Kurumun taşınmazlarının işgalci sıfatı ile kullanılması halinde, ecrimisil ödenmesi gerektiği, aksi halde kamu zararı oluşacağı hk

Karar

 

 

Kamu İdaresi Türü          Belediyeler ve Bağlı İdareler

 

Yılı         2018    

 

Dairesi  2           

 

Dosya No           47161  

 

Tutanak No        49683  

 

Tutanak Tarihi   9.6.2021            

 

Kararın Konusu Çeşitli Konuları İlgilendiren Kararlar      

 

 

Konu: Belediye taşınmazları üzerinde işgalci olarak faaliyetlerini sürdüren bazı işletmeciler için ecrimisil bedelinin tahakkuk ettirilmemesİ

 

74 sayılı İlamın 3. Maddesi ile, Belediye taşınmazları üzerinde işgalci olarak faaliyetlerini sürdüren bazı işletmeciler için, 2886 sayılı Devlet İhale Kanununa göre tahakkuk ettirilmesi gereken ecrimisil bedelinin tahakkuk ettirilmemesi neticesinde ...TL’ye tazmin hükmü verilmiştir.

 

Diğer sorumlu sıfatıyla sorumlu tutulan Emlak İstimlak Müdürü ...temyiz dilekçesinde özetle;

 

-… TUR İŞL.A.Ş. (…) 5362/1

 

… Mahallesi, 5362 ada 1 parsel üzerinde bulunan tesiste … Turizm İşletmecilik Ticaret A.Ş. tarafından proje harici yapılan ve yapı kayıt belgesi alınan 109.00 m2’lik alan 01/01/2018 tarihinden 31/12/2018 tarihine kadar … TL ecrimisil bedeli üzerinde işlem yapılması için Belediye Encümeni'nin 02/10/2019 tarih ve 2019/741 sayılı kararı aldığını,

 

Bahse konu fazla kullanım alanı ile ilgili ecrimisil ihbarnamesi gönderilmiş olup, … TL ecrimisil bedelinin tahakkuk ettirildiğini, 18/11/2019 tarih ve 3361463 nolu makbuz ile Milli Emlak Genel Tebliğinin (Sıra No:336) 11 inci maddesine göre ecrimisil bedeli itirazsız ve peşin olarak ödendiğinden yüzde otuzbeş (%35) indirim yapılarak … TL sinin ödendiğini, (Ek:1). 

 

-… İNŞ. A.Ş. 2378/11

 

… Mahallesi 2378 ada 11 parsel sayılı alanda bulunan ve Yap-İşlet-Devret usulü ile yapılan Sosyal Tesiste proje harici yapılan ve İmar Barışı kapsamında Yapı Kayıt Belgesi alınmış olan 1760,17 m2’lik alana 13/09/2017 tarihinden 31/12/2018 tarihine kadar … TL ecrimisil bedeli üzerinde işlem yapılması için Belediye Encümeni’nin 09/10/2019 tarih ve 2019/744 sayılı kararı aldığını,

 

Bahse konu parselin aylık 1 m2 tahmini kira bedeli ... Emlak Müşavirleri Esnaf Odasından talep edilmiş olup, bu kira bedelinin 1760,17 m2 ye uygulanması neticesinde ecrimisil bedeli hesaplandığını,

 

Bahse konu fazla kullanım alan ile ilgili ecrimisil ihbarnamesi gönderilmiş olup, … TL ecrimisil bedeli tahakkuk ettirildiğini, konu ile ilgili şirket tarafından Belediye aleyhine ... 2. İdare Mahkemesinin 2020/83 E. sayılı dosyası ile dava açıldığını, sürecin devam ettiğini, (Ek:2).

 

 

 

-… SAL. EĞL.SAN.TİC.LTD.ŞTİ. 3008/3

 

… Mahallesi 3008 ada 3 parsel sayılı alanda bulunan ve Yap-İşlet-Devret usulü yapılan Sosyal Tesiste proje harici yapılan ve İmar Barışı kapsamında Yapı Kayıt Belgesi alınmış olan 524,36 m2 lik alana 21/03/2017 tarihinden 31/12/2018 tarihine kadar … TL ecrimisİl bedeli üzerinde işlem yapılması için Belediye Encümeni’nin 02/10/2019 tarih ve 2019/739 sayılı kararı alındığını,

 

Bahse konu parselin aylık 1 m2 tahmini kira bedeli ... Emlak Müşavirleri Esnaf Odasından talep edilmiş olup, bu kira bedelinin 524,36 m2 ye uygulanması neticesinde ecrimisil bedeli hesaplandığını,

 

Bahse konu fazla kullanım alan ile ilgili ecrimisil ihbarnamesi gönderilmiş olup, … TL ecrimisil bedeli tahakkuk edildiğini, 26/11/2019 tarih ve 3391109 nolu makbuz ile Milli Emlak Genel Tebliğinin (Sıra No:336) 11 inci maddesine göre ecrimisil bedeli itirazsız ve peşin olarak ödendiğinden yüzde otuzbeş (%35) indirim yapılarak … TL sinin tahsil edildiğini,(Ek:3).

 

…-…

 

… Mahallesi 2387 ada 3 parselde bulunan mülkiyeti Belediyeye ait kafeteryanın sözleşme harici 927.04 m2'lik fazla kullanım alanı ile ilgili 26/11/2014 tarihinden 26/11/2019 tarihine kadar … TL ecrimisil bedeli üzerinde işlem yapılması için Belediye Encümeni’nin 11/12/2019 tarih ve 2019/911 sayılı kararı aldığını,

 

Bahse konu fazla kullanım alanı ile ilgili ecrimisil ihbarnamesi gönderilmiş olup, … TL ecrimisil bedeli tahakkuk edildiğini, 20/01/2020 tarih ve 3423274 nolu makbuz ile Milli Emlak Genel Tebliğinin (Sıra No:336) 11 inci maddesine göre ecrimisil bedeli itirazsız ve peşin olarak ödendiğinden yüzde otuzbeş (%35) indirim uygulanarak … TL sinin tahsil edildiğini, (Ek:4).

 

-…

 

… Mahallesi 703 Sokak ve 704 Sokak arasında mülkiyeti Belediyeye ait tesiste proje harici 148,58 m2’lik fazla kullanım alanı ile ilgili 26/11/2014 tarihinden 6/11/2019 tarihine kadar … TL ecrimisil bedeli üzerinde işlem yapılması için Belediye Encümenin 11/12/2019 tarih ve 2019/915 sayılı kararı aldığını,

 

Bahse konu fazla kullanım alanı ile ilgili ecrimisil ihbarnamesi gönderilmiş olup, … TL ecrimisil bedeli tahakkuk edildiğini, 15/01/2020 tarih ve 3418441 nolu makbuz ile … TL ödeme gerçekleştirildiğini, kalan miktar için taksitlendirme talebinde bulunulduğunu, ancak Covid-19 salgını nedeniyle ekonomik yönden zor durumda olduklarını, bu durumun ortadan kalkmasına müteakip borçlarını en kısa sürede ödeyeceklerini 13/04/2020 tarihli dilekçe ile belirttiklerini, (Ek:5).

 

-…

 

… Mahallesi, … Caddesi … Çocuk Oyun Alanı ve Koşu yolunda bulunan kafeteryada … San. ve Ltd. Şti. tarafından proje harici yapılan 141.60 m2 'lik alan 01/01/2014 tarihinden 31/12/2018 tarihine kadar 67.968,00 TL ecrimisil bedeli üzerinde işlem yapılması için Belediye Encümeninin 02/10/2019 tarih ve 2019/740 sayılı kararı aldığını,

 

Bahse konu fazla kullanım alanı ile ilgili ecrimisil ihbarnamesi gönderilmiş olup, … TL ecrimisil bedeli tahakkuk edildiğini, 18/11/2019 tarih ve 3270941 nolu makbuz ile Milli Emlak Genel Tebliğinin (Sıra No:336) 11 inci maddesine göre ecrimisil bedeli itirazsız ve peşin olarak ödendiğinden yüzde otuzbeş (%35) indirim uygulanarak … TL sinin tahsil edildiğini, (Ek:6)

 

Özetle; yukarıda da belirtildiği üzere, belediye kiracılarına ait ecrimisil bedellerine ilişkin olarak tarh, tahakkuk ve tebliğ işlemleri gerçekleştirilmiş olduğundan, kamu zararının bulunmadığını, kaldı ki … ve … dışında kalan ecrimisil bedellerinin tamamının tahsil edildiğini, … İnş.A.Ş.’nin ecrimisilin iptaline ilişkin açmış olduğu dava sürecine göre işlemlerin yürütüleceğini, …’ ın ise Covid-19 salgını nedeniyle ekonomik zorluk çektiklerini bu durum ortadan kalktığında ödeme gerçekleştireceklerini, dolayısıyla belediye tarafından gerçekleştirilen ecrimisilin tahsiline yönelik işlemler tamamlanmış olduğundan, kamu zararından bahsedilmesi mümkün olmadığından verilen tazmin hükmünün kaldırılmasını talep etmiştir.

 

Başsavcılık mütalaasında;

 

“... ... Belediyesi 2018 yılı hesabının 2 nci Dairece yargılanması sonucunda düzenlenen 12.03.2020 tarih ve 72 nolu İlamın 3 üncü Maddesiyle Belediye taşınmazları üzerinde bedel ödemeksizin faaliyette bulunan bazı işletmecilerden ecrimisil bedeli tahakkuk ettirilmemesi nedeniyle kamu zararına Hükmetmişti, bunun üzerine sorumlulardan …'ın verilen tazmin kararına karşı göndermiş olduğu ilgi temyiz dilekçesinde özetle;

 

Temyiz dilekçesinde özetle; belediye kiracılarına ait ecrimisil bedellerine ilişkin olarak tarh tahakkuk ve tebliğ işlemlerinin bu nedenle kamu zararının kalmadığını, sadece … İnş.A.Ş.'nin ecrimislin iptaline açmış olduğu dava sürecine göre işlemlerin yürütüleceği, ayrıca … firmasının ise Covid-19 salgını nedeniyle ekonomik zorluk çektiklerini bu durum ortadan kalktığında tahsilatın gerçekleştireceklerini ifade ederek haklarındaki tazmin hükmünün kaldırılmasını talep etmektedir.

 

Temyiz talebinin tahsilat nedeniyle yapıldığı ve Temyiz konusu olmadığı anlaşıldığından gerekli tetkikin yapılması amacıyla ilgili Dairesine yazının tevdi edilmesinin uygun olacağı değerlendirilmektedir.

 

Arz Olunur.” Denilmiştir.

 

İşbu dosyayla duruşma talebinde bulunan sorumlu ...ile Sayıştay Savcısının sözlü açıklamalarının dinlenmesinden ve dosyada mevcut belgelerin okunup incelenmesinden sonra,

 

GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ

 

74 sayılı İlamın 3. Maddesi ile tazminine hükmolunan toplam ...TL’nin … TL sinin 18.11.2019 tarih ve 3361463 sayılı makbuz ile, … TL sinin 26.11.2019 tarih ve 3391109 sayılı makbuz ile, … TL sinin 15.01.2020 tarih ve 3418441 sayılı makbuz ile, … TL sinin 18.11.2019 tarih ve 3270941 nolu makbuz ile tahsil edildiği bildirilmekte ise de, hüküm tarihinden (16.01.2020) önce yapılmış olan söz konusu tahsilat temyiz konusu olmayıp yargılamanın iadesiyle ilgili bulunduğundan, bu hususta Kurulumuzca YAPILACAK İŞLEM OLMADIĞINA ve gereğinin ifasını teminen dosyanın hükmü veren DAİREYE GÖNDERİLMESİNE, … TL sinin ise 20.01.2020 tarih ve 3423274 sayılı makbuz ile tahsil edildiği bildirilmekte ise de, hükümden sonra yapılan bu işlemler ilam hükmünün infazı mahiyetinde olup ilam hükmüne karşı da herhangi bir itirazda bulunulmadığından Kurulumuzca YAPILACAK İŞLEM OLMADIĞINA, (... Daire Başkanı …, Üyeler …, …, …, …, … ile …’ın karşı oy gerekçelerine karşı) oy çokluğu ile,

 

Karar verildiği 09.06.2021 tarih ve 49683 sayılı tutanakta yazılı olmakla işbu ilam tanzim kılındı.

 

 

 

Karşı oy gerekçesi

 

... Daire Başkanı …, Üyeler …, …, …, …, … ile …’ın karşı oy gerekçesi

 

Belediye taşınmazları üzerinde işgalci olarak faaliyetlerini sürdüren bazı işletmeciler için, 2886 sayılı Devlet İhale Kanununa göre tahakkuk ettirilmesi gereken ecrimisil bedelinin, tahakkuk ettirilmediği görülmüştür.

 

2886 sayılı Devlet İhale Kanununun “Ecrimisil ve tahliye” başlıklı 75’inci maddesinin birinci fıkrasında;

 

“Devletin özel mülkiyetinde veya hüküm ve tasarrufu altında bulunan taşınmaz malları, özel bütçeli idarelerin mülkiyetinde bulunan taşınmaz mallar ve Vakıflar Genel Müdürlüğü ile idare ve temsil ettiği mazbut vakıflara ait taşınmaz malların, gerçek ve tüzelkişilerce işgali üzerine, fuzuli şagilden, bu Kanunun 9 uncu maddesindeki yerlerden sorulmak suretiyle, idareden taşınmaz ve değerleme konusunda işin ehli veya uzmanı üç kişiden oluşan komisyonca tespit tarihinden geriye doğru beş yılı geçmemek üzere tespit ve takdir edilecek ecrimisil istenir. Ecrimisil talep edilebilmesi için, idarelerin işgalden dolayı bir zarara uğramış olması gerekmez ve fuzuli şagilin kusuru aranmaz.”

 

Denilmektedir.

 

5393 sayılı Belediye Kanununun “Belediyenin yetkileri ve imtiyazları” başlıklı 15’inci maddesinde ise;

 

“Belediye mallarına karşı suç işleyenler Devlet malına karşı suç işlemiş sayılır. 2886 sayılı Devlet İhale Kanununun 75 inci maddesi hükümleri belediye taşınmazları hakkında da uygulanır.”

 

Hükmü bulunmaktadır.

 

19.06.2007 tarih ve 26557 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Hazine Taşınmazlarının İdaresi Hakkında Yönetmelikte ecrimisil, Hazine taşınmazının, İdarenin izni dışında gerçek veya tüzel kişilerce işgal veya tasarruf edilmesi sebebiyle, İdarenin bir zarara uğrayıp uğramadığına veya işgalcinin kusurlu olup olmadığına bakılmaksızın İdarece talep edilen tazminat olarak tanımlanmış; Yönetmeliğin “Tahsisli ve kiralanmış yerlerdeki işlemler” başlıklı 70 inci maddesinin dördüncü bendinde tahsisli veya kiralanmış yerlerin yetkili İdarenin bilgisi dışında kullanılması veya kullandırılması halinde ecrimisil alınması gerektiği ifade edilmiştir.

 

Yönetmeliğin “Ecrimisilin tespit ve takdir edilmesi” başlıklım 85 inci maddesinde ise aynen;

 

“Hazine taşınmazlarının kişilerce işgale uğradığının tespit edilmesi hâlinde, tespit tarihinden itibaren onbeş gün içinde "Taşınmaz Tespit Tutanağı"na (Ek-8) dayanılarak, tespit tarihinden geriye doğru beş yılı geçmemek üzere bedel tespit komisyonunca ecrimisil tespit ve takdir edilir.

 

(2) Ecrimisilin tespit ve takdirinde; İdarenin zarara uğrayıp uğramadığına ve işgalcinin kusurlu olup olmadığına bakılmaksızın, taşınmazın işgalci tarafından kullanım şekli, fiili ve hukuki durumu ile işgalden dolayı varsa elde ettiği gelir, aynı yer ve mahalde bulunan emsal nitelikteki taşınmazlar için oluşmuş kira bedelleri veya ecrimisiller, varsa bunlara ilişkin kesinleşmiş yargı kararları, ilgisine göre belediye, ticaret odası, sanayi odası, ziraat odası, borsa gibi kuruluşlardan veya bilirkişilerden soruşturulmak suretiyle edinilecek bilgiler ile taşınmazın değerini etkileyecek tüm unsurlar göz önünde bulundurulur. İşgalin şekli, Hazine taşınmazının konumu ve taşınmazdan elde edilen gelir gibi unsurlar itibariyle asgari ecrimisil tutarlarını belirlemeye Bakanlık yetkilidir.

 

(3) Kiraya verilen, irtifak hakkı kurulan veya kullanma izni verilen taşınmazlarda sözleşmenin bitiminden sonra kullanımın devam etmesi hâlinde, varsa sözleşme veya resmî senetteki hükme göre işlem yapılır. Aksi takdirde işgalciler hakkında ecrimisil tespit, takdir ve tahsilatı yapılır.

 

...”

 

Denilmektedir.

 

Yukarıda ifade edilen mevzuat hükümleri değerlendirildiğinde; ecrimisil, Hazine taşınmazının, İdarenin izni dışında gerçek veya tüzel kişilerce işgal veya tasarruf edilmesi sebebiyle, İdarenin bir zarara uğrayıp uğramadığına veya işgalcinin kusurlu olup olmadığına bakılmaksızın İdarece talep edilen tazminat olup 5393 sayılı Belediye Kanununa göre, 2886 sayılı Devlet İhale Kanununun 75’inci maddesi yer alan ecrimisil ile ilgili hükümler, belediye taşınmazları hakkında da uygulanır. Belediye taşınmazlarının kişilerce işgale uğradığının tespit edilmesi hâlinde, tespit tarihinden itibaren onbeş gün içinde "Taşınmaz Tespit Tutanağı"na dayanılarak, tespit tarihinden geriye doğru beş yılı geçmemek üzere, bedel tespit komisyonunca ecrimisil tespit ve takdir edilir. Ecrimisilin tespit ve takdirinde; İdarenin zarara uğrayıp uğramadığına ve işgalcinin kusurlu olup olmadığına bakılmaksızın, taşınmazın işgalci tarafından kullanım şekli, fiili ve hukuki durumu ile işgalden dolayı varsa elde ettiği gelir, aynı yer ve mahalde bulunan emsal nitelikteki taşınmazlar için oluşmuş kira bedelleri veya ecrimisiller, varsa bunlara ilişkin kesinleşmiş yargı kararları, ilgisine göre belediye, ticaret odası, sanayi odası, ziraat odası, borsa gibi kuruluşlardan veya bilirkişilerden soruşturulmak suretiyle edinilecek bilgiler ile taşınmazın değerini etkileyecek tüm unsurlar göz önünde bulundurulur. Sonuç olarak, belirtilen kiracıların yapı kayıt belgesi almak için müracaat tarihine kadar belediye taşınmazları üzerinde işgalci olarak faaliyetlerini sürdürmesi sonucunda kamu zararı oluşmuştur.

 

Sorumlu temyiz dilekçesinde kamu zararının bir kısmının ahizlerden tahsil edildiğini bildirmişse de, hüküm tarihinden sonra yapılan tahsilatlar, ilamın infazı mahiyetindedir.

 

Bu itibarla, ileri sürülen gerekçeler, verilen tazmin hükmünün kaldırılmasını gerektirecek mahiyette bulunmadığından, tazmin hükmünün tasdikine karar verilmesi gerekir.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Bu sayfa 485 kez görüntülendi.