Zilyetliğe dayanarak tapu tescili yapılması için, zilyetliğin hali hazırda nasıl sürdürüldüğünün tespiti gerektiği hk.

Karar

 

 

 

1. Hukuk Dairesi         2022/2732 E.  ,  2022/3882 K.

 

 

MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ

 

DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL

 

Taraflar arasındaki tapu iptali ve tescil istemine ilişkin açılan davadan dolayı yapılan yargılama sonunda, Mahkemece verilen davanın kısmen kabulüne ilişkin karar süresi içinde davalı Hazine vekili tarafından temyiz edilmekle; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:

 

I. DAVA

 

Davacılar ... ve arkadaşları dava dilekçesinde; İspir ilçesi Aksu köyü 185 ada 19 parsel sayılı taşınmazın kendileri tarafından kullanıldığını, Hazinenin bu yerde herhangi bir hakkının bulunmadığını belirterek, tapu kaydının iptali ile kendi adlarına tescilini talep etmişlerdir.

 

II. CEVAP

 

Davalı Hazine temsilcisi cevap dilekçesinde; kadastro tespiti çalışmaları sırasında dava konusu taşınmazın Hazine adına tespit ve tescil edildiğini, 30/05/2012 tarihinde taşınmazın ... adına 620,22 metrekarelik kısmı üzerinde irtifak hakkının kurulduğunu, taşınmaz üzerinde davacıların zilyetliklerinin bulunmadığını belirterek, davanın reddini talep etmiştir.

 

III. MAHKEME KARARI

 

İspir Asliye Hukuk Mahkemesinin 17/06/2014 tarihli ve 2013/292 E., 2014/266 K. sayılı kararıyla; İspir Asliye Hukuk Mahkemesinin 2009/321 Esas sayılı dosyasında mahallinde keşif yapılarak dava konusu edilen taşınmazın bir bölümünün tarafların murisi İsmail'den intikal eden yer olduğunun belirlendiği, anılan dosyada yapılan araştırma ve keşfin yeterli olduğu belirtilerek, davanın kısmen kabulüne, 11/10/2011 tarihli fen bilirkişi raporunda (A) harfi ile gösterilen bölümün tapu kaydının iptali ile eşit paylarla davacılar adına tapuya kayıt ve tesciline, davacıların fazlaya ilişkin taleplerinin reddine karar verilmiştir.

 

IV. TEMYİZ

 

1.Temyiz Yoluna Başvuranlar

 

İspir Asliye Hukuk Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı Hazine vekili temyiz isteminde bulunmuştur.

 

2. Temyiz Nedenleri

 

Hazine vekili temyiz dilekçesinde; Mahkemenin eksik inceleme neticesinde karar verdiğini, imar-ihya konusunun araştırılmadığını, davacı lehine kazanma koşullarının oluşup oluşmadığının tespit edilmediğini belirterek, kararın bozulmasını talep etmiştir.

 

3. Gerekçe

 

3.1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme

 

Dava, kadastro öncesi nedene dayalı olarak açılan tapu iptali ve tescil isteğine ilişkindir.

 

3.2. İlgili Hukuk

 

3.2.1. 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun 713/1. maddesi, "Tapu kütüğünde kayıtlı olmayan bir taşınmazı davasız ve aralıksız olarak yirmi yıl süreyle ve malik sıfatıyla zilyetliğinde bulunduran kişi, o taşınmazın tamamı, bir parçası veya bir payı üzerindeki mülkiyet hakkının tapu kütüğüne tesciline karar verilmesini isteyebilir."

 

3.2.2. 3402 sayılı Kadastro Kanunu’nun 14. maddesi, “Tapuda kayıtlı olmayan ve aynı çalışma alanı içinde bulunan ve toplam yüzölçümü sulu toprakta 40, kuru toprakta 100 dönüme kadar olan (40 ve 100 dönüm dahil) bir veya birden fazla taşınmaz mal, çekişmesiz ve aralıksız en az yirmi yıldan beri malik sıfatıyla zilyetliğini belgelerle veya bilirkişi veyahut tanık beyanlarıyla ispat eden zilyedi adına tespit edilir.”

 

3.2.3. 3402 sayılı Kadastro Kanunu’nun 17. maddesi, “Orman sayılmayan Devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan ve kamu hizmetine tahsis edilmeyen araziden, masraf ve emek sarfı ile imar ve ihya edilerek tarıma elverişli hale getirilen taşınmaz mallar 14 üncü maddedeki şartlar mevcut ise imar ve ihya edenler veya halefleri adına, aksi takdirde Hazine adına tespit edilir.’’ hükümlerini içermektedir.

 

3.3. Değerlendirme

 

3.3.1. Mahkemece, çekişmeli 185 ada 19 parsel sayılı taşınmazın (A) harfi ile gösterilen bölümü üzerinde davacı yararına zilyetlikle edinme koşullarının oluştuğu gerekçesiyle yazılı şekilde hüküm kurulmuş ise de yapılan araştırma ve inceleme karar vermeye yeterli bulunmamaktadır. Mahkemece eldeki dosyada keşif yapılmamış, daha önce açılan ve ret kararı verilen İspir Asliye Hukuk Mahkemesinin 2013/20 Esas sayılı dosyasında yapılan keşifle yetinilmiş ise de, söz konusu dosyada taşınmaz başında yapılan keşifte alınan beyanlar soyut nitelikte olup, taşınmazın evveliyatında hangi amaçla kullanıldığı araştırılmamış, zirai bilirkişi raporunda çekişmeli bölümün tarım arazisi olduğu söylenmiş ise de orman bilirkişi raporuna ekli fotoğrafta taşınmazın dere kenarında uçurum şeklinde olduğu gösterilmek suretiyle çelişki oluştuğu halde, bu çelişki giderilmemiş, çekişmeli taşınmazın niteliği ile üzerindeki zilyetliğin sürdürülüş biçimi ve süresi araştırılmamış ve hava fotoğraflarından yararlanılmamıştır. Bu şekilde eksik inceleme ve araştırma ile karar verilemez.

 

3.3.2. Hal böyle olunca; doğru sonuca ulaşılabilmesi için Mahkemece öncelikle, taşınmaza ait eski ve yeni tarihli ortofoto ve uydu fotoğrafları ile Harita Genel Müdürlüğü web sitesinin hava fotoğrafı sorgulama sayfasına girilerek taşınmazın bulunduğu mahalleyi kapsayacak şekilde hangi yıllara ait hava fotoğrafları bulunduğu araştırılıp belirlenmek ve (denetimin sağlanması bakımından) ilgili sayfanın çıktısı dosya içerisine konulmak suretiyle belirlenmeli, çekişmeli taşınmaza komşu parsellerin tamamının kadastro tutanakları ve varsa dayanakları ile davalı iseler dava dosyaları temin edilmeli, tespit tarihinden 15-20-25 yıl öncesine ait stereoskopik hava fotoğraflarının en az üç tanesi tarihleri açıkça yazılmak suretiyle Harita Genel Müdürlüğünden getirilerek dosya arasına konulmalı; bundan sonra, mahallinde yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen, davada yararı bulunmayan şahıslar arasından seçilecek yerel bilirkişi ve taraf tanıkları, üç kişilik ziraat bilirkişi kurulu, jeodezi ve fotogrametri uzmanı bilirkişi, ve fen bilirkişi katılımıyla keşif yapılmalı; yapılacak keşifte, yerel bilirkişi ve taraf tanıklarından taşınmazın geçmişte ne durumda bulunduğu, kime ait olduğu, kimden kime nasıl intikal ettiği, kim tarafından ne zamandan beri ne suretle kullanıldığı, taşınmazın öncesinin ne olduğu, taşınmazın Devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan yerlerden olması halinde imar-ihyaya konu edilip edilmediği, imar-ihyaya konu edilmiş ise ihyanın hangi tarihte başlayıp ne zaman tamamlandığı etraflıca sorulup maddi olaylara dayalı olarak açıklattırılmalı, komşu parsellerin tespitine esas belge ve kayıtların çekişmeli taşınmazın yönünü ne okuduğu belirlenmeli, bilirkişi ve tanık sözleri komşu parsel tutanak ve dayanakları ile denetlenmeli, dinlenen yerel bilirkişi ve tanık beyanlarının çelişmesi halinde gerektiğinde yüzleştirme yapılmak suretiyle çelişkiler giderilmeye çalışılmalı; ziraat bilirkişi kurulundan çekişmeli taşınmazın toprak yapısı ile komşu parsellerin toprak yapısının mukayese edilmesi suretiyle ve çekişmeli taşınmazın toprak yapısı ve niteliği ile üzerindeki bitki örtüsünü belirtir ayrıntılı ve gerekçeli rapor alınmalı, rapor ekinde taşınmazın değişik yönlerden çekilmiş komşu taşınmazlar ile arasındaki sınırları gösterecek şekilde renkli fotoğrafların eklenmesi istenilmeli, jeodezi ve fotoğrametri uzmanı bilirkişiye yukarıda belirtilen tarihlerde çekilmiş stereoskopik hava fotoğraflarının stereoskop aletiyle incelemesi yaptırılarak, çekişmeli taşınmazın hava fotoğraflarının çekildikleri tarihlerdeki niteliği, kullanım şekli ve süresi ile varsa imar-ihyanın hangi tarihte tamamlandığı hususlarında ayrıntılı rapor düzenlettirilmeli; fen bilirkişisine, mahalli bilirkişi ve tanıkların gösterdiği hudutları gösterir, keşfi izlemeye ve denetlemeye elverişli harita düzenlettirilmeli ve bundan sonra iddia ve savunma çerçevesinde toplanan tüm deliller birlikte değerlendirilerek taşınmaz üzerinde 3402 sayılı Yasa'nın 14 ve 17. maddesinde öngörülen koşulların davacı taraf yararına gerçekleşmiş olup olmadığı değerlendirilerek sonucuna göre karar verilmelidir.

 

V. SONUÇ:

 

Açıklanan nedenlerle; davalı Hazine vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün 6100 Sayılı Yasa'nın geçici 3. maddesi yollaması ile 1086 sayılı HUMK.'un 428. maddesi gereğince BOZULMASINA, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 16/05/2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.

Bu sayfa 169 kez görüntülendi.