taraf vekillerince yapılan istinaf başvurusunun kabulü ile Bala Asliye Hukuk Mahkemesinin 2019/107 Esas, 2019/164 Karar sayılı kararı ortadan kaldırılıp duruşma yapılarak, arazi niteliğindeki Ankara İli, Bala İlçesi, Beynam Mahallesi 545 parsel sayılı taşınmazın 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun 11/1-f maddesi uyarınca olduğu gibi kullanılması halinde getireceği net geliri üzerinden değerinin tespit edilmek suretiyle yeniden esas hakkında hüküm kurulmasında yöntem itibarıyla bir isabetsizlik görülmemiştir. Ancak;

1- 4650 sayılı Kanun'la değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun 10 uncu maddesi gereğince açılan tespit ve tescil davalarında değerlendirme; aynı Kanun'un 15 inci maddesi uyarınca dava tarihindeki resmi verilere göre yapılır.

Bu nedenle karar tarihi itibarıyla resmi verilerin oluştuğu gözetilerek dava konusu taşınmaza değerlendirme tarihi olan 2019 yılı resmi verilerine göre değer biçilmesi gerekirken 2018 yılı resmi verileri uygulanmak suretiyle yazılı şekilde karar verilmesi,

2- Bilirkişi kurulunca değerlendirmeye esas alınan münavebe ürünlerinin 2019 yılı itibarıyla ayrıntılı üretim giderini (harcama kalemlerini tek tek) gösteren veri cetveli İlçe Tarım ve Orman Müdürlüğünden getirtilip sermaye faizi, genel idarecilik giderleri, tarla kirası ve bilinmeyen masraflar kalemlerinin üretim masraflarına dahil edilmeyeceği göz önünde tutularak hükme esas alınan bilirkişi kurulu raporu denetlenmeden eksik inceleme ile hüküm kurulması,

3- Kabule göre de;

İlk derece mahkemesi kararı ile tespit edilen bedelden acele el koyma bedelinin mahsubu ile oluşan fark bedel 12.766,32 TL’nin kesinleşince ödenmek üzere üçer aylık

vadeli hesaba yatırıldığı, Bölge Adliye Mahkemesinin 05.03.2021 tarihli ara kararı ile bu bedelin ödenmesine karar verildiği anlaşıldığından, 12.766,32 TL’ye 09.09.2019 tarihinden ara karar tarihi olan 05.03.2021 tarihine kadar yasal faiz işletilmesine karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde ilk derece mahkemesi karar tarihine kadar yasal faize hükmedilmesi,

Doğru görülmemiştir.

Taraf vekillerinin temyiz itirazları yerinde olduğundan Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 14. Hukuk Dairesinin hükmünün açıklanan nedenlerle HMK'nın 371. maddesi gereğince BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istenildiğinde iadesine, 05.10.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.