Yaz okulu için, başka üniversiteden görevlendirilen öğretim elamanlarına, seminer ücreti adı altında ek ödeme yapılabilir mi?

Karar

 

Kamu İdaresi Türü          Yüksek Öğretim Kurumları         

 

Yılı         2017    

 

Dairesi  1           

 

Dosya No           45120  

 

Tutanak No        49149  

 

Tutanak Tarihi   3.3.2021            

 

Kararın Konusu Çeşitli Konuları İlgilendiren Kararlar      

 

 

Konusu: Başka üniversitelerden görevlendirilen öğretim elemanlarından seminer hizmeti satın alınması

 

2-99 sayılı İlamın 2’nci maddesiyle; … Üniversitesi Hukuk Fakültesi tarafından yaz okulu programı kapsamında başka şehirlerdeki yükseköğretim kurumlarından ders vermek üzere görevlendirilen öğretim elemanlarından ayrıca doğrudan temin usulü ile “Eğitim Hizmeti” adı altında günlük seminer hizmeti satın alınması sonucu oluşan … TL kamu zararının tazminine karar verilmiştir.

 

Harcama Yetkilisi sıfatıyla sorumlu tutulan … (Fakülte Yön. Kur. Üyesi-Dekan V.) tarafından gönderilen temyiz dilekçesinde [Aynı İlam maddesine ilişkin olarak temyiz talebinde bulunan Gerçekleştirme Görevlisi … (Fakülte Sekreteri) tarafından gönderilen dilekçede de benzer nitelikte olmak üzere] özetle;

 

Üniversitede gerçekleşen Yaz Okulu Programının;

 

i-Başka üniversitelerin öğrencilerinin de kayıt yaparak ders alabilmeleri,

 

ii-14 haftalık yıl içi ders programlarının 5-7 haftaya sıkıştırılarak yapılması,

 

iii-Öğretim üyelerinin yaz okulunda ders verme yükümlülüğünün olmaması, ders vermeyi kabul ettikleri taktirde zorunlu ders yükü olmaksızın girmiş olduğu her ders için ücret almaları,

 

iv-Finansmanının tamamının kamu kaynağı ile değil öğrencilerin ödediği ücretlerle karşılanıyor olması,

 

Gibi özellikleri nedeniyle normal güz ve bahar yarıyıl ders programından ayrıldığı, … Üniversitesi Hukuk Fakültesinin öğretim üyesi kadrosunun yetersiz olduğu, normal dönemde bile başka üniversitelerden öğretim üyesi temin ettiği, yaz okulunda ise bu sıkıntının had safhada olduğu ve bu durumun öğretim üyelerinin ders vermeyi motive edecek maddi koşullarının iyileştirilmesini zorunlu kıldığı,

 

2547 sayılı Kanunun Ek Madde 26’ya istinaden çıkarılan “Yükseköğretim Kurumlarında Yürütülen Yaz Okulları Programları Uygulama Esas ve Usulleri” ile öğrencilerden alınacak öğretim ücretleri, ders veren öğretim elemanlarına ödenecek ek ders ücreti ve sınav ücretlerinin belirlendiği, söz konusu Usul ve Esasların 4(i) maddesinde; yaz okulu programı ile oluşturulan kamu kaynağının en fazla %70’inin yaz okulunda ders vermekle görevlendirilen öğretim elemanlarına ders ve sınav ücreti olarak ödenebileceğinin belirtildiği, aynı hükmün Ek Madde 26’da da yer aldığı,

 

… Üniversitesi Hukuk Fakültesinin açtığı 2017 yılı Yaz Okulu’nda toplam … TL’lik kaynak oluşturulduğu, bu kaynağın %70’inin çok altında olan %25’inin (… TL) eğitim gideri olarak kullanıldığı, ödemelerin yalnızca yaz okulunda görevlendirilen öğretim üyelerine yapıldığı, Fakülte Dekanının, sekreterinin ve yönetim kurulu üyelerinin hiçbir şekilde ücret almadığı, özetle kamu zararının olmadığı, aksine … TL (…-…TL) kamuya kaynak sağlandığı,

 

Eğitim hizmeti alımının, … Üniversitesi Rektörlüğü, Genel Sekreterliği ve Strateji Daire Başkanlığı’nın bilgisi, Olur’u ve onayı ile gerçekleştiği, harcama, Rektörlüğün hesaplama, ödeme, satın alma, tahsilat mevzuatı üzerinde uzman kadrolarından oluşan Strateji Daire Başkanlığı’nın onayı ile yapıldığı halde; İlamda Rektörlüğün sorumlular arasında gösterilmediği, Hukuk Fakültesi Dekanlığının kendi inisiyatifi ile gerçekleşen bir ödemenin söz konusu olmadığı, hatalı bir uygulama olsaydı, Rektörlük ve Strateji Daire Başkanlığı tarafından uygun bulunmayacağı,

 

Sonuç olarak sorgu konusu edilen seminer hizmetinin;

 

i-kamu kaynakları ile yapılan eğitim öğretim yılı faaliyetleri içinde yapılmadığı, kamu kaynağı ile yapılmayan apayrı bir eğitim programı olan yaz okulu kapsamında gerçekleştiği, kamu kaynağı ile karşılanmadığı,

 

ii-Yaz Okulu programının 14 haftalık eğitim öğretim yılı programından farklı olarak 5 haftaya sıkıştırılmış biçimde yapıldığı,

 

iii-Konu bakımından ise Denetçi raporunda ifade edildiği gibi yaz okulu dersleri ile aynı olmadığı, seminer programının amacının yeterli bir eğitim için eksik kalan bilgi ve beceri kazanımını arttırmaya yönelik olduğu, yaz okulu dersleri ile verilemeyecek uzmanlık ve mesaiyi içerdiği,

 

iv-Kadrolu öğretim üyelerince değil diğer üniversitelerden temin edilmeye çalışılan öğretim üyelerince verildiği, belirtilerek tazmin hükmünün kaldırılması talep edilmiştir.

 

Gerçekleştirme Görevlisi … tarafından ilave olarak;

 

Fakülte sekreteri olarak 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu çerçevesinde Fakülte Kurulunda oy kullanma hakkının bulunmadığı, ilgili FYK kararında etkisinin olmadığı, karar kapsamında yapılacak işlemleri gerçekleştirme görevlisi olarak yerine getirdiği, diğer bir ifade ile 5018 sayılı Kanun’un 33/2’inci maddesi kapsamında görevlerini ifa ettiği, 5018’in 33/2’nci maddesinde; "Gerçekleştirme görevlileri, harcama talimatı üzerine: işin yaptırılması, mal veya hizmetin alınması, teslim almaya ilişkin işlemlerin yapılması, belgelendirilmesi ve ödeme için gerekli belgelerin hazırlanması görevlerini yürütürler.” Denildiği, dolayısıyla gerçekleştirme görevlisi olarak 5018’de belirlenmiş görevleri yerine getirdiği ve bu işlemlerde hata bulunmadığından, kamu zararından şahsının sorumlu olmadığı, belirtilmiştir.

 

Aynı İlam maddesine ilişkin olarak temyiz talebinde bulunan … (Fakülte Yönetim Kurulu Üyesi) tarafından gönderilen dilekçede özetle;

 

Fakülte Yönetim Kurulu’nun ... sayılı Kararının 3’üncü sayfası ile 6’ncı maddesi ekindeki sayfada parafının ve/veya imzasının olmadığı, yaz okulunda günlük seminer hizmeti alımı konusunda hiçbir bilgisinin olmadığı, görevlendirmelerle ilgili bölüm başkanı yazısı ile bölüm kurulu yazısının dikkate alınmadığı, eğer mevcutsa bile bölüm başkanlığı görevlendirmelerini görmediği, bilgi sahibi olmadığı, Fakülte Yönetim Kurulunda Hukuk Fakültesi dışından üye olduğundan, fakülte ve bölüm içi işleyişi/görevlendirmeleri takip etmesinin ve bilmesinin mümkün olmadığı, İlamda sözü edilen yaz okulu seminer görevlendirme sürecinde dahli olmadığı, kamu zararından sorumlu tutulamayacağı,

 

FYK üyesi olarak dışarıdan getirilecek bir hocaya yaz okulunda iki misli yerine beş misli ödeme yapılabileceği yönündeki duyum üzerine bu beş misli ücretle görevlendirme konusuna itirazda bulunma amacıyla FYK kararlarını titizlikle takip ettiği, ancak günlük seminer görevlendirmesi ile ilgili kararın Fakülte Yönetim Kurulunca alınmadığı, gündeme ve imzaya gelmediği, 3’üncü sayfanın ve 6’ncı madde ekinin FYK kararına sonradan eklendiği kanaatinde olduğu, süreçte hiçbir dahli olmayan FYK üyelerinin kamu zararından sorumlu tutulmasının hukukla ve hakkaniyetle bağdaşmadığı, kendisi tarafından yazılan ... ... barkod no.lu (dilekçe ekinde yer alan) 10.4.2019 tarihli dilekçeyi konunun araştırılması, sorumluların ortaya çıkartılması için Hukuk Fakültesi Dekanlığına sunduğu, ayrıca Üniversite Yönetim Kurulunun da bu görevlendirmelere ilişkin kararının olması gerektiği, ÜYK kararından İlamda bahsedilmediği,

 

Asıl ifade etmek istediği hususun; FYK üyesi olarak yaz okulunda adı geçen hocaların hem ders hem konferans görevlendirmelerinden hem de sonradan yapılan ödemelerden haberinin olmadığı, böyle bir görevlendirme ve harcama kararına ne imza ne de parafe attığını, bu kararın fakülte yönetim kurulunda tartışılmadığı ve kararlaştırılmadığı, bahsi geçen FYK karar tutanaklarına sonradan eklenmiş 2 sayfanın FYK kararıymış gibi esas alınmasının ve şahsı ile Dekan dışındaki diğer FYK üyelerinin de imzası/parafı olmadığından, harcamanın hiçbir sürecinde yer almadığından sorumlu tutulmasının hukuka-bireysel haklara aykırı olduğu, bu harcamanın Harcama Yetk. Dekan V. ile Gerç. Gör. tarafından gerçekleştirildiği, ayrıca ilgili bölüm başkanlığı ile bölüm kurulunun da sorgusunun alınması gerektiği, zira görevlendirmelerin bölüm başkanlığınca yapıldığı,

 

Seminer görevlendirmesi ile ilgili olan ve dilekçe ekinde sunulan ... tarih ve FYK-... no.lu kararın 3’üncü sayfasının ve 6’ncı madde ekinin Karar Tutanağına sonradan eklendiği, kendisinin ve Dekan dışındaki diğer FYK üyelerinin söz konusu belgelerde imzası/parafı bulunmadığından, yapılan harcamayı onaylamadığının kabulü ile sorumlu tutulamayacağı, belirtilerek tazmin hükmünün kaldırılması hususu Kurulumuzun bilgisine sunulmuştur.

 

Aynı İlam maddesine ilişkin olarak temyiz talebinde bulunan Fakülte Yönetim Kurulu Üyeleri; …, … ve … tarafından gönderilen benzer nitelikteki temyiz dilekçelerinde özetle;

 

Seminer hizmeti alımına ilişkin teknik bilgiye sahip olmadığı, alımla ilgili olarak Fakülte Dekanlığı ile Str. Gel. Daire Başkanlığının teknik bilgiye sahip olduğu, FYK üyesi olarak alım sürecinde dahlinin olmadığı, FYK üyelerinin gündemi belirleme yetkisine sahip olmadığı, gündemin Dekanlıkça belirlendiği,

 

Kamu zararına yol açtığı iddia edilen ödemenin tamamının Rektörlük Olur’u ile gerçekleştiği, ödemenin, Rektörlüğün, hesaplama, ödeme, satın alma, tahsilat mevzuatı üzerinde uzman kadrolarından oluşan Strateji Daire Başkanlığı'nın yönlendirmesi ve Olur’u ile yapıldığı, İlamda Rektörlüğün sorumlular arasından çıkarılmasının hukuka aykırı olduğu,

 

Verilen seminerlerin konusunun İlamda söylendiği gibi yaz okulu dersleri ile aynı olmadığı, seminerlerin, yaz okulu dersleri ile verilemeyecek ölçüde uzmanlık ve mesai gerektiren konuları içerdiği, başka bir deyişle yaz okulu derslerinin daha derinlemesine anlatılması için konferans tertip edildiği, her bir eğitim konusu için ayrı ayrı hizmet alımının gerçekleştirildiği, bu nedenle her bir eğitim hizmeti için … TL’lik kanuni sınırın aşılmadığı,

 

Yükseköğretim Kurumlarında Yürütülen Yaz Okulları Programları Uygulama Esas ve Esasların 4'üncü maddesinde öğretim elemanlarına verilecek ücret sınırı %70 olarak belirlenmiş iken bu limitin çok altında bir tutarda ödeme yapıldığı, bu şartlarda yapılan harcamanın, hiçbir kasıt olmadan eğitim-öğretimin kalitesini artırmak amacıyla yapıldığı,

 

Belirtilmekle beraber; … tarafından ilave olarak;

 

İlama konu edilen fakülte yönetim kurulu tutanağında ilgili kararın bulunduğu sayfanın altında parafının bulunmadığı, bu yüzden yapılan harcamadan sorumlu tutulamayacağı, belirtilerek tazmin hükmünün kaldırılması hususu Kurulumuzun bilgisine sunulmuştur.

 

Başsavcılık mütalaasında (Tüm sorumlular için aynı mahiyette olmak üzere) özetle;

 

… Üniversitesi Hukuk Fakültesinde dersi verecek yeterli sayıda öğretim elemanı olmadığı için 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu’nun 40/d maddesine göre yapılan görevlendirmelerde, 6245 sayılı Harcırah Kanunu’na göre geçici görev yolluğu ve iki katı ek ders ücreti ödendiği ayrıca doğrudan temin usulü ile aynı dersler için eğitim hizmeti satın alındığı,

 

2547 sayılı Kanundaki düzenlemelere göre eğitim-öğretim programları kapsamında verilecek derslerin öncelikli olarak üniversitelerin kendi öğretim elemanları tarafından, ihtiyaç duyulması halinde ise diğer üniversitelerden görevlendirilen öğretim elemanları tarafından verilmesi gerektiği,

 

Anılan Fakültede yeterli sayıda öğretim elemanı olmaması nedeniyle bazı dersler için … Üniversitesinden 1 ve … Üniversitesinden 3 olmak üzere toplam 4 öğretim elemanının ders vermekle görevlendirildiği ve bunlara 6245 sayılı Kanun gereğince geçici görev yolluğu ile iki kat ek ders ücretinin ödendiği,

 

Bu şekilde görevlendirilen öğretim elemanlarına, geçici görev yolluğu ve ek ders ücreti haricinde ödeme yapılması mümkün değilken, bu öğretim elemanlarından ayrıca verdikleri dersin içeriği ile ilgili konularda doğrudan temin usulü ile “Eğitim Hizmeti” adı altında seminer hizmeti satın alınmış ve her bir seminer için … TL olmak üzere toplam … TL ödeme yapıldığı,

 

Eğitim-öğretim programları kapsamında olan dersler için mevzuatta dayanağı olmayan “Eğitim Hizmeti” adı altında hizmet satın alınması yoluna gidilmesinin mümkün olmadığı,

 

5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’nun “Hesap verme sorumluluğu” başlıklı 8’inci maddesinde; “Her türlü kamu kaynağının elde edilmesi ve kullanılmasında görevli ve yetkili olanlar, kaynakların etkili, ekonomik, verimli ve hukuka uygun olarak elde edilmesinden, kullanılmasından, muhasebeleştirilmesinden, raporlanmasından ve kötüye kullanılmaması için gerekli önlemlerin alınmasından sorumludur ve yetkili kılınmış mercilere hesap vermek zorundadır.” denildiğinden, temyiz talebinin reddi ile 99 numaralı ilamın 2’nci maddesi ile verilen tazmin hükmünün, tasdikine karar verilmesinin uygun olacağı, belirtilmiştir.

 

Sorumlu … için verilen mütalaada ilave olarak;

 

Sayıştay Başkanlığının 14.06.2007 tarih ve 5189/1 Karar no.lu “5018 sayılı Kanun Çerçevesinde Sorumlu Tutulacak Görevli ve Yetkililerin Belirlenmesi Hakkında Genel Kurul Kararı” ile kamu zararı tespit edildiğinde ve kamu kaynağının verimli, etkin ve ekonomik kullanılmadığı saptandığında, 10.12.2003 tarihli ve 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu çerçevesinde sorumlu tutulacak görevli ve yetkililerin kimler olacağının belirlendiği, bu kararda yapılan açıklamalar ve değerlendirmeler ile adı geçen tarafından imzalanan belgeler göz önüne alındığında, konuya ilişkin olarak adı geçenin sorumluluğunun bulunduğu, belirtilmiştir.

 

Sorumlu … için verilen mütalaada ise ilave olarak;

 

Dilekçe sahibi tarafından gönderilen ... tarih ve ... toplantı numaralı Hukuk Fakültesi Fakülte Yönetim Kurulu Toplantı Tutanağına ilişkin belge örneklerinde; Diğer sayfalarda beş tane imza veya paraf bulunmasına rağmen hizmet alımına ilişkin hükmün yazılı bulunduğu 3’üncü sayfada (madde başlığı 6) sadece iki paraf veya imzanın bulunduğu, görülmüş olup, bu sayfaların sonradan değiştirildiğine dair iddialar bulunduğundan, bu iddiaların araştırılarak araştırma sonucuna göre karar vermek üzere, daire kararının bozulmasının uygun olacağı, ifade edilmiştir.

 

Dosyada mevcut belgelerin okunup incelendikten sonra, işbu dosyayla duruşma talebinde bulunan …’a 17.02.2021 tarihinde duruşma günü bildirilmiş olmasına karşın duruşmaya katılmadığından, Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 369’uncu maddesi hükmü uyarınca dosya üzerinde ve gıyabında,

 

GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:

 

Konunun esası ile ilgili olarak;

 

… Üniversitesi Hukuk Fakültesi tarafından yaz okulu programı kapsamında başka şehirlerdeki yükseköğretim kurumlarından ders vermek üzere görevlendirilen öğretim elemanlarından ayrıca seminer hizmeti satın alınarak ilave ödemelerde bulunulduğu görülmüştür.

 

Başka şehirdeki yükseköğretim kurumlarından görevlendirilen öğretim elemanlarına verdikleri dersler karşılığında yapılacak ödemelere ilişkin olarak;

 

2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu’nun “Kurumlar arası yardımlaşma” başlıklı 40’ıncı maddesinde;

 

“a. Yükseköğretim kurumlarında görevli öğretim üyeleri ile öğretim görevlileri bağlı bulundukları fakülte veya yüksekokulda haftalık ders yükünü dolduramadıkları takdirde, kendi üniversitelerinin diğer birimlerinde veya o şehirdeki yükseköğretim kurumlarında ders yükünü doldurmak üzere rektör tarafından görevlendirilebilirler. Ders yükü içindeki çalışmalar karşılığında ek ders ücreti ödenmez. Haftalık ders yükünün üstünde başka bir yükseköğretim kurumunda görevlendirilen öğretim elemanlarına görev aldıkları kurum bütçesinden ek ders ücreti ödenir.

 

…

 

d. (a) fıkrası uyarınca, kendi üniversitelerinin aynı şehirdeki diğer birimlerinden veya aynı şehirdeki diğer yüksek öğretim kurumlarından görevlendirilebilecek öğretim elemanı bulunmaması halinde, başka şehirlerdeki yüksek öğretim kurumlarından ders vermek üzere görevlendirilen öğretim elemanlarına 6245 sayılı Harcırah Kanununa göre geçici görev yolluğu ve anılan fıkradaki esaslara göre iki katı ek ders ücreti ödenir.” Denilmektedir.

 

Yukarıda yer verilen mevzuat hükmüne göre; üniversitelerde eğitim-öğretim programları kapsamında verilecek derslerin öncelikli olarak kendi öğretim elemanları tarafından, ihtiyaç duyulması halinde ise diğer üniversitelerden görevlendirilen öğretim elemanları tarafından verilmesi gerekir. Başka şehirdeki üniversitelerden görevlendirme yapılması durumunda ise 6245 sayılı Kanun hükümlerince geçici görev yolluğu ile iki katı ek ders ücreti ödenmesi gerekir.

 

… Üniversitesi Yönetim Kurulu Kararı ile Hukuk Fakültesi 2016-2017 Eğitim-Öğretim Yılı Yaz Öğretimi Takvimi kapsamında ders vermek üzere … Üniversitesinden 1, … Üniversitesinden 3 olmak üzere toplam 4 öğretim elemanının 2547 sayılı Kanun’un 40/d maddesi uyarınca görevlendirilmesine karar verilmiş ve söz konusu kişilere geçici görev yolluğu ve iki katı ek ders ücreti ödenmiştir. Bu şekilde görevlendirilen öğretim elemanlarına geçici görev yolluğu ve ek ders ücreti haricinde ödeme yapılması kanunen mümkün değilken, Fakülte Yönetim Kurulu (FYK)’nun ... tarih ve .../6 sayılı Kararı doğrultusunda öğretim elemanlarından verdikleri dersin içeriği ile ilgili konularda ayrıca doğrudan temin usulü ile “eğitim hizmeti” satın alınarak bu kişilere ilave ödemelerde bulunulmuştur. Dolayısıyla başka şehirlerden gelen öğretim elemanlarına hukuki dayanağı olmaksızın seminer ücreti adı altında ilave ödemelerde bulunulması sonucu kamu zararına sebebiyet verilmiştir.

 

5018 sayılı Kanun’un “Hesap verme sorumluluğu” başlıklı 8’inci maddesine göre, her türlü kamu kaynağının elde edilmesi ve kullanılmasında görevli ve yetkili olanlar, kaynakların etkili, ekonomik, verimli ve hukuka uygun olarak elde edilmesinden, kullanılmasından, muhasebeleştirilmesinden, raporlanmasından ve kötüye kullanılmaması için gerekli önlemlerin alınmasından sorumludur ve yetkili kılınmış mercilere hesap vermek zorundadır.

 

Sorumlular tarafından seminer ücretlerinin yaz okulu programı kapsamında öğrencilerden tahsil edilen ücretlerden ödendiği, kamu kaynağı kullanılmadığı, ayrıca 2547 sayılı Kanunun Ek Madde 26’da yaz okulu için oluşturulan kaynağın en fazla %70’inin ders veren öğretim elemanlarına ders ve sınav ücreti olarak ödenebileceği öngörüldüğü halde Üniversite tarafından yalnızca %25’inin öğretim elemanlarına ödendiği, bu anlamda kamu zararından söz edilemeyeceği belirtilmiş ise de;

 

2547 sayılı Kanunun Ek 26’ncı maddesinin 3’üncü fıkrasında; “Yaz okulu öğretim ücretleri, öğrenciler tarafından peşin olarak üniversite veya yüksek teknoloji enstitüsü adına kamu bankalarından birinde açtırılacak hesaba yatırılır. Bu tutarlar, Rektörlükçe en geç onbeş gün içinde ilgili bütçe dairesi başkanlığının hesabına yatırılır. Yatırılan miktar Maliye Bakanlığınca ilgili bütçenin mevcut veya yeniden açılacak tertiplerine bir yandan gelir, diğer yandan özel ödenek kaydedilir. Kaydolunan özel ödeneğin en fazla % 70'i yaz okullarında ders vermekle görevlendirilen öğretim elemanlarına ders ve sınav ücreti olarak ödenebilir; kalan kısmı ise üniversite veya yüksek teknoloji enstitüsünün mal ve hizmet alımlarında kullanılır. Özel ödeneğin harcanmayan kısmı, üniversite veya yüksek teknoloji enstitüsünün mal ve hizmet alımlarında kullanılmak üzere ertesi yılın bütçesine devren gelir ve ödenek kaydedilir.” denilmiştir.

 

Söz konusu maddeye istinaden çıkarılan “Yükseköğretim Kurumlarında Yürütülen Yaz Okulları Programları Uygulama Esas ve Usuller” in 4’üncü maddesinde ise;

 

“ı) Yazokulu öğretim ücretleri, öğrenciler tarafından peşin olarak yükseköğretim kurumları adına kamu bankalarından birinde açılacak hesaba yatırılır. Bu miktarlar, Rektörlükçe en geç on beş gün içinde ilgili Yükseköğretim kurumu bütçesine öz gelir olarak kaydedilerek Strateji Geliştirme Dairesi Başkanlığının hesabına yatırılır ve Maliye Bakanlığınca bu ödeneklerin kullanılmasına ilişkin olarak belirlenen esas ve usuller çerçevesinde kullanılır.

 

i) Strateji Geliştirme Dairesi Başkanlığı hesabına yatırılan yukarıda belirtilen tutarların;

 

1-En fazla %70'i yaz okulunda ders vermekle görevlendirilen öğretim elemanlarına ders ve sınav ücreti olarak ödenebilir.

 

2-Kalan kısmı, yükseköğretim kurumlarının başta elektrik, su, yakacak giderleri olmak üzere mal ve hizmet alımlarında kullanılır. Söz konusu ödeneğin harcanmayan kısmı, mal ve hizmet alımlarında kullanılmak üzere ertesi yılın bütçesine ödenek kaydedilir.

 

j) Öğretim elemanlarına ek ders ve sınav ücreti olarak ödenebilecek miktarın toplamı, kaydolunan ödeneğin %70'ini geçemeyeceğinden öğretim elemanlarına, kurum bütçesi, döner sermaye, bilimsel araştırma projesi ve sair kaynaklardan ayrıca ders ve sınav ücreti ödenemez; herhangi bir ödeme yapılamaz.” hükmüne yer verilmiştir.

 

2017 yılı Bütçe Kanunu’nun 7’nci maddesinde de; 2547 sayılı Kanunun ek 26’ncı maddesi uyarınca tahsil edilen tutarların yükseköğretim kurumları bütçelerine özel gelir ve özel ödenek olarak kaydedilmeyeceği, tahsil edilen bu gelirlerin, ilgili yükseköğretim kurumu bütçesine öz gelir ve karşılığı ödenek olarak kaydedileceği belirtilmiştir.

 

Buna göre; üniversiteler tarafından öğrencilerden tahsil edilen yaz okulu ücretleri Bütçe Kanunu hükümleri çerçevesinde kurum bütçesine öz gelir ve ödenek olarak kaydedilmekte ve bu ödeneğin en fazla %70’lik kısmı ders veren öğretim elemanlarına ders ve sınav ücreti olarak ödenmekte, kalan kısmı ise üniversitelerin başta elektrik, su, yakacak giderleri olmak üzere mal ve hizmet alımlarında kullanılmaktadır. Söz konusu ödeneğin harcanmayan kısmı ise mal ve hizmet alımlarında kullanılmak üzere ertesi yılın bütçesine aktarılmaktadır.

 

Dolayısıyla öğrencilerden tahsil edilen yaz okulu ücretleri Kurumun öz geliri olup, Kurum bütçesi kapsamında yer aldığından kamu kaynağı niteliğindedir ve bu kaynağın 5018 sayılı Kanunda belirtilen ilkeler çerçevesinde etkili, ekonomik, verimli ve hukuka uygun olarak kullanılması gerekmektedir. Ayrıca mevzuatta bu kaynağın en fazla %70’inin ders ve sınav ücreti olarak öğretim elemanlarına verilebileceği belirtilerek, bu şekilde yapılacak harcamaya bir üst sınır konulmuş olup, bu hükmün; üst sınıra kadar eğitim hizmeti kapsamında harcama yapılabileceği şeklinde yorumlanması mümkün değildir. Kaldı ki yaz okulu programı kapsamında elde edilen kaynaktan da öğretim elemanlarına ders ve sınav ücreti dışında herhangi bir ödemede bulunulması öngörülmemiş olup, sorumluların bu yöndeki itirazları kabul edilmemiştir.

 

Diğer yandan, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 176’ncı maddesinde; “Konferans ücreti her yıl bütçe kanunlarında gösterilir.” denilmiş olup, 2017 yılı Bütçe Kanunu K Cetvelinin “Konferans Ücreti” başlıklı II’nci bölümünün 1’inci maddesinin (a) fıkrasında; yükseköğretim kurumlarında yönetim kurullarınca belirlenen öğretim programı dışında yer alan konularda konferans düzenlenebileceği ve her bir konferans için en fazla 25 TL ödenebileceği hususu açıkça belirtilmiştir. Buna göre; Üniversite tarafından düzenlenen her bir konferans (seminer) için mevzuatta belirlenen tutarın ödenmesi icap eder.

 

Dolayısıyla olayda; kamu zararı, Bütçe Kanununda belirtilen konferans ücreti dikkate alınarak yeniden hesaplandığında; bu tutarın … TL [… -(…TL*…adet seminer)] olduğu görülmüştür.

 

Sorumluluk hususu ile ilgili olarak;

 

İlamda kamu zararından Fakülte Yönetim Kurulu (FYK)’nun ... tarih ve .../6 sayılı Kararını imzalayan üyeler ile gerçekleştirme görevlisi sorumlu tutulmuştur.

 

Bu defa Fakülte Yönetim Kurulu üyeleri tarafından; eğitim hizmeti alımının Rektörlük Olur’u ile gerçekleştiği, Hukuk Fakültesi Dekanlığının kendi inisiyatifi ile gerçekleşen bir ödemenin söz konusu olmadığı belirtilmiş olup, buna ilave olarak üyelerden … ile … tarafından bahsi geçen FYK Kararının ödemeye esas 6’ncı maddesinin bulunduğu sayfa ile 6’ncı maddenin eki olan sayfada paraf ve/veya imzalarının olmadığı, söz konusu sayfaların ilgili Karara sonradan eklendiği, Kararın bu kısımlarını görmedikleri, onaylamadıkları, alımın bilgileri dışında gerçekleştiği, bu yüzden kamu zararından sorumlu tutulamayacakları ileri sürülmüştür.

 

Yine gerçekleştirme görevlisi … (Fakülte Sekreteri) tarafından seminer hizmetinin alınmasına ilişkin FYK Kararında bir etkisinin olmadığı sadece alıma ilişkin olarak görevi gereği 5018 sayılı Kanun’un 33/2’nci maddesinde bahsedilen gerçekleştirme işlemlerini ifa ettiği, kamu zararından sorumlu tutulamayacağı belirtilmiştir.

 

Hukuk Fakültesi Yönetim Kurulu’nun .../... tarih ve no.lu Toplantı Tutanağının 6’ncı maddesinde aynen;

 

“6-Hukuk Fakültesi Eğitim Görevlendirmeleri hususu görüşmeye açıldı,

 

Yapılan görüşmeler sonunda; Fakültemizde 2016-2017 Akademik Yılı Yaz Öğretiminde ekli listede adı geçen Öğretim Üyelerinin karşılarında belirtilen eğitimleri belirlenen gün ve saatte vermek üzere 4734 sayılı Kanunun 22. Maddesi gereğince … (…) TL hizmet alımı bedeli Fakültemiz bütçesinden ödenmek üzere görevlendirilmesinin uygun olduğuna oy birliğiyle karar verildi.”

 

Denilmiş olup, söz konusu Tutanağın son sayfası İlamda sorumlu tutulan 5 üye tarafından da imzalanmıştır.

 

Sorumlulardan … ile … tarafından Tutanağın 6’ncı maddenin bulunduğu sayfanın altında paraflarının bulunmadığı, seminer ücreti ödenmesi ile ilgili alınan kararı görmedikleri, onaylamadıkları ve sorumlu tutulamayacakları iddia edilmiş ise de;

 

Yapılan incelemede; Fakülte Yönetim Kurulu üyeleri … ile …’ın FYK’nın .../... tarih ve no.lu Toplantı Tutanağının son sayfasını imzaladıkları, dolayısıyla da seminer ücreti ödenmesi ile ilgili konunun görüşüldüğü söz konusu Toplantıya karar verme yetkisine sahip kişiler olarak fiilen katıldıkları anlaşıldığından, bu kişilerin toplantı tutanağının herhangi bir sayfasında paraflarının bulunmaması, kamu zararı doğuran kararı onaylamadıkları anlamına gelmez. Öyle olsa idi; söz konusu kişilerden aksi yöndeki kararlarını toplantı esnasında ret yoluyla vermesi beklenirdi. Kaldı ki sorumluların FYK Kararına bazı sayfaların sonradan eklendiği gibi iddialarının Sayıştay yargısı tarafından karara bağlanması mümkün olmayıp, ilgililerin bu iddialarını Sayıştay Temyiz Kurulu nezdinde değil idari soruşturma açılmasını sağlamak üzere ilgili İdareye bildirmesi veya suç duyurunda bulunması ya da yetkili mahkemelerde açacakları davalara konu etmeleri gerekmektedir. Bu şekilde bir tespit yapıldığı takdirde sorumlular bu tespite ilişkin kararı Sayıştay’a sunarak sorumluluktan çıkarılmalarını talep edebilirler. Bu nedenle adı geçen kişilerin sorumluluk itirazları kabul edilmemiştir.

 

Ayrıca eğitim hizmeti alımının Rektörlük Olur’u ile gerçekleştiği ifade edilmiş ise de; alıma ilişkin ödeme emri belgeleri ve ekleri arasında Rektörlük Olur’u bulunmadığından ve bunu kanıtlayan herhangi bir belge de gönderilmediğinden, sorumluların bu yöndeki itirazlarının da kabulü mümkün değildir.

 

Öte yandan gerçekleştirme görevlisi … (Fakülte Sekreteri)’ın sorumluluğuna gelince;

 

5018 sayılı Kanun’un “Giderin gerçekleştirilmesi” başlıklı 33’üncü maddesinde;

 

“Bütçelerden bir giderin yapılabilmesi için iş, mal veya hizmetin belirlenmiş usul ve esaslara uygun olarak alındığının veya gerçekleştirildiğinin, görevlendirilmiş kişi veya komisyonlarca onaylanması ve gerçekleştirme belgelerinin düzenlenmiş olması gerekir. Giderlerin gerçekleştirilmesi; harcama yetkililerince belirlenen görevli tarafından düzenlenen ödeme emri belgesinin harcama yetkilisince imzalanması ve tutarın hak sahibine ödenmesiyle tamamlanır.

 

Gerçekleştirme görevlileri, harcama talimatı üzerine; işin yaptırılması, mal veya hizmetin alınması, teslim almaya ilişkin işlemlerin yapılması, belgelendirilmesi ve ödeme için gerekli belgelerin hazırlanması görevlerini yürütürler. …

 

Gerçekleştirme görevlileri, bu Kanun çerçevesinde yapmaları gereken iş ve işlemlerden sorumludurlar. …” hükmü yer almaktadır.

 

5018 sayılı Kanun Çerçevesinde Sorumlu Tutulacak Görevli ve Yetkililerin Belirlenmesi Hakkında 14.06.2007 tarih ve 5189/1 karar no.lu Sayıştay Genel Kurul Kararında;

 

“…Bu nedenle ödeme emri belgesini düzenleyen görevli, gerçekleştirme belgelerinin ödeme emri belgesine doğru aktarılması yanında, düzenlediği belge ile birlikte harcama sürecindeki diğer belgelerin doğruluğundan ve mevzuata uygunluğundan da sorumludur. Yapılan bu açıklamalara göre, aslî bir gerçekleştirme belgesi olan ödeme emri belgesini düzenleyen sıfatıyla imzalayan gerçekleştirme görevlisinin, düzenlediği belge ile birlikte harcama sürecindeki diğer belgelerin doğruluğundan ve mevzuata uygunluğundan harcama yetkilisi ile birlikte sorumlu tutulması gerektiğine,” karar verilmiştir.

 

Anılan hükümler çerçevesinde; hukuki dayanağı olmayan ödemelere ilişkin FYK kararı doğrultusunda belgeleri düzenleyen gerçekleştirme görevlisinin, hazırlanan belgelerin (üstelik Kararla aynı günde hazırlanan) doğruluğundan ve mevzuata uygunluğundan sorumlu olduğu değerlendirildiğinden, adı geçen kişinin kamu zararından Fakülte Yönetim Kurul üyeleri ile birlikte sorumlu tutulması gerekmektedir.

 

Bu itibarla; tüm bu açıklamalar çerçevesinde dilekçilerin esas ve sorumluluk yönünden itirazları reddedilerek, 99 sayılı İlamın 2’nci maddesi ile verilen … TL’lik tazmin hükmünden mevzuata uygun olarak ödenen … TL’nin düşülerek, geriye kalan ve mevzuata aykırı olarak ödenen … TL’nin İlamda adı geçen sorumluların uhdelerinde kalmak üzere, hükmün bu tutar üzerinden DÜZELTİLEREK TASDİKİNE, (… Daire Başkanı …, Üye …, Üye …, Üye … ve Üye …’nin “İlam hükmünün kaldırılması gerekir” şeklindeki azınlık görüşleri, Üye …’ın “İlam hükmünün sorumluluk yönüyle bozulması gerekir.” şeklindeki azınlık görüşü ile Üye …, Üye … ve Üye …’ın “İlam hükmünün tasdiki gerekir.” şeklindeki azınlık görüşlerine karşı) oy çokluğuyla,

 

6085 sayılı Kanunun 57’nci maddesi gereği bu Kararın yazılı bildirim tarihinden itibaren onbeş gün içerisinde Sayıştay’da karar düzeltilmesi yolu açık olmak üzere,

 

Karar verildiği 03.03.2021 tarih ve 49149 sayılı tutanakta yazılı olmakla işbu ilam tanzim kılındı.

 

 

 

Karşı oy gerekçesi/Azınlık görüşü

 

… Daire Başkanı …, Üye …, Üye …, Üye … ve Üye …’nin azınlık görüşü:

 

… Üniversitesi Hukuk Fakültesi tarafından Yaz Okulu programı düzenlenerek başka şehirlerdeki yükseköğretim kurumlarında görevli öğretim elemanlarına ders verdirilmiştir. Yaz okulu kapsamında verilen derslere ilişkin mevzuat kapsamında ders ücreti ilgili öğretim üyelerine ödenmiştir. Bu konuda bir tereddüt bulunmamaktadır.

 

Ancak yine Fakülte yönetim kurulu kararı ile yaz okulu programı kapsamında yer almayan yine hukukla ilgili bir takım seminerlerin 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 22’nci maddesi kapsamında Doğrudan Temin yöntemi ile

Bu sayfa 174 kez görüntülendi.