YARGITAY

DANISTAY

SAYISTAY

BÖLGE ADLIYE MAHKEMESI

ANAYASA MAHKEMESI

KURUL KARARLARI

Teknik bölüm mezunu olamayan memurun, Çevre Kontrol daire başkanlığına vekaleti halinde, vekalet ücreti ödenebilir mi?

Karar Özeti

 

Yönetmelik’te belirtilen özel şartlardan olan "yükseköğretim kurumlarının, kadronun görev alanı ile ilgili eğitim ve öğretimde bulunan en az dört yıllık bölümlerinden veya bu bölümlere denkliği kabul edilen yurtdışındaki yükseköğretim kurumlarının ilgili bölümlerinden mezun olmak" şeklindeki düzenlemenin somut ve objektif olmadığı, Yönetmeliğe ekli (1) sayılı listede yer alan teknik öğrenim gerektiren müdürlükler için yapılacak görevde yükselme sınavına başvuru yapılabilmesi için yükseköğretim kurumlarının hangi fakülte ve bölümlerinden mezun olmak gerektiğinin açık bir şekilde Yönetmelik’te belirtilmediği, dolayısıyla Yönetmelik hükmünün uygulamasının belirsiz olduğu görülmektedir.

 

Yönetmelikteki düzenlemenin mevcut hali karşısında Belediye tarafından sosyoloji bölümü mezunu …’nin vekaleten Ruhsat ve Denetim Müdürlüğü kadrosuna atanması dolayısıyla bu kişinin fiilen yürüttüğü müdürlük görevi için öngörülen ek ödeme ve özel hizmet tazminatının ödenmesinde mevzuata aykırılık olmadığı anlaşılmıştır.

 

Bu itibarla, 6085 sayılı Sayıştay Kanununun 55’inci maddesinin yedinci fıkrası uyarınca, yukarıda belirtilen hususların tekrar değerlendirilmesini teminen 205 sayılı ilamın 8 inci maddesi ile … TL’ye ilişkin olarak verilen tazmin hükmünün BOZULMASINA ve (tazmin hükmünün kaldırılması gerektiğine yönelik) yukarıda belirtilen hususlar tekrar değerlendirilerek yeni hüküm tesisi için dosyanın hükmü veren DAİREYE GÖNDERİLMESİNE

Karar

 

Kamu İdaresi Türü          Belediyeler ve Bağlı İdareler     

 

Yılı         2017    

 

Dairesi  6           

 

Dosya No           46248  

 

Tutanak No        48041  

 

Tutanak Tarihi   8.7.2020            

 

Kararın Konusu Personel Mevzuatı ile İlgili Kararlar        

 

KONU: Asilde aranan şartları taşımayan personel

 

205 sayılı İlamın 8 inci maddesiyle; Ruhsat ve Denetim Müdürlüğü görevini yürüten personel bu kadro için asilde aranan şartları taşımamasına rağmen bu personele müdürlük kadrosu için öngörülen ek ödeme ve özel hizmet tazminatının ödenmesi sonucu oluşan … TL kamu zararının tahsiline ilişkin hüküm tesis edilmiştir.

 

İlamda harcama yetkilisi sıfatıyla sorumlu tutulan … (Ruhsat ve Denetim Müdür Vekili) tarafından gönderilen temyiz dilekçesinde özetle:

 

Konunun 6085 sayılı Sayıştay Kanunu gereği değerlendirilerek ilama konu tazmin hükmünün kaldırılması hususunda gereği,

 

İlamda, mevzuatta teknik kadro olarak kabul edilen Ruhsat ve Denetim Müdürlüğü görevin gerektirdiği “kadronun görev alanı ile ilgili eğitim ve öğretimde bulunan en az dört yıllı bölümlerden mezun olmak" şartına haiz olmadığı, mezun olduğu sosyoloji bölümü ile Ruhsat ve Denetim Müdürlüğü görevi arasında illiyet bağı bulunmadığı gerekçesiyle, savunmasının yeterli görülmeyerek hak ettiği ödemelerin tarafından tahsil edilmesine karar verildiği,

 

İlam hükmünün hukuka uygun olmadığı,

 

Mahalli İdareler Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Yönetmelik’te:

 

“a) Müdür ve şube müdürü kadrosuna atanabilmek için;

 

1) 657 sayılı Kanunun 68 inci maddesinin (B) bendinde belirtilen atanma şartlarını taşımak,

 

2) Fakülte veya en az dört yıllık yüksekokul mezunu olmak,

 

3) Ekli (1) sayılı listede sayılan ve teknik öğrenim gerektiren müdürlüklere atanabilmek için; yükseköğretim kurumlarının, kadronun görev alanı ile ilgili eğitim ve öğretimde bulunan en az dört yıllık bölümlerinden veya bu bölümlere denkliği kabul edilen yurtdışındaki yükseköğretim kurumlarının ilgili bölümlerinden mezun olmak" denilmiş, ekli-1 sayılı listede Ruhsat ve Denetim Müdürlüğü kadrosu Teknik Öğrenim Gerektiren Müdürlükler arasında sayılmıştır.

 

Mahalli İdareler Personelinin Görevde Yükselme Ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Yönetmelik’in 7/a-3 maddesinde "Ekli (1) sayılı listede sayılan ve teknik öğrenim gerektiren müdürlüklere atanabilmek için; yükseköğretim kurumlarının, kadronun görev alanı ile ilgili eğitim ve öğretimde bulunan en az dört yıllık bölümlerinden veya bu bölümlere denkliği kabul edilen yurtdışındaki yükseköğretim kurumlarının ilgili bölümlerinden mezun olmak,"

 

denildiği ve Yönetmelik eki (1) sayılı listenin 7.sırasında Ruhsat ve Denetim Müdürlüğü yer aldığı,

 

Folklor araştırmacısı, kütüphaneci, arşivci, kitap patologu ve sosyolog unvanlarının 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 36. maddesinin birinci fıkrasının Teknik Hizmetler Sınıfı başlıklı II numaralı bendi kapsamına alınmasının; Maliye ve Milli Eğitim Bakanlıkları ile Devlet Personel Başkanlığının görüşlerine dayanan Adalet Bakanlığı ile Kültür ve Turizm Bakanlığının teklifleri üzerine, adı geçen Kanunun 36. maddesinin Ortak Hükümler bölümünün (G) bendine göre, Bakanlar Kurulu'nca 27/9/2010 tarihinde kararlaştırıldığı,

 

4 Temmuz 2011 tarihli Resmi Gazetede yayımlanan 644 sayılı KHK'nın "Atıllar, yürürlükten kaldırılan ve değiştirilen hükümler " başlıklı 37. Maddesi ile "190 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin eki (I) sayılı cetvelin kurumlara ait bölümlerinde yer alan Folklor Araştırmacısı, Müze Araştırmacısı, Kütüphaneci, Arşivci, Kitap Patoloğu ve Sosyolog unvanlı kadroların sınıfı Teknik Hizmetler Sınıfı” olarak değiştirildiği,

 

Kendisinin … Üniversitesi Sosyoloji Bölümü mezunu olması ve sosyologların 'teknik hizmetler sınıfı’ içinde sayılmaları nedeniyle asilde aranan öğrenim koşulunu sağladığı,

 

Ancak 205 sayılı ilamda, sosyoloji eğitimi ile Ruhsat ve Denetim Müdürü kadrosunun görev alanı arasında illiyet bağı olmadığı değerlendirmesi ile savunmasının uygun bulunmadığı,

 

Bahse konu listede yer alan ve “kadronun görev alanı ile ilgili eğitim ve öğretim” bölümleri ile alman eğitimin adı arasında açık illiyet olan (Örneğin: İmar ve Şehircilik Müdürlüğü ile mimar, mühendis, şehir plancısı eğitimi; Veteriner İşleri Müdürlüğü ile veterinerlik hukuk müşavirliği için hukuk fakültesi eğitimi gibi) müdürlükler dışındaki teknik müdürlükler için “görev alanı ile ilgili eğitim” kriterlerinin belirsiz olduğu,

 

Bu konuda somut, nesnel, yerleşik ve standart bir uygulama ‘rehberi’ bulunmadığı, Örneğin, sosyoloji bölümü mezunu bir memur Denetçi görüşüne göre Gecekondu ve Sosyal Konutlar Müdürü olabilirken, hangi gerekçelerle Ruhsat ve Denetim Müdürü olamayacağı,

 

Sosyoloji eğitimi alanların, en genel anlamıyla “toplumla ve insanla ilgili” her alanda çalışabileceği, Toplumsal cinsiyet, kentleşme, küreselleşme, sosyal ve kültürel antropoloji, kültür sosyolojisi, çağdaş Türk toplumunda değişim gibi çok sayıda ve kapsamlı dersler alındığı,

 

Belediyenin Ruhsat ve Denetim Müdürlüğü Yönetmeliğinin 5.maddesine göre Müdürlüğün görevlerinin;

 

"a)Umuma açık istirahat ve eğlence yeri ruhsatı, işyeri açma ve çalışma ruhsatı, gıda sicil belgesi, hafta tatili izin ruhsatı almak için yapılan müracaatları kabul ederek ruhsat düzenlemek,

 

b) Belediye Meclisinin kabul ettiği tarifeye göre işyerlerinin metrekare itibariyle tahakkuk işlemlerini yapmak,

 

c) Başkanlık Olurundan çıkan İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarını tanzim ederek ilgilisine vermek,

 

ç) İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatı ile Hafta Tatili Ruhsatı almadan çalışan işyerlerini Zabıta Müdürlüğü ile koordineli çalışarak denetlemek ve ruhsatlandırılmalarını sağlamak,

 

d) Hafta tatilinden yararlanacak işyerlerine, tarife üzerinden harcı alındıktan sonra Hafta Tatili İzin Ruhsatı düzenlemek,

 

e) Ruhsat talebinde bulunan işyerlerinin yangın önlemleri yönünden incelenmesini sağlamak üzere Büyükşehir Belediyesi İtfaiye Daire Başkanlığı ile koordineli çalışmak,

 

f) Büyükşehir Belediyesince yapılan yeni düzenlemelere göre işyerlerinin cadde, sokak ve kapı numarasını mevcut ruhsatlara işlemek,

 

g) Ruhsat verilen işyerlerinin devredilmesi halinde devir işlemlerini yapmak ve ilgili adına yeni ruhsat düzenlemek,

 

ğ) İşyerlerinin sicil numaralarına göre arşivi düzenlemek ve fihrist sistemi oluşturmak; kayıtları bilgisayar ortamında gerçekleştirmek,

 

h) Küşat Heyeti, İmar ve Şehircilik Müdürlüğü veya itfaiye tarafından faaliyeti uygun görülmeyen işyerlerinin dosyasını Başkanlık Makamına sunarak işyerine beyana göre verilen ruhsatın Encümence iptalini ve işyerinin kapatılmasını sağlamak,

 

ı) Ölçü ve ayar aletlerinin doğru ve ayarlı olmasını sağlamak ve denetlemek,

 

i) Küşat Heyetince incelenip imar yönünden projesine uygun olmadığı tespit edilen işyerlerini İmar ve Şehircilik Müdürlüğüne bildirmek,”

 

şeklinde düzenlendiği,

 

Belirtilen bu görevleri yürütebilmek için hangi ‘teknik’ okulların bitirilmesi gerektiği, Sosyoloji mezunlarının bu görevleri neden yürütemeyecekleri,

 

Ülkemizde genel olarak belediyelerde Ruhsat ve Denetim Müdürlükleri, Zabıta Müdürlüğünün alt birimi olarak faaliyet gösterdiği, Bu takdirde Zabıta Müdürlüğünün teknik mi olduğu,

 

Mahalli İdareler Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Yönetmelikte Ruhsat Denetim Müdürlüğü teknik müdürlük olarak belirtilmiş ise de; 3572 Saylı Yasa ve İşyeri açma ve Çalışma Ruhsatlarına Dair Yönetmelik incelendiğinde, Ruhsat ve Denetim Müdürlüğünün konusu itibariyle (örneğin 634 Kat Mülkiyeti Kanunu, 2559 sayılı Polis Vazife ve Salahiyet Kanunu, 19 Aralık 2007 tarih ve 26735sayılı Resmi Gazetede Yayınlanan Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik,5216 sayılı ve 5393 sayılı Kanun, Umuma Açık Yerler ve İçkili Yerler Resmi ve Özel Kurumlan Arasındaki Uzaklıkları Belirleyen Yönetmelik v.b.) yürürlükteki birçok yasa ve yönetmelik doğrultusunda çalıştığı,

 

Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Görevde Yükselme Ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Genel Yönetmeliğin Geçici 3.Maddesinde “Bu Yönetmelik kapsamına giren unvanları, ilgili mevzuatı uyarınca kazananların hakları saklıdır. 18.04.1999 tarihinde görevde bulunan ve aynı tarih itibarıyla iki yıllık yükseköğrenim mezunu olanlar, diğer koşullara sahip oldukları takdirde, 5.maddenin uygulanması bakımından dört yıllık yükseköğrenim mezunu kabul edilirler. Kurumlar, özel yönetmelikleriyle bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihte görevde bulunan personeli bakımından, 5 inci madde ile öngörülen öğrenim düzeyinin altında bir öğrenim düzeyi belirleyebilirler” denildiği,

 

Kendisinin ... Üniversitesi Sosyoloji Bölümünden 05.06.2017 tarihinde mezun olduğu,

 

09.10.1991-26.11.1993 tarihleri arasında 2 yıl 1 ay … Belediyesi Ruhsat ve Denetim (Küşat) Müdürlüğünde Daktilograf 26,11.1993 -23.12.1997 tarihleri arasında Veri Hazırlama ve Kontrol İşletmeni olarak çalıştığı, 23.12.1997 tarihinde şef kadrosuna atandığı, 2009 tarihinde ruhsat ve denetim müdürlüğünde üst sorumlu olarak görev yaptığı, Müdürlüğe vekaleten atandığı 23/09/2013 tarihine kadar Ruhsat ve Denetim Müdürlüğümde (Küşat Müdürlüğü'nde) fiili olarak şeflik ve üst sorumlu olarak görevini yürüttüğü, Ruhsat ve Denetim müdürlüğünde 27 yıl aktif olarak her bölümünde çalıştığı, bölümün bütün iş ve işlemlerini bildiği, mevzuata hakim olduğu, gereken bilgi, beceri ve yeteneğe sahip olduğu, müdürde aranan tüm koşullan taşımakta olduğu ve liyakat esasına göre bu göreve atandığı,

 

… Üniversitesi Sosyoloji Bölümü mezunu olması ve sosyologların ‘teknik hizmetler sınıfı’ içinde sayılmaları nedeniyle asilde aranan “kadronun görev alanı ile ilgili eğitim ve öğretimde bulunan en az dört yıllık bölümlerinden mezun olmak” koşulunu ve vekâlet ücreti için gerekli şartları sağladığı,

 

Dolayısıyla 205 sayılı İlamın 8 inci maddesi hükmünün 657 sayılı yasanın 36. Maddesi, Bakanlar Kurulunun 27.09.2010 tarihli kararı, 4 Temmuz 2011 tarihli 644 sayılı KHK’ya aykırı olduğu, Sosyoloji eğitimi ile Ruhsat ve Denetim Müdürlüğünün görev alanı arasında açık yoğun bir ilişki bulunduğu,

 

İfade edilerek hakkında verilmiş olan tazmin hükmünün kaldırılması arz edilmektedir.

 

Başsavcılık mütalaasında;

 

Harcama yetkilisi …’nin temyiz başvurusu üzerine verilen Başsavcılık mütalaasında:

 

Temyiz dilekçesi ve talep özetlendikten sonra,

 

“Dosya içeriğinin incelenmesi neticesinde; 04.07.2009 tarih ve 27278 sayılı Resmi Gazete' de yayımlanan Mahalli İdareler Personelinin Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Yönetmeliğin "Görevde Yükselme Sınavına tabi Olarak Atanacaklarda Aranacak Özel Şartlar" başlıklı 7 nci maddesinde;

 

"5 inci maddenin birinci fıkrasında sayılan unvanlara görevde yükselme suretiyle yapılacak atamalarda aşağıdaki özel şartlar aranır. 

 

a) Müdür ve şube müdürü kadrosuna atanabilmek için;

 

1) 657 sayılı Kanunun 68 inci maddesinin (B) bendinde belirtilen atanma şartlarını taşımak,

 

2) Fakülte veya en az dört yıllık yüksekokul mezunu olmak

 

3) Ekli (1) sayılı listede sayılan ve teknik öğrenim gerektiren müdürlüklere atanabilmek için; yükseköğretim kurumlarının, kadronun görev alanı ile ilgili eğitim ve öğretimde bulunan en az dört yıllık bölümlerinden veya bu bölümlere denkliği kabul edilen yurtdışındaki yükseköğretim kurumlarının ilgili bölümlerinden mezun olmak,

 

1) Ekli (2) sayılı listede sayılan müdürlükler için son müracaat tarihi itibariyle iki yılı uzman, sivil savunma uzmanı, şef ayniyat saymanı, kontrol memuru, eğitmen veya muhasebeci kadrosunda çalışmış olmak,

 

... gerekir." denilmektedir.

 

Yönetmeliğe ekli (1) sayılı listede sayılan ve dolayısıyla teknik öğrenim gerektiren müdürlüklerden biri olan Ruhsat ve Denetim Müdürlüğü görevini vekaleten yürüten sorumlunun yükseköğretim kurumlarının, kadronun görev alanı ile ilgili eğitim ve öğretimde bulunan en az dört yıllık bölümlerinden mezun olmak şartına haiz olmadığı düşünülmektedir.

 

Ancak konuyla ilgili olarak Danıştay 2. Dairesinin 19.02.2018 tarih ve E.2017/4096 numaralı kararında Yönetmeliğe ekli (1) sayılı listede yer alan teknik öğrenim gerektiren müdürlükler ile ilgili objektif karar verebilmek için yükseköğretim kurumlarının hangi fakülte ve bölümlerinden mezun olmak gerektiğinin açıklayıcı bir şekilde öncelikle Yönetmelikle belirlenmesi gerektiği, aksi halde; idarelere Yönetmelikle amaçlanmadığı halde her sınava, kadroya veya kişiye göre değişen idari işlemler ile kişilerin hukuki durumunu etkileyen düzenleyici işlem yapma yetkisi verilmiş olacağı gerekçesiyle yürütülmesinin durdurulmasına karar vermiştir.

 

Mevcut Yönetmeliğin mezkur maddesinde yer alan hükümdeki boşluk nedeniyle mevcut olayda kişinin lehine karar verilmesi gerektiği mütalaa edilmektedir.

 

Açıklanan nedenlerle sorumlunun temyiz talebinin kabul edilerek Daire kararının kaldırılması gerektiği düşünülmektedir.

 

Arz ederim.” Denilmektedir.

 

Dosyada mevcut belgelerin okunup incelenmesinden sonra,

 

GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:

 

İlamda tazmin hükmü, Ruhsat ve Denetim Müdürlüğü görevini yürüten personel bu kadro için asilde aranan şartları taşımamasına rağmen bu personele müdürlük kadrosu için öngörülen ek ödeme ve özel hizmet tazminatının ödenmesi sonucu … TL kamu zararına sebep olunduğu gerekçesiyle verilmiştir.

 

657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 86 ncı maddesinde “Vekalet Görevi ve Aylık Verilmesinin Şartları” düzenlenmekte, 175 inci maddesinde ise "Vekalet, İkinci Görev Aylık ve Ücretleri ile Diğer Ödemeler'' düzenlenmektedir. Buna göre, kurum içinden veya diğer kurumlardan vekalet edenlere vekalet aylığı ödenebilmesi için, vekilin asilde aranan şartları taşıması zorunludur.

 

657 sayılı Kanunun "Zam ve Tazminatlar” başlıklı 152’nci maddesindeki yetkiye istinaden düzenlenen 05.05.2006 tarih ve 26159 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 2006/10344 sayılı Bakanlar Kurulu Kararma ekli Kararın 9 uncu maddesinde;

 

"(1) 657 sayılı Kanunun 86 ncı maddesi uyarınca;

 

a) 1) Kurumlarınca bir göreve kurum içinden veya diğer kurumlardan vekalet ettirenlere;

 

aa) Vekaletin, 657 sayılı Kanunun 86 ncı maddesine binaen yapılması ve bu hususun onayda belirtilmiş olması, …

 

cc) Vekillerin, genel ve ilgili özel mevzuatı uyarınca asaleten atanmada aranan tüm şartlan (asaleten atanmada sınav şartı aranılan kadro veya görevler için bu sınavlara girebilme hakkının elde edilmiş olması dahil) bir arada taşımaları,

 

kaydıyla; vekalet ettikleri kadro veya görevler için bu Karar uyarınca öngörülmeği, ve tazminatların toplam net tutarının, asli kadro veya görevleri karşılığında fiilen aldıkları zam ve tazminatların toplam net tutarından fazla olması halinde, aradaki fark; 657 sayılı Kanunun 175 nci maddesindeki oranlar dikkate alınmaksızın, vekalet görevine başlanıldığı tarihten itibaren ve vekalet görevinin fiilen yapıldığı sürece ödenir.

 

aa) Esas ve usule ilişkin olarak yukarıda belirtilen şartları bir arada taşımayanlara, ... vekalet nedeniyle öngörülen zam ve tazminatlar ödenmez. ”

 

denilmektedir.

 

Öte yandan, 04.07.2009 tarih ve 27278 sayılı Resmi Gazete' de yayımlanan Mahalli İdareler Personelinin Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Yönetmeliğin;

 

“Görevde Yükselme Sınavına tabi Olarak Atanacaklarda Aranacak Özel Şartlar” başlıklı 7’nci maddesinde;

 

“5 inci maddenin birinci fıkrasında sayılan unvanlara görevde yükselme suretiyle yapılacak atamalarda aşağıdaki özel şartlar aranır.

 

a) Müdür ve şube müdürü kadrosuna atanabilmek için;

 

1) 657 saydı Kanunun 68 inci maddesinin (B) bendinde belirtilen atanma şartlarını taşımak,

 

2) Fakülte veya en az dört yıllık yüksekokul mezunu olmak,

 

3) Ekli (1) sayılı listede sayılan ve teknik öğrenim gerektiren müdürlüklere atanabilmek için; yükseköğretim kurumlarının, kadronun görev alanı ile ilgili eğitim ve öğretimde bulunan en az dört yıllık bölümlerinden veya bu bölümlere denkliği kabul edilen yurtdışındaki yükseköğretim kurumlarının ilgili bölümlerinden mezun olmak,

 

4) Ekli (2) sayılı listede sayılan müdürlükler için son müracaat tarihi itibariyle iki yılı uzman, sivil savunma uzmanı, şef ayniyat saymam, kontrol memuru, eğitmen veya muhasebeci kadrosunda çalışmış olmak,

 

... gerekir. ”,

 

Denilmektedir.

 

205 sayılı İlamda: “… savunmasında sosyoloji mezunu olduğunu ve sosyologların da teknik hizmetler sınıfında sayıldığını belirterek teknik öğrenim gerektiren müdürlüklere atanabilmek için gerekli olan koşullardan biri olan eğitim koşulunu sağladığını belirtmişse de, bu kişinin mezun olduğu bölümün sosyoloji olması ve Yönetmelikteki "kadronun görev alanı ile ilgili eğitim ve öğretimde bulunan en az dört yıllık bölümlerinden veya bu bölümlere denkliği kabul edilen yurtdışındaki yükseköğretim kurumlarının ilgili bölümlerinden mezun olması" şartı dikkate alındığında mezuniyetinin vekaleten atandığı alan ile ilgili bir bölüm olması gerekliliği nedeniyle, …’nin bitirdiği okulun kadronun görev alanı ile ilgili olmadığı anlaşılmış olup, ilgili mevzuatta öngörülen öğrenim koşulunu sağlamadığı sonucuna varılmıştır” denilerek adı geçen kişinin asilde aranan şartları taşımadığı halde bu kişiye vekaleten yürüttüğü müdürlük kadrosunun ek ödeme ve özel hizmet tazminatının ödenmesi sonucu oluşan kamu zararının tazmini yönünde hüküm verilmiştir.

 

Yönetmelik’te belirtilen özel şartlardan olan "yükseköğretim kurumlarının, kadronun görev alanı ile ilgili eğitim ve öğretimde bulunan en az dört yıllık bölümlerinden veya bu bölümlere denkliği kabul edilen yurtdışındaki yükseköğretim kurumlarının ilgili bölümlerinden mezun olmak" şeklindeki düzenlemenin somut ve objektif olmadığı, Yönetmeliğe ekli (1) sayılı listede yer alan teknik öğrenim gerektiren müdürlükler için yapılacak görevde yükselme sınavına başvuru yapılabilmesi için yükseköğretim kurumlarının hangi fakülte ve bölümlerinden mezun olmak gerektiğinin açık bir şekilde Yönetmelik’te belirtilmediği, dolayısıyla Yönetmelik hükmünün uygulamasının belirsiz olduğu görülmektedir.

 

Yönetmelikteki düzenlemenin mevcut hali karşısında Belediye tarafından sosyoloji bölümü mezunu …’nin vekaleten Ruhsat ve Denetim Müdürlüğü kadrosuna atanması dolayısıyla bu kişinin fiilen yürüttüğü müdürlük görevi için öngörülen ek ödeme ve özel hizmet tazminatının ödenmesinde mevzuata aykırılık olmadığı anlaşılmıştır.

 

Bu itibarla, 6085 sayılı Sayıştay Kanununun 55’inci maddesinin yedinci fıkrası uyarınca, yukarıda belirtilen hususların tekrar değerlendirilmesini teminen 205 sayılı ilamın 8 inci maddesi ile … TL’ye ilişkin olarak verilen tazmin hükmünün BOZULMASINA ve (tazmin hükmünün kaldırılması gerektiğine yönelik) yukarıda belirtilen hususlar tekrar değerlendirilerek yeni hüküm tesisi için dosyanın hükmü veren DAİREYE GÖNDERİLMESİNE (Temyiz Kurulu ve …Daire Başkanı …, ….Daire Başkanı …, üyeler …, …, …, … ve …’ın aşağıda yer alan esasa ilişkin karşı oy gerekçesi ve üye …’ın aşağıda yer alan usule ilişkin karşı oy gerekçesine karşı), oyçokluğuyla,

 

Karar verildiği 08.07.2020 tarih ve 48041 sayılı tutanakta yazılı olmakla işbu ilam tanzim kılındı.

 

 

 

(Karşı oy gerekçesi

 

Temyiz Kurulu ve ….Daire Başkanı …, ….Daire Başkanı …, üyeler …, …, …, … ve …’ın esasa ilişkin karşı oy gerekçesi:

 

İlamda tazmin hükmü, Ruhsat ve Denetim Müdürlüğü görevini yürüten personel bu kadro için asilde aranan şartları taşımamasına rağmen bu personele müdürlük kadrosu için öngörülen ek ödeme ve özel hizmet tazminatının ödenmesi sonucu … TL kamu zararına sebep olunduğu gerekçesiyle verilmiştir.

 

657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun “vekalet görevi ve aylık verilmesinin Şartları” başlıklı 86 ncı maddesi:

 

'‘Memurların kanuni izin, geçici görev, disiplin cezası uygulaması veya görevden uzaklaştırma nedenleriyle işlerinden geçici olarak ayrılmaları halinde yerlerine kurum içinden veya diğer kuramlardan veya açıktan vekil atanabilir. Bir görevin memurlar eliyle vekaleten yürütülmesi halinde aylıksız vekalet asildir. Ancak, ilkokul öğretmenliği (Yaz tatili hariç), tabiplik, diş tabipliği, eczacılık, köy ve beldelerdeki ebelik ve hemşirelik, mühendis ve mimarlık, veterinerlik, vaizlik. Kur'an Kursu öğreticiliği, imam- hatiplik ve müezzin- kayyımlığa ait boş kadrolara Maliye Bakanlığının izni (mahalli idarelerde izin şartı aranmaz) ile, açıktan vekil atanabilir. Aynı kurumdan birinci fıkrada sayılan ayrılmalar dolayısıyla atanan vekil memurlara vekalet görevinin 3 aydan fazla devam edem süresi için, kurum dışından veya açıktan atananlara kurum içinden ilkokul öğretmenliğine atanan öğretmenler ile veznedarlık görevine atananlarla göreve başladıkları tarihten itibaren vekalet aylığı ödenir. Bu Kamına tabi kurumlar da çalışan veteriner hekim veya hayvan sağlık memurları, veteriner hekim veya hayvan sağlık memuru bulunmayan belediyelerin veterinerlik veya hayvan sağlık memurluğu hizmetlerini ifa etmek üzere bu hizmetlerle ilgili kadrolara vekalet aylığı verilmek suretiyle atanabilirler. Yukarıda sayılan haller dışında, boş kadrolara ait görevler lüzum görüldüğü takdirde memurlara ücretsiz olarak vekaleten gördürülebilir... ”,

 

Kanunun "vekalet, ikinci görev aylık ve ücretleri ile diğer ödemeler'' başlıklı 175'inci maddesi;

 

”... Ancak, kurum içinden veya diğer kuramlardan vekalet edenlere vekalet aylığı ödenebilmesi için, vekilin asilde aranan şartları taşıması zorunludur

 

şeklindedir.

 

657 sayılı Kanunun "Zam ve Tazminatlar” başlıklı 152’nci maddesindeki yetkiye istinaden düzenlenen ve ödemenin yapıldığı tarihte yürürlükte olan 05.05.2006 tarih ve 26159 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 2006/10344 sayılı Bakanlar Kurulu Kararma ekli Kararın 9'uncu maddesinde;

 

"(1) 657 sayılı Kanunun 86 ncı maddesi uyarınca;

 

a) 1) Kurumlarınca bir göreve kurum içinden veya diğer kurumlardan vekalet ettirenlere;

 

aa) Vekaletin, 657 sayılı Kanunun 86 ncı maddesine binaen yapılması ve bu hususun onayda belirtilmiş olması,

 

cc) Vekillerin, genel ve ilgili özel mevzuatı uyarınca asaleten atanmada aranan tüm şartlan (asaleten atanmada sınav şartı aranılan kadro veya görevler için bu sınavlara girebilme hakkının elde edilmiş olması dahil) bir arada taşımaları,

 

kaydıyla; vekalet ettikleri kadro veya görevler için bu Karar uyarınca öngörülen, ve tazminatların toplam net tutarının, asli kadro veya görevleri karşılığında fiilen aldıkları zam ve tazminatların toplam net tutarından fazla olması halinde, aradaki fark 657 sayılı Kanunun 175 nci maddesindeki oranlar dikkate alınmaksızın, vekalet görevine başlanıldığı tarihten itibaren ve vekalet görevinin fiilen yapıldığı sürece ödenir.

 

aa) Esas ve usule ilişkin olarak yukarıda belirtilen şartları bir arada taşımayanlara, ... vekalet nedeniyle öngörülen zam ve tazminatlar ödenmez. ”

 

denilmektedir.

 

Öte yandan, 04.07.2009 tarih ve 27278 sayılı Resmi Gazete' de yayımlanan Mahalli İdareler Personelinin Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Yönetmeliğin;

 

“Amaç’’ başlıklı 1 inci maddesinde;

 

“Bu yönetmeliğin amacı, liyakat ve kariyer ilkeleri çerçevesinde, hizmet gerekleri ve personel planlaması esas alınarak, mahalli idarelerde görev yapan Devlet memurlarının görevde yükselme ve unvan değişikliklerine ilişkin usul ve esasları düzenlemektir.”,

 

“Görevde Yükselme Sınavına tabi Olarak Atanacaklarda Aranacak Özel Şartlar” başlıklı 7’nci maddesinde;

 

“5 inci maddenin birinci fıkrasında sayılan unvanlara görevde yükselme suretiyle yapılacak atamalarda aşağıdaki özel şartlar aranır.

 

a) Müdür ve şube müdürü kadrosuna atanabilmek için;

 

1) 657 saydı Kanunun 68 inci maddesinin (B) bendinde belirtilen atanma şartlarını taşımak,

 

2) Fakülte veya en az dört yıllık yüksekokul mezunu olmak,

 

3) Ekli (1) sayılı listede sayılan ve teknik öğrenim gerektiren müdürlüklere atanabilmek için; yükseköğretim kurumlarının, kadronun görev alanı ile ilgili eğitim ve öğretimde bulunan en az dört yıllık bölümlerinden veya bu bölümlere denkliği kabul edilen yurtdışındaki yükseköğretim kurumlarının ilgili bölümlerinden mezun olmak,

 

4) Ekli (2) sayılı listede sayılan müdürlükler için son müracaat tarihi itibariyle iki yılı uzman, sivil savunma uzmanı, şef ayniyat saymam, kontrol memuru, eğitmen veya muhasebeci kadrosunda çalışmış olmak,

 

... gerekir. ”,

 

Geçici 1 inci maddesinde de, “Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Genel Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği 18/4/1999 tarihinde görevde bulunan ve aynı tarih itibarıyla iki yıllık yükseköğrenim mezunu olanlar, diğer koşullara sahip oldukları takdirde 7 nci maddenin uygulanması bakımından dört yıllık yükseköğrenim mezunu kabul edilir.”,

 

denilmektedir.

 

Yukarıdaki mevzuat hükümlerine göre, kurum içinden veya diğer kurumlardan vekalet edenlere vekalet aylığı ödenebilmesi için, vekillerin, genel ve ilgili özel mevzuatı uyarınca asaleten atanmada aranan tüm şartları (asaleten atanmada sınav şartı aranan kadro veya görevler için bu sınavlara girebilme hakkının elde edilmiş olması dahil) bir arada taşımaları gerekmektedir.

 

375 sayılı KHK’nın Ek 9’uncu maddesinin beşinci fıkrasına göre, birinci fıkra kapsamına giren personelden; kurumlarınca bir kadroya kurum içinden veya kurum dışından vekalet ettirilenlere, vekaletin 657 sayılı Kanunun 86 ncı maddesine istinaden yapılmış ve bu hususun onayda belirtilmiş olması, vekalet görevinin Bakanlar Kurulu kararı veya müşterek karar ile atama yapılması gereken kadrolar için ilgili bakan, diğer kadrolar için asili atamaya yetkili amir tarafından verilmesi, vekalet eden personelin asaleten atanmada aranan tüm şartları (asaleten atanmada sınav şartı aranılan kadrolar için bu sınavlara girebilme hakkının elde edilmiş olması dahil) taşıması kaydıyla vekalet ettikleri kadro için öngörülen ek ödemenin asli kadroları için öngörülen ek ödemeden fazla olması halinde, aradaki fark, vekalet görevine başlanıldığı tarihten itibaren ve bu görev fiilen yapıldığı sürece ödenir. Ancak mehil müddeti, yıllık izin, mazeret izni, hastalık ve refakat izni, geçici görev, vekalet, görevden uzaklaştırma, hizmet içi eğitim, seminer ve kurs nedenleriyle görevlerinden ayrılanlara vekalet edenlere bu şekilde ödeme yapılmaz.

 

… Belediyesi’nde anılan Yönetmelik’e ekli (1) sayılı listede sayılan ve dolayısıyla teknik öğrenim gerektiren müdürlüklerden biri olan Ruhsat ve Denetim Müdürlüğü görevini vekaleten yürüten …’nin yükseköğretim kurumlarının, kadronun görev alanı ile ilgili eğitim ve öğretimde bulunan en az dört yıllık bölümlerinden veya bu bölümlere denkliği kabul edilen yurtdışındaki yükseköğretim kurumlarının ilgili bölümlerinden mezun olmak şartına haiz olmadığı görülmüştür.

 

…, 30.09.1996 yılında …Üniversitesi … iki yıl süreli Sosyal Bilimler Önlisans Programı öğreniminden, 05.06.2017 tarihinde de üniversite düzeyinde …Üniversitesi Sosyoloji bölümünden mezun olmuş; 09.10.1991-26.11.1993 tarihleri arasında 2 yıl 1 ay 17 gün … Belediye Başkanlığı Küşat Müdürlüğü’nde daktilograf, 26.11.1993-23.12.1997 tarihleri arasında … Belediyesi Küşat Müdürlüğü’nde Veri Hazırlama ve Kontrol İşletmeni olarak, 23.12.1997-23.09.2013 tarihleri arasında 15 yıl 9 ay … Belediyesi Ruhsat ve Denetim Müdürlüğü’nde (Küşat Müdürlüğü daha sonra Ruhsat ve Denetim Müdürlüğü adını almıştır.) 15 yıl 9 ay şef olarak görev yaptıktan sonra 23.09.2013 tarihinden itibaren Ruhsat ve Denetim Müdürlüğü’ne vekâleten atanmıştır.

 

… savunmasında sosyoloji mezunu olduğunu ve sosyologların da teknik hizmetler sınıfında sayıldığını belirterek teknik öğrenim gerektiren müdürlüklere atanabilmek için gerekli olan koşullardan biri olan eğitim koşulunu sağladığını belirtmişse de, bu kişinin mezun olduğu bölümün sosyoloji olması ve Yönetmelikteki "kadronun görev alanı ile ilgili eğitim ve öğretimde bulunan en az dört yıllık bölümlerinden veya bu bölümlere denkliği kabul edilen yurtdışındaki yükseköğretim kurumlarının ilgili bölümlerinden mezun olması" şartı dikkate alındığında mezuniyetinin vekaleten atandığı alan ile ilgili bir bölüm olması gerekliliği nedeniyle, …’nin bitirdiği okulun kadronun görev alanı ile ilgili olmadığı anlaşılmış olup, ilgili mevzuatta öngörülen öğrenim koşulunu sağlamadığı sonucuna varılmıştır.

 

Bu itibarla, adı geçen personele, asilde aranan şartları taşımadığı halde, vekaleten yürüttüğü ruhsat ve denetim müdürlüğü kadrosunun ek ödeme ve özel hizmet tazminatının ödenmesi sonucu oluşan kamu zararının tazminine yönelik 205 sayılı İlamın 8 inci maddesi hükmünün Tasdikine karar verilmesi gerekir.

 

 

 

Üye Mehmet …’ın esasa ilişkin ilave karşı oy gerekçesi:

 

Ruhsat ve Denetim Müdürlüğü görevine vekaleten atanan …’nin atanma tarihi olan 2013 yılında 2 yıllık okul mezunu olduğu, yani yukarıda yer verilen mevzuatta öngörülen 4 yıllık okul mezunu olma şartını haiz olmadığı görülmektedir.

 

Bu itibarla, adı geçen personelin atanma tarihi itibarıyla 4 yıllık okul mezunu olmaması dolayısıyla asilde aranan şartları taşımadığı gerekçesiyle de 205 sayılı İlamın 8 inci maddesi hükmünün Tasdikine karar verilmesi gerekir.

 

 

 

Üye …’ın usule ilişkin karşı oy gerekçesi:

 

Sayıştay Yargılamasında ilk derece mahkemesi olarak dairelerce verilen kararlara karşı sorumlular olağan kanun yolu olarak temyiz ve karar düzeltme, olağanüstü kanun yolu olarak ise yargılamanın iadesi yoluna müracaat edebilirler. 6085 Sayılı Kanunun, Temyiz başlıklı 55. Maddesindeki düzenlemeye göre Temyiz Kurulu; temyiz olunan hükmü olduğu gibi veya düzelterek tasdik etmeye, bozma kararı vererek daireye göndermeye ya da Kurul üye tam sayısının üçte iki çoğunluğu ile daire kararını tümüyle ortadan kaldırmaya karar verebilir. Kaldırma kararı (doğası gereği Sayıştay dairelerince kamu zararının sorumlularına ödettirilmesi ile yönündeki kararlar hakkında verilebilecek bir karar olup) kamu zararının oluşmadığı dolayısıyla da dairece haklarında hüküm tesis edilen sorumlular hakkında hüküm tesis edilmesi gerekmediği sonucuna ulaşan ve sorumluların beraatı anlamına gelen bir hükümdür.

 

Bu düzenlemede yer verilen “kurul üye sayısının üçte iki çoğunluğu ile kaldırılması” şeklindeki kısmın klasik anlamdaki temyiz uygulamalarının dışına taşan bir düzenleme olduğu ortadadır. Hukuk sisteminde ilk derece mahkemesinin vermiş olduğu kararın kaldırılması ve bunun yerine yeni bir karar verilmesi uygulaması istinaf mahkemeleri aşamasında görülebilen bir uygulamadır. İstinaf mahkemelerince verilen kararlar (İlk derece mahkemesinin kararını kaldıran kararlar dahil) hakkında da belli şartlar altında temyiz yoluna gidilebilmektedir. Oysa Sayıştay Temyiz Kurulunca verilen kaldırma kararına karşı karar düzeltme dışında müracaat edilebilecek bir kanun yolu ve mercii bulunmamaktadır. Türk Hukuk Sisteminde Temyiz İncelemesi sürecinde verilebilecek kararlardan farklı ve temyizi kabil olmayan bir yöntem olarak belirlenmiş olması nedeniyle de 6085 Sayılı Kanunda normal karar çoğunluğundan farklı olarak kaldırma kararı için Kurulun üçte ikisinin çoğunluğu aranmıştır.

 

İlk derecede kamu zararını tazminle yükümlü tutulmuş olan sorumluların haklarında verilmiş olan bu kararın, sorumlular lehine sonuçlanması için en kısa ve kesin olan yol dairece verilmiş olan tazmin kararının kaldırılması olup sorumluların temyiz başvuruları da çoğunlukla “kararın kaldırılması veya bozulması” şeklinde bir taleple sonlandırılmaktadır. Bu sebeple temyiz başvurusunda taraflarca kaldırma talep edilmişse öncelikle bu talebin görüşülmesi ve sonuçlandırılması gereklidir.

 

Ancak kaldırma kararının alınabilmesi için bozma veya tasdik kararlarından farklı bir çoğunluk (Kurulun üçte ikisinin oyu) aranmakta olduğundan bunun altında kalan oylama sonuçlarında kaldırma seçeneği ortadan kalkmaktadır. Bu durumda, diğer temyiz mercilerinde olduğu gibi ilk derece mahkemesince verilmiş olan kararın olduğu gibi veya düzelterek tasdiki veya bozulması seçenekleri arasında sonuca ulaşmak üzere müzakere ve oylamaya devam edilmesi gerekmektedir.

 

Kaldırma talebine yönelik müzakereler sonrasında yapılan oylamada Kurulun üçte iki çoğunluğu ile kaldırma kararı çıkmadığı halde kaldırma yönünde kullanılan oyların karar çoğunluğuna (9 ile 13 arasında bir oya) ulaştığı gerekçe gösterilerek müzakerelere devam edilmemiş ve kaldırma gerekçelerine dayalı olarak bozma kararı verildiği sonucuna ulaşılmıştır.

 

Yukarıda açıklanan nedenlerle kaldırma kararının oylandığı ancak bu kararın gerektirdiği üçte iki çoğunluğa ulaşılmadığı halde kurulun çoğunluğunun kaldırma yönünde oy kullandığı gerekçesiyle kaldırma gerekçeli bozma kararı verildiği sonucuna ulaşılamaz. Açıklanan nedenlerle müzakerelere devam edilerek kaldırma kararı dışındaki seçenekler üzerinde görüşme yapılmalı, tasdik veya bozma kararları oylanmalıdır.)

 

 

 

 

 

 

 

 

 


Bu sayfa 162 kez görüntülendi.
- Karara ilişkin daha detaylı bilgi almak için soru / cevap kısmından bize ulaşabilirsiniz -

Yargıtay Danıştay Sayıştay

BÖLGE ADLIYE MAHKEMESI

ANAYASA MAHKEMESI


Bu Sitede yeralan verilerin tamamı ihalekararisor.com' a ait olup. İzinsiz kopyalanması ve yayınlanması izni verilmemiştir.

Web Tasarım İntramor