Tapu sicilinin geçersiz bir nedene dayanarak oluşturulmuş olmasının , yolsuz tescile neden olacağı hk.

Karar

 

 

1. Hukuk Dairesi         2022/4838 E.  ,  2022/6346 K.

 

MAHKEMESİ : İSTANBUL BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 1. HUKUK DAİRESİ

 

İLK DERECE MAHKEMESİ : SİLİVRİ 3. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ

 

 

Taraflar arasındaki tapu iptali ve tescil ile ipoteğin fekki davasından dolayı yapılan yargılama sonunda, İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne ilişkin verilen kararın, davalı T.C. Ziraat Bankası A.Ş. vekili ve davalı ..... Tem. San. ve Tic. Ltd. Şti. vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine Bölge Adliye Mahkemesi tarafından yapılan inceleme sonucunda; başvurunun esastan reddine dair verilen karar, süresi içinde davalı T.C. Ziraat Bankası A.Ş. vekili tarafından temyiz edilmekle; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:

 

I. DAVA

 

Davacı vekili; 322 ada 1 parsel sayılı taşınmazın Silivri Belediye Başkanlığına ait iken 06/07/2009 tarih ve 53 sayılı Belediye Meclis kararına istinaden Belediye Encümenince yapılan ihale ile 04/06/2010 tarihli 838 sayılı kararla davalı ..... Temizlik San. ve Tic. Ltd. Şti'ne satıldığını, satışın dayanağı olan Meclis Kararının İstanbul 5. İdare Mahkemesinin 2009/1410 E., 2010/942 E. sayılı kararı ile iptal edildiğini, iptal kararının kesinleştiğini, satış işleminin dayanağı olan meclis kararının iptali nedeniyle davalı şirket adına yapılan tescilin yolsuz hale geldiğini, aynı nedenle taşınmaz üzerinde T.C. Ziraat Bankası A.Ş. lehine tesis edilen ipoteklerin de kaldırılmasının gerektiğini ileri sürerek, taşınmazın tapu kaydının iptali ile her türlü takdiyattan ari olarak davacı adına tescilini talep etmiştir.

 

II. CEVAP

 

1. Davalı ...Tem. San. Tic. Ltd. Şti. vekili; müvekkilinin taşınmazı ihale yoluyla edindiğini, idari işlemin iptali için açılan davanın tarafı olmadığını, tapu kaydına güvenen müvekkilinin iyi niyetinin korunması gerektiğini, müvekkilinin taşınmaz üzerine inşaat ve yatırım yaptığını, yapılan yatırımın satın alınan değerin iki katından fazla olduğunu, müvekkilinin kamu bankasından aldığı krediler nedeniyle taşınmaza ipotek konulduğunu, satış işleminin davacının kusuru nedeniyle iptal davasına konu edildiğini, davacı tarafın öncelikle taşınmaz bedelini depo etmesi gerektiğini müvekkilinin yargılama giderlerinden sorumluluğuna hükmedilmemesi gerektiğini belirterek, davanın reddini savunmuştur.

 

2. Davalı T.C. Ziraat Bankası A.Ş. vekili; diğer davalının kullandığı genel kredi sözleşmelerinin teminatı olarak tapu kaydında ipotek tesis edildiğini, davalı bankanın tapu kaydına güvendiğini ve iyiniyetli olduğunu, kamu kurumu niteliğinde ve basiretli tacir gibi hareket ettiğini, emsal yargı kararlarının da bu yönde olduğunu, idari dava dosyasının müvekkiline ihbar edilmediğini, davacının TMK’nın 2. maddesine aykırı hareket ettiğini, müvekkilinin yolsuz tescili bilmesinin mümkün olmadığını, tapu kaydında ihale işleminin iptaline ilişkin bir kayıt bulunmadığını, davanın kabulü halinde banka zararından TMK’nın 1007. maddesi uyarınca Hazinenin sorumluluğu doğacağından davanın Hazineye ihbarının gerektiğini, müvekkilinin dava açılmasına sebebiyet vermediğini belirterek, davanın reddini savunmuştur.

 

3. İhbar olunan Hazine vekili; kadastro tespiti ve tapu kaydının tutulmasından kaynaklı yolsuz tescilin söz konusu olmadığını, davanın ihbarı şartları bulunmadığını savunmuştur.

 

III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI

 

1. İlk Derece Mahkemesinin 26/03/2019 tarihli ve 2017/24 E., 2019/59 K. sayılı kararıyla; ihalenin İdare Mahkemesi kararı ile iptali nedeniyle ihale alıcısı davalı adına yapılan tescilin yolsuz hale geldiği, taşınmazın güncel tapu kaydı incelendiğinde taşınmaz üzerinde ipotek bulunmadığı gerekçesiyle davanın kısmen kabulü ile taşınmazın tapusunun iptali ile davacı adına tesciline, davalı Ziraat Bankası yönünden karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiş; İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesinin 19/12/2019 tarihli ve 2019/1597 E., 2019/1839 K. sayılı kararıyla taşınmaz kaydı üzerine davalı banka lehine tesis edilen ipoteğin mevcudiyetini koruduğu, bu hususun UYAP sisteminden alınan takyidatlı tapu kayıt örneğinden anlaşıldığı, ipotek alacaklısının iyiniyetli olup olmadığının tespitinin gerektiği gerekçesiyle tarafların esasa ilişkin istinaf sebepleri değerlendirilmeksizin kararın kaldırılmasına ve Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.

 

2. Mahkemece yeniden yapılan yargılama sonucunda 25/11/2020 tarihli ve 2020/23 E., 2020/278 K. sayılı kararla; davalı bankanın çekişmeli taşınmazın bulunduğu bölgede yapacağı basit bir araştırma ile olayın oluşuna ait bilgilere ulaşılabileceği, aynı zamanda basiretli bir tacir gibi hareket etme yükümlülüğünün bulunduğu, davalı bankanın iyiniyetli olmadığı gerekçesiyle davanın kabulüne, taşınmazın tapu kaydının iptali ile davacı adına tesciline, davalı banka adına kayıtlı ipoteğin kaldırılmasına karar verilmiştir.

 

IV. İSTİNAF

 

1. İstinaf Yoluna Başvuranlar

 

İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı T.C. Ziraat Bankası A.Ş. vekili ve davalı ... İnş. Tem. San. ve Tic. Ltd. Şti. vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.

 

2. İstinaf Nedenleri

 

2.1. Davalı T.C. Ziraat Bankası A.Ş. vekili istinaf dilekçesinde özetle; davalı Bankanın işinin ehli olduğu konuların bankacılık faaliyetleri olduğu, taşınmaz üzerinde ipotek tesis ettirilirken SPK lisanslı danışmanlık şirketinden ekspertiz raporu alındığını, bu nedenle bankanın gerekli özeni gösterdiğini ve taşınmaz üzerinde ipotek tesisine engel bir husus tespit edilmediğini, 2009 yılında idari dava açılmasına rağmen taşınmaz üzerine davalıdır şerhi konmadığını, aynı taraflar arasında görülen farklı bir dava dosyasında “ipotek hakkında da sicile güven ilkesinin geçerli olduğu ve ipotek tesis tarihinde tapu kaydında herhangi bir şerhin bulunmadığı, bu nedenle davalı bankanın kötü niyetli olduğunun kanıtlanamadığı” gerekçesiyle davanın banka yönünden reddine karar verildiğini ve kararın onandığını, birbiri ile çelişkili olan kararların hukuk güvenliği ile bağdaşmadığını, ayrıca davada kusuru bulunmayan bankanın yargılama giderlerinden sorumlu tutulamayacağını, ipoteğin fekki talebi reddedilerek davalı banka lehine nispi vekalet ücretine hükmedilmesi gerektiğini, aksi kanaat hasıl olduğu takdirde ipotek bedelinin depo ettirilmesi gerektiğini belirterek kararın kaldırılmasını talep etmiştir.

 

2.2. Davalı ... İnş. Tem. San. ve Tic. Ltd. Şti. vekili istinaf dilekçesinde özetle; cevap dilekçesindeki hususları tekrarla taşınmazın satışına ilişkin ihalenin değil Encümen kararının iptal edildiğini, ayrıca yargılama giderlerinin hatalı hesaplandığını belirterek, kararın kaldırılmasını talep etmiştir.

 

3. Gerekçe ve Sonuç

 

Bölge Adliye Mahkemesinin 14/04/2022 tarihli ve 2021/359 E., 2022/600 K. sayılı kararıyla; davalı banka lehine ipotek tesis edilme tarihinin ilgili Meclis kararının iptali tarihinden sonra olduğu, davalı bankanın basiretli bir tacir gibi hareket etme yükümlülüğünün bulunduğu, basit bir inceleme ile belirtilen somut bulguların tespiti mümkün iken davalı Bankanın iyiniyetli olduğunun kabul edilemeyeceği gerekçesiyle davalılar vekillerinin istinaf başvurularının ayrı ayrı esastan reddine karar verilmiştir.

 

V. TEMYİZ

 

1. Temyiz Yoluna Başvuranlar

 

Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı T.C. Ziraat Bankası A.Ş. vekili temyiz isteminde bulunmuştur.

 

2. Temyiz Nedenleri

 

Davalı vekili temyiz dilekçesinde özetle; istinaf dilekçesindeki itiraz nedenlerini yineleyerek kararın bozulmasını talep etmiştir.

 

3. Gerekçe

 

3.1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme

 

Uyuşmazlık, yolsuz tescil hukuki nedenine dayalı tapu iptali ve tescil ile ipoteğin fekki istemlerine ilişkindir.

 

3.2. İlgili Hukuk

 

3.2.1. 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun (TMK) 705. maddesinde; “Taşınmaz mülkiyetinin kazanılması, tescille olur. Miras, mahkeme kararı, cebrî icra, işgal, kamulaştırma hâlleri ile kanunda öngörülen diğer hâllerde, mülkiyet tescilden önce kazanılır. Ancak, bu hâllerde malikin tasarruf işlemleri yapabilmesi, mülkiyetin tapu kütüğüne tescil edilmiş olmasına bağlıdır.” 1022/1. maddesinde; “Aynî haklar, kütüğe tescil ile doğar; sıralarını ve tarihlerini tescile göre alır.”

 

3.2.2. Yukarıda yer verilen yasal düzenlemeler uyarınca, ayni haklar tapu siciline tescil ile doğar ve tescilin hukuki netice doğurabilmesi için de geçerli bir hukuki sebebinin bulunması zorunludur. Bu hususun tapunun illilik prensibinden kaynaklandığı açıktır. Oysa, oluşan sicilin hukuken geçerli bir sebebi bulunmadığı takdirde, tescilin yolsuz tescil niteliğini taşıyacağı ve sicilin iptali gerekeceğinde kuşku yoktur.

 

3.2.3. TMK’nın 1023. maddesinde; “Tapu kütüğündeki tescile iyiniyetle dayanarak mülkiyet veya bir başka aynî hak kazanan üçüncü kişinin bu kazanımı korunur.", 1024/1. maddesinde; “ Bir ayni hak yolsuz olarak tescil edilmiş ise, bunu bilen veya bilmesi gereken üçüncü kişi bu tescile dayanamaz.” 1024/2. maddesinde; “Bağlayıcı olmayan bir hukukî işleme dayanan veya hukukî sebepten yoksun bulunan tescil yolsuzdur.” 1024/3. maddesinde; “Böyle bir tescil yüzünden ayni hakkı zedelenen kimse, tescilin yolsuz olduğunu iyiniyetli olmayan üçüncü kişilere karşı doğrudan doğruya ileri sürebilir.” düzenlemelerine yer verilmiştir.

 

3.3. Değerlendirme

 

Dosya içeriğine, toplanan delillere, hükmün dayanağı olan ve (V/3.2.) nolu paragrafta açıklanan yasal ve hukuksal gerekçeye, delillerin takdirinin yerinde olmasına ve özellikle taşınmaz satın alan ilk el üzerindeyken temyiz eden davalı lehine ipotek tesis edilmiş olmasına göre (III) ve (IV/3.) nolu paragraflarda gösterilen gerekçelerle yazılı şekilde karar verilmiş olmasında bir isabetsizlik yoktur.

 

VI. SONUÇ:

 

Açıklanan nedenlerle; davalı Ziraat Bankası A.Ş. vekilinin yerinde bulunmayan temyiz itirazlarının reddiyle usul ve yasaya uygun olan hükmün ONANMASINA, alınması gereken harç peşin alındığından yeniden harç alınmasına yer olmadığına 03/10/2022 tarihinde kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.

Bu sayfa 138 kez görüntülendi.