Şartları taşımayan kişiye yapılan vekalet ödemesinden, kurum üst yöneticisi sorumlu tutulabilir mi?

Karar

 

 

Kamu İdaresi Türü          Belediyeler ve Bağlı İdareler

 

Yılı         2018    

 

Dairesi  1           

 

Dosya No           47304  

 

Tutanak No        49922  

 

Tutanak Tarihi   14.7.2021         

 

Kararın Konusu Personel Mevzuatı ile İlgili Kararlar         

 

TEMYİZ KURULU KARARI

 

Konu: Atama şartlarını taşımayan kişiye atandığı kadro için öngörülen ödemelerin yapılması

 

1)96 sayılı İlamın 1. Maddesiyle, Basın Yayın ve Halkla İlişkiler Müdürlüğü kadrosuna vekâlet eden ...’a, müdürlük kadrosuna asaleten atanmada aranan belli görevlerde 2 yıl süreyle çalışmış olma şartını taşımamasına rağmen, müdür kadrosu için öngörülen zam ve tazminat ile ek ödeme farklarının ödenmesi nedeniyle oluşan ...TL’ye tazmin hükmü verilmiştir.

 

Gerçekleştirme Görevlisi ...’nin temyiz dilekçesinde özetle;

 

15.01.2018- 15.11.2018 tarihleri arasında Basın Yayın ve Halkla ilişkiler Müdürlüğüne vekâlet eden ...;

 

A) Lisans Mezunu olup diploma örneği ilişikte EK-1 olarak sunulduğu (Kocaeli Üniversitesi Halkla ilişkiler ve Tanıtım Bölümü)

 

B) 657 Sayılı Devlet Memurları Kanununun 68'nci Maddesinin (B) Fıkrasında "Eğitim ve Öğretim Hizmetleri Sınıfı ile Sağlık Hizmetleri ve Yardımcı Sağlık Hizmetleri Sınıfı hariç, sınıfların 1, 2, 3 ve 4 üncü derecelerindeki kadrolarına, derece yükselmesindeki süre kaydı aranmaksızın, atanmasındaki usule göre daha aşağıdaki derecelerden atama yapılabilir. Ancak, bu şekilde bir atamanın yapılabilmesi için ilgilinin; a) 1 inci dereceli kadrolardan ek göstergesi 5300 ve daha yukarıda olanlar için en az 12 yıl, b) 1 inci ve 2 nci dereceli kadrolardan ek göstergesi 5300'den az olanlar için en az 10 yıl, c} 3 üncü ve 4 üncü dereceli kadrolar için en az 8 yıl, hizmetinin bulunması ve yükseköğrenim görmüş olması şarttır." denilmekte olup adı geçen personelin vekâlet ettiği Basın Yayın ve Halkla İlişkiler Müdürlüğü kadro derecesinin 3 olduğu,

 

C) Adı geçen personelin memuriyet başlama tarihi 25.06.2007 olup Basın Yayın ve Halkla ilişkiler Müdürlüğünü vekâleten yürüttüğü tarihteki memuriyet hizmetinin 657 Sayılı Kanunun 68'nci maddesinin (B) fıkrasının (c) bendinde belirtilen süreyi aştığı görülmekte olup bu personele ait hizmet cetvelinin de EK-2 olarak ilişikte sunulduğu,

 

Yukarıda izahı yapılan hususlar ile ilişikte sunulan belgeler incelendiğinde asaleten atanmadaki şartları taşıdığı görülen ...'a vekalet ettiği kadro için ön görülen zam ve tazminatları ile ek ödeme farklarından doğan ödemenin kamu zararı oluşturmadığı ifade edilmiştir.

 

Belediye Başkanlığının Karşılamasında;

 

Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununun 31. Maddesinde “ Bütçeyle ödenek tahsis edilen her bir harcama biriminin en üst yöneticisi harcama yetkilisidir. Ancak, teşkilât yapısı ve personel durumu gibi nedenlerle harcama yetkililerinin belirlenmesinde güçlük bulunan idareler ile bütçelerinde harcama birimleri sınıflandırılmayan idarelerde harcama yetkisi, üst yönetici veya üst yöneticinin belirleyeceği kişiler tarafından; mahallî idarelerde İçişleri veya Çevre ve Şehircilik Bakanlığının, diğer idarelerde ise Hazine ve Maliye Bakanlığının uygun görüşü üzerine yürütülebilir.” Hükmünün yer aldığı,

 

Yine Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununun Harcama talimatı ve sorumluluk başlıklı 32. Maddesinde “ Bütçelerden harcama yapılabilmesi, harcama yetkilisinin harcama talimatı vermesiyle mümkündür. Harcama talimatlarında hizmet gerekçesi, yapılacak işin konusu ve tutarı, süresi, kullanılabilir ödeneği, gerçekleştirme usulü ile gerçekleştirmeyle görevli olanlara ilişkin bilgilerin yer aldığı,

 

Harcama yetkilileri, harcama talimatlarının bütçe ilke ve esaslarına, kanun ve diğer mevzuata uygun olmasından, ödeneklerin etkili, ekonomik ve verimli kullanılmasından ve bu Kanun çerçevesinde yapmaları gereken diğer işlemlerden sorumludur.” Hükmünün yer aldığı,

 

Müdür kadrosuna asaleten atanma şartlarını taşımayan ve Kırsal Hizmetler Müdürlüğüne vekalet eden ...’ya , Basın Yayın ve Halkla İlişkiler Müdürlüğüne vekalet eden ...’a ve Ruhsat ve Denetim Müdürlüğü kadrosuna vekalet eden ...’a anılan müdürlük kadrosuna ait özel hizmet tazminatı ile ek ödeme tutarlarının ödendiği görülmüştür. Bir görevi vekaleten yürüten personele vekalet görevi nedeniyle ödeme yapılabilmesi için vekalet eden personelin vekalet ettiği kadroya asaleten atanmada aranan tüm şartları (asaleten atanmada sınav şartı aranılan kadro veya görevler için bu sınavlara girebilme hakkının elde edilmiş olması dahil) bir arada taşımasının gerekmekte olduğu, Yukarıda adı yazılı kişilere asilde aranan şartları taşımamasına rağmen ilgili mevzuatta müdürlük kadrosu için öngörülen maaş unsurlarının ödenmesinin kamu zararı oluşturduğu,

 

Vekâleten yapılan görevlendirme Belediye Başkanı tarafından yapılmış olsa da, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunun 86’ncı maddesi uyarınca yapılacak görevlendirmede bir kadroya vekâlet edecek personelin o kadro için öngörülen asilde aranan şartları taşıma zorunluluğunun bulunduğu, Başka deyişle, bir personel asilde aranan şartlan taşımasa bile bir kadroya vekâleten atanabileceği, Ancak vekâlet eden personele vekâlet edilen kadro için öngörülen ek ödeme, yan ödeme ve özel hizmet tazminatının ödenebilmesi için personelin asilde aranan şartları taşıması gerekmekte olduğu, Belediye Başkanının ise 657 sayılı Kanunun 86’inci maddesi uyarınca vekâleten atama işlemini yapmış, ancak harcama sürecine katılmadığı, Yapılan atama işleminden sonra müdürlük kadrosuna vekâlet eden personele bu kadro için öngörülen ek ödeme, yan ödeme ve özel hizmet tazminatı ödemelerinin yapılıp yapılmayacağının harcama sürecinde yer alan Harcama Yetkilisi ve Gerçekleştirme Görevlisi tarafından inceleneceği, Ünye Belediyesinde 2018 öncesinde yapılan gerek Sayıştay gerekse müfettiş denetimlerinde bahse konusu personele yapılan ödeme ile ilgili herhangi; bir hata tespit edilmediğinden uygulamaya devam edildiğini ifade etmiş olsa da, daha önceki yıllarda yapılan denetimlerde bu konuda bir hata tespit edilmemesinin mevzuata aykırılığın gerekçesi olamayacağı,

 

Müdürlük kadrosuna vekâlet eden personelin verilen görevi yerine getirmesi ve işinin ehli olmasının mevzuata aykırı ödemenin gerekçesi olamayacağı, Harcama yetkililerinin, harcama talimatlarının ve buna konu olan harcamaların bütçe ilke ve esaslarına, kanun, tüzük ve yönetmelikler ile diğer mevzuata uygunluğundan sorumlu olduğu, Bu nedenle, memur maaş ödemelerine ilişkin belgelerin başka bir müdürlük tarafından hazırlanmış olması ve harcama yetkilisinin bu konuda yeterli bilgiye sahip olmamasının harcama yetkilisinin sorumluluğunu ortadan kaldırmayacağı, Temyiz talebinde bulunan ... gerçekleştirme görevlisi sıfatıyla tespit edilen kamu zararından sorumlu olduğu ifade edilmiştir.

 

47231 no’lu dosya ile Harcama Yetkisili ...’ın temyiz dilekçesinde özetle;

 

“Öncelikle belediye bünyesinde ki memur personelin maaşlarının tamamının insan kaynakları ve eğitim müdürlüğünde görevli personellerce yapılmakta olup yasal anlamda, bilgi ve deneyim anlamında da gerekli alt yapısının olmaması, olası bir eksik ya da fazla maaş düzenlenmesinde maaşların hazırlayan müdürlüğün sorumluluğunda olduğu, sadece harcama yetkilisi olması sebebiyle sorumluluğunun bulunduğunun gözardı edilmemesinin gerektiği,

 

Maaşları hazırlayan insan kaynakları ve eğitim müdüründen ilgili yazı tarafına ulaştıktan sonra tarafının hiçbir şekilde sözlü ya da yazılı talebi olmadan almış olduğu maaşa yansıtılan vekalet ücretinin neden yansıtıldığı, neden bu şekilde bir maaş düzenlemesi yapıldığı ve tarafına hangi yasa ve mevzuata dayandırılarak vekalet ücretinin verildiği sorusuna ilgili müdürün şifai olarak verdiği cevaba istinaden savunmasını devamı olduğu;

 

657 Sayılı Devlet Memurları Kanununun 68,nci Maddesinin (B) Fıkrasında “Eğitim Ve Öğretim hizmetleri Sınıfı ile Sağlık Hizmetleri Ve Yardımcı sağlık Hizmetleri Sınıfı hariç, sınıfların 1,2,3 Ve 4'üncü derecelerindeki kadrolarına, derece yükselmesindeki süre kaydı aranmaksızın, atanmasındaki usule göre daha aşağıdaki derecelerden atama yapılabilir.

 

Ancak, bu şekilde bir atamanın yapılabilmesi için ilgilinin;

 

a) 1’inci dereceli kadrolardan ek göstergesi 5300 ve daha yukarıda olanlar için en az 12 yıl,

 

b) 1'inci ve 2'nci dereceli kadrolardan ek göstergesi 5300'den az olanlar için en az 10 yıl,

 

c) 3'üncü ve 4'üncü dereceli kadrolar için en az 8 yıl hizmetinin bulunması ve yükseköğrenim görmüş olması şarttır.” Denildiği,

 

Lisans diplomasının Ek-l'de olduğu,

 

Vekâlet ettiği Basın Yayın ve Halkla ilişkiler Müdürlüğü kadrosu derecesi görev yaptığım 15.01.2018 - 15.11.2018 tarihleri arasında 3. Derecede olduğu, Basın Yayın ve Halkla İlişkiler Müdürlüğünün 15.11.2018 tarihinden sonraki bir dönemde Belediye meclis kararıyla 3. Dereceden 1. Dereceye yükseltildiği,

 

Memuriyet başlama tarihinin 25.06.2007 Basın Yayın ve Halkla İlişkiler Müdürlüğünü vekaleten Yürüttüğü tarihteki memuriyet hizmetim 657 Sayılı Kanunun 68'nci maddesinin (B) fıkrasının (c) bendinde belirtilen süreyi aştığı hizmet cetvelinde de görüldüğü, (Ek-2 Hizmet cetveli) 

 

Sayıştay 1. Dairesince "Basın Yayın ve Halkla İlişkiler Müdürlüğüne vekalet eden ...'a (Tarafıma) bu kadro için öngörülen ek ödeme, yan ödeme ve özel hizmet tazminatının ödenebilmesi için, söz konusu personelin 657 sayılı devlet memurları Kanunu'nun 68. Maddesinde öngörülen şartlarının tarafında bulunmasının yanında "Mahalli idareler Personelinin Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Yönetmelik'in 7'incî maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinin 4 numaralı alt bendi gereğince son müracaat tarihi itibariyle iki yılı uzman, sivil savunma uzmanı, şef ayniyat saymanı, kontrol memuru, eğitmen veya muhasebeci kadrosunda çalışmış olmak" şartını da sağlaması gerekir. Ancak ... bu şartı sağlamamaktadır." gerekçesiyle kamu zararı çıkarıldığı,

 

Karara dayanak yapılan Mahalli İdareler Personelinin Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Yönetmelik karar kesinleşmeden evvel 22.07.2020 tarihinde yürürlükten kaldırılmış olup Kararın kesinleşmeden evvel dayanaksız kalması sebebiyle yürürlükteki mevzuatın tarafı lehine yorumlanması hususunu talep edildiği, (Ek-3 Resmi Gazete İlanı)

 

Yukarıda izahını yapılan tüm gerekçeler nezaretinde kararın tekrardan incelenerek tarafı lehine bozulmasının arz ve talep edidiği ifade edilmiştir.

 

Belediye Başkanlığının Karşılamasında;

 

Basın Yayın ve Halkla İlişkiler Müdürlüğüne vekalet eden ...’a bu kadro için öngörülen ek ödeme, yan ödeme ve özel hizmet tazminatının ödenebilmesi için, söz konusu personelin 657 sayılı Kanun’un 68’inci maddesinde öngörülen şartların yanında Mahalli İdareler Personelinin Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Yönetmelik’in 7’inci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinin 4 numaralı alt bendi gereğince “son müracaat tarihi itibariyle iki yılı uzman, sivil savunma uzmanı, şef, ayniyat saymanı, kontrol memuru, eğitmen veya muhasebeci kadrosunda çalışmış olmak’’ şartını da sağlaması gerektiği ancak ...’ın bu şartı sağlamadığı,

 

Harcama yetkililerinin, harcama talimatlarının ve buna konu olan harcamaların bütçe ilke ve esaslarına, kanun, tüzük ve yönetmelikler ile diğer mevzuata uygunluğundan sorumlu olduğu, Bu nedenle, memur maaş ödemelerine ilişkin belgelerin başka bir müdürlük tarafından hazırlanmış olmasının ve harcama yetkilisinin bu konuda yeterli bilgiye sahip olmamasının harcama yetkilisinin sorumluluğunu ortadan kaldırmayacağı,

 

Müdür kadrosuna asaleten atanma şartlarım taşımayan ve Basın Yayın ve Halkla İlişkiler Müdürlüğüne vekalet eden ...’a anılan müdürlük kadrosuna ait özel hizmet tazminatı, yan ödeme ve ek ödeme tutarlarının ödendiği,

 

657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 68’inci maddesinin (B) fıkrasında, kuramların 1’inci ve 2’nci dereceli kadrolarına en az 10 yıl, 3’üncü ve 4’üncü dereceli kadrolarına en az 8 yıl hizmeti bulunan ve yükseköğrenim görenlerin atanabileceğinin belirtildiği,

 

Mahalli İdareler Personelinin Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Yönetmelik’in;

 

“Görevde yükselme ve unvan değişikliğine tabi kadrolar” başlıklı 5'inci maddesinde;

 

"(1) Görevde yükselmeye tabi kadrolar aşağıda belirtilmiştir:

 

a) Yönetim hizmetleri grubu;

 

1) Müdür, şube müdürü,

 

...” hükmü,

 

“Görevde yükselme suretiyle atanacaklarda aranacak genel şartlar başlıklı 6 ncı maddesinde;

 

“(1) Görevde yükselme suretiyle atanacaklarda aşağıdaki genel şartlar aranır.

 

a) Görevde yükselme sınavında başarılı olmak.

 

...” hükmü,

 

“Görevde yükselme sınavına tabi olarak atanacaklarda aranacak özel şartlar” başlıklı 7’nci maddesinde;

 

"(1) 5 inci maddenin birinci fıkrasında sayılan unvanlara görevde yükselme suretiyle yapılacak atamalarda aşağıdaki özel şartlar aranır.

 

a) Müdür ve şube müdürü kadrosuna atanabilmek için;

 

1) 657 sayılı Kanunun 68 inci maddesinin (B) bendinde belirtilen atanma şartlarını taşımak,

 

2) Fakülte veya en az dört yıllık yüksekokul mezunu olmak,

 

3) Ekli (1) sayılı listede sayılan ve teknik öğrenim gerektiren müdürlüklere atanabilmek için; yükseköğretim kurumlarının, kadronun görev alanı ile ilgili eğitim ve öğretimde bulunan en az dört yıllık bölümlerinden veya bu bölümlere denkliği kabul edilen yurtdışındaki yükseköğretim kurumlarının ilgili bölümlerinden mezun olmak, 

 

4) Ekli (2) sayılı listede sayılan müdürlükler için son müracaat tarihi itibariyle iki yılı uzman, sivil savunma uzmanı, şef, ayniyat saymanı, kontrol memuru, eğitmen veya muhasebeci kadrosunda çalışmış olmak, ”

 

...” hükmü,

 

“Sınav şartı” başlıklı 10’uncu maddesinde;

 

“(1) Müdür, şube müdürü ve bunlarla aynı düzeydeki görevlere görevde yükselme suretiyle atanacakların yazılı ve sözlü sınavda; diğer görevlere görevde yükselme suretiyle atanacak personelin ise yazılı sınavda başarılı olmaları gerekir. ” hükmünün yer aldığı,

 

Anılan Yönetmelik eki (2) sayılı listede sayılan müdürlükler arasında Basın Yayın ve Halkla İlişkiler Müdürlüğü de yer almaktadır.

 

Bu düzenlemelere göre, Belediyenin Basın Yayın ve Halkla İlişkiler Müdürlüğü kadrosuna atanacak personelin diğer şartlarla birlikte, iki yıl uzman, sivil savunma uzmanı, şef, ayniyat saymanı, kontrol memuru, eğitmen veya muhasebeci kadrosunda çalışmış olma şartını da taşıması gerektiği,

 

657 sayılı Kanun’un “Vekalet görevi ve aylık verilmesinin şartlan” başlıklı 86’ncı maddesinde, bir görevin memurlar eliyle vekaleten yürütülmesi halinde aylıksız vekaletin asıl olduğu; bazı haller dışında boş kadrolara ait görevlerin lüzum görüldüğü takdirde memurlara ücretsiz olarak vekaleten gördürülebileceğinin belirtildiği,

 

Anılan Kanun’un; “Vekalet, ikinci görev aylık ve ücretleri ile diğer ödemeler” başlıklı 175’inci maddesinin birinci ve ikinci fıkralarında ise,

 

“Bir göreve vekaleten atanan memurlara vekalet edilen görevin kadro derecesinin birinci kademesinin üçte biri, açıktan atananlara ise (Köy ve kasaba imamlığı kadrolarına atananlara 146 ncı maddede yazılı asgari ücret aylık tutarından aşağı olmamak üzere) üçte ikisi verilir. ...

 

Ancak, kurum içinden veya diğer kuramlardan vekalet edenlere vekalet aylığı ödenebilmesi için, vekilin asilde aranan şartları taşıması zorunludur.” hükmü,

 

Anılan Kanun’un 152’nci maddesine istinaden yürürlüğe konulan ve 2018/11547 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile 2018 yılında da uygulanmasına devam edilen 17.04.2006 tarihli ve 2006/10344 sayılı Bakanlar Kurulu Karan eki Devlet ve Tazminatlara İlişkin Karar’ın 9’uncu maddesinde; 

 

“(1) 657 sayılı Kanunun 86 ncı maddesi uyarınca;

 

a) 1) Kurumlarınca bir göreve kurum içinden veya diğer kurumlardan vekalet ettirilenlere;

 

aa) Vekaletin, 657 sayılı Kanunun 86 ncı maddesine binaen yapılması ve bu hususun onayda belirtilmiş olması,

 

cc) Vekillerin, genel ve ilgili özel mevzuatı uyarınca asaleten atanmada aranan tüm şartları (asaleten atanmada sınav şartı aranılan kadro veya görevler için bu sınavlara girebilme hakkının elde edilmiş olması dahil) bir arada taşımaları,

 

kaydıyla; vekalet ettikleri kadro veya görevler için bu Karar uyarınca öngörülen zam ve tazminatların toplam net tutarının, asli kadro veya görevleri karşılığında fiilen aldıkları zam ve tazminatların toplam net tutarından fazla olması halinde, aradaki fark; 657 sayılı Kanunun 175 inci maddesindeki oranlar dikkate alınmaksızın, vekalet görevine başlanıldığı tarihten itibaren ve vekalet görevinin fiilen yapıldığı sürece ödenir.

 

2) aa) Esas ve usule ilişkin olarak yukarıda belirtilen şartları bir arada taşımayanlara,

 

vekalet nedeniyle öngörülen zam ve tazminatlar ödenmez' hükmü,

 

375 sayılı Kanun Hükmünde Kararname’nin ek 9’uncu maddesinin beşinci fıkrasında;

 

”... kuramlarınca bir kadroya kurum içinden veya kurum dışından vekalet ettirilenlere, vekaletin 657 sayılı Kanunun 86 ncı maddesine istinaden yapılmış ve bu hususun onayda belirtilmiş olması, vekalet görevinin Bakanlar Kurulu kararı veya müşterek karar ile atama yapılması gereken kadrolar için ilgili bakan, diğer kadrolar için asili atamaya yetkili amir tarafından verilmesi, vekalet eden personelin asaleten atanmada aranan tüm şartları (asaleten atanmada sınav şartı aranılan kadrolar için bu sınavlara girebilme hakkının elde edilmiş olması dahil) taşıması kaydıyla vekalet ettikleri kadro için öngörülen ek ödemenin asli kadroları için öngörülen ek ödemeden fazla olması halinde, aradaki fark, vekalet görevine başlanıldığı tarihten itibaren ve bu görev fiilen yapıldığı sürece ödenir. " hükmünün yer aldığı,

 

Bu hükümlere göre, bir görevi vekaleten yürüten personele vekalet görevi nedeniyle ödeme yapılabilmesi için vekalet eden personelin vekalet ettiği kadroya asaleten atanmada aranan tüm şartlan (asaleten atanmada sınav şartı aranılan kadro veya görevler için bu sınavlara girebilme hakkının elde edilmiş olması dahil) bir arada taşıması gerektiği,

 

Bu nedenle, iki yıl uzman, sivil savunma uzmanı, şef, ayniyat saymanı, kontrol memuru, eğitmen veya muhasebeci kadrosunda çalışmış olma şartını taşımadığı için, Belediyenin Basın Yayın ve Halkla İlişkiler Müdürlüğü kadrosuna atanması mümkün olmayan adı geçen personele söz konusu vekalet görevi nedeniyle yan ödeme, özel hizmet tazminatı ve ek ödeme farklarının ödenmesinin de mümkün olmadığı, Dolayısıyla, vekalet görevi nedeniyle yapılan söz konusu ödemelerin kamu zararı oluşturduğu,

 

Sayıştay Genel Kurulu’nun 5189/1 sayılı kararında muhasebe yetkililerinin, ödeme aşamasında, ödeme emri belgesi ve eki belgeler üzerinde yetkililerin imzasını arama yükümlülükleri bulunduğuna, ödeme emri belgesi ve eki belgeler üzerinde harcama yetkilisi veya gerçekleştirme görevlisinden sadece birinin imzası varsa, muhasebe yetkilisinin imzası bulunan görevliyle birlikte sorumlu tutulmasına karar verildiği, Bu nedenle, bazı ödeme emri belgelerinde harcama yetkilisinin ve gerçekleştirme görevlisinin imzası bulunmaması sonucu meydana gelen kamu zararından Muhasebe Yetkilisi ..., ödeme emrinde imzası bulunan harcama yetkilisi veya gerçekleştirme görevlisi ile birlikte sorumlu tutulduğu, Buna göre Muhasebe Yetkilisinin sorumluluğu yapılan ödemenin mevzuata aykırılığının kontrol edilmemesi nedeni ile değil, ödeme aşamasında ödeme emri belgesi ve eki belgeler üzerinde yetkililerin imzasını arama yükümlüğünü yerine getirmemesi nedeniyle doğduğu, Öte yandan, müdürlük kadrosuna vekâlet eden personelin verilen görevi yerine getirmesi ve işinin ehli olmasının mevzuata aykırı ödemenin gerekçesi olamayacağı,

 

Yukarıda izah olunan nedenlerle, ... asilde aranan şartları taşımamasına rağmen ilgili mevzuatta müdürlük kadrosu için öngörülen maaş unsurlarının ödenmesinin kamu zararı oluşturduğu ifade edilmiştir.

 

 

 

Başsavcılık Mütalaasında;

 

“Adı geçen ilamın 1. Maddesi ile ilgili dilekçesinde özetle, 15.01.2018-15.11.2018 tarihleri arasında Basın Yayın ve Halkla ilişkiler Müdürlüğüne vekâlet eden ...' ın;

 

657 sayılı Devlet Memurları Kanunun 68'inci maddesinin (B) fıkrasında yer alan hizmet süresi şartını ve bu kadroya atanmak için gerekli olan eğitim şartını sağladığını,

 

Asaleten atanmadaki şartları taşıdığı görülen ...' a vekâlet ettiği kadro için ön görülen zam ve tazminatları ile ek Ödeme farklarından doğan ödemenin kamu zararı oluşturmadığını,

 

İfade etmiş ve ilamda belirtilen tazmin hükmünün kaldırılması talebinde bulunmuştur.

 

657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 68'inci maddesinin (B) fıkrasında, kurumların 1'inci ve 2'nci dereceli kadrolarına en az 10 yıl, 3'üncü ve 4'üncü dereceli kadrolarına en az 8 yıl hizmeti bulunan ve yükseköğrenim görenlerin atanabileceği belirtilmektedir.

 

Mahalli İdareler Personelinin Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Yönetmelik' in, 5, 6, 7 ve 10. Maddesindeki düzenlemelere göre;

 

Belediyenin Basın Yayın ve Halkla İlişkiler Müdürlüğü kadrosuna atanacak personelin diğer şartlarla birlikte, iki yıl uzman, sivil savunma uzmanı, şef, ayniyat saymanı, kontrol memuru, eğitmen veya muhasebeci kadrosunda çalışmış olma şartını da taşıması gerekmektedir.

 

657 sayılı Kanun'un "Vekâlet görevi ve aylık verilmesinin şartları" başlıklı 86'ncı maddesinde, bir görevin memurlar eliyle vekâleten yürütülmesi halinde aylıksız vekâletin asıl olduğu; bazı haller dışında boş kadrolara ait görevlerin lüzum görüldüğü takdirde memurlara ücretsiz olarak vekâleten gördürülebileceği belirtilmektedir.

 

657 sayılı Kanun'un; "Vekâlet, ikinci görev aylık ve ücretleri ile diğer ödemeler" başlıklı 175'inci maddesinin birinci ve ikinci fıkraları,

 

Anılan Kanun'un 152'nci maddesine istinaden yürürlüğe konulan ve 2018/11547 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile 2018 yılında da uygulanmasına devam edilen 17.04.2006 tarihli ve 2006/10344 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı eki Devlet Memurlarına Ödenecek Zam ve Tazminatlara ilişkin Karar'ın 9'ncu maddesi,

 

375 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin ek 9'uncu maddesinin beşinci fıkrası,

 

Hükümlere göre, bir görevi vekâleten yürüten personele vekâlet görevi nedeniyle ödeme yapılabilmesi için vekâlet eden personelin vekâlet ettiği kadroya asaleten atanmada aranan tüm şartları (asaleten atanmada sınav şartı aranılan kadro veya görevler için bu sınavlara girebilme hakkının elde edilmiş olması dâhil) bir arada taşıması gerekmektedir.

 

Bu nedenle, iki yıl uzman, sivil savunma uzmanı, şef, ayniyat saymanı, kontrol memuru, eğitmen veya muhasebeci kadrosunda çalışmış olma şartını taşımadığı için, Belediyenin Basın Yayın ve Halkla İlişkiler Müdürlüğü kadrosuna atanması mümkün olmayan adı geçen personele söz konusu vekâlet görevi nedeniyle yan ödeme, özel hizmet tazminatı ve ek ödeme farklarının ödenmesi de mümkün değildir.

 

Dolayısıyla, vekâlet görevi nedeniyle yapılan söz konusu ödemeler kamu zararı oluşturmaktadır.

 

Bu nedenlerle temyiz talebinin reddi ile ... Belediyesi 2018 yılı hesabının 1. Dairede yargılanması sonucu çıkarılan 06.07.2020 tarih ve 96 numaralı ilamın;

 

1. maddesi ile verilen tazmin hükmünün, tasdikine karar verilmesinin uygun olacağı mütalâa edilmektedir.” Denilmektedir.

 

Dosyada mevcut belgelerin okunup incelenmesinden sonra,

 

GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:

 

96 sayılı İlamın 1. Maddesiyle, Basın Yayın ve Halkla İlişkiler Müdürlüğü kadrosuna vekâlet eden ...’a, müdürlük kadrosuna asaleten atanmada aranan belli görevlerde 2 yıl süreyle çalışmış olma şartını taşımamasına rağmen, müdür kadrosu için öngörülen zam ve tazminat ile ek ödeme farklarının ödenmesi nedeniyle oluşan ...TL’ye tazmin hükmü verilmiştir.

 

Esas Yönünden İnceleme:

 

657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun vekâlet görevi ve aylık verilmesini düzenleyen 86’ncı maddesinde;

 

“Memurların kanuni izin, geçici görev, disiplin cezası uygulaması veya görevden uzaklaştırma nedenleriyle işlerinden geçici olarak ayrılmaları halinde yerlerine kurum içinden veya diğer kurumlardan veya açıktan vekil atanabilir. Bir görevin memurlar eliyle vekâleten yürütülmesi halinde aylıksız vekâlet asıldır. Ancak, ilkokul öğretmenliği (Yaz tatili hariç), tabiplik, diş tabipliği, eczacılık, köy ve beldelerdeki ebelik ve hemşirelik, mühendis ve mimarlık, veterinerlik, (Değişik: 23/08/2011 tarihli ve 653 sayılı KHK/madde 16) vaizlik, Kur’an kursu öğreticiliği, imam-hatiplik ve müezzin-kayyımlığa ait boş kadrolara Maliye Bakanlığının izni (mahallî idarelerde izin şartı aranmaz) ile açıktan vekil atanabilir. Aynı kurumdan (...) ayrılmalar dolayısıyla atanan vekil memurlara vekâlet görevinin 3 aydan fazla devam eden süresi için, kurum dışından veya açıktan atananlarla kurum içinden ilkokul öğretmenliğine atanan öğretmenler ile veznedarlık görevine atananlara göreve başladıkları tarihten itibaren vekalet aylığı ödenir. (Anayasa Mahkemesinin 5/7/2012 tarihli ve E. 2012/11, K.2012/104 sayılı kararıyla bu fıkrada yer alan (...birinci fıkrada sayılan...) ibaresi iptal edilmiştir.) Bu Kanuna tabi kurumlarda çalışan veteriner hekim veya hayvan sağlık memurları, veteriner hekim veya hayvan sağlık memuru bulunmayan belediyelerin veterinerlik veya hayvan sağlık memurluğu hizmetlerini ifa etmek üzere bu hizmetlerle ilgili kadrolara vekalet aylığı verilmek suretiyle atanabilirler. Yukarıda sayılan haller dışında, boş kadrolara ait görevler lüzum görüldüğü takdirde memurlara ücretsiz olarak vekâleten gördürülebilir.”,

 

Aynı Kanun’un “Vekalet, ikinci görev aylık ve ücretleri ile diğer ödemeler” başlıklı 175’inci maddesinin 2’nci fıkrasında;

 

“… Ancak, kurum içinden veya diğer kurumlardan vekâlet edenlere vekâlet aylığı ödenebilmesi için, vekilin asilde aranan şartları taşıması zorunludur…”,

 

hükümleri yer almaktadır.

 

657 sayılı Kanun’un “Zam ve Tazminatlar” başlıklı 152’nci maddesi uyarınca yürürlüğe konulan ve 05.05.2006 tarih ve 26159 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 2006/10344 sayılı Bakanlar Kurulu Kararına ekli Karar’ın 9’uncu maddesinde;

 

“(1) 657 sayılı Kanunun 86 ncı maddesi uyarınca;

 

a) 1) Kurumlarınca bir göreve kurum içinden veya diğer kurumlardan vekalet ettirenlere;

 

aa) Vekaletin, 657 sayılı Kanunun 86 ncı maddesine binaen yapılması ve bu hususun onayda belirtilmiş olması,...

 

cc)Vekillerin, genel ve ilgili özel mevzuatı uyarınca asaleten atanmada aranan tüm şartları (asaleten atanmada sınav şartı aranılan kadro veya görevler için bu sınavlara girebilme hakkının elde edilmiş olması dahil) bir arada taşımaları,

 

kaydıyla; vekalet ettikleri kadro veya görevler için bu Karar uyarınca öngörülen zam ve tazminatların toplam net tutarının, asli kadro veya görevleri karşılığında fiilen aldıkları zam ve tazminatların toplam net tutarından fazla olması halinde, aradaki fark; 657 sayılı Kanunun 175 nci maddesindeki oranlar dikkate alınmaksızın, vekalet görevine başlanıldığı tarihten itibaren ve vekalet görevinin fiilen yapıldığı sürece ödenir.

 

(2) aa) Esas ve usule ilişkin olarak yukarıda belirtilen şartları bir arada taşımayanlara,

 

.....vekalet nedeniyle öngörülen zam ve tazminatlar ödenmez.” denilmektedir.

 

30.06.1989 tarih ve 20211 sayılı mükerrer Resmi Gazete’de yayımlanan 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararname’nin Ek 9’uncu maddesinin beşinci fıkrasında;

 

“Birinci fıkra kapsamına giren personelden; kurumlarınca bir kadroya kurum içinden veya kurum dışından vekalet ettirilenlere, vekaletin 657 sayılı Kanunun 86 ncı maddesine istinaden yapılmış ve bu hususun onayda belirtilmiş olması, vekalet görevinin Bakanlar Kurulu kararı veya müşterek karar ile atama yapılması gereken kadrolar için ilgili bakan, diğer kadrolar için asili atamaya yetkili amir tarafından verilmesi, vekalet eden personelin asaleten atanmada aranan tüm şartları (asaleten atanmada sınav şartı aranılan kadrolar için bu sınavlara girebilme hakkının elde edilmiş olması dahil) taşıması kaydıyla vekalet ettikleri kadro için öngörülen ek ödemenin asli kadroları için öngörülen ek ödemeden fazla olması halinde, aradaki fark, vekalet görevine başlanıldığı tarihten itibaren ve bu görev fiilen yapıldığı sürece ödenir. Ancak, mehil müddeti, yıllık izin, mazeret izni, hastalık ve refakat izni, geçici görev, vekalet, görevden uzaklaştırma, hizmet içi eğitim, seminer ve kurs nedenleriyle görevlerinden ayrılanlara vekalet edenlere bu şekilde ödeme yapılmaz.” hükmü yer almaktadır.

 

Görüldüğü üzere zam ve tazminat ödemelerine ilişkin 2006/10344 sayılı Bakanlar Kurulu Kararnamesi ve ek ödemeye ilişkin 375 sayılı Kanun Hükmündeki Kararname’nin ilgili hükümlerinde vekalet nedeniyle söz konusu ödemelerin yapılabilmesi için vekilin asilde aranan tüm şartları taşıması gerektiği öngörülmüştür. Bu nedenle asilde aranan şartları taşımayan birisinin vekaleten atanması durumunda bu ödemelerden faydalanması mümkün değildir.

 

Bu düzenlemelere göre, Belediyenin Basın Yayın ve Halkla İlişkiler Müdürlüğü kadrosuna atanacak personelin diğer şartlarla birlikte, iki yıl uzman, sivil savunma uzmanı, şef, ayniyat saymam, kontrol memuru, eğitmen veya muhasebeci kadrosunda çalışmış olma şartını da taşıması gerekmektedir.

 

Ancak yapılan incelemede Basın Yayın ve Halkla İlişkiler Müdürlüğü kadrosuna vekalet eden Zabıta Memuru ...’ın yukarıda bahsedilen “son müracaat tarihi itibariyle iki yılı uzman, sivil savunma uzmanı, şef, ayniyat saymanı, kontrol memuru, eğitmen veya muhasebeci kadrosunda çalışmış olmak ” şartını taşımadığı buna rağmen kendisine müdürlük kadrosu için öngörülen ek ödeme ve özel hizmet tazminatı ödemelerinin yapıldığı, dolayısıyla yapılan bu ödemelerin mevzuata aykırı olduğu anlaşılmıştır.

 

Dilekçilerin dilekçelerinde ...’ın 657 sayılı Devlet Memurları Kanunun 68’inci maddesinin (B) fıkrasında yer alan hizmet süresi şartını ve bu kadroya atanmak için gerekli olan eğitim şartını sağladığını ifade etmişlerdir. Ancak, yukarıda ayrıntılı olarak açıklandığı üzere, Basın Yayın ve Halkla İlişkiler Müdürlüğüne vekalet eden ...’a bu kadro için öngörülen ek ödeme, yan ödeme ve özel hizmet tazminatının ödenebilmesi için, söz konusu personelin 657 sayılı Kanun’un 68’inci maddesinde öngörülen şartların yanında Mahalli İdareler Personelinin Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Yönetmelik’in 7’inci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinin 4 numaralı alt bendi gereğince “son müracaat tarihi itibariyle iki yılı uzman, sivil savunma uzmanı, şef, ayniyat saymanı, kontrol memuru, eğitmen veya muhasebeci kadrosunda çalışmış olmak” şartını da sağlaması gerekir.

 

Basın Yayın ve Halkla İlişkiler Müdürlüğü kadrosuna vekâlet eden ...’a, müdürlük kadrosuna asaleten atanmada aranan belli görevlerde 2 yıl süreyle çalışmış olma şartını taşımamasına rağmen, müdür kadrosu için öngörülen zam ve tazminat ile ek ödeme farklarının ödenmesi suretiyle oluşan ...TL kamu zararına neden olunmuştur.

 

Sorumluluk Yönünden İnceleme:

 

96 sayılı İlamın 1. maddesinde ...TL kamu zararından, Harcama Yetkilisi, Gerçekleştirme Görevlisi ve harcama yetkilisi imzası bulunmayan 6258 ve 7081 numaralı ödeme emri belgeleri ile gerçekleştirme görevlisi imzası bulunmayan 8066, 9169 ve 9986 numaralı ödeme emri belgelerinden kaynaklanan kamu zararından Muhasebe Yetkilisi ... da sorumlu tutulmuştur.

 

Harcama yetkilisi ve gerçekleştirme görevlilerinin yasal sorumluluk ve yükümlülükleri 5018 sayılı Kanunun 32 ve 33’üncü maddelerinde düzenlenmektedir.

 

5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunun “Harcama Talimatı ve Sorumluluk” başlıklı 32’nci maddesinde;

 

“Bütçelerden harcama yapılabilmesi, harcama yetkilisinin harcama talimatı vermesiyle mümkündür. Harcama talimatlarında hizmet gerekçesi, yapılacak işin konusu ve tutarı, süresi, kullanılabilir ödeneği, gerçekleştirme usulü ile gerçekleştirmeyle görevli olanlara ilişkin bilgiler yer alır. Harcama yetkilileri, harcama talimatlarının bütçe ilke ve esaslarına, kanun, tüzük ve yönetmelikler ile diğer mevzuata uygun olmasından, Ödeneklerin etkili, ekonomik ve verimli kullanılmasından ve bu Kanun çerçevesinde yapmaları gereken diğer işlemlerden sorumludur.”,

 

“Giderlerin Gerçekleştirilmesi” başlıklı 33’üncü maddesinde;

 

“Bütçelerden bir giderin yapılabilmesi için iş, mal veya hizmetin belirlenmiş usul ve esaslara uygun olarak alındığının veya gerçekleştirildiğinin, görevlendirilmiş kişi veya komisyonlarca onaylanması ve gerçekleştirme belgelerinin düzenlenmiş olması gerekir. Giderlerin gerçekleştirilmesi; harcama yetkililerince belirlenen görevli tarafından düzenlenen ödeme emri belgesinin harcama yetkilisince imzalanması ve tutarın hak sahibine ödenmesiyle tamamlanır. Gerçekleştirme görevlileri, harcama talimatı üzerine; işin yaptırılması, mal veya hizmetin alınması, teslim almaya ilişkin işlemlerin yapılması, belgelendirilmesi ve ödeme için gerekli belgelerin hazırlanması görevlerini yürütürler.” hükümlerine yer verilmektedir.

 

Sorumlular tarafından gönderilen savunmada, İlgili şahsın görevlendirmesinin dönemin Üst Yöneticisi Belediye Başkanı tarafından yapıldığı, birim amirince ilgili işlemlerin yürütülmesi için tarafına emirler verildiği ve bu nedenle de ilgili personelin bahse konu kamu zararına ilişkin ödenen tutarla ilgili işlemler yürütüldüğü ifade edilmişse de;.vekâleten yapılan görevlendirme Belediye Başkanı tarafından yapılmış olsa da, vekâlet edilen kadro için öngörülen ek ödeme, yan ödeme ve özel hizmet tazminatının ödenebilmesi için personelin asilde aranan şartları taşıması gerekmektedir. Belediye Başkanı ise 657 sayılı Kanunun 86’ inci maddesi uyarınca vekâleten atama işlemini yapmış, ancak harcama sürecine katılmamıştır. Yapılan atama işleminden sonra müdürlük kadrosuna vekâlet eden personele bu kadro için öngörülen ek ödeme, yan ödeme ve özel hizmet tazminatı ödemelerinin yapılıp yapılmayacağı harcama sürecinde yer alan Harcama Yetkilisi ve Gerçekleştirme Görevlisi tarafından incelenecektir

 

Yine, sorumlulardan Harcama Yetkilisi ... göndermiş olduğu savunmasında, memur maaşlarının İnsan Kaynakları ve Eğitim Müdürlüğü bünyesinde yer alan görevli personelce yapıldığını, bu konuda bilgi ve deneyim anlamında gerekli alt yapısının olmadığını, sorumluluğunun sadece harcama yetkilisi olması nedeniyle doğduğunun göz ardı edilmemesi gerektiğini ifade etmişse de;.yukarıda yer alan hükümlere göre, Harcama Yetkilisi ve Gerçekleştirme görevlilerinin mevzuata aykırı olarak, vekilin asilde aranan şartları taşımamasına rağmen, müdür kadrosu için öngörülen zam ve tazminat ile ek ödeme farklarının ödenmesi nedeniyle meydana gelen kamu zararından sorumlu tutulmasında mevzuata aykırılık bulunmamaktadır.

 

96 sayılı İlamın 1. maddesiyle verilen tazminine ilişkin hükmünün TASDİKİNE, (Üye ...’in aşağıda yazılı karşı oy gerekçesine karşı) oyçokluğu ile,

 

 

 

Karar verildiği 14.07.2021 tarih ve 49922 sayılı tutanakta yazılı olmakla işbu ilam tanzim kılındı.

 

Karşı oy gerekçesi

 

Üye ...’in karşı oy gerekçesi:

 

“...’ın 657 sayılı Devlet Memurları Kanunun 68’inci maddesinin (B) fıkrasında yer alan hizmet süresi şartını ve bu kadroya atanmak için gerekli olan eğitim şartını sağladığı anlaşıldığından, 96 sayılı İlamın 1. maddesiyle verilen tazmine ilişkin hükmün kaldırılması gerekir.”

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Bu sayfa 291 kez görüntülendi.