Yılın başında ödenen avukat vekalet ücreti için, yılın ikinci yarısında fark ödenemeyeceği hk.

Karar

 

Kamu İdaresi Türü          Belediyeler ve Bağlı İdareler     

 

Yılı         2017    

 

Dairesi  6           

 

Dosya No           44998  

 

Tutanak No        48206  

 

Tutanak Tarihi   16.9.2020         

 

Kararın Konusu Çeşitli Konuları İlgilendiren Kararlar      

 

 

Konu: Avukatlık vekalet ücreti

 

88 sayılı ilamın 2. Maddesi ile; henüz belediye lehine karara bağlanan ve tahsil edilen vekalet ücreti o yıl içinde bulunmadığı halde, 17.01.2017 tarihinde güncel memur aylık katsayısı ile hesaplanarak mevzuatta belirlenen üst sınırdan 2014, 2015 ve 2016 yıllarında havuzda biriken vekâlet ücretlerinden vekalet ücreti ödenmesine karşın, memur aylık katsayısında gerçekleşen artış gerekçe gösterilerek 20.07.2017 tarihinde 2017 yılının ikinci altı ayı için mevzuata aykırı olarak katsayı farkı ödenmesi sonucunda neden olunan kamu zararı ...-TL’nin sorumlulardan tazminine hükmedilmiştir.

 

Temyiz Dilekçesi

 

Harcama yetkilisi olarak sorumluluğuna hükmedilen ... ve gerçekleştirme görevlisi olarak sorumluluğuna hükmedilen ... tarafından sunulan aynı mahiyetteki temyiz dilekçesinde özetle;

 

Kamu zararının oluşabilmesi için aranan manevi unsur kasıt, kusur ve ihmalin somut olayda bulunmadığı,

 

Vekalet ücreti, 1136 sayılı Avukatlık Kanununun 164. maddesi uyarınca avukatın olduğu sadece limit üzerinde dağıtılması kaynaklı kamu zararına hükmedilemeyeceği,

 

5393 sayılı Belediye Kanununun 82. maddesi kapsamında avukat vekâlet ücretlerin dağıtımı. 659 Sayılı Genel Bütçe Kapsamındaki Kamu İdareleri ve Özel Bütçeli İdarelerde Hukuk Hizmetlerinin Yürütülmesine ilişkin Kanun Hükmünde Kararname hükümleri çerçevesinde yapılması gerekmekte olduğu,

 

659 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin “Davalardaki temsilin niteliği ve vekalet ücretine hükmedilmesi ve dağıtımı’* başlıklı 14. maddesinde: “(1) Tahkim usulüne tabi olanlar dahil adli ve idari davalar ile icra dairelerinde idarelerin vekili sıfatıyla hukuk birimi amirleri, muhakemat müdürleri, hukuk müşavirleri ve avukatlar tarafından yapılan takip ve duruşmalar için, bu davaların idareler lehine neticelenmesi halinde, bunlar tarafından temsil ve takip edilen dava ve işlerde ilgili mevzuata göre hükmedilmesi gereken tutar üzerinden idareler lehine vekalet ücreti takdir edilir. (2) İdareler lehine karara bağlanan ve tahsil olunan vekalet ücretleri, hukuk biriminin bağlı olduğu idarenin merkez teşkilatında bir emanet hesabında toplanarak idare hukuk biriminde fiilen görev yapan personele aşağıdaki usul ve sınırlar dahilinde ödenir, a) Vekalet ücretinin: dava ve icra dosyasını takip eden hukuk birimi amiri, hukuk müşaviri, muhakemat müdürü veya avukata %55’i. dağıtımın yapıldığı yıl içerisinde altı aydan fazla süreyle hukuk biriminde fiilen görev yapmış olmak şartıyla, hukuk birimi amiri, hukuk müşaviri, muhakemat müdürü ve avukatlara %40’ı eşit olarak ödenir. b) Ödenecek vekalet ücretinin yıllık tutarı; hukuk birimi amiri, hukuk müşaviri, muhakemat müdürü, avukatlar için (10.000) gösterge rakamının, memur aylıklarına uygulanan katsayı ile çarpımı sonucu bulunacak aylık brüt tutarının oniki katını geçemez, c) Yapılacak dağıtım sonunda arta kalan tutar, hukuk biriminde görev yapan ve (b) bendindeki tutarları dolduranla)an hukuk birimi amiri, hukuk müşaviri, muhakemat müdürü ve avukatlara ödenir. Bu dağıtım sonunda arta kalan tutar üçüncü bütçe yılı sonunda ilgili idarenin bütçesine gelir kaydedilir. (3) Hizmet satın alınan avukatlara yapılacak ödemeler bu madde kapsamı dışındadır.” Hükmünün yer aldığı,

 

Vekâlet Ücretlerinin Dağıtımına Dair Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin "Ödenecek vekalet ücretinin limiti ve dağıtım şekli başlıklı”6. maddesinde ise:

 

“Emanet hesaplarında toplanan vekalet ücretleri, vekalet ücretlerinden yararlanacak kişilere yıllık tutarı: (10.000) gösterge rakamın memur aylıklarına uygulanan katsayı çarpımı sonucu bulunacak aylık brüt tutarın on iki katını geçmemek üzere, aşağıdaki şekilde dağıtılır: a-) Dava veya icra dosyasını takip eden hukuk birim amiri, hukuk müşaviri, muhakemat müdürü veya avukata %55. vekâlet ücreti dağılımının yapıldığı yıl içerisinde altı aydan fazla süreyle hukuk biriminde fiilen görev yapmış olmak şartıyla, hukuk birim amiri, hukuk müşaviri, muhakemat müdürü ve avukatlara %40 ı eşit olarak ödenir, b-) Davanın takibi ve sonuçlandırılmasında birbiri ardına veya birlikte hizmeti geçenlere (a) bendine göre ayrılan hisseler bu kişilerin hizmet ve karara tesir derecesine göre hukuk birim amiri taralından paylaştırılır. C) Dağıtımı yapılmayan % 5 lik kısım muhasebe birimince Hâzineye gelir kaydedilir.” denilmektedir.

 

Yönetmeliğin belirtilen düzenlemesinde, emanet hesaplarında toplanan vekalet ücretlerinin, vekalet ücretlerinden yararlanacak kişilere, yıllık tutarı: (10.000) gösterge rakamın memur aylıklarına uygulanan katsayı çarpımı sonucu bulunacak aylık brüt tutarın on iki katını geçmemek üzere, anılan maddenin (a),(b),(c) bentlerinde belirtildiği şekilde dağıtılacağının belirtildiği,

 

Kurumda görev yapan avukatlara yapılan Temmuz 2017 fark ödemesinin, güncellenen memur maaş katsayısı nedeniyle oluşan altı aylık fark olduğu, vekalet ücretlerinin yılın hangi zamanında ödeneceğine ilişkin yasal bir düzenleme bulunmadığı,

 

Tüm bu sebeplerle kamu zararının oluşmadığına karar verilmesi talep edilmektedir.

 

Başsavcılık Mütalaası

 

Harcama yetkilisi olarak sorumluluğuna hükmedilen ... ve gerçekleştirme görevlisi olarak sorumluluğuna hükmedilen ... tarafından sunulan aynı mahiyetteki temyiz dilekçesine istinaden verilen Başsavcılık Mütalaasında aynen;

 

“659 sayılı Kanun Hükmünde Kararname’nin 14’üncü maddesinde, kimlere ne kadar ödeneceği, Vekalet Ücretlerinin Dağıtımına Dair Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik’in Limit dışı vekalet ücretinin dağıtımı başlıklı 7. maddesinde, Bu Yönetmeliğin 5 inci ve 6 ncı maddelerine göre vekalet ücreti ödenen ve limitini dolduramayan hukuk birim amiri, hukuk müşaviri, muhakemat müdürü ve avukatlara ödenecek tutarlar, mali yılı takip eden Ocak ayı sonuna kadar tahakkuka bağlanmak suretiyle hukuk biriminin bağlı olduğu merkez muhasebe birimince emanet hesabındaki limit dışı vekalet ücretinden ödenir, hükmü bulunmaktadır.

 

Anılan mevzuat hükümlerinden anlaşılacağı üzere, ödenecek vekâlet ücreti idareler lehine karara bağlanan ve tahsil olunan kısımdan ödenmelidir. Dolayısı ile personelin vekalet ücreti alabilmesi için önce o yıl için hukuk biriminde kazanılmış olan davaların bulunması gerekir. Ancak o yıl kazanılan ve alınması gereken vekalet ücreti yeterli değilse, yıl sonunda kazanılan diğer davalardan elde edilen vekalet ücretinin dağıtılmayan kısımlarından veya önceki 3 yıl içinde dağıtılmayan kısımlarından vekalet ücreti ödenebilir.

 

Oysa personele 17.01.2017 tarihinde yapılan ödemede alınacak vekalet ücreti 2014, 2015 ve 2016 yılına ait havuzdaki vekalet ücretlerinden daha dava kazanılmadan peşin olarak ödenmiştir. Yani ilgili mevzuat limit doldurulmadı ise 2017 yılı için 2018 Ocak ayında doldurulmayan limit için havuzda vekalet ücreti varsa, ödemenin ancak o zaman buradan yapılmasını öngörmektedir.

 

Bu nedenle, 2017 yılı ödemesi 17.1.2017 tarihinde yapılması nedeniyle, 2017 yılının ikinci altı ayı için mevzuata aykırı olarak katsayı farkı ödenmesi sonucu kamu zararına sebebiyet verildiği değerlendirildiğinden, Daire kararının tasdikine karar verilmesinin uygun olacağı düşünülmektedir.”

 

Denilmektedir.

 

Dosya ve eki belgelerin incelenmesi sonucunda,

 

GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:

 

Belediye lehine karara bağlanan ve tahsil edilen vekalet ücreti, daha o yıl içinde hiçbir dava kazanılmadan 17.01.2017 tarihinde güncel memur aylık katsayısı ile hesaplanarak mevzuatta belirlenen üst sınırdan ödenmesine karşın, aylık memur katsayısında gerçekleşen artış gerekçe gösterilerek 20.07.2017 tarihinde 2017 yılının ikinci altı ayı için de katsayı farkı ödendiği, bu sebeple kamu zararına sebebiyet verildiğine hükmedildiği,

 

Dilekçilerce dilekçelerinde, kurumda görev yapan avukatlara yapılan Temmuz 2017 fark ödemesinin, güncellenen memur maaş katsayısı nedeniyle oluşan altı aylık fark olduğu, vekalet ücretlerinin yılın hangi zamanında ödeneceğine ilişkin yasal bir düzenleme bulunmadığı itirazında bulunulduğu anlaşılmaktadır.

 

İlam hükmü, dosya kapsamındaki bilgi ve belgelerin incelenmiştir.

 

Avukatlık vekalet ücreti ödemesine ilişkin hukuki düzenlemeler şu şekildedir;

 

5393 sayılı Belediye Kanunu’nun “Avukat ücretlerinin dağıtımı” başlıklı 82’inci maddesinde; Belediye lehine sonuçlanan dava ve icra takipleri nedeniyle hükme bağlanarak karşı taraftan tahsil olunan vekâlet ücretlerinin; avukatlara (49 uncu maddeye göre çalıştırılanlar dâhil) ve hukuk servisinde fiilen görev yapan memurlara dağıtımı hakkında 1389 sayılı Devlet Davalarını İntaç Eden Avukat ve Saireye Verilecek Ücreti Vekâlet Hakkında Kanun hükümlerinin kıyas yolu ile uygulanacağı belirtilmiş,

 

02.11.2011 tarihli ve 28103 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 659 sayılı Genel Bütçe Kapsamındaki Kamu İdareleri ve Özel Bütçeli İdarelerde Hukuk Hizmetlerinin Yürütülmesine İlişkin Kanun Hükmünde Kararname’nin “Yürürlükten kaldırılan ve uygulanmayacak hükümler ile atıflar” başlıklı 18’nci maddesinin birinci fıkrasında da 2/2/1929 tarihli ve 1389 sayılı Devlet Davalarını İntaç Eden Avukat ve Saireye Verilecek Ücreti Vekâlet Hakkında Kanun’un yürürlükten kaldırıldığı, diğer mevzuatta 1389 sayılı Kanun’a yapılan atıfların bu Kanun Hükmünde Kararname’ye yapılmış sayılacağı hükme bağlanmıştır.

 

Anılan mevzuat hükümlerinden anlaşılacağı üzere, 5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 82’nci maddesi kapsamında avukatlık vekâlet ücretlerinin dağıtımı, 659 sayılı Genel Bütçe Kapsamındaki Kamu İdareleri ve Özel Bütçeli İdarelerde Hukuk Hizmetlerinin Yürütülmesine İlişkin Kanun Hükmünde Kararname hükümleri çerçevesinde yapılması gerekmektedir.

 

659 sayılı Kanun Hükmünde Kararname’nin 14’üncü maddesinde,

 

“(1) Tahkim usulüne tabi olanlar dahil adli ve idari davalar ile icra dairelerinde idarelerin vekili sıfatıyla hukuk birimi amirleri, muhakemat müdürleri, hukuk müşavirleri ve avukatlar tarafından yapılan takip ve duruşmalar için, bu davaların idareler lehine neticelenmesi halinde, bunlar tarafından temsil ve takip edilen dava ve işlerde ilgili mevzuata göre hükmedilmesi gereken tutar üzerinden idareler lehine vekalet ücreti takdir edilir.

 

(2) İdareler lehine karara bağlanan ve tahsil olunan vekalet ücretleri, hukuk biriminin bağlı olduğu idarenin merkez teşkilatında bir emanet hesabında toplanarak idare hukuk biriminde fiilen görev yapan personele aşağıdaki usul ve sınırlar dahilinde ödenir.

 

a) Vekalet ücretinin; dava ve icra dosyasını takip eden hukuk birimi amiri, hukuk müşaviri, muhakemat müdürü veya avukata %55’i, dağıtımın yapıldığı yıl içerisinde altı aydan fazla süreyle hukuk biriminde fiilen görev yapmış olmak şartıyla, hukuk birimi amiri, hukuk müşaviri, muhakemat müdürü ve avukatlara %40’ı (…) eşit olarak ödenir.

 

b) Ödenecek vekalet ücretinin yıllık tutarı; hukuk birimi amiri, hukuk müşaviri, muhakemat müdürü, avukatlar için (10.000) gösterge (…) rakamının, memur aylıklarına uygulanan katsayı ile çarpımı sonucu bulunacak aylık brüt tutarının oniki katını geçemez.

 

…”

 

Yine söz konusu Kanun Hükmünde Kararname’nin 16’ncı maddesindeki yetkiye dayanılarak çıkarılan ve 08.07.2012 tarihli ve 28347 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Vekalet Ücretlerinin Dağıtımına Dair Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik’in 6’ncı maddesinde;

 

“(1) Emanet hesabında toplanan vekalet ücretleri, vekalet ücretinden yararlanacak kişilere yıllık tutarı; (10.000) gösterge rakamının memur aylıklarına uygulanan katsayı ile çarpımı sonucu bulunacak aylık brüt tutarın oniki katını geçmemek üzere, aşağıdaki şekilde dağıtılır:

 

a) Dava veya icra dosyasını takip eden hukuk birim amiri, hukuk müşaviri, muhakemat müdürü veya avukata %55’i, vekalet ücreti dağıtımının yapıldığı yıl içerisinde altı aydan fazla süreyle hukuk biriminde fiilen görev yapmış olmak şartıyla, hukuk birim amiri, hukuk müşaviri, muhakemat müdürü ve avukatlara %40’ı eşit olarak ödenir.

 

b) Davanın takibi ve sonuçlandırılmasında birbiri ardına veya birlikte hizmeti geçenlere (a) bendine göre ayrılan hisseler bu kişilerin hizmet ve karara tesir derecesine göre hukuk birim amiri tarafından paylaştırılır.

 

c) Dağıtımı yapılmayan %5’lik kısım muhasebe birimince Hazineye gelir kaydedilir.”

 

hükümlerine yer verilmiştir.

 

4688 sayılı Kamu Görevlileri Sendikaları ve Toplu Sözleşme Kanunu’na göre yapılan ve 2016-2017 yıllarını kapsayan Toplu Sözleşmenin "Avukatlık Vekâlet Ücreti" başlıklı 22’nci maddesiyle de 2016 ve 2017 yılları için 659 sayılı KHK’nın 14’üncü maddesinin ikinci fıkrasının (b) bendinde öngörülen 10.000 gösterge rakamının 15.000 olarak uygulanacağı hüküm altına alınmıştır.

 

Görüldüğü üzere vekalet ücretinin dayanağını oluşturan yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri arasında memur maaş katsayısı değişikliğinden kaynaklanan fark ödemesine cevaz veren bir hüküm bulunmamaktadır.

 

Her ne kadar dilekçiler dilekçelerinde, kurumda görev yapan avukatlara yapılan Temmuz 2017 fark ödemesinin güncellenen memur maaş katsayısı nedeniyle oluşan altı aylık fark olduğu, vekalet ücretlerinin yılın hangi zamanında ödeneceğine ilişkin yasal bir düzenleme bulunmadığı, bu nedenle kurumdaki avukatlara yılın Temmuz ayından sonra ödeme yapılmış olsaydı ödeme tarihi itibariyle yürürlükte bulunan Temmuz 2017 maaş katsayısı kullanılacak ve dolayısıyla herhangi bir fazla ödeme yapılmamış olunacağı, aslında yapılanın tam da bu olduğu, yani Ocak 2017’de yapılan vekalet ücreti ödemesine ilişkin Temmuz 2017’deki maaş katsayısı değiştiğinden oluşan altı aylık fark ödemesi yapıldığı, savunmaları ekinde bulunan Sayıştay kararında da bahsedildiği üzere vekalet ücretinin yılda iki defa yayımlanan memur maaş katsayısı nedeniyle değiştiği, diğer bir ifadeyle güncellendiği, yapılan ödemenin de bu güncellemeden kaynaklanan fark olduğu belirtilmekte ise de;

 

Belediyede görev yapan avukatlara 2017 yılına ilişkin vekâlet ücreti ödemeleri, ödemenin yapıldığı tarihin içinde bulunduğu yılın ilk yarısında geçerli olan katsayı ile 15.000 gösterge rakamı çarpımının 12 katı üzerinden yapılmış olup, mevzuata uygun olarak hesaplanan ve ödemesi yapılan vekâlet ücreti ödemeleri için ayrıca Temmuz ayı aylık katsayısında oluşan artış gerekçe gösterilerek fark ödemesi yapılması yukarıda yer verilen hukuki düzenlemelere aykırı olup, bu ödeme ile kamu zararına sebebiyet verildiği açıktır.

 

Bu itibarla, Sayıştay 6. Dairesince 88 sayılı İlamın 2. maddesi ile verilen tazmin hükmünün TASDİKİNE (...’ın tazmin hükmünün ref’i gerekir şeklindeki ayrışık görüşü ile) oy çokluğuyla,

 

Karar verildiği 16.09.2020 tarih ve 48206 sayılı tutanakta yazılı olmakla işbu ilam tanzim kılındı.

 

Karşı oy gerekçesi

 

...’ın karşı oy gerekçesi

 

Belediye lehine karara bağlanan ve tahsil edilen vekalet ücreti, daha o yıl içinde hiçbir dava kazanılmadan 17.01.2017 tarihinde güncel memur aylık katsayısı ile hesaplanarak mevzuatta belirlenen üst sınırdan ödenmesine karşın, aylık memur katsayısında gerçekleşen artış gerekçe gösterilerek 20.07.2017 tarihinde 2017 yılının ikinci altı ayı için de katsayı farkı ödendiği, bu sebeple kamu zararına sebebiyet verildiğine hükmedildiği,

 

Dilekçilerce dilekçelerinde, kurumda görev yapan avukatlara yapılan Temmuz 2017 fark ödemesinin, güncellenen memur maaş katsayısı nedeniyle oluşan altı aylık fark olduğu, vekalet ücretlerinin yılın hangi zamanında ödeneceğine ilişkin yasal bir düzenleme bulunmadığı itirazında bulunulduğu anlaşılmaktadır.

 

İlam hükmü, dosya kapsamındaki bilgi ve belgelerin incelenmiştir.

 

659 sayılı Genel Bütçe Kapsamındaki Kamu İdareleri ile Özel Bütçeli İdarelerde Hukuk Hizmetlerinin Yürütülmesine İlişkin Kanun Hükmünde Kararname’nin 14’üncü maddesinin ikinci fıkrasının (b) bendinde; Ödenecek vekalet ücretinin yıllık tutarının hukuk birimi amiri, hukuk müşaviri, muhakemat müdürü, avukatlar için toplu sözleşmede belirtilen gösterge rakamı çarpımı sonucu bulunacak aylık brüt tutarın on iki katını geçemeyeceği belirtilmektedir.

 

Söz konusu mevzuat hükmüne göre vekalet ücretlerinde yıllık üst limit hesaplanırken yılın ilk 6 ayı için belirtilen gösterge rakamı ile memur maaş aylık katsayısı ile(Ocak-Temmuz memur maaş katsayısı), ikinci 6 ay içinse belirlenen gösterge rakamı ile memur maaş aylık katsayısı ile (Temmuz-Aralık memur maaş katsayısı) çarpılarak bulunacak rakamların toplamının yıllık üst limit olarak dikkate alınması gerekmektedir.

 

Netice itibariyle, avukatlık vekalet ücretinin belirlenmesinde uygulanacak kriterlerde memur maaş katsayısının değişmesine göre yıl içinde 2 kere hesaplama yapılacağı açıkça belirtilmediğinden ve ödeme yıllık yapıldığından, avukatlık vekalet ücretinin tamamının Temmuz ayında belirlenen memur maaş katsayısı ile çarpılıp ödenebileceği gibi, Ocak ayında belirlenen memur maaş katsayısı ile çarpılıp ödenerek Temmuz ayındaki katsayıya göre oluşan farkın da ayrıca ödenebileceği anlaşılmaktadır.

 

659 sayılı KHK’nin ilgili hükmüne göre avukatlık vekalet ücretinin yıllık tutarı, hukuk birimi amiri, hukuk müşaviri, muhakemat müdürü, avukatlar için belirlenen gösterge rakamının memur aylıklarına uygulanan katsayı ile çarpımı sonucu bulunacak aylık brüt tutarın on iki katını geçemez ve memur maaş katsayısı yılda 2 kez belirlendiğinden bu tutar hesaplanırken yıl içindeki tüm memur maaş katsayılarının dikkate alınması gerekmektedir. Temyize konu ilam hükmünde temmuz ayında ikinci altı ay katsayısına ilişkin yapılan güncelleme neticesinde yapılan fark ödemesi neticesinde yıllık tavan tutarın aşılmadığı anlaşıldığından,

 

Sayıştay 6. Dairesince 88 sayılı ilamın 2. Maddesi ile verilen tazmin hükmünün kaldırılmasına karar verilmesi gerekir.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Bu sayfa 160 kez görüntülendi.