Köy İhtiyar Heyeti tarafından köy tüzel kişiliğine ait taşınmazın kooperatife devrinin , yolsuz tescil nedeni ile iptali hk.

Karar

 

1. Hukuk Dairesi   2022/3736 E.  ,  2022/4419 K.

 

 

MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ

 

 

Taraflar arasında görülen tapu iptali ve tescil davasında bozma ilamına uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kabulüne ilişkin verilen karar, süresi içinde davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:

 

I. DAVA

 

Davacı köy tüzel kişiliği; Karaşeyh Köyü İhtiyar Heyeti tarafından, köy tüzel kişiliğine ait 1151 parsel numaralı taşınmazın 01/05/1987 tarihinde kooperatif binası yapılmak maksadıyla 2724 Sayılı Karaşeyh Tarım Kredi Kooperatifine bağışlandığını, dava konusu taşınmazın kooperatif binası yapılmak maksadı ile devredilmesine karşın bu yönde herhangi bir çalışma yapılmadığını ve nihayetinde 2724 sayılı Karaşeyh Tarım Kredi Kooperatifi'nin kapanmasıyla, çekişmeli taşınmazın 07/08/2008 tarihinde bağış amacına uygun herhangi bir işlem yapılmaksızın ...'ne geçtiğini, yapılan bağış işleminin usul ve yasaya aykırı olduğunu, köy ihtiyar heyetinin taşınmazı bağışlama gibi bir görev ve yetkisinin bulunmadığını, köy ihtiyar heyetince alınan kararının mülki idare amiri olan kaymakamın onayına sunulmadığını, tescilin yolsuz olduğunu ileri sürerek, tapu kaydının iptali ile köy tüzel kişiliği adına tesciline karar verilmesini istemiştir.

 

II. CEVAP

 

Davalı, çekişmeli taşınmazın kooperatife hiçbir şart ileri sürülmeden bağışlandığını, 01/05/1987 yılından bu güne kadar nizasız ve fasılasız kooperatifin mülkiyetinde ve zilyetliğinde bulunduğunu, davacının dürüstlük kuralına aykırı hareket ettiğini, isteğin hakkın kötüye kullanılması niteliğinde olduğunu belirterek, davanın reddini savunmuştur.

 

III. MAHKEME KARARI

 

Mahkemenin 01/07/2014 tarihli ve 2014/73 E. 2014/410 K. sayılı kararıyla; bağışlamada yükümlülük bulunmadığı ve davalının iyiniyetli olduğu gerekçesiyle, davanın reddine karar verilmiştir.

 

IV. TEMYİZ

 

1.Temyiz Yoluna Başvuranlar

 

Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.

 

2. Bozma Kararı (ilk)

 

Dairenin 12/11/2018 tarihli ve 2016/191 E., 2018/14374 K. sayılı kararıyla; ''...Dava dilekçesi içeriğinden ve iddianın ileri sürülüş biçiminden, davada öncelikle yolsuz tescil hukuki sebebine, olmazsa bağıştan rücu hukuksal nedenine dayanıldığı görülmektedir.

 

O halde; öncelikle ilk yapılan temlikin yolsuz olup olmadığının tespitinin gerekeceği tartışmasızdır.

 

Davacı, bağış işlemine dayanak köy kararının usulüne uygun olmadığını, kaymakam onayının bulunmadığını, köy tüzel kişiliğinin bağış yapma yetkisinin olmadığını ileri sürmüştür.

 

Ne var ki; Mahkemece öncelikli talep olan yolsuz tescil iddiasına yönelik deliller toplanmadan ve tartışılmadan bağıştan rücunun koşullarının gerçekleşmediği kabul edilerek dava reddedilmiştir.

 

Hal böyle olunca, öncelikle usulüne uygun alınmış köy ihtiyar kurulu kararı olup olmadığı ve bu kararın mülki amir tarafından onaylanıp onaylanmadığının saptanması, yolsuz tescil iddiasının toplanan ve toplanacak tüm delillerle birlikte değerlendirilerek varılacak sonuç çerçevesinde bir karar verilmesi gerekirken noksan soruşturma ile yetinilerek yazılı şekilde karar verilmiş olması doğru değildir.'' gerekçesiyle Mahkeme kararı bozulmuş, davalı vekilinin karar düzeltme istemi üzerine Dairenin 17/06/2019 tarihli ve 2019/1623 E. 2019/3845 K. sayılı kararıyla davalı vekilinin karar düzeltme istemine ilişkin dilekçesinin reddine karar verilmiştir.

 

3. Mahkemece İlk Bozmaya Uyularak Verilen Karar

 

Mahkemenin 08/10/2020 tarihli ve 2019/268 E. 2020/323 K. sayılı kararıyla; köy ihtiyar heyetinin aldığı kararın kaymakamlık makamınca onaylanmaması nedeni ile devrin yolsuz olduğu, ancak kayıt maliki davalının iyiniyetli 3. kişi olduğu, ayrıca bağışlamada yükümlülük yüklenmediği gerekçesi davanın reddine karar verilmiştir.

 

4. İlk Bozma Sonrası Mahkeme Kararına Karşı Temyiz Yoluna Başvuranlar

 

Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.

 

5. Bozma Kararı (ikinci)

 

Dairenin 17/06/2021 tarihli ve 2021/333 E., 2021/3365 K. sayılı kararıyla; ''...Hemen belirtmek gerekir ki 442 sayılı Köy Kanununda taşınmaz bağışı ile ilgili düzenleme yer almadığı gibi taşınmaz devir işleminden önce kaymakamlık onayının alınmaması nedeni ile tescilin yolsuz olduğunda kuşku yoktur. Öte yandan TMK'nın 1023. maddesi gereğince tapu kütüğündeki tescile iyiniyetle dayanarak mülkiyet hakkı kazanan 3. kişinin kazanımının korunacağında tereddüt yoktur. Ne var ki, geri çevirme yolu ile getirilen tapu kayıt ve eklerinden, taşınmazın bağış yapılan Karaşeyh Tarım Kredi Kooperatifi adına kayıtlı iken Tarım Kredi Kooperatifleri Birliği kararı ile anılan kooperatifin davalı İğdir Tarım Kredi Kooperatifi bünyesinde birleştirilmesine karar verilmiş olması nedeniyle, anılan kooperatifin tapu sicil müdürlüğüne müracaatı üzerine mülkiyet tashihen davalı kooperatife geçtiğine göre, davalının önceki malikin devamı olduğu ve TMK'nın 1023. maddesi kapsamında 3. kişi sayılamayacağı açıktır.

 

Hal böyle olunca, davalı kooperatif ilk el sayılarak yolsuz tescil hukuki nedeni ile tapu iptali tescil kararı verilmesi gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi bozmayı gerektirmiştir.'' gerekçesiyle mahkeme kararı bozulmuştur.

 

6. Mahkemece İkinci Bozmaya Uyularak Verilen Karar

 

Mahkemenin 02/11/2021 tarihli ve 2021/396 E., 2021/341 K. sayılı kararıyla; bozma ilamında belirtilen gerekçe benimsenmek suretiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.

 

7. İkinci Bozma Sonrası Mahkeme Kararına Karşı Temyiz Yoluna Başvuranlar

 

Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.

 

8. Temyiz Nedenleri

 

Davalı vekili temyiz dilekçesinde özetle; kararın usul ve yasaya aykırı olduğunu, yasal olarak tapuda devir ve tescili yapılan dava konusu taşınmazın devrinde mülki amirin onayı gerekli olmamakla birlikte, bir an için devirde onay gerektiği düşünülecek olsa dahi davalı kooperatifin 26-27 yıl önce iyiniyetle malik olduğu taşınmaza bugüne kadar zımnen de olsa onay verilmediğinin kabul edilemeyeceğini, kooperatifin parsel üzerindeki mülkiyet hakkının hukuka uygun olduğu gibi davalı kooperatif adına yapılan tescilin de yasal olduğunu, köy ihtiyar heyetinin, köy tüzel kişiliğinin yetkili organı olup, gayrimenkul satımı ve gayrimenkulun hibe edilmesi hususunda yasak hüküm bulunmadığından yetkili organın yasal yönden satış ve hibe konusunda tasarrufta bulunmasının hukuka aykırı tarafı olmadığını, temlik tarihinden itibaren 26-27 yıl geçmiş olması nedeniyle yapılan işlemden bu kadar sürede mülki amirin haberdar olmaması düşünülemeyeceğinden, yapılan işleme mülki idare amiri tarafından zımnen onay verildiği düşünüldüğünde ve diğer taraftan da tapu siciline güven prensibi de esas olduğundan Mahkemece verilen kararın usul ve yasaya aykırı olduğunu, 2724 sayılı Karaşeyh Tarım Kredi Kooperatifine hibe edilen daha sonra bu kooperatifin kapanması nedeniyle taşınmazın ayrı bir tüzel kişiliğe sahip 1362 sayılı İğdir Tarım Kredi Kooperatifine geçmiş olması durumu da dikkate alındığında tescilin bu yönden de yolsuz olduğu da düşünülemeyeceğini, bildirerek ve önceki beyanlarını tekrarla mahkeme kararının bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.

 

9. Gerekçe

 

9.1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme

 

Uyuşmazlık yolsuz tescil hukuki nedenine, olmadığı takdirde bağıştan rücu hukuksal nedenine dayalı tapu iptali ve tescil isteğine ilişkindir.

 

9.2. Değerlendirme

 

Dosya içeriğine, toplanan delillere, delillerin takdirinin yerinde oluşuna, (IV./5.) no.lu paragrafta yer verilen hükmüne uyulan bozma kararında gösterildiği şekilde işlem yapılmasına, (IV./6.) no.lu paragrafta yer verilen mahkeme kararının dayandığı yasal ve hukuksal gerekçeye göre, yazılı şekilde karar verilmesinde bir isabetsizlik bulunmamaktadır.

 

V. SONUÇ:

 

Açıklanan nedenlerle; davalının yerinde bulunmayan temyiz itirazının reddiyle, usul ve yasaya ve bozma kararının gerekçelerine uygun olan hükmün ONANMASINA, davalı kooperatif, 1581 sayılı Yasa uyarınca harçtan muaf olduğundan yatırılan temyiz harcının temyiz eden davalıya iadesine, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 02/06/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.

Bu sayfa 335 kez görüntülendi.