Sayıştay’ca sorumlu tutulanların kamu zararı ödemeleri gerektiği, ödemeden menfaat sağlayanlara (ahizlere) rücu edilmesinin ayrı bir hukuk işlem olduğu hk.

Karar

 

 

Kamu İdaresi Türü          Diğer Özel Bütçeli İdareler         

 

Yılı         2015    

 

Dairesi  8           

 

Dosya No           43507  

 

Tutanak No        47155  

 

Tutanak Tarihi   29.1.2020         

 

Kararın Konusu Çeşitli Konuları İlgilendiren Kararlar      

 

 

Konu: Destek ödemesi.

 

257 sayılı EK İlamın 1. Maddesi ile, ... ... Müdürlüğü tarafından İşbirliği-Güçbirliği Destek Programı çerçevesinde desteklenmesine karar verilen ... no’lu projenin ortaklarının beyan ettikleri ana faaliyet sektörleri ile gerçekte faaliyet gösterdikleri sektörlerin birbirini tutmaması nedeniyle İşbirliği-Güçbirliği Destek Programı Uygulama Esaslarının 7’nci maddesinin dördüncü fıkrasında yer alan “en az üç firmanın aynı veya birbirini tamamlayan sektörde faaliyet göstermesi şartı”nın sağlanmaması nedeniyle ...TL’ye verilen tazmin hükmünün 09.01.2019 tarih ve 45497 sayılı Temiz Kurulu Kararı ile tasdikine karar verilmiştir.

 

……

 

Başsavcılık mütalaasında

 

“ İlamda, ... ... Müdürlüğü tarafından 28/10/2014 tarihli kurul toplantısı sonucunda İşbirliği-Güçbirliği Destek Programı çerçevesinde desteklenmesine karar verilen ... no’lu projenin ortaklarının ana faaliyet alanlarına ilişkin beyanları ile Maliye Bakanlığı e-vergi levha sorgulaması yoluyla elde edilen faaliyet alanlarının farklılık göstermesi ve işbirliği-Güçbirliği Destek Programı Uygulama Esaslarının 7’nci maddesinin dördüncü fıkrasında yer alan en az üç firmanın aynı veya birbirini tamamlayan sektörde faaliyet gösterme şartının sağlanmadığı gerekçesiyle tazmin hükmü verilmiş ve bu Karar Temyiz Kurulunca da aynı gerekçelerle tasdik edilmiştir.

 

Gerçeğe aykırı olarak verilmiş olan beyanın sorumluluğunun, 18/11/2005 tarih ve 25997 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Küçük ve Orta Büyüklükteki işletmelerin Tanımı, Nitelikleri ve Sınıflandırılması Hakkında Yönetmeliğin 17. maddesinde işletmeye ait olduğu belirtilmiştir. Ayrıca Destek Programı Taahhütnamesinin 2. ve 3. maddelerinde ...’e verilecek bilgi ve belgelerin doğru olduğu, söz konusu bilgilerin gerçeğe aykırı olduğunun tespiti halinde ... tarafından yapılacak yasal işlemleri kabul ettikleri, uyuşmazlığın giderilmemesi halinde, hiçbir kanuni kovuşturmaya gerek kalmaksızın ... tarafından talep edilen meblağı yasal faizi ile birlikte herhangi bir ihtar ve ihbara gerek kalmaksızın geri ödeyecekleri taahhüt altına alınmıştır.

 

Öte yandan, KOBİ beyannamelerinin onaylanması aşamasında www.gib.gov.tr adresinden e- vergi sorgulaması yapılarak faaliyet gösterilen sektör bilgileri ile mükellefiyetin devam edip etmediğinin kontrol edilmesi gerekliliği, işlem yapıldıktan yaklaşık bir yıl sonra 17/09/2015 tarihli olur ile mevzuata eklenmiştir. Dolayısıyla işlemin yapıldığı tarihte mevzuatta yer almayan bir hüküm esas alınarak karar verilmesi isabetli değildir. Ayrıca, proje ortağı işletmelerin vergi levhalarında bulunan NACE kodları da Bakanlar Kurulu Kararı ile belirlenen destek alabilecek sektörler içerisinde yer aldığından, işletmelerin destek programına başvurmasına engel bir durum da bulunmamaktadır.

 

Ayrıca, tamamlayıcı sektörlerin belirlenmesine yönelik olarak mevzuatta herhangi bir açıklama bulunmamakta olup, firmaların tamamlayıcı sektörlerde faaliyet gösterip göstermediklerine Değerlendirme ve Karar Kurulunca karar verilmektedir. İşbirliği-Güçbirliği Uygulama Esaslarında 20/05/2016 tarihinde yapılan değişiklik ile de, en az 3 işletmenin aynı veya tamamlayıcı sektörlerde yer alma zorunluluğu kaldırılmış ve 5 işletmenin ortak olmasının yeterli olacağı yönünde düzenleme yapılmıştır.

 

Bu nedenlerle, kararın düzeltilmesi isteminin kabul edilmesine karar verilmesinin uygun olacağı değerlendirilmektedir.

 

Arz ederim.” Denilmiştir.

 

Duruşma talebinde bulunmasına rağmen harcama yetkilisi ... mazereti nedeniyle duruşmaya katılamadığından ve duruşma talep eden diğer dilekçilerden gerçekleştirme görevlisi ... ve diğer sorumlu …’ye duruşma gününe ilişkin tebligat yapılmasına rağmen duruşmada hazır bulunmadıkları, kanuni bir vekil göndermedikleri ve duruşmada hazır bulunmama nedenlerini kabul edilebilir bir belge ile tevsik etmedikleri anlaşılmakla, dosyada mevcut belgelerin okunup incelenmesinden sonra,

 

GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ

 

257 sayılı EK İlamın 1. Maddesi ile, ... ... Müdürlüğü tarafından İşbirliği-Güçbirliği Destek Programı çerçevesinde desteklenmesine karar verilen ... no’lu projenin ortaklarının beyan ettikleri ana faaliyet sektörleri ile gerçekte faaliyet gösterdikleri sektörlerin birbirini tutmaması nedeniyle İşbirliği-Güçbirliği Destek Programı Uygulama Esaslarının 7’nci maddesinin dördüncü fıkrasında yer alan “en az üç firmanın aynı veya birbirini tamamlayan sektörde faaliyet göstermesi şartı”nın sağlanmaması nedeniyle ...TL’ye verilen tazmin hükmünün 09.01.2019 tarih ve 45497sayılı Temiz Kurulu Kararı ile tasdikine karar verilmiştir.

 

 

 

 

 

Sorumluluk Yönünden inceleme

 

Gerçekleştirme görevlisi sıfatıyla sorumlu tutulan ...kendisi ile beraber diğer Uzmanlar tarafından hatalı olarak onaylandığı ileri sürülen işlemin yapıldığı tarihteki mevzuata uygun olduğunu, KOBİ Beyannamesi onay işleminin işletmelere sadece desteklere başvuru hakkı tanıdığını, ön değerlendirmenin de şeklen “VAR" - “YOK" incelemesinden ibaret olduğunu, bu işlemlerin herhangi bir harcama talimatı olmaksızın gerçekleştirilen bir ön hazırlık işleminden ibaret olduğunu ve 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrolü Kanununda ve 5189/1 nolu Sayıştay Genel Kurul Kararında geçen Gerçekleştirme Görevlisi tanımı kapsamına girmeyeceğini ve yapılan ödemenin de harcama talimatına yani Destekleme ve Karar Kurulunun vermiş olduğu destekleme kararına uygun olarak gerçekleşmiş olduğunu, işletmelerin faaliyet gösterdikleri sektörler ile mükellefiyetlerinin devam edip etmediklerine ilişkin e-vergi sorgulaması yapma zorunluluğunun 17/09/2015 tarihli uygulama esasları değişikliği ile getirildiğini, bu tarihten önce böyle bir zorunluluk bulunmaması nedeni ile sorumlu olmadığını iddia etmekte ise de;

 

İşbirliği-Güçbirliği Destek Programı Uygulama Esaslarının “Proje Başvurusu ve Değerlendirme” başlıklı sekizinci maddesinde;

 

“(2) Proje başvurusu evrak kaydına alınır ve Uygulama Birimi tarafından sorumlu personel görevlendirilir.

 

......

 

(4) Proje başvurusu, sorumlu personel tarafından KOBİ Bilgi Beyannamesi, mevzuata uygunluk, bilgi, belge ve şekil yönünden incelenerek ekte yer alan İşbirliği-Güçbirliği Destek Programı Proje Ön Değerlendirme Formu hazırlanır.

 

(5) Proje ve eklerinde eksiklik tespit edilmesi halinde Başvuru Sahibine bildirilir.

 

…..” hükümlerine yer verilmiştir. Bu hükümlere göre projeden sorumlu olan uzman personel, başvuru sahibinin sunmuş olduğu bilgi ve belgelerin doğruluğunu, mevzuata uygunluğunu ve tamlığını kontrol etmekle ve bunlara ilişkin olarak tespit ettiği eksiklikleri tamamlatmak ile sorumludur. Başvuru belgeleri eksiksiz ve tam olan başvuruları ise hazırlayacağı değerlendirme formu ile kurula sevk eder. Bu aşamadan sonra Kurul tarafından yapılacak olan değerlendirme, projenin içeriğine ilişkin ve proje sahibi tarafından sunulmuş olan beyanların doğruluğuna ilişkin ilgili uzmanın beyanına dayanacaktır.

 

Nitekim, söz konusu projeye ilişkin olarak 28.09.2015 tarihli Kurul kararında proje başvuru esnasında işletme faaliyet kodlarının nasıl olması gerektiğine dair görüşe yer verilerek, proje hakkında sonlandırma kararı verilmiştir. Buna göre işletmeler tarafından doğru beyan verilmesi ya da hatalı beyanın ön değerlendirme formunda bildirilmesi Kurul kararını etkilemektedir. Bunun yanında, sorumlu her ne kadar, www.gib.gov.tr adresinden e-vergi sorgulaması yapılarak faaliyet gösterilen sektör bilgileri ile mükellefiyetinin devam edip etmediğinin kontrol edilmesi gerekliliğinin olay tarihinde mevzuatta yer almadığını, söz konusu kontrol yükümlülüğünün işlem yapıldıktan yaklaşık bir yıl sonra 17/09/2015 tarihli olur ile mevzuata eklendiğini belirtmiş ise de, İşbirliği-Güçbirliği Destek Programı Uygulama Esaslarının 5 inci maddesinde;

 

“(17/09/2015 tarih ve 10139 sayılı OLUR ile değişiklik öncesi) İşletmelerin ... Veri Tabanında yer almak için www.....gov.tr internet adresinden KOBİ Bilgi Beyannamesi ve KOBİ Bilgi Dokümanını doldurarak ... Veri Tabanına kaydını yapmaları gerekir. İşletmeler, bu belgelere, işletme yetkilisi/yetkililerinin imza sirküleri/imza beyannamesi, bağlı bulunduğu odadan alınmış Faaliyet Belgesi ve Ticaret/Esnaf Sicili Gazetesini ekleyerek Hizmet Merkezine teslim ederler. İşletmelerin faaliyet konusu nedeniyle temin edemeyeceği belgeler istenmez.”

 

hükümlerine göre, ... veri tabanında yer alan bütün işletmelerin KOBİ Bilgi Dokümanını doldurmaları ve başvuru belgelerine, bağlı bulunduğu odadan alınmış Faaliyet Belgesi ve Ticaret/Esnaf Sicili Gazetesinin eklenmesi gerekmektedir. Dosyada yer alan 19.10.2016 tarihli Uygunsuzluk Tespit Formunda da belirtildiği üzere, işletmelere ait ... dosyasında yer alan Faaliyet Belgesi ve Ticaret/Esnaf Sicili Gazetesinde de işletmelere ait NACE kodlarına ilişkin bilgilerin (e-vergi kayıtlarına paralel) yer aldığı anlaşılmaktadır. Dolayısıyla, işletmelerin NACE kodlarının tespiti için tek yöntem e-vergi sorgulaması yapmak olmayıp, Faaliyet Belgesi ve Ticaret/Esnaf Sicili Gazetesi üzerinde yapılacak basit bir inceleme ile de NACE kodlarına ilişkin kontrolün yapılabileceği ve yapılması gerektiği sonucuna ulaşılmıştır. İlgili Kobi Uzmanı tarafından bu araştırma yapılmış olsaydı, proje başvuru formunun hatalı beyanla Kurula sevki yapılmamış olacaktı.

 

Sonuç olarak, sorumlulardan gerçekleştirme görevlisi KOBİ Uzmanı …’ın İşbirliği-Güçbirliği Destek Programı Uygulama Esaslarının “Proje başvurusu ve değerlendirme” başlıklı sekizinci maddesinde yer alan “proje başvurusu, sorumlu personel tarafından KOBİ Bilgi Beyannamesi, mevzuata uygunluk, bilgi, belge ve şekil yönünden incelenerek ekte yer alan İşbirliği-Güçbirliği Destek Programı Proje Ön Değerlendirme Formu hazırlanır” ve “Proje ve eklerinde eksiklik tespit edilmesi halinde Başvuru Sahibine bildirilir.” hükümleri gereğince kendisine verilen sorumluluğu tam olarak yerine getirmediği anlaşıldığından oluşan kamu zararında sorumluluğu bulunmaktadır.

 

Harcama yetkilisi ve Kurul Başkanı ... temyiz dilekçesinde; ilk Kurulun kararı ile kamu zararının oluşmadığını, Kurulun kararının yetkisi içinde olduğunu ve hukuka uygun olduğunu, ancak ikinci Kurulun önceki Kurul Kararını ‘BUTLAN’ kabul yetkisinin olmadığını, yeni bilgiler çerçevesinde ‘FESİH’ yetkisinin olduğunu, bu sebeple iradesi yanıltıcı bilgi ve belgelerle sakatlanan Kurulun ve Müdürlüğün oluştuğu iddia edilen kamu zararında sorumluluğunun bulunmadığını, iddia edilen kamu zararının oluşum tarihinin, ilk Kurul tarihi değil yetkisinde olmadığı halde Fesih yerine Butlan kararı alan ve ... Müdürlüğüne yanıltıcı bilgi ve belgeler sunulduğu ve bu durum tespit edildiği halde kasıt ve ağır kasıt hallerini araştırmayan ve işletmeye yapılan ödemeleri tahsil etmeyen yeni Kurulun Karar tarihi olan 28.09.2015 tarihi olduğunu, bunun yanında diğer sorumluların da yanıltıcı bilgi ve belge sunan işletme yetkilileri olduğunu belirterek sorumluluğa itiraz etmişse de; kamu zararına neden olan kararı veren 28.10.2014 tarihli Kurul Kararı olup, Kurul İşbirliği-Güçbirliği Destek Programı Uygulama Esaslarının “Proje Başvurusu ve Değerlendirme” başlıklı 8’inci maddesinin sekizinci fıkrasının (d) bendine göre projeyi proje ortakları ve paydaşları açısından da değerlendirmekle mükelleftir. Söz konusu değerlendirme gerektiği gibi yapılmadığından İşbirliği-Güçbirliği Destek Programı Uygulama Esaslarının 7’nci maddesinde yer alan “işletmelerden en az 3 (üç)’ünün aynı veya birbirini tamamlayan sektörlerde faaliyet göstermesi şartı”nı sağlamayan firmalara destek ödemesi yapılmıştır. Şöyle ki; birisi telekomünikasyon sektöründe, diğeri imalat sektöründe, diğer üçü ise toptan ve perakende ticaret sektöründe faaliyet göstermekte olup, telekomünikasyon sektöründe olduğu ifade edilen işletmelerin ise sadece alım-satım yapan ticari işletmeler olduğu anlaşılmış, buna göre proje sektörü olan telekomünikasyon sektöründe faaliyet göstermekte olan firma sayısının İşbirliği-Güçbirliği Destek Programı Uygulama Esaslarının yedinci maddesinde yer alan asgari şartı sağlamadığı görülmüştür.

 

Diğer taraftan, sorumlu, yanıltıcı bilgi ve belge sunan işletme yetkililerinin sorumlu olması gerektiğini iddia etmekte ise de; Sayıştay ilâmlarının muhatabı, ilâmda kendilerine tazmin borcu yükletilen ve mali mevzuat gereğince, işlemlerinden dolayı sorumlu tutulan harcama yetkilisi, gerçekleştirme görevlisi, muhasebe yetkilisi gibi görevliler olup, ilâmlarda gösterilen tazmin tutarlarının bu “sorumlu” kişilerden tahsili gerekmektedir. İlâmlarda gösterilen tutarların bu kişilerce Hazineye ödenmesinden sonra, bunların ödemenin yapıldığı üçüncü kişilere rücu etmesi, sorumlularla ahizler arasında ayrı bir hukuki ilişkinin konusunu teşkil etmektedir. Yukarıdaki açıklamalar doğrultusunda, Harcama yetkilisi ve Kurul Başkanı ...’ın da sorumluluğu bulunmaktadır.

 

Kurul üyelerinden ..., destek başvurusunda bulunan firmalar tarafından sunulan bilgi ve belgelerin doğruluğunu kontrol etme görevinin ilgili müdürlük personelinin sorumluluğunda olduğunu, kurul üyeleri olarak böyle bir sorumluluk taşımadıklarını, kurul üyelerine sadece elektronik ortamda başvuru dosyasının verildiğini ve bu dosyanın ekinde firmaların beyannamelerinin ya da vergi levhalarının bulunmadığını, kurul tarafından verilen destekleme kararının ... Müdürlüğü tarafından firmaların beyannamelerine yapılan onaya binaen verildiğini ve bu nedenle kusurlarının bulunmadığını belirtmişse de; İşbirliği-Güçbirliği Destek Programı Uygulama Esaslarının “Proje Başvurusu ve Değerlendirme” başlıklı 8’inci maddesinin sekizinci fıkrasının (d) bendine göre kurul projeyi proje ortakları ve paydaşları açısından da değerlendirmekle mükellef olup, Kurul tarafından yapılması beklenen bu değerlendirmenin sadece firmaların yeterlilikleri ile sınırlı olacağını söylemek mümkün değildir. Uygulama Esaslarında da böyle bir ifade yoktur. Bu nedenle Kurulun değerlendirmesinin İşbirliği-Güçbirliği Destek Programı Uygulama Esaslarının 7’nci maddesinde yer alan “işletmelerden en az 3 (üç)’ünün aynı veya birbirini tamamlayan sektörlerde faaliyet göstermesi şartı”nı da araştıracak şekilde olması gerekmekte olup, “kurul üyelerine sadece elektronik ortamda başvuru dosyasının verildiği ve bu dosyanın ekinde firmaların beyannamelerinin ya da vergi levhalarının bulunmadığı” ifadesi de bu açıdan yeterli bir mazeret olarak kabul edilemez. Başvuru dosyası kurul toplantısı esnasında ve öncesinde tüm kurul üyelerine açık olup, gerekli tüm bilgi ve belgeleri içerdiğinden ve dosya içeriğini incelemelerine engel bir durum bulunmadığından Kurul üyeleri de oluşan kamu zararından sorumludur.

 

Esas yönünden inceleme

 

... tarafından sağlanan destek programlarından birisi olan “İşbirliği-Güçbirliği Destek Programı”, küçük ve orta ölçekli işletmelerin bir araya gelerek ortak sorunlara ortak çözümler bulmaları amacıyla hazırlanmıştır. Söz konusu desteğe ilişkin başvuru ve diğer süreçler “İşbirliği-Güçbirliği Destek Programı Uygulama Esasları” içerisinde ayrıntılı bir şekilde düzenlenmiştir.

 

İşbirliği-Güçbirliği Destek Programı Uygulama Esasları’nın “İşletici kuruluş ortaklık modelleri ve yapısı” başlıklı 7’nci maddesinin dördüncü fıkrasında; “Proje başvurusunda bulunan işletmelerin en az 1 (bir) yıl önce kurulmuş olması ve bu işletmelerden en az 3 (üç)’ünün aynı veya birbirini tamamlayan sektörlerde faaliyet göstermesi şartı aranır.” denilmektedir.

 

Anılan Uygulama Esaslarının “Proje başvurusu ve değerlendirme” başlıklı 8’inci maddesinde ise;

 

“……

 

(2) Proje başvurusu evrak kaydına alınır ve Hizmet Merkezi tarafından sorumlu personel görevlendirilir.

 

……

 

(4) Proje başvurusu, sorumlu personel tarafından KOBİ Bilgi Beyannamesi, mevzuata uygunluk, bilgi, belge ve şekil yönünden incelenerek ekte yer alan İşbirliği-Güçbirliği Destek Programı Ön Değerlendirme Formu hazırlanır.

 

(5) Proje ve eklerinde eksiklik tespit edilmesi halinde Başvuru sahibine bildirilir.

 

……

 

(8) Kurul projeyi;

 

……

 

d) Proje ortakları ve paydaşları, …… ve benzeri hususları da dikkate alarak değerlendirir.” hükümleri yer almaktadır.

 

Destek Programı Uygulama Esaslarının yedinci maddesinde belirtilen sektör şartına ilişkin olarak ... açısından belirleyici olan norm firmaların “NACE kodları”dır. ... tarafından verilecek hizmetler ve desteklerden yararlanacak küçük ve orta büyüklükteki işletmelere ilişkin sektörler, 18.09.2009 tarihli ve 27353 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 2009/15431 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile belirlenmiştir. Bu BKK’ya göre ... tarafından verilecek hizmet ve desteklerden yararlandırılacak KOBİ sektörleri, Avrupa Topluluğunda Ekonomik Faaliyetlerin İstatistiki Sınıflaması, Revize 2 esas alınarak oluşturulan ve hem BKK ekinde hem de ... resmi web sitesinde yayımlanan listede gösterilmiştir. Buna göre ...’e yapılan destek başvurularında beyan edilen faaliyet alanına ilişkin kodların bahsedilen listede belirtilen kodlarla uyumlu olması gerekmektedir.

 

... ... Müdürlüğü tarafından 28.10.2014 tarihli kurul toplantısı sonucunda İşbirliği-Güçbirliği Destek Programı çerçevesinde desteklenmesine karar verilen ... no’lu projenin ortaklarının ana faaliyet alanlarına ilişkin beyanları Sayıştay denetimi sırasında Maliye Bakanlığı e-vergi levha sorgulaması yoluyla kontrol edildiğinde farklılıklar olduğu tespit edilmiştir. 257 sayılı Ek İlamda ayrıntıları gösterildiği üzere başvuru formunda proje sahipleri tarafından beyan edilen ana faaliyet alanları ile gerçek ana faaliyet alanlarının birbirini tutmadığı anlaşılmıştır. Buna göre İşbirliği-Güçbirliği Destek Programı Uygulama Esaslarının 7’nci maddesinin dördüncü fıkrasında yer alan en az üç firmanın aynı veya birbirinin tamamlayan sektörde faaliyet göstermesi şartının sağlanmadığı anlaşılmaktadır.

 

Söz konusu projeye ilişkin olarak yapılan Sayıştay denetimi sonrasında, ... ... Müdürlüğünce projenin her safhasının detaylı olarak yeniden incelendiği, eksikliklerin bir tutanakla tespit edildiği, 28.09.2015 tarihli Kurul toplantısında konunun yeniden değerlendirildiği, proje başvurusunda bulunan işletmelerin faaliyet kodlarını proje başvurusunda doğru beyan etmediklerinin anlaşıldığı ve başvuruda bulunan işletmelerin aynı veya tamamlayıcı sektörde olma şartını taşımadıkları kanaatine varılarak, elde edilen bu bilgiler ışığında projenin sonlandırılmasına karar verildiği ayrıca söz konusu projenin Sayıştay denetimi sonrasında ... Denetim ve Rehberlik Kurulu Başkanlığı tarafından da incelemeye alındığı, düzenlenen 07.11.2016 tarihli soruşturma raporunda işletmelerin ... ... Müdürlüğüne sundukları KOBİ Bilgi Dokümanına ekledikleri bağlı bulundukları odadan aldıkları Faaliyet Belgesi ve Ticaret/Esnaf Sicili Gazetelerinin de incelenmesi sonucunda, işletmelerin beyan ettikleri sektörlerde faaliyet göstermediklerinin tespit edildiği ve mevcut durumda İşbirliği-Güçbirliği Destek Programı kapsamında projenin desteklenmesinin mümkün olamayacağının belirtildiği görülmektedir.

 

Yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri ve yapılan açıklamalar neticesinde, İşbirliği-Güçbirliği Destek Programı kapsamında ... ... Müdürlüğünce desteklenen işletmelerin beyan ettikleri sektörlerde faaliyet göstermedikleri, İşbirliği-Güçbirliği Destek Programı Uygulama Esaslarında belirtilen en az üç firmanın aynı veya birbirinin tamamlayan sektörde faaliyet göstermesi şartının da firmalarca sağlanmadığı ve ilgili projenin gerekli şartları taşımadığı için sonlanmasına Kurulca karar verildiği anlaşılmaktadır.

 

Her ne kadar sorumlular dilekçelerinde, www.gib.gov.tr adresinden e-vergi sorgulaması yapılarak faaliyet gösterilen sektör bilgileri ile mükellefiyetinin devam edip etmediğinin kontrol edilmesi gerekliliğinin olay tarihinde mevzuatta yer almadığını, söz konusu kontrol yükümlülüğünün işlem yapıldıktan yaklaşık bir yıl sonra 17/09/2015 tarihli olur ile mevzuata eklendiğini belirtmiş iseler de, projenin desteklenmesine karar verildiği Kurul Toplantı tarihi olan 28.10.2014 tarihinde yürürlükte bulunan İşbirliği-Güçbirliği Destek Programı Uygulama Esaslarının 5 inci maddesinde;

 

“(17/09/2015 tarih ve 10139 sayılı OLUR ile değişiklik öncesi) İşletmelerin ... Veri Tabanında yer almak için www.....gov.tr internet adresinden KOBİ Bilgi Beyannamesi ve KOBİ Bilgi Dokümanını doldurarak ... Veri Tabanına kaydını yapmaları gerekir. İşletmeler, bu belgelere, işletme yetkilisi/yetkililerinin imza sirküleri/imza beyannamesi, bağlı bulunduğu odadan alınmış Faaliyet Belgesi ve Ticaret/Esnaf Sicili Gazetesini ekleyerek Hizmet Merkezine teslim ederler. İşletmelerin faaliyet konusu nedeniyle temin edemeyeceği belgeler istenmez.” hükmü yer almaktadır.

 

Yukarıdaki mevzuat hükümlerine göre, ... veri tabanında yer alan bütün işletmelerin KOBİ Bilgi Dokümanını doldurmaları ve başvuru belgelerine, bağlı bulunduğu meslek odasından alınmış Faaliyet Belgesi ve Ticaret/Esnaf Sicili Gazetesinin eklenmesi gerekmektedir. Dosyada yer alan 19.10.2016 tarihli Uygunsuzluk Tespit Formunda da belirtildiği üzere, işletmeye ait ... dosyasında yer alan Faaliyet Belgesi ve Ticaret/Esnaf Sicili Gazetesinde de işletmeye ait NACE kodlarına ilişkin bilgilerin (e-vergi kayıtlarına paralel) yer aldığı anlaşılmaktadır. Dolayısıyla, işletmelerin NACE kodlarının tespiti için tek yöntem e-vergi sorgulaması olmayıp, Faaliyet Belgesi ve Ticaret/Esnaf Sicili Gazetesin üzerinde yapılacak basit bir inceleme ile de NACE kodlarına ilişkin kontrolün yapılabileceği anlaşılmış olup sorumlular tarafından söz konusu inceleme yapılmadığından en az üç firmanın aynı veya birbirinin tamamlayan sektörde faaliyet göstermesi şartını sağlamadığı halde destek ödemesinde bulunulmuştur.

 

Bu itibarla, 09.01.2019 tarih ve 45497sayılı Temyiz Kurulu Kararında, KARAR DÜZELTİLMESİNE MAHAL OLMADIĞINA, (… Daire Başkanı …, ... Daire Başkanı … ile Üyeler …, …, …, … ile …’ın aşağıda yazılı karşı oy gerekçelerine karşı) oyçokluğu ile,

 

29.01.2020 tarihinde karar verildi.

 

Karşı oy gerekçesi

 

… Daire Başkanı …, ... Daire Başkanı … ile Üyeler …, …, …, … ile …’ın karşı oy gerekçesi

 

Rapor dosyası ve eki belgelerin incelenmesinde,

 

... Uydu Haberleşme Hizmetleri ve Bilgi Teknolojileri Ltd. Şti, ... İletişim, …Reklam (…), …Eczanesi (…) ve ...firmalarının; başvuru sahibi olarak ... Uydu Haberleşme firması öncülüğünde, ... ... Müdürlüğüne İşbirliği - Güçbirliği Destek Programı kapsamında otuz altı sayfadan müteşekkil Proje Başvuru Formu düzenleyerek başvuruda bulunduğu,

 

Söz konusu; “... Her Yerde Sîzinle - İnternet Sağlayıcılığı Hizmetleri” Proje Başvuru Formuna ilişkin Proje Ön Değerlendirme Formu’nun; ”'Proje bilgi, belge ve şekil yönünden incelenmiş olup Kurula sevk edilmesi uygundur” kısmının işaretlenerek KOBİ Uzman Yardımcısı ...tarafından ön değerlendirmesinin yapıldığı ve Müdür ... tarafından onaylanarak birlikte imzaladıkları,

 

... ... Müdürlüğü’nde 28.10.2014 tarihinde İşbirliği-Güçbirliği Destek Programına ilişkin olarak toplanan Kurulda; ... Toplantı No.lu ve 1 Karar No.lu Kurul Karar Formuna göre; “ ... Her Yerde Sizinle” Proje Adına sahip İşbirliği-Güçbirliği proje başvurusunun 12 ay süre ile desteklenmesine karar verildiğinin görüldüğü,

 

... Uydu Haberleşme ve Bilgi Teknolojileri Ltd. Şti. firmasına, ... ... Müdürlüğünce İşbirliği - Güçbirliği Destek Programı kapsamında kabul edilen projesi için;

 

18.06.2015 tarihinde … TL,

 

18.06.2015 tarihinde … TL,

 

21.07.2015 tarihinde … TL tutarında olmak üzere; Toplam ...TL tutarında destek ödemesinin yapıldığının anlaşıldığı,

 

Daha sonrasında, 28,09.2015 tarihinde ... ... Müdürlüğünde 2015-581-16 toplantı no.lu olarak toplanan İşbirliği - Güçbirliği Destek Programına ilişkin Kurulda; söz konusu Projenin sonlandırılmasına karar verildiği anlaşılmaktadır.

 

... tarafından sağlanan destek programlarından birisi olan “İşbirliği-Güçbirliği Destek Programı”, küçük ve orta ölçekli işletmelerin bir araya gelerek ortak sorunlara ortak çözümler bulmaları amacıyla hazırlanmıştır. Söz konusu desteğe ilişkin başvuru ve diğer süreçler “İşbirliği-Güçbirliği Destek Programı Uygulama Esasları” içerisinde ayrıntılı bir şekilde düzenlenmiştir.

 

İşbirliği-Güçbirliği Destek Programı Uygulama Esasları’nın “İşletici kuruluş ortaklık modelleri ve yapısı” başlıklı 7’nci maddesinin dördüncü fıkrasında;

 

“Proje başvurusunda bulunan işletmelerin en az 1 (bir) yıl önce kurulmuş olması ve bu işletmelerden en az 3 (üç)’ünün aynı veya birbirini tamamlayan sektörlerde faaliyet göstermesi şartı aranır.” denilmektedir.

 

Anılan Uygulama Esaslarının “Proje başvurusu ve değerlendirme” başlıklı 8’inci maddesinde ise;

 

“……

 

(2) Proje başvurusu evrak kaydına alınır ve Hizmet Merkezi tarafından sorumlu personel görevlendirilir.

 

……

 

(4) Proje başvurusu, sorumlu personel tarafından KOBİ Bilgi Beyannamesi, mevzuata uygunluk, bilgi, belge ve şekil yönünden incelenerek ekte yer alan İşbirliği-Güçbirliği Destek Programı Ön Değerlendirme Formu hazırlanır.

 

(5) Proje ve eklerinde eksiklik tespit edilmesi halinde Başvuru sahibine bildirilir.

 

…

 

(8) Kurul projeyi;

 

……

 

d) Proje ortakları ve paydaşları,

 

……ve benzeri hususları da dikkate alarak değerlendirir.” hükümleri yer almaktadır.

 

Destek Programı Uygulama Esaslarının yedinci maddesinde belirtilen sektör şartına ilişkin firmaların NACE kodları, 18.09.2009 tarihli ve 27353 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 2009/15431 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yapılmıştır. Bu BKK’ya göre ... tarafından verilecek hizmet ve desteklerden yararlandırılacak KOBİ sektörleri, Avrupa Topluluğunda Ekonomik Faaliyetlerin İstatistiki Sınıflaması, Revize 2 esas alınarak oluşturulan ve hem BKK ekinde hem de ... resmi web sitesinde yayımlanan listede gösterilmiştir. Firmaların ...’e yapılan destek başvurularında beyan edilen faaliyet alanına ilişkin kodların, bahsedilen listede belirtilen kodlara uyumlu olması gerekmektedir.

 

... ... Müdürlüğü tarafından 28.10.2014 tarihli kurul toplantısı sonucunda İşbirliği-Güçbirliği Destek Programı çerçevesinde desteklenmesine karar verilen ... no’lu projenin ortaklarının ana faaliyet alanlarına ilişkin beyanları, daha sonra Maliye Bakanlığı e-vergi levha sorgulaması yoluyla kontrol edildiğinde farklılıklar olduğu tespit edilmiş ve İşbirliği-Güçbirliği Destek Programı Uygulama Esaslarının 7’nci maddesinin dördüncü fıkrasında yer alan en az üç firmanın aynı veya birbirini tamamlayan sektörde faaliyet gösterme şartının sağlanmadığı gerekçesiyle tazmin hükmü verilmiştir.

 

KOBİ beyannamelerinin onaylanması aşamasında www.gib.gov.tr adresinden e-vergi sorgulaması yapılarak faaliyet gösterilen sektör bilgileri ile mükellefiyetin devam edip etmediğinin kontrol edilmesi gerekliliği, işlem yapıldıktan yaklaşık bir yıl sonra 17/09/2015 tarihli olur ile mevzuata eklenmiştir. Buna göre, başvuru tarihindeki mevzuata göre, İşbirliği-Güçbirliği Destek Programı Proje Başvuru Formunda yer alan unsurların varlığı ve yokluğuna bakarak şekil yönünden değerlendirme yapan KOBİ Uzmanını sorumlu tutmak doğru değildir. Üstelik İlamda gerçekleştirme görevlisi olarak sorumlu tutulan Zekeriya bahadır KATAR ortaklardan yalnız 3’ünün ... kayıtlarının tarafından onaylandığını, diğer iki ortağın ... kayıtlarının ise diğer uzmanlar tarafından onaylandığını, diğer uzmanlar tarafından onaylanan beyanlarda vergi levhası ile uyum bulunmadığını, bu nedenle karara herhangi bir etkisi bulunmadığını ifade etmiştir.

 

Değerlendirme ve Karar Kurulu Üyelerince değerlendirilerek destek kararı verilen Proje başvuru formunun ilgili kısımlarında da firmaların faaliyet alanları hakkında bilgi verildiği anlaşılmaktadır.

 

Proje Ortaklarının Tarihçeleri ve Genel Bilgileri başlığı altında;

 

Proje Ortağı İşletmelere Ait Bilgiler başlığı altında ... İletişim için “... iletişim bir limited şirket olup 12 yıllık köklü bir geçmişe sahiptir. İşletmemiz önceleri cep telefonu pazarında aksesuar tamir bakım faaliyetleri yürütürken daha sonraları bu sektörel bilgisi GSM operatör temsilciliği ile güçlendirmiştir. Şirkete ait sermaye oranları oğuz akdemir%75 ...%25 şeklindedir. ”,

 

...için “...işletmesi bir şahıs işletmesi olarak 3 yıllık bir ticari tecrübeye sahiptir. İşletme daha önceleri cep telefonu pazarında faaliyetlerini yürütürken bu bilgisini daha sonra iletişim ve internet hizmetleri konusunda güçlendirerek sektörel anlamda güçlü bir bilgiye sahip bir işletmeye dönüşmüştür, "

 

... Uydu Haberleşme Hizmetleri ve Bilgi Teknolojileri San. Tic. Ltd. Şti. için "Şirketimiz 1 yıllık bir geçmişe sahip sermayesinin tamamı % 100 Oğuz Akdemir ’e aittir. Şirketimiz iletişim alanında bölgemizde bulunmayan kablosuz ve kablolu internet hizmetleri servis sağlayıcılığı alanında faaliyette bulunmaktadır. ’’ bilgilerinin yer aldığı anlaşılmaktadır.

 

Değerlendirme ve Karar Kurulu üyelerinin, projede yer alan bu bilgileri inceleyerek ve başvuruda bulunanları da Kurulda dinledikten sonra bu üç firmanın tamamlayıcı sektörlerde olduğuna kanaat getirerek destekleme kararı verdiği anlaşılmaktadır.

 

Yani Kurula faaliyet gösterdikleri sektöre ilişkin kodlar hatalı beyan edilmiş olsa bile Kurul, firmaların faaliyet bilgilerini inceleyerek 3 işletmenin tamamlayıcı sektörde olması şartının sağlandığına ve başvurunun desteklenmesine karar vermiştir.

 

Öte yandan tamamlayıcı sektörlerin belirlenmesine yönelik olarak mevzuatta herhangi bir açıklama bulunmamakta olup, firmaların tamamlayıcı sektörlerde faaliyet gösterip göstermedikleri hususu ise Değerlendirme ve Karar Kurulunca takdir edilmektedir. İşbirliği-Güçbirliği uygulama esaslarında 20/05/2016 tarihinde değişiklik yapılarak en az 3 işletmenin aynı veya tamamlayıcı sektörlerde yer alma zorunluluğu da mevzuattan kaldırılmıştır.

 

Bunun yanı sıra, Proje ortaklarının Vergi Levhalarına göre sahip oldukları NACE kodlarının da, Bakanlar Kurulu Kararı ile destek alabilecek sektörler içinde yer aldığı anlaşılmaktadır.

 

Ayrıca, İşletmelerin yanıltıcı bilgi ve belge sunmaları ve gerçeğe aykırı beyanda bulunmaları halinde desteklerin yasal faizi ile geri alınacağı hususunda taahhütname alındığı anlaşılmaktadır. Yanlış beyanda bulunmanın sorumluluğu firmalara ait olup, denetim ve incelemeler neticesinde e-vergi sorgulaması yapılmış işletme beyanları ile vergi kayıtlarına göre sektör sınıflarının farklı olduğunun tespit edilmesi üzerine bütün işlemlerin “... Uygunsuzluk Yönergesine” göre 28.09.2015 tarihli Kurul Kararı ile projenin sonlandırıldığı anlaşılmaktadır.

 

Yapılan açıklamalara göre, destek başvurusunun yetkili organ olan Değerlendirme ve Karar Kurulu tarafından değerlendirilerek, en az 3 işletmenin tamamlayıcı sektörde olması şartının sağlandığına ve başvurunun desteklenmesine karar verilmesinde mevzuata aykırı bir durum bulunmadığından, karar düzeltme talebinin kabul edilerek, verilen tazmin hükmünün kaldırılmasına karar verilmesi gerekir.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Bu sayfa 233 kez görüntülendi.