Teknik şartnamede öngörülenden daha düşük kalitede malzeme kullanılarak yapılan imalatın, kamu zararına yol açacağı hk.

Karar

 

Kamu İdaresi Türü          Diğer Özel Bütçeli İdareler         

 

Yılı         2017    

 

Dairesi  8           

 

Dosya No           46009  

 

Tutanak No        49525  

 

Tutanak Tarihi   21.4.2021         

 

Kararın Konusu İhale Mevzuatı ile İlgili Kararlar

 

 

Konu: Niteliği Uygun Olmayan ve Eksik İmalat Bedelinin Ödenmesi

 

5) 184 sayılı İlamın 36 (B)’inci maddesiyle; ... Genel Müdürlüğü tarafından 07.06.2017 tarihinde ihalesi yapılan ... Mobilya İnş. Ltd. Şti yüklenimindeki “... Binası Tadilatı İşi” kapsamında gerçekleşen 21.262/B poz no.lu ahşap döşeme imalatında sözleşmeye aykırı olarak 1,8 cm kalınlığında çam kereste kullanıldığı halde 2,5 cm kalınlığındaki çam kereste bedelinin ödenmesi ve aynı imalatın 35 m2 eksik yapılması nedeniyle oluşan toplam ... TL kamu zararının tazminine karar verilmiştir.

 

Sorumlu Harcama Yetkilisi ... (İdari ve Mali İşler Dairesi Bşk.) tarafından gönderilen temyiz dilekçesinde [Aynı İlam maddesine ilişkin olarak temyiz talebinde bulunan sorumlu Gerçekleştirme Görevlisi ... (Levazım Şb. Md.) ile Diğer Sorumlu ... (Yüksek Mimar) tarafından gönderilen temyiz dilekçelerinde de tamamen aynı olmak üzere] özetle;

 

a) ... TL ihale bedelli ... Binası Tadilatı işine ilişkin sözleşme eki teknik şartnamenin 9'uncu sırasında; yapılacak işin teknik tanımının;

 

"21.262-A 1. sınıf çam kerestesi ile 50 mm kalınlığında ahşap döşeme yapılması

 

Teknik tarifi:

 

Yerine tespit edilmiş mevcut döşeme kirişi üzerine 1.sınıf çam keresteden bir yüzü rendelenmiş, temizi 25 mm kalınlıkta en çok 10 cm ve eşit genişlikte tahtaların yarım bindirme gizli çivili döşeme yapılması için her türlü malzeme ve zayiatı işçilik, iş yerinde yükleme, yatay ve düşey taşıma, boşaltma, müteahhit karı ve genel giderler dahil 1 m2 fiyatı

 

Ölçü: Proje üzerinden yüzeyi hesaplanır süpürgelik bedeli 21.281 pozundan ödenir.” denilmek suretiyle ahşap döşemenin teknik tanımının yapıldığı, (dilekçe ek 5)

 

Yüklenicinin Sözleşme eki Birim Fiyat Teklif Cetvelinin 9'uncu sırasında görüleceği üzere “21.262-A 1. sınıf çam kerestesi ile 50 mm kalınlığında ahşap döşeme yapılması” işi için,

 

Ölçü birimi : m2

 

Miktarı : 308

 

Teklif edilen birim fiyat: ... TL

 

Tutarı : ... TL şeklinde teklif verdiği, ( dilekçe ek 6)

 

Hak edişte Yapılan İşler Listesinin 27'ci sırasında, yapılan imalatın;

 

Poz no : 21,262-A 1. sınıf çam kerestesi ile 50 mm kalınlığında ahşap döşeme

 

Birimi : metrekare

 

Teklif Birim Fiyatı : ... TL

 

Toplam İmalat Miktarı : ... m2

 

Bu Hak ediş İmalat-İhzarat Tutarı : ... m2

 

Toplam İmalat- İhzarat Tutarı : ... TL şeklinde yazıldığı, (dilekçe ek 7)

 

Sözleşme eki teklif birim fiyat cetvelinde yüklenici firma tarafından teklif verilen, 21.262-A 1.sınıf çam kerestesi ile 50 mm kalınlığında ahşap döşeme yapılması imalatının, yukarıdaki tariften de anlaşılacağı üzere, mevcut döşeme kirişi üzerine yapılan 2.5 cm kalınlığında döşeme olduğu,

 

Ancak, uygulama esnasında mevcut bozuk durumda olan sahne döşemesi söküldüğünde, altındaki ahşap kadronların, yoğun sahne gösterimleri nedeniyle çürüdüğü, deforme olduğu, ses yalıtımların özelliklerini yitirdiğinin görüldüğü, (dilekçe ek 8-9 Fotoğraf Örneği) Fenni ve teknik zaruriyet nedeni ile yeni döşemenin, bu kadronların üzerine düzgün bir hat oluşturularak döşenemeyeceği anlaşıldığından kadronlar ve yalıtımların söküldüğü,

 

Mevcut betonarme döşeme üzerine yeni kadronlar çakılarak üzerine ahşap döşemenin yapıldığı, kadronlar arasında yalıtım yapıldığı, zorunluluktan kaynaklı imalatın aslında kadronlu ahşap döşeme işi olduğu, ayrıca betonarme döşemeye zarar vermemek adına (mevcut kapı ve eşiklerine ve diğer hacimlerin döşemelerine dokunulmadığından ve diğer mekanlardaki döşemeler ile aynı düzlemde olması gerektiğinden) eski ahşap döşeme kalınlığının kullanıldığı, döşeme kalınlığının fiilen yerinde yapılan ölçümlerde 1.8 cm olduğu,

 

Hakedişlerde; fiilen yapılmasına rağmen kadron ve yalıtım imalatı bedelinin ödenmediği, aslında yapılan uygulamanın karşılığının "Y.21.261/01 1.sınıf çam kereste ile kadronlı döşeme yapılması" pozu olduğu, birim fiyat teklif cetvelinde bulunmayan bu imalatın 2017 yılı 1 m2 fiyatının=....-TL olduğu ve 2,5 cm kalınlığında kadronlu ahşap döşeme pozu olduğu, (dilekçe ek 10-11)

 

Bu analiz yerinde uygulanmış olan 1.8 cm lik döşemeye göre revize edildiğinde fiyatın kar ve genel giderler dahil ....-TL olduğu, (dilekçe ek 12)

 

Yükleniciye ... TL üzerinden ödeme yapılması gerekirken, teklif birim fiyatı olan ... TL den ödeme yapıldığı,

 

Hak edişte ödenen: ...* ... TL *1,18 KDV =... TL olduğu,

 

Uygulamada yapılan (1.8 cm lik analizli)

 

Kadronlu döşeme fiyatıyla: ...* ... TL*1.18KDV =... TL olduğu,

 

35 m2 eksiği ile ödenmesi gereken tutarın: ... m2*... TL*1.18KDV=... TL bulunduğu,

 

Sonuç olarak; yüklenici teklifi olan ....-TL üzerinden ödeme yapıldığı, oysa fiilen yapılan kadronlı ahşap döşeme fiyatının ise ....-TL olduğu, yapılan imalatın mevcut döşeme kirişi üzerine değil, yeni yapılan kadronlar üzerine döşeme şeklinde olduğu, fiilen yapılan imalatın, bedeli ödenen imalata göre daha detaylı olduğu, buna rağmen birim fiyat teklif cetvelindeki fiyattan ödeme yapıldığı, dolayısıyla olayda kamu zararı değil imalatın daha detaylı olması sebebiyle kamu yararının olduğu,

 

b) İlamdaki kamu zararı hesabında matematiksel, ölçüm ve yorumlama hatalarının mevcut olduğu, şöyle ki;

 

b.1) Yüklenicinin teklif birim fiyat analizini sunmadığı, (Birim fiyat teklifinde malzeme ve işçilik rayiç tekliflerinin bilinmediği), Dolayısıyla söz konusu ahşap döşemenin l m2 sinde kullanılan çam kerestenin fiyatının belli olmadığı, İlamda 2,5 cm. lik ahşap döşeme fiyatını 1,8 cm.lik ahşap döşeme fiyatına revize ederken kullandığı çam kereste fiyatının 2017 yılı birim fiyat kitaplarında yayımlanan çam kereste malzeme rayiç bedeli olan 1 m3 fiyat=... TL+%25 müt.karı + KDV üzerinden hesaplandığı, 1 m2 için kamu zararı fiyatı belirlenerek toplam m2 ile çarpıldığı, oysa yüklenicinin çam kereste rayiç fiyatının belli olmadığı, daha yüksek veya daha düşük olabileceği,

 

b.2) İlamda kamu zararı hesabında yer alan " =37,8 = 0,0378 " şeklindeki bölümün anlaşılamadığı,

 

b.3) 343,52 m2 alan olarak hak edişe giren aynı imalatın 35 m2 eksiğiyle 305,52 m2 olarak hesabı ile ilgili;

 

Yapılmadığı belirtilen 35 m2 alan için kamu zararının hak edişte ödenen birim fiyat üzerinden hesaplanarak 35 m2*... TL =...*1.18 KDV=... TL olarak bulunduğu,

 

Oysa 2,5 cm ahşap döşeme yapılması pozundan 1,8 cm döşeme yapılması pozuna revize edilen 1 m2 deki bulunan fiyat farkının (çam kereste fiyatı + müteahhit karı +KDV) =... TL olduğu, bu farkın fiilen yapılan 305,52 m2 alan ile çarpılması gerekirken toplam 343,52 m2 alan ile çarpıldığı, bundan ötürü kamu zararı hesabının hatalı olduğu,

 

Bununla birlikte; 21.262/B pozuna ilişkin 08.08.2019 tarihinde yerinde yapılan ölçümlerde; sahne zemini imalatının ... m2 ahşap döşeme olduğunun tespit edildiği, bu hususun yapı denetim elemanları ve yüklenici ile beraber Tutanak altına alındığı ve buna göre oluşan eksik imalat bedelinin de kesin hesapta dikkate alınacağı, (dilekçe ek 14)

 

Ayrıca yapılan döşeme uygulamasına uymamasına rağmen sözleşmede yer alan “21.262-A 1. Sınıf Çam Kerestesi ile Ahşap Döşeme Yapılması” pozu analizi, 1,8 cm.lik çam kerestenin 2017 yılı rayiç fiyatı ile revize edildiğinde, birim fiyatın ... TL olarak bulunduğu, bu imalat için ... TL üzerinden ödeme yapıldığı göz önüne alındığında kamu zararının bulunmadığının görüleceği, (dilekçe ek 13)

 

Belirtilmiştir.

 

Sorumlu Gerçekleştirme Görevlisi ... (Levazım Şb. Md.) tarafından ilave olarak;

 

İnşaat imalatları hakkında bilgi ve sorumluluğunun bulunmadığı, gerçekleştirme görevlisi olarak yapılan imalatlara göre hazırlanan evrakın ödemesini gerçekleştirdiği, bu anlamda kamu zararından sorumlu olmadığı, belirtilmiştir.

 

Başsavcılık mütalaasında (Her üç sorumlu için de geçerli olmak üzere) özetle;

 

21.262-A poz nolu 1. sınıf 50 mm çam ahşap ile döşeme kaplama yapılması imalatında; 1 sınıf çam kerestenin 2,5 cm yapılması gerekirken 1.8 cm olarak; 343,52 m olarak hak edişe giren aynı imalatın 35 m eksiği ile 305,52 m olarak yapılması sonucu kamu zararına neden olunduğu gerekçesiyle tazmin hükmü verilmiş ise de,

 

... TL ihale bedelli ... Binası Tadilatı işine ilişkin, sözleşme eki teknik şartnamenin 9’uncu sırasında yapılacak işin, 21.262-A 1. sınıf çam kerestesi ile 50 mm kalınlığında ahşap döşeme yapılması olduğu,

 

Ancak, uygulama esnasında mevcut bozuk durumda olan sahne döşemesi söküldüğünde, altındaki ahşap kadranların, yoğun sahne gösterimleri nedeniyle çürüdüğü, deforme olduğu, ses yalıtımların özelliklerini yitirdiğinin görüldüğü, fenni ve teknik zaruriyet nedeni ile yeni döşemenin, bu kadranların üzerine düzgün bir hat oluşturularak döşenemeyeceği anlaşıldığından kadranların ve yalıtımların söküldüğü, mevcut betonarme döşeme üzerine yeni kadranlar çakılarak üzerine ahşap döşeme ve kadranlar arasında da yalıtım yapıldığı; aslında yapılan uygulamanın karşılığının Y.21.261/01 "1.sınıf çam kereste ile kadronlu döşeme yapılması 2,5 cm" pozu olduğu, birim fiyat teklif cetvelinde bulunmayan bu imalatın 2017 yılı m2 fiyatı olan ... TL’nin, yerinde uygulanmış olan 1.8 cm.lik döşemeye revize edildiğinde m2 fiyatın ....-TL olduğu,

 

Yapılan imalatın, mevcut döşeme kirişi üzerine değil, yeni yapılan kadranlar üzerine döşeme yapılması olması ve ödenen imalata göre daha detaylı olmasına rağmen, birim fiyat teklif cetvelindeki fiyat olan ....-TL üzerinden yükleniciye ödeme yapılması nedeniyle kamu zararının değil, kamu yararının bulunduğu,

 

Kamu zararının hesabında matematiksel, ölçüm ve yorumlama hatalarının mevcut olduğu,

 

İlamda hakedişe giren imalatın 305,52 m2 olarak esas alındığı, ancak yüklenici firma birlikte 08.08.2019 tarihinde yerinde yapılan ölçümlerde imalatın ... m2 olduğunun görüldüğü ifade edilerek dilekçe ekinde tutanağa yer verildiği ve tazmin hükmünün kaldırılmasının talep edildiği,

 

Konunun esasına ilişkin olarak dilekçe ekinde gönderilen ve yargılama aşamasında bulunmayan belgelerin incelenmesi temyiz konusu olmadığından, sözü edilen belgelerin yargılamanın iadesini gerektirir nitelikte görülmesi halinde bu yolda işlem ifasını teminen dosyanın Dairesine gönderilmesine karar verilmesi uygun olacağı, belirtilmiştir.

 

İşbu dosyayla duruşma talebinde bulunan Harcama Yetkilisi ... (İdari ve Mali İşler Dairesi Bşk.), aynı İlam maddesinde sorumluluğu bulunan 46007 sayılı dosyayla duruşma talebinde bulunan Gerçekleştirme Görevlisi ... (Levazım Şube Md.) ve 46008 sayılı dosyayla duruşma talebinde bulunan Diğer Sorumlu ... (Yüksek Mimar) ile Sayıştay Savcısının sözlü açıklamalarının dinlenmesinden ve dosyada mevcut belgelerin okunup incelenmesinden sonra,

 

GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:

 

Konunun esası ile ilgili olarak;

 

İlam maddesinde; “... ... Tadilatı İşi” ne ilişkin olarak; 21.262/B pozu kapsamında fiili imalatta 1,8 cm’lik çam kereste kullanıldığı halde 2,5 cm’lik çam kereste bedelinin ödenmesi ve ayrıca 35 m2’lik eksik imalat bedelinin kesilmemesi sonucu toplam ... TL kamu zararının tazminine karar verilmiştir.

 

“21.262/B 1. Sınıf çam kerestesi ile 50 mm kalınlığında ahşap döşeme yapılması” pozunun sözleşme eki Teknik Şartnamede teknik tarifi;

 

“Yerine tespit edilmiş, mevcut döşeme kirişi üzerine 1.sınıf çam keresteden bir yüzü rendelenmiş, temizi 25 mm kalınlıkta en çok 10 cm ve eşit genişlikte tahtaların yarım bindirme gizli çivili döşeme yapılması için her türlü malzeme ve zayiatı, işçilik, iş yerinde yükleme, yatay ve düşey taşıma, boşaltma, müteahhit karı ve genel giderleri dahil 1 m2 fiyatı:

 

Ölçü: Proje üzerinden yüzeyi hesaplanır. Süpürgelik bedeli 21.281 pozundan ödenir.” şeklinde yapılarak, imalatta 2,5 cm kalınlığında çam kereste kullanılacağı ifade edilmiştir. Denetim esnasında yerinde yapılan incelemede ise; uygulamada 1,8 cm kalınlığında çam kerestesi döşendiği ve ayrıca anılan poz kapsamındaki imalatın 35 m2 eksik yapıldığı tespit edilerek, bu hususlar 20.06.2018 tarihinde Tutanak altına alınmıştır.

 

İhale tarihinde geçerli olan (sözleşme eki) Yapım İşleri Genel Şartnamesi (YİGŞ)’nin;

 

“Hatalı, kusurlu ve eksik işler” başlıklı 24’üncü maddesinde;

 

“(1) Yapı denetim görevlisi, yüklenici tarafından yapılmış olan işin eksik, hatalı ve kusurlu olduğunu veya malzemenin şartnamesine uygun olmadığını gösteren delil ve emareler gördüğü takdirde, gerek işin yapımı sırasında ve gerekse kesin kabule kadar olan sürede bu gibi eksiklerin, hataların ve kusurların incelenmesi ve tespiti için gerekli görülen yerlerin kazılmasını ve/veya yıkılıp yeniden yapılmasını yükleniciye tebliğ eder. Bu incelemeler yüklenici veya vekili ile birlikte yapılır. Yüklenici veya vekili bu konuda yapılacak tebliğe uymazsa, incelemeler yapı denetim görevlisince tek taraflı olarak yapılıp durum bir tutanakla tespit edilir. Bu gibi inceleme ve araştırmaların giderleri, işlerin eksik, hatalı ve kusurlu olduğunun anlaşılması halinde yükleniciye ait olur. Aksi anlaşılırsa genel hükümlere göre işlem yapılır.

 

(2) Sorumluluğu yükleniciye ait olduğu anlaşılan hatalı, kusurlu ve malzemesi şartnameye uymayan işlerin bedelleri, geçici hakedişlere girmiş olsa bile, yüklenicinin daha sonraki hakedişlerinden veya kesin hakedişinden ya da teminatından kesilir.” hükmü,

 

“Geçici kabul” başlıklı 41’inci maddesinde ise;

 

“(12) Geçici kabul için yapılan incelemede, teknik olarak kabulünde sakınca görülmeyen ve işin idareye teslimini ve kullanılmasını ve/veya işletilmesini engellemeyen, giderilmesi de mümkün olmayan veya fazla harcama ve zaman kaybını gerektiren, kusur ve eksiklikler görülecek olursa yüklenicinin varsa hakediş veya teminatından uygun görülecek bir bedel kesilmek şartı ile, iş idare tarafından bu hali ile kabul edilebilir. Bu gibi kusur ve eksikliklerin niteliğinin ve kesilecek bedelin kabul tutanağında gösterilmesi gereklidir. Yüklenici bu işleme razı olmazsa, her türlü gideri kendisine ait olmak üzere, kusur ve eksiklikleri verilen sürede düzeltmek ve gidermek zorundadır.” Hükmü bulunmaktadır.

 

Yukarıda yer verilen hükümler çerçevesinde; İdare tarafından işin kabulüne engel olacak ölçüde önemli olmayan hatalı, kusurlu, eksik ve malzemesi şartnameye uymayan işler için tespit edilen bedellerin yüklenici hakedişinden kesilmesi gerekmektedir.

 

Bu meyanda, 21.262/B poz no.lu iş kaleminin imalatında teknik şartnameye uygun boyutta çam kereste kullanılmamasından kaynaklanan bedel farkı ile 35 m2’lik eksik iş bedelinin hakedişlerden düşülmemesi sonucu kamu zararına sebebiyet verilmiştir.

 

Savunmalarda çam kereste imalatına ilişkin olarak; zorunlu sebeplerle -diğer döşemelerle aynı düzlemde olması bakımından- uygulamada 1,8 cm’lik ahşap kereste kullanıldığı kabul etmekle birlikte, aslında zeminde salt döşemeden ziyade daha kapsamlı iş yapıldığı, mevcut kadronlar ve yalıtımlar sökülerek Y.21.261/01 pozuna uygun kadronlu ahşap döşeme yapıldığı, daha pahalı olan bu pozdan ödeme yapılması gerekirken daha ucuzdan ödendiği, tüm bunların dışında sözleşmede yer alan 21.262/B pozu analizinin 1,8 cm’lik çam keresteye göre revize edildiğinde yeni birim fiyatın ... TL bulunduğu, tüm bunlara rağmen yükleniciye ... TL ödendiği göz önüne alındığında kamu zararının oluşmadığı ileri sürülmüş ise de;

 

Yapılan incelemede; yüklenicinin 21.262/B pozu kapsamında yaptığı daha kapsamlı iş için süresi içinde herhangi bir bedel talebinde bulunmadığı, bu anlamda YİGŞ’nin 39’uncu maddesi gereği yapılan ödemeyi olduğu gibi kabul ettiği anlaşıldığından, sorumluların Y.21.261/01 pozundan ödeme yapılması gerektiği yönündeki savunmalarının kabulü mümkün değildir.

 

Yine sorumluların kamu zararının 21.262/B pozunun 1,8 cm’lik keresteye göre revize analizle bulunacak fiyata göre hesaplanması gerektiği iddiasına gelince; olaydaki kamu zararı, nefaset kesintisine konu olabilecek şekilde teknik şartlarına uymayan çam kereste kullanımından kaynaklanmakta olup, ortada sözleşmede yer almayan ve yeni birim fiyat yapılmasını gerekli kılan yeni bir imalatın varlığı söz konusu olmadığından, sorumluların bu yöndeki savunmaları da yerinde görülmemiştir.

 

Öte yandan sorumlular İlamda 35 m2 olarak belirtilen eksik imalatın aslında bu miktarda olmadığı, yapı denetim elemanları ile yüklenicinin birlikte yaptığı ölçümlerde eksik imalatın ... m2 olarak bulunduğu, bunun taraflarca 08.08.2019 tarihli Tutanak ile imza altına alındığı, ayrıca hem çam keresteden hem de eksik imalattan kaynaklı kamu zararının Tutanakta yer alan miktar üzerinden hesaplanması gerektiği belirtilmiştir.

 

Söz konu iddiaların değerlendirilmesinde ise; İdare ile yüklenicinin tekrardan yaptığı ölçümler sonucu ortak beyanı doğrultusunda hazırlanan 08.08.2019 tarihli Tutanakta belirtildiği şekilde 21.262/B poz no.lu imalattaki ... m2’lik eksik iş miktarına itibar edilerek, eksik imalata ilişkin kamu zararının bu miktar üzerinden hesaplanması, ayrıca İlamda eksik iş nedeniyle hesaplanan kamu zararının, teknik şartlara uymayan kereste kullanımından kaynaklı kamu zararını da kapsaması, yani eksik iş yapılan alan için mükerrer zarar hesaplanması nedeniyle kamu zararı tutarının fiili imalat miktarı üzerinden aşağıda gösterildiği gibi yeniden hesaplanması gerektiği sonucuna varılmıştır:

 

Kamu Zararının Hesabı:

 

Çam keresteden kaynaklanan kamu zararı:

 

Yapılması gereken 1. sınıf çam kereste kalınlığı: 2,5 cm

 

Yapılan çam kereste kalınlığı: 1,8 cm

 

04.151 çam kerestesi 1. sınıf 2017 birim fiyatı: ... TL/m3

 

21.262/B pozu analizinde 2,5 cm’lik çam kerestesi 0,03 m3 miktarında yer almışsa, aynı analizde 1,8 cm’lik çam kerestesi 0,0216 m3 olarak yer alır.

 

Birim kamu zararı: ... * 1,25 müt. karı = ... TL * (0,030 -0,0216) =... *1,18 KDV=... TL

 

Toplam kamu zararı: ... * ... m2= ... TL

 

Eksik işten kaynaklanan kamu zararı:

 

... m2 * ... TL =... * 1,18 = ... TL

 

Genel Toplam: ... + ... =... TL

 

Sorumluluk hususu ile ilgili olarak;

 

İlamda kamu zararından hakediş raporunu düzenleyen ... (Yüksek mimar) ve -aynı zamanda harcama yetkilisi olan-... (İd. ve Mali İşl. Dai. Başk.) ile ödeme emri kapağında gerçekleştirme görevlisi sıfatıyla imzası bulunan ... (Levazım Şub. Müd.) sorumlu tutulmuştur.

 

Bu defa gerçekleştirme görevlisi ... dilekçesinde; inşaat imalatlarına ilişkin herhangi bir bilgisinin ve görevinin bulunmadığı, sadece ödeme işlemini gerçekleştirdiğini öne sürerek sorumluluğuna itiraz etmiştir.

 

5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununun 71’inci maddesinde kamu zararı; “Kamu görevlilerinin kasıt, kusur ve ihmallerinden kaynaklanan mevzuata aykırı karar, işlem veya eylemleri sonucunda kamu kaynağında artışa engel veya eksilmeye neden olunması” şeklinde tanımlanmıştır.

 

Bu çerçevede, kamu zararından ve mali sorumluluktan bahsedilebilmesi için kamu görevlilerinin kasıt, kusur veya ihmallerinden kaynaklanan mevzuata aykırı karar, işlem veya eylemin bulunması; mevzuata aykırı karar, işlem veya eylem sonucunda kamu kaynağında artışa engel veya eksilmeye neden olunması durumu ile mevzuata aykırı karar, işlem veya eylem arasında bir illiyet bağının olması şartlarının birlikte aranması gerekmektedir.

 

Dolayısıyla bahse konu yapım işinin hakediş hazırlama, kontrollük, inceleme, onaylama, geçici ve kesin kabul gibi işlemlerin hiçbir aşamasında görev almayan ve herhangi bir teknik eğitimi olmayan Gerçekleştirme Görevlisi ...’un (Levazım Şube Müdürü) düzenlemiş olduğu ödeme emrinin ekinde yer alan belgelerden ihtilaf konusu farklı nitelikteki ve eksik imalatları tespit etmesi mümkün olmadığından, adı geçen kişinin yapmış olduğu işlem ile kamu zararı arasında illiyet bağının bulunmadığı değerlendirilmiştir.

 

Bu itibarla; dilekçilerin hem esastan hem de sorumluluk yönüyle ileri sürdükleri itirazların kısmen kabulü ile 184 sayılı İlamın 36 (B) inci maddesi ile verilen ... TL’lik tazmin hükmünün 6085 sayılı Sayıştay Kanunu’nun 55’inci maddesinin 2’nci fıkrası 7’nci bendi hükmü gereği BOZULMASINA ve yukarıda belirtilen hususlar dikkate alınarak kamu zararının yeniden hesap edilmesi ile ödeme emrini imzalayan Gerçekleştirme Görevlisinin sorumlular arasından çıkartılarak yeniden hüküm tesisinin temini için dosyanın ilgili DAİREYE GÖNDERİLMESİNE, (Üye ..., Üye ..., Üye ..., Üye ..., Üye ... ve Üye ...’ın “İlam hükmünün tasdiki gerekir.” şeklindeki azınlık görüşleri ile Üye ... ve Üye ...’ın “İlam hükmünün sorumluluk yönüyle bozulması gerekir.” şeklindeki azınlık görüşlerine karşı) oy çokluğuyla,

 

Karar verildiği 21.04.2021 tarih ve 49525 sayılı tutanakta yazılı olmakla işbu ilam tanzim kılındı.

 

 

 

Karşı oy gerekçesi/Azınlık görüşü

 

Üye ..., Üye ..., Üye ..., Üye ..., Üye ... ve Üye ...’ın azınlık görüşü:

 

Konunun esası ile ilgili olarak 21.262/B pozundan yapılan imalatta gerek şartnameye aykırı özellikteki çam kereste kullanımından gerekse de eksik iş miktarından dolayı kamu zararına sebebiyet verildiğine ilişkin çoğunluk görüşündeki gerekçelere katılmakla birlikte; kamu zararının yeni hesabı ve sorumluluk hususu ilgili olarak çoğunluğun yaptığı değerlendirmeye katılmıyoruz.

 

Şöyle ki; İlamda 21.262/B pozundan gerçekleşen eksik iş miktarının 20.06.2018 tarihli 1. Tutanağa dayanılarak 35 m2 olduğu belirtilmiştir. Bu defa dilekçiler tarafından ikinci kez yapılan ölçümlerde eksik iş miktarının ... m2 olarak bulunduğu belirtilerek, bunun 08.08.2019 tarihli 2. Tutanak ile imza altına alındığı bildirilmiştir.

 

Yapılan incelemede; her iki Tutanağın da İlamda sorumlu tutulan kişiler tarafından aynı mekânda yapılan ölçümler neticesinde hazırlanarak imzalandığı ancak ölçüm sonuçlarının farklı olduğu görülmüş olup, bu kişilerce 1. Tutanaktaki miktarın hatalı olduğunu ve 2. Tutanağa itibar edilmesini tevsik edici nitelikte teknik ölçümlere dayalı herhangi bir bilgi-belge sunulmamıştır. Dolayısıyla çoğunluğun 2. Tutanağa itibar edilmesi gerektiği görüşüne katılmak mümkün değildir.

 

Yine sorumlularca şartnameye aykırı nitelikteki çam kereste kullanımından kaynaklı kamu zararının fiili imalat miktarı üzerinden hesaplanması gerektiği belirtilmişse de; İlamda 21.262/B pozunun hakedişteki ödemeye esas miktarı (343,52 m2) üzerinden yapılan kamu zararı hesabının doğru olduğu değerlendirildiğinden, dilekçilerin bu yöndeki itirazları da yerinde değildir.

 

Sorumluluk hususuna gelince; İlamda kamu zararından gerçekleştirme görevlisi sorumlu tutulmuş, gerçekleştirme görevlisi tarafından da konu hakkında teknik bilgiye sahip olmadığı, ödeme işleminde görevinin sadece gerçekleşme belgelerinin düzenlenmesinden ibaret olduğu, bu yüzden kamu zararından sorumlu tutulamayacağı ileri sürülmüş ancak gerek 5018 sayılı Kanun’un 33’üncü maddesi gerekse de 5189/1 no.lu Sayıştay Genel Kurul Kararı uyarınca gerçekleştirme görevlileri; düzenlediği belge ile birlikte harcama sürecindeki diğer belgelerin doğruluğundan ve mevzuata uygunluğundan harcama yetkilisi ile birlikte sorumlu olduğundan, gerçekleştirme görevlisinin sorumluluk itirazı yerinde değildir. Dolayısıyla tazmin hükmünde sorumluluk yönüyle de bir hukuki isabetsizlik yoktur.

 

Bu itibarla; tazmin hükmünde gerek esas gerekse de sorumluluk yönüyle hukuki bir isabetsizlik bulunmadığından, dilekçilerin tüm itirazları reddedilerek, İlamın haliyle tasdiki gerekir.

 

Üye ... ve Üye ...’ın azınlık görüşü:

 

Yukarıda –İlam hükmünün tasdiki yönünde- açıklanan azınlık görüşündeki konunun esas yönüyle hukuka aykırı olmadığı ve tazmini gerektiğine ilişkin gerekçelere tamamen katılmakla birlikte;

 

Sorumluluk hususu ile ilgili olarak; İlamda kamu zararından gerçekleştirme görevlisi sorumlu tutulmuş, gerçekleştirme görevlisi ... tarafından görev unvanı gereği imalattaki eksiklik ve hatalara ilişkin teknik bilgiye sahip olmadığı, ödeme işleminde görevinin sadece gerçekleşme belgelerinin düzenlenmesinden ibaret olduğu, bu yüzden kamu zararından sorumlu tutulamayacağı ileri sürülmüştür. Dilekçi itirazlarının değerlendirilmesi neticesinde; adı geçen kişinin ilişikli tutulan hakediş raporunda imzasının bulunmadığı, bu anlamda yapılan imalatın metraj ölçümlerinde ve kabul işlemlerinde görev yapmadığı, sadece hakediş bedelinin ödenmesi aşamasında ödeme emri belgesini gerçekleştirme görevlisi sıfatıyla imzaladığı görüldüğünden, Gerçekleştirme Görevlisi ... (Levazım Şube Müd.)’un yapmış olduğu işlem ile kamu zararı arasında illiyet bağının bulunmadığı anlaşılmıştır.

 

Bu itibarla; İlamdaki sorumluluk tevcihi yerinde görülmediğinden, dilekçinin sorumluluk itirazı kabul edilerek İlam hükmünün sadece sorumluluk yönüyle bozulması ve yeni hüküm tesisi için dosyanın Dairesine gönderilmesi gerekir.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Bu sayfa 257 kez görüntülendi.