Malik hanesi boş olan taşınmazın, zilyetlikle kazanımına ilişkin dava hangi mahkeminin görev alanına girer?

Karar

 

1. Hukuk Dairesi         2022/4262 E.  ,  2022/4972 K.

 

MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ

 

.... ...

 

DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL

 

 

Taraflar arasında görülen kadastro öncesi nedene dayalı tapu iptali ve tescil davasında yapılan yargılama sonucunda, davanın kabulüne ilişkin verilen karar, süresi içinde davalı Hazine tarafından temyiz edilmekle; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:

 

I. DAVA

 

Davacı ..., Kadastro sırasında Nizip ilçesi, Bağlıca köyü çalışma alanında bulunan 120 ada 45 parsel sayılı taşınmazın malik hanesinin boş bırakıldığını ileri sürerek ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanarak, çekişmeli taşınmazın adına tescili istemiyle dava açmıştır.

 

II. CEVAP

 

Davalı Hazine vekili cevap dilekçesinde; dava konusu taşınmazın Devletin hüküm ve tasarrufu altında olan yerlerden olduğunu ve bu tür yerlerin özel mülkiyete konu olamayacağını savunarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.

 

III. MAHKEME KARARI

 

Mahkemenin 19.03.2015 tarihli ve 2011/610 Esas, 2015/318 Karar sayılı kararıyla; davacı lehine zilyetlik şartlarının oluştuğu gerekçesiyle davanın kabulüne, çekişmeli 120 ada 45 parsel sayılı taşınmazın fen bilirkişi krokisinde B harfi ile gösterilen 3.090,66 m², B1 harfi ile gösterilen 2.736,71 m², B2 harfi ile gösterilen 983,50 m², C harfi ile gösterilen 305,77 m², C1 harfi ile gösterilen 611,55 m², C2 harfi ile gösterilen 132,93 m², C3 harfi ile gösterilen 112,42 m², C4 harfi ile gösterilen 634,31 m², Y harfi ile gösterilen 292,10 m² ve Y1 harfi ile gösterilen 838,24 m² miktarındaki kısımların davacı adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmiştir.

 

IV. TEMYİZ

 

1.Temyiz Yoluna Başvuranlar

 

Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı Hazine vekili temyiz isteminde bulunmuştur.

 

2. Temyiz Nedenleri

 

Davalı Hazine vekili, temyiz dilekçesinde özetle, delillerin takdiri ve olaya uygulamasında hataya düşüldüğünü, çekişmeli taşınmazların özel mülkiyete konu olamayacağını ve kaldı ki davacının zilyetlik şartlarının da oluşmadığını belirterek, Nizip 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2011/610 Esas, 2015/318 Karar sayılı kararının bozulmasını talep etmiştir.

 

3. Gerekçe

 

3.1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme

 

Dava zilyetlik edinme sebebine dayalı olarak tescil istemine ilişkindir.

 

3.2. İlgili Hukuk

 

3.2.1. 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun 713/1. maddesi, "Tapu kütüğünde kayıtlı olmayan bir taşınmazı davasız ve aralıksız olarak yirmi yıl süreyle ve malik sıfatıyla zilyetliğinde bulunduran kişi, o taşınmazın tamamı, bir parçası veya bir payı üzerindeki mülkiyet hakkının tapu kütüğüne tesciline karar verilmesini isteyebilir."

 

3.2.2. 3402 sayılı Kadastro Kanunu’nun 14. maddesi, “Tapuda kayıtlı olmayan ve aynı çalışma alanı içinde bulunan ve toplam yüzölçümü sulu toprakta 40, kuru toprakta 100 dönüme kadar olan (40 ve 100 dönüm dahil) bir veya birden fazla taşınmaz mal, çekişmesiz ve aralıksız en az yirmi yıldan beri malik sıfatıyla zilyetliğini belgelerle veya bilirkişi veyahut tanık beyanlarıyla ispat eden zilyedi adına tespit edilir.”

 

3.2.3. 3402 sayılı Kadastro Kanunu’nun 17. maddesi, “Orman sayılmayan Devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan ve kamu hizmetine tahsis edilmeyen araziden, masraf ve emek sarfı ile imar ve ihya edilerek tarıma elverişli hale getirilen taşınmaz mallar 14. maddedeki şartlar mevcut ise imar ve ihya edenler veya halefleri adına, aksi takdirde hazine adına tespit edilir.’’

 

3.2.4. 3402 sayılı Kadastro Kanunu’nun 27. maddesi “Madde 27 – Mahalli hukuk mahkemelerinde görülmekte olan kadastro ile ilgili ve henüz kesinleşmemiş bulunan taşınmaz mala ilişkin davalar hakkında o taşınmaz mal için kadastro tutanağı düzenlendiği tarihte bu mahkemelerin görevi sona erer ve davalara ait dosyalar mahkemesine resen devrolunur.

 

Ayrıca müracaata kalmış davaların yenilenmesi halinde de yukarıdaki hüküm uygulanır.

 

Kadastro hakimi, devredilen bu dava dosyaları ile beşinci madde gereğince müdür tarafından gönderilen kadastro tutanaklarını birleştirerek 11. maddede yazılı şekle uygun olarak askı ilanını yaptırır. İlan süresi bitmeden duruşmaya başlanamaz. Henüz kesinleşmemiş olan davalara, kaldıkları noktadan bu Kanunda öngörülen esas ve usul dairesinde devam olunur.

 

Kadastro komisyonları tarafından 10. madde uyarınca gönderilen tutanaklar için de hemen askı ilanı yaptırılarak 28. maddenin birinci fıkrası uyarınca işlem yapılır.

 

Hakim, usul ve şekle ilişkin eksiklikler sebebiyle tutanakları kadastro müdürlüğüne iade edemez.” hükümlerini içermektedir.

 

3.3. Değerlendirme

 

3.3.1. Kadastro sırasında, genel mahkemelerde mülkiyete ilişkin davaya konu olan taşınmazlar 3402 sayılı Kanunu'nun 5. maddesi uyarınca malik haneleri açık olarak tespit edildikten sonra tutanak ve ekleri Kadastro Mahkemesine gönderilir. Haklarında, tespit gününden önce genel mahkemede mülkiyete ilişkin dava bulunan taşınmazların kadastro tespitleri sırasında malik hanelerinin doldurulması, hukukça değer taşımamaktadır. Bu tür taşınmazlar hakkında genel mahkemelerin görevi, 3402 sayılı Yasa'nın 27. maddesi uyarınca, taşınmaz mal hakkında kadastro tutanağı tanzim edildiği tarihte sona erer ve davanın Kadastro Mahkemesine aktarılması gerekir. Kadastro Mahkemelerince, aktarılan davalarda, re'sen araştırma ilkeleri çerçevesinde yargılama yapılarak gerçek hak sahibi yararına tescile ilişkin karar verilmesi zorunludur.

 

3.3.2. Somut olayda Mahkemece, çekişmeli 120 ada 45 parsel sayılı taşınmazın fen bilirkişi krokisinde B harfi ile gösterilen 3.090,66 m², B1 harfi ile gösterilen 2.736,71 m², B2 harfi ile gösterilen 983,50 m², C harfi ile gösterilen 305,77 m², C1 harfi ile gösterilen 611,55 m², C2 harfi ile gösterilen 132,93 m², C3 harfi ile gösterilen 112,42 m², C4 harfi ile gösterilen 634,31 m², Y harfi ile gösterilen 292,10 m² ve Y1 harfi ile gösterilen 838,24 m² miktarındaki çekişmeli taşınmaz bölümleri üzerinde davacı yararına kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği ile taşınmaz edinme koşullarının gerçekleştiği kabul edilmek suretiyle yazılı olduğu şekilde karar verilmiş ise de; yapılan değerlendirme dosya kapsamına uygun düşmemektedir.

 

Dava, malik hanesi açık olan 120 ada 45 parsel sayılı taşınmazın, zilyetlik hukuki sebebine dayalı olarak zilyet adına tapuya tescili istemine yöneliktir. Dairemizin geri çevirme kararı üzerine yapılan araştırmada çekişmeli taşınmaza ait kadastro tutanak örneği bulunamamış, ayrıca taşınmazın hangi mahkemenin hangi esas sayılı dosyasında davalı olduğu belirlenememiş, sadece davalı olması nedeniyle tapu kaydının malik hanesinin açık bırakıldığı bildirilmiştir. Dava konusu taşınmaz hakkında tapu kaydı oluşmamış ve halen malik hanesi açık bulunmaktadır. 3402 sayılı Kanun'un 27/1. maddesi hükmüne göre, “mahalli hukuk mahkemelerinde görülmekte olan kadastro ile ilgili ve henüz kesinleşmemiş bulunan taşınmaz mala ilişkin davalar hakkında o taşınmaz mal için kadastro tutanağı düzenlendiği tarihte bu mahkemelerin görevi sona erer ve davalara ait dosyalar Kadastro Mahkemesine re’sen devrolunur.” Aynı Kanun'un 26/son maddesi hükmüne göre de; “Kadastro Mahkemesi'nin yetkisi her taşınmaz mal hakkında kadastro tutanağının düzenlendiği günde başlar.” Dava konusu parselin halen malik hanesi boş olup taşınmaz hakkında sicil oluşmadığına, 3402 sayılı Kadastro Kanunu'nun 30/2. maddesi uyarınca gerçek maliki belirleme görevi ile malik hanesindeki boşluğu doldurma görevi Kadastro Mahkemesine ait olduğuna göre, uyuşmazlık hakkında görevsizlik kararı verilmek suretiyle dava dosyasının görevli ve yetkili Kadastro Mahkemesine gönderilmesi gerekirken, yazılı şekilde karar verilmesi isabetsizdir.

 

V. SONUÇ:

 

Yukarıda açıklanan nedenlerle; davalı Hazine vekilinin temyiz itirazları yerinde görüldüğünden kabulü ile Nizip 1. Asliye Hukuk Mahkemesi kararının BOZULMASINA, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere 20/06/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.

Bu sayfa 167 kez görüntülendi.