Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, ihale üzerinde bırakılan istekli ve ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi isteklinin, iş sağlığı ve güvenliği uzmanı ile işyeri hekimliği maliyetlerini tekliflerine yansıtmadıkları, her ne kadar işyeri hekimliği maliyetinin sözleşme giderleri ve genel giderler içerisinde kabul edilmesi mümkünse de iş sağlığı ve güvenliği uzmanı maliyetinin söz konusu giderlere dâhil olmadığı, öte yandan tüm isteklilerden aşırı düşük teklif açıklaması istenerek iş sağlığı ve güvenliği uzmanı ile işyeri hekimliği maliyetlerinin belgelendirilip belgelendirilmediğinin sorgulanması gerektiği iddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.
Kamu İhale Genel Tebliği'nin “Hizmet alımı ihalelerinde aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi†başlıklı 79'uncu maddesinde “79.1.(Değişik: 9/2/2011 -27841 RG/ 4. md.) Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde, tekliflerin değerlendirilmesinde;
İhale ve sözleşmeye ilişkin damga vergileri, Kamu İhale Kurumu payı ve noter masrafları gibi sözleşme giderleri ile amortisman, kıdem tazminatı, işyeri hekimliği ücreti, oryantasyon (ihale konusu işe uyum) eğitimi gideri, yaka kartı ve bu mahiyetteki genel giderleri karşılamak üzere birim fiyat teklif cetvelinde yer alan her bir işçilik kalemindeki (yol, yemek ve giyecek dahil brüt asgari ücret veya brüt asgari ücretin yüzde (%) fazlası üzerinden ücret hesaplanan işçilik kalemi ile ulusal bayram ve genel tatil günleri ve fazla çalışma saatlerine ilişkin işçilik kalemleri) birim fiyatlar ile işçi sayısı üzerinden teklif alınması idarece uygun görülmeyen iş kalemi/kalemleri kapsamında çalıştırılacak olan her bir personelin işçilik maliyeti üzerinden % 3 oranında sözleşme giderleri ve genel giderler hesaplanacaktır.
79.2. Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde; amortisman, kıdem tazminatı, iş yeri hekimliği ücreti, oryantasyon eğitimi gideri, yaka kartı ve bu mahiyetteki giderlerin genel giderler içinde yer alacağı kabul edileceği için aşırı düşük teklif sorgulamasında bu giderler, önemli teklif bileşeni olarak belirtilmeyecek ve isteklilerden aşırı düşük teklif sorgulamasına verdikleri cevaplarda bu giderler için bir bedel öngörmeleri istenmeyecektir. Sözleşme giderleri ve genel giderler içinde değerlendirilmesi öngörülen giderler idari şartnamelerde “teklif fiyata dahil olan diğer giderler†kısmında belirtilmeyecektir.
79.3. Asgari işçilik maliyeti;
i- İhale tarihinde yürürlükte bulunan brüt asgari ücret veya idari şartnamede brüt asgari ücretin yüzde (%) fazlası olarak belirlenen ücret (ulusal bayram ve genel tatil günleri ile fazla çalışma saatlerine ilişkin ücretler dahil),
ii- İdari şartnamede öngörülen nakdi veya ayni yemek ve yol bedeli ile ayni giyim bedeli,
iii- İşveren sigorta primi tutarından oluşmaktadır.
79.4. İhale komisyonu tarafından, personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihaleleri ile personel çalıştırılmasına dayalı olmamakla birlikte ihale dokümanında personel sayısının belirlendiği ve haftalık çalışma saatinin tamamının idarede kullanılacağı hizmet alımı ihalelerinde asgari işçilik maliyeti, sözleşme giderleri ve genel giderler ile varsa malzeme ve diğer maliyet kalemleri, bunlar dışında kalan hizmet alımı ihalelerinde ise ihale dokümanında belirtilen teklif fiyata dahil giderler dikkate alınmak suretiyle tekliflerin değerlendirilmesi yapılarak 4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi uyarınca teklifi aşırı düşük görülen isteklilerden işin niteliğine göre ihale komisyonunca belirlenen önemli teklif bileşenleri ile ilgili açıklama istenecektir. İdarelerce aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazıda, teklifte önemli olduğu tespit edilen bileşenlerin belirtilmesi ve açıklama için isteklilere üç (3) iş gününden az olmamak üzere makul bir süre verilmesi gerekmektedir.
Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde, kar hariç yaklaşık maliyet tutarının üzerindeki teklifler aşırı düşük teklif olarak kabul edilmeyecektir.†açıklamalarına yer verilmiştir.
İdari şartname'nin 27.08.2013 tarihli zeyilname ile değiştirilmiş olan “Teklif fiyata dâhil olan giderler†başlıklı 25'inci maddesinde “…25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:
25.3.1. İşin süresi ve personel sayısı dikkate alınarak ilgili mevzuatına göre hesaplanacak işçilik ücreti:
Her bir temizlik personeline brüt asgari ücret üzerinden ödeme yapılacaktır.
25.3.2. Yemek, yol ve giyecek giderleri:
Her bir temizlik personeline aylık 22 gün üzerinden günlük brüt 5,00 TL (BeşTürkLirası) yol bedeli ve aylık 22 gün üzerinden günlük brüt 6,00 TL (AltıTürkLirası) yemek bedeli nakdi olarak ödenecek ve ücret bordrosunda gösterilecektir. Ayrıca hizmetin gerçekleştirileceği artık günlerde de (11 gün) çalışacak her bir temizlik personeli için 8 (sekiz) gün üzerinden günlük brüt 5,00 TL (BeşTürkLirası) yol bedeli ve günlük brüt 6,00 TL (AltıTürkLirası) yemek bedeli nakdi olarak ödenecek olup, teklif fiyatına dahildir.
25.3.3. Bu madde boş bırakılmıştır.
25.3.4. Bu madde boş bırakılmıştır.
25.4. Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer Vergisi (KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir.
25.5. Kısa vadeli sigorta prim oranları belirtilecektir.
5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununda 19/01/2013 tarihli ve 28533 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 6385 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortalar Kanununda ve Bazı Kanunlarda Değişiklik yapılmasına dair kanuna istinaden 5510 sayılı kanunun 81. maddesinin 1. fıkrasının c bendinde yapılan değişiklikle 01/09/2013 tarihinden itibaren Kısa Vadeli Sigorta Kolları Prim Oranı %2 olarak uygulanacağı belirtilmiştir.
Buna istinaden Kısa Vadeli Sigorta Kolları Prim Oranı %2 (yüzdeiki) olarak hesaplanacaktır.†düzenlemesine yer verilerek isteklilerin tekliflerine dâhil etmeleri gereken maliyet bileşenleri belirlenmiştir.
Hizmet İşleri Genel şartnamesi'nin â€œİş ve işyerlerinin korunması ve sigortalanması†başlıklı 19'uncu maddesinin ikinci ve üçüncü fıkralarında “Yüklenici, kazaların, zarar ve kayıpların meydana gelmesini önlemek amacı ile gereken bütün önlemleri almak ve kontrol teşkilatı tarafından, kaza, zarar ve kayıp ihtimallerini azaltmak için verilecek talimatların hepsine uymak zorundadır.
Yüklenici, işin devamı süresince iş yerinde yapılacak çalışmalarda her türlü güvenlik önlemini almak zorundadır. İş sahasında veya çevresindeki bölgede, yeterli güvenlik önleminin alınmaması nedeniyle doğabilecek hasar ve zararın ödenmesinden yüklenici sorumludur. Ayrıca yüklenici, işyerinde kullanılan ekipmanın neden olabileceği kazalardan korunma usullerini ve önlemlerini çalışanlara öğretmek zorundadır. Bu konularda gerek kontrol teşkilatı tarafından istenen ve gerekse yüklenicinin kendi arzusu ile uyguladığı güvenlik ve koruma önlemlerine ilişkin giderlerin tümü yükleniciye aittir.â€hükmü,
Aynı şartname'nin “Çalışanların sağlık işleri†başlıklı 39'uncu maddesinde “Yüklenici bütün giderleri kendisine ait olmak üzere hizmetinde çalışanlar için, gerek teker teker ve gerekse topluca yaşadıkları ve çalıştıkları yerler bakımından, yürürlükte olan sağlık ve güvenlik mevzuatı hükümlerine uygun olarak her türlü sağlık önlemlerini almak ve çalışanların yerel şartlara göre sağlıklı bir şekilde yiyip içmeleri, yatıp kalkmaları ve yıkanmaları, hastalıklardan korunmaları, hastalık veya bir kaza halinde tedavileri konularında ilgili mevzuat hükümlerine ve idare veya kontrol teşkilatının kendisine vereceği talimata uymak zorundadır.†hükmü yer almaktadır.
Öncelikle, kısmi teklif verilmesine imkân tanınan ve toplam 39 kısımdan oluşan inceleme konusu ihalede başvuru sahibi isteklinin 19, 24 ve 30'uncu kısımlar olmak üzere toplam üç kısma teklif vermiş olduğu anlaşılmıştır. 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu'nun “İhalelere yönelik başvurular†başlıklı 54'üncü maddesinde yer alan “İhale sürecindeki hukuka aykırı işlem veya eylemler nedeniyle bir hak kaybına veya zarara uğradığını veya zarara uğramasının muhtemel olduğunu iddia eden aday veya istekli ile istekli olabilecekler, bu Kanunda belirtilen şekil ve usul kurallarına uygun olmak şartıyla şikayet ve itirazen şikayet başvurusunda bulunabilirler…†hükmü uyarınca, başvuru sahibinin teklif vermemiş olduğu diğer 36 kısımda idarece tesis edilen işlemler bakımından hukuken korunması gerekli bir hakkının veya menfaatinin bulunmadığı ve söz konusu işlemler nedeniyle başvuru sahibinin bir hak kaybına veya zarara uğramasının veya zarara uğramasının muhtemel olmasının söz konusu olmadığı sonucuna varılmıştır. Bu nedenle, başvuru sahibinin 19, 24 ve 30'uncu kısımlar dışındaki kısımlara yönelik iddialarına ilişkin olarak 4734 sayılı Kanun'un 54'üncü maddesinin onuncu fıkrasının (c) bendi gereğince başvurunun ehliyet yönünden reddedilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.
Hizmet İşleri Genel şartnamesi'nin yukarıda yer verilen düzenlemelerine göre yüklenici, hizmetin yürütülmesi aşamasında ilgili mevzuatına göre alınması zorunlu olan güvenlik ve sağlık tedbirlerini almakla yükümlü olup başvuru sahibi tarafından, isteklilerce teklif fiyata dâhil edilmesi gerektiği iddia edilen işyeri hekimliği, iş güvenliği uzmanı vb. maliyetlerin hizmet alımı ihalelerinin temel maliyet bileşenleri arasında yer almadığı ve aktarılan şartname düzenlemelerinin bir gereği olduğu anlaşılmaktadır.
Öte yandan, Kamu İhale Genel Tebliği'nin 79'uncu maddesinde her bir personelin işçilik maliyeti üzerinden % 3 oranında hesaplanması gerektiği düzenlenen sözleşme giderleri ve genel giderler kapsamında, iş yeri hekimliği ve bu mahiyetteki genel giderlerin yer aldığı belirtilerek, sözleşme giderleri ve genel giderlerin anılan maddede sayılanlarla sınırlı olmadığının vurgulandığı ve hizmetin temel maliyet bileşenleri dışında kalan giderlerin genel giderler kapsamında kabul edilebileceğinin düzenlendiği görülmektedir.
Ayrıca İdari şartname'nin 25'inci maddesinde, istekliler tarafından teklif fiyata dâhil edilmesi gereken giderler arasında (Tebliğ'in 79.2'nci maddesinde yer alan açıklamalarla uyumlu şekilde) başvuru sahibinin itirazen şikayet dilekçesinde yer verdiği işyeri hekimliği, iş güvenliği uzmanı gibi giderlere yer verilmediği ve birim fiyat teklif cetvelinde söz konusu giderlere ilişkin ayrı satır açılmamış olduğu, bu yönüyle, anılan giderlerin teklif fiyata dâhil edilmemesi gerektiği hususunda ihale dokümanı düzenlemelerinin açık olduğu anlaşılmaktadır.
Açıklanan nedenlerle, ilgili mevzuatı gereğince işverenler tarafından çalıştırılması gereken işyeri uzmanı, işyeri hekimi vb. personellere ilişkin giderlerin, kamu ihale mevzuatı uyarınca sözleşme giderleri ve genel giderler kapsamında değerlendirilmesi ve teklif fiyata dâhil giderler arasında kabul edilmemesi gerektiği neticesine varılmış ve başvuru sahibinin aksi yöndeki iddiası yerinde bulunmamıştır.
Diğer taraftan, yukarıda yer verilen İdari şartname düzenlemeleri ve sosyal güvenlik mevzuatı çerçevesinde yapılan hesaplama sonucunda, başvuru sahibi tarafından teklif verilen 19 (Eyüp İlçesi), 24 (Kâğıthane İlçesi) ve 30'uncu kısımlara (Sarıyer İlçesi) ait teklif edilmesi gereken asgari işçilik maliyetlerinin sırasıyla 224.853,60 TL, 243.591,40 TL ve 164.892,64 TL olduğu, ayrıca söz konusu tutarların ilgili kalemler açısından idarece tespit edilen kâr hariç yaklaşık maliyet tutarlarıyla aynı olduğu tespit edilmiştir. Bu bağlamda, adı geçen kısımlara teklif veren ve teklifi idare tarafından geçerli olarak kabul edilen isteklilerinin tamamının asgari işçilik maliyetinin üzerinde veya söz konusu maliyete eşit teklif verdikleri ve geçerli teklif sahibi istekliler arasında teklif fiyatı idarece tespit edilen kâr hariç yaklaşık maliyet tutarının altındaolan bir istekli bulunmadığı anlaşıldığından, ilgili kalemlere yönelik olarak aşırı düşük teklif sorgulaması yapılmasına gerek bulunmadığı neticesine ulaşılmıştır.
Sonuç olarak, 19, 24 ve 30'uncu kısımlara ilişkin olarak itirazen şikâyet başvurusunun reddine; 19, 24 ve 30'uncu kısımlar dışındaki kısımlara ilişkin olarak ise başvurunun reddine karar verilmesi gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65′inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 60 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
1) Anılan Kanun’un 54′üncü maddesinin onuncu fıkrasının (c) bendi gereğinceihalenin 19, 24 ve 30′uncu kısımlarına ilişkin olarak itirazen şikâyet başvurusunun reddine,
2) İhalenin diğer kısımlarına ilişkin olarak başvurunun reddine,
Oybirliği ile karar verildi.
|