Derneklere tören temsil harcama kaleminden, yemek ve konaklama ödenmesi, malzemesi verilmesi, bilgisayar alınması gibi harcamaların yapılmasının, kamu zararına yol açacağı hk.

Karar

 

Kamu İdaresi Türü          Belediyeler ve Bağlı İdareler     

 

Yılı         2018    

 

Dairesi  4           

 

Dosya No           46862  

 

Tutanak No        48684  

 

Tutanak Tarihi   20.1.2021         

 

Kararın Konusu Çeşitli Konuları İlgilendiren Kararlar      

 

 

Konu: Derneğe yardım.

 

29 sayılı ilamın 4. maddesiyle, … Belediyesince … Konfederasyonu, … Derneği, … Yardımlaşma ve Dayanışma Demeği, … Güzelleştirme Kültür ve Dayanışma Demeği, … Esnafları Yardımlaşma Koruma ve Dayanışma Demeği ve … Yerel Yönetimler Derneğine çeşitli yardımlarda bulunulması sonucu …TL’lik kamu zararının tazminine ilişkin hüküm tesis edilmiştir

 

İlamda Harcama Yetkilisi sıfatıyla sorumlu tutulan … (Basın Yayın ve Halkla ilişkiler Md.Vekili) ve … (Kültür ve Sosyal İşler Md.) ve Gerçekleştirme Görevlisi sıfatıyla sorumlu tutulan … (Ekonomist) tarafından gönderilen gönderilen aynı mahiyetteki temyiz dilekçesinde özetle;

 

Sayıştay Temyiz Kurulunun 10.05.2016 gün Ve 41835 sayılı Kararında belirtildiği üzere,

 

5393 sayılı Belediye Kanunun Hemşehri Hukuku başlıklı 13 ncü madesinde:

 

“Belediye hemşehriler arasında sosyal kültürel ilişkilerin geliştirilmesi ve kültürel değerlerin korunması konusunda gerekli çalışmaları yapar. Bu çalışmalarda üniversitelerin, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının, sendikaların, sivil toplum kuruluşları ve uzman kişilerin katılımını sağlayacak önlemler alınır.." denildiği,

 

Belediyenin Görev ve Sorumlulukları başlıklı 14.maddesinde:

 

"...İmar, su ve kanalizasyon, ulaşım gibi kentsel altyapı, coğrafi ve kent bilgi sistemleri, çevre ve çevre sağlığı, temizlik ve katı atık; zabıta, itfaiye, acil yardım, kurtarma ve ambulans; şehir içi trafik; defin ve mezarlıklar; ağaçlandırma, park ve yeşil alanlar; konut, kültür ve sanat, turizm ve tanıtım, gençlik ve spor, sosyal hizmet ve yardım, nikah, meslek ve beceri kazandırma, ekonomi ve ticaretin geliştirilmesi hizmetlerini yapar veya yaptırır.." denildiği

 

Belediye Başkanının görev ve yetkileri başlıklı 38.maddesinin (o) bendinde:

 

"..Temsil ve ağırlama giderleri için ayrılan ödeneği kullanmak..belediye başkanının görev yetkileri arasında sayılmıştır."

 

Belediyenin Giderleri başlıklı 60.maddesinde, temsil, tören, ağırlama ve tanıtım giderleri ile sosyo-kültürel sanatsal ve bilimsel etkinlikler için yapılan giderler Belediyenin giderleri arasında sayıldığı,

 

Ayrıca; Belediye Kanunun 75.maddesi c bendinde:

 

"..kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları, kamu yararına çalışan dernekler, özürlü dernek ve vakıfları, Bakanlar Kurulunca vergi muafiyeti tanınmış Vakıflar ve 507 sayılı Esnaf ve Küçük Sanatkarlar Kanunu kapsamına giren meslek odaları ile ortak hizmet projeleri gerçekleştirebilir.." denilmekte olduğu, Belediye Bütçesinden Yapılacak Temsil, Ağırlama ve Tören Giderleri Yönergesinin 10.maddesi c bendinde "festival ve fuar" giderlerinin yapılacak giderler arasında sayıldığı,

 

Dernekler Kanunun 10.maddesinde: "..dernekler kamu kurum ve kurutuşları İle görev alanlarına giren konularda ortak projeler yürütebilirler. Bu projelerde kamu kurum ve kuruluşları, proje maliyetlerinin en fazla yüzde ellisi oranında ayni ve nakdi katkı sağlayabilirler.." denildiği,

 

Dernek, Vakıf, Birlik, Kurum, Kuruluş, Sandık ve Benzeri Teşekküllere Genel Yönetim Kapsamındaki Kamu İdarelerinin Bütçesinden Yardım Yapılması Hakkında Yönetmeliğin tanımlar başlıklı 4.maddesinde;

 

"...a) İdare; 5018 sayılı Kanuna ekli (I), (II), (III), (IV) sayılı cetvelde sayılan kamu idareleri ile mahalli idareleri, b) Teşekkül; yardım yapılacak dernek, vakıf, birlik, kurum, kuruluş, sandık ve benzeri tüzel kişileri, c) Yardım; idare bütçelerinden teşekküllere yapılacak nakdi yardımı..." ifade

 

Yukarıda belirtilen mevzuat hükümleri uyarınca: Belediyelerin turizm ve tanıtım, kültürel işler, festival vb. organizasyonlar yapması ve veya yaptırması konuyla ilgili maddi ve ayni yardım yapmasının mümkün olduğu,

 

SOMUT OLAYDA; Yukarıda arz ve izah edilen nedenler ve Temyiz Kurulu karşısında, kamu zararına sebebiyet verildi iddiası ile hüküm tesis edilmesinin yerinde olmadığı, kamu zararı oluşmadığı belirtilerek tazmin kararının kaldırılmasını talep edilmiştir.

 

Başsavcılık mütalaasında;

 

“... ... Belediyesinin 2018 yılı hesabının 4. Dairede yargılanması sonucu çıkarılan 29 sayılı ilamın 4 üncü maddesinde yer alan tazmin Harcama Yetkilisi sıfatıyla temyiz eden …'ın ilgi yazınız ekindeki temyiz dilekçesi incelendi.

 

Temyiz dilekçesinde: "Kararda adı geçen derneklere belediye bütçesinden yapılan yardımın 5393 sayılı Kanunun 13, 38/o, 60 ve75/c maddeleri ile Yapılacak Temsil, Ağırlama ve Tören Giderleri Yönergesinin 10/c. Maddesi, Dernek, Vakıf, Birlik, Kurum, Kuruluş, Sandık ve Benzeri Teşekküllere Genel Yönetim Kapsamındaki Kamu İdarelerinin Bütçesinden Yardım Yapılması Hakkında Yönetmeliğin tanımlar başlıklı 4/a maddesi ile Sayıştay Temyiz Kurulunun 10.05.2016 gün ve 41835 sayılı örnek kararına uygun olduğunu ileri sürerek tazmin hükmünün kaldırılmasını" istemektedir.

 

5393 sayılı Kanunun 75 inci maddesine, 12.11.2012 tarih ve 6360 sayılı Kanunun 19 uncu maddesi ekleme yapılan hüküm gereği belediyelerin kamu yararına çalışan dernek statüsünde olanlarla ortak hizmet projesi kapsamında yapılacak belediye görev ve sorumluluk alanlarına giren konularda, belediye meclisi kararı alınmış olması ve taraflarca bir protokol imzalanması veya diğer derneklerle gerçekleştirilecek ortak hizmet projelerinde ise mahallin en büyük mülki idare amirinden izin alınması şartı ile vakıf ve derneklere belediye bütçesinden ayni veya nakdi yardım yapılması mümkün olmasına rağmen adı geçen belediyece yardım yaptığı derneğin kamu yararına çalışan dernek statüsünde olmadığı ve taraflar arasında yürütülen herhangi bir ortak hizmet projesine dayanmayan derneklerin kendi faaliyetleri için yapılan gider olması nedeniyle belediye bütçesinden karşılanması mümkün değildir.

 

Ayrıca dava dilekçesinde örnek gösterilen Temyiz Kurulu kararda belirtilen olayla dava konusu olay arasında benzerlik bulunmamaktadır.

 

Bu durum karşısında temyiz talebinin ret edilerek Daire kararının yasal mevzuata uygunluğuna hükmedilmesini arz ederim.” Denilmektedir.

 

Dosyada mevcut belgelerin okunup incelenmesinden sonra,

 

GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ

 

... Belediyesince … Konfederasyonu, … Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği, .. Yardımlaşma ve Dayanışma Demeği, .. Güzelleştirme Kültür ve Dayanışma Demeği, ... Esnafları Yardımlaşma Koruma ve Dayanışma Demeği ve …Yerel Yönetimler Derneğine çeşitli yardımlarda bulunulması sonucu … TL’lik kamu zararının tazminine ilişkin hüküm tesis edilmiştir

 

5018 sayılı Kanun’un 29’uncu maddesinde; genel yönetim kapsamındaki kamu idarelerinin bütçelerinde öngörülmüş olmak kaydıyla; kamu yararı gözetilerek dernek, vakıf birlik, kurum, kuruluş, sandık ve benzeri teşekküllere yardım yapabileceğine ilişkin bir hüküm bulunmakta ise de; bu hükmün belediyeler için uygulanmayacağı ve belediyelerin, belediye meclislerinin kararı üzerine yapacağı anlaşmaya uygun olarak yalnızca kendi görev ve sorumluluk alanına giren konularda kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları, kamu yararına çalışan dernekler, Cumhurbaşkanınca vergi muafiyeti tanınmış vakıflar ve 7/6/2005 tarihli ve 5362 sayılı Esnaf ve Sanatkârlar Meslek Kuruluşları Kanunu kapsamına giren meslek odaları ile ortak hizmet projeleri gerçekleştirebileceği, diğer dernek ve vakıflar ile gerçekleştirilecek ortak hizmet projeleri için ise mahallin en büyük mülki idare amirinin izninin alınması gerektiği, 5393 sayılı Kanun’un 75’inci maddesine 12.11.2012 tarih ve 6360 sayılı Kanun’un 19’uncu maddesiyle eklenmiştir.

 

Belirtilen mevzuat hükümlerine göre, belediyelerin derneklerle ortak hizmet projesi yürütebilmesi için, kamu yararına çalışan derneklerle ortak hizmet projesi kapsamında yapılacak işin belediyenin görev ve sorumluluk alanlarına giren konularda olması, belediye meclis kararı alınması ve taraflar arasında bir protokol imzalanması, diğer derneklerle gerçekleştirilecek ortak hizmet projeleri için ise, mahallin en büyük mülki idare amirinden izin alınması gerekmektedir.

 

Bunun yanı sıra, bazı yardımların da temsil tanıtma giderleri kapsamında ödendiği görülmüş olup, belediye başkanına temsil ve ağırlama giderleri için ayrılan ödeneği kullanma yetkisi 5393 sayılı Belediye Kanunu ile verilmiş ve bu ödeneğin hangi durumlarda kullanılacağı İçişleri Bakanlığı tarafından yayımlanan Belediye Bütçesinden Yapılacak Temsil, Ağırlama ve Tören Giderleri Yönergesi’nde belirtilmiştir.

 

Anılan Yönergenin 4’üncü maddesinde; temsil giderlerinin görevle ilgili olmak şartıyla; beldede başarılı çalışmaları görülenler için toplantılar düzenlemek, kupa ve benzeri teşvik uygulamalarında bulunmak, gerçek ve tüzel kişilere plaket, ödül ve hediye vermek, çiçek göndermek, beldede göreve başlayan veya ayrılan protokole dahil kişiler için toplantılar düzenlemek ve hediye vermek, 10’uncu maddesinde ise; diğer maddelerde sayılan giderler dışında kalan ve yapılması belde için de gerekli olan veya mahalli örf, adet ve sosyal yaşantı için de gerekli sayılan etkinlik ve törenler için (nişan, nikah, ölüm gibi) harcama yapmak, şeklinde ifade edilmiştir.

 

… Konfederasyonunun katılacağı … ... Turizm Fuarı için konaklama ve yemek hizmeti alınması; … Yerel Yönetimler Derneğinin talebi üzerine …’yı anma ve yardım malzemelerinin dağıtılması programı için organizasyon hizmeti alınması; iyilik okulu projesi kapsamında yapılan yarışmalarda dereceye giren projelerin danışmanlarına verilmek üzere laptop bilgisayar alınması gibi giderlerin temsil tanıtma giderleri kapsamında değerlendirilmesi mümkün bulunmamaktadır.

 

Bu itibarla, 29 sayılı ilamın 4. maddesiyle mevzuat hükümlerine aykırı olarak ortak hizmet projesi bulunmayan derneklere yardım yapılması ve temsil, tören hizmetleri kapsamına girmeyen harcamalarda bulunulması gerekçesiyle verilen tazmin hükmünün TASDİKİNE (Temyiz Kurulu Başkanı …, ... Daire Başkanı …, ... Daire Başkanı …, ... Daire Başkanı …, Üye …’in ve ve Üye …’ün aşağıda yazılı karşı oy gerekçesine karşı) oyçokluğuyla,

 

6085 sayılı Kanunun 57 nci maddesi gereği bu Kararın yazılı bildirim tarihinden itibaren onbeş gün içerisinde Sayıştay’da karar düzeltilmesi yolu açık olmak üzere,

 

Karar verildiği 20.01.2021 tarih ve 48684 sayılı tutanakta yazılı olmakla işbu ilam tanzim kılındı.

 

 

 

Karşı Oy

 

Temyiz Kurulu Başkanı …, … Daire Başkanı …, ... Daire Başkanı …, ... Daire Başkanı …, Üye …’in ve ve Üye …’ün karşı görüşleri;

 

Temyize konu 29 sayılı ilamın 4. Maddesinde mevzuat hükümlerine aykırı olarak ortak hizmet projesi bulunmayan derneklere yardım yapılması ve temsil, tören hizmetleri kapsamına girmeyen harcamalarda bulunulduğu gerekçesiyle kamu zararına sebebiyet verildiğine hükmedilmiştir.

 

İlgili ilam hükmü, dosya ve eki belgelerin incelenmesi neticesinde;

 

Somut olaya ilişkin ilgili yasal düzenlemeler şu şekildedir;

 

5393 sayılı Belediye Kanunu’nun “Diğer Kuruluşlarla İlişkiler” başlıklı 75’inci maddesinde; “Belediye, belediye meclisinin kararı üzerine yapacağı anlaşmaya uygun olarak görev ve sorumluluk alanlarına giren konularda; … (Değişik: 12/11/2012-6360/19 md.) Kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları, kamu yararına çalışan dernekler, Cumhurbaşkanınca vergi muafiyeti tanınmış vakıflar ve 7/6/2005 tarihli ve 5362 sayılı Esnaf ve Sanatkârlar Meslek Kuruluşları Kanunu kapsamına giren meslek odaları ile ortak hizmet projeleri gerçekleştirebilir. Diğer dernek ve vakıflar ile gerçekleştirilecek ortak hizmet projeleri için mahallin en büyük mülki idare amirinin izninin alınması gerekir. …” hükmüne yer verilmekte,

 

5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’nun “Bütçelerden yardım yapılması” başlıklı 29’uncu maddesinde; “Gerçek veya tüzel kişilere kanuni dayanağı olmadan kamu kaynağı kullandırılamaz, yardımda bulunulamaz veya menfaat sağlanamaz. Ancak, genel yönetim kapsamındaki kamu idarelerinin bütçelerinde öngörülmüş olmak kaydıyla; kamu yararı gözetilerek dernek, vakıf, birlik, kurum, kuruluş, sandık ve benzeri teşekküllere yardım yapılabilir. Bu yardımların yapılması, kullanılması, izlenmesi, denetlenmesi ve kamuoyuna açıklanmasına ilişkin esas ve usuller Maliye Bakanlığınca hazırlanarak Bakanlar Kurulunca çıkarılacak yönetmelikle belirlenir.” denilmekte;

 

5393 sayılı Belediye Kanunu’nun “Diğer Kuruluşlarla İlişkiler” başlıklı 75’inci maddesine 6360 sayılı Kanunla eklenen fıkrada ise; “5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanununun 29 uncu maddesinin birinci fıkrasının ikinci cümlesi ile 5253 sayılı Dernekler Kanununun 10 uncu maddesi; belediyeler, il özel idareleri, bağlı kuruluşları ve bunların üyesi oldukları birlikler ile ortağı oldukları Sayıştay denetimine tabi şirketler için uygulanmaz.” hükmü yer almaktadır.

 

Yukarıda yer verilen mevzuat düzenlemelerinden anlaşılacağı üzere, belediyelerce derneklere ayni yardımda bulunulması için esasa ve usule ilişkin bazı şartlar arandığı görülmemektedir.

 

Somut olayda, kamu yararına çalışan dernek statüsünde bulunmayan dernek ile söz konusu ortak hizmet projesinin yürütülmesi için mahallin en büyük idare amirinden onay alınmadığı görülmekte ise de, söz konusu noksanlık usule ilişkin bir eksiklik olup ilgili işlemin esas mahiyeti gereği yasal düzenlemelere aykırı olmadığı anlaşılmaktadır.

 

Netice itibariyle ilama konu hukuki işlem, sadece şekli noksanlık barındırmasından ötürü, kamu zararına konu edilemeyecektir. Dolayısıyla 29 sayılı ilamın 4. Maddesi ile verilen tazmin hükmünün kaldırılmasına karar verilmesi gerekir.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Bu sayfa 196 kez görüntülendi.