Tüm bu açıklamalar çerçevesinde, tazmin hükmüne konu olan ve uçak bileti satışına aracılık eden firmaların talep ettiği komisyon bedeli toplam uçak bileti bedelinin bir parçası olup yol masrafına dahil edilmesinde yasal mevzuat açısından bir sorun bulunmamaktadır.
Bu itibarla, dilekçilerin iddialarının kabulü ile 192 sayılı ilamın 8. maddesi ile verilen ...TL’nin tazminine ilişkin hükmün KALDIRILMASINA; oybirliği ile,
Kamu İdaresi Türü Diğer Özel Bütçeli İdareler
Yılı 2017
Dairesi 8
Dosya No 46268
Tutanak No 49905
Tutanak Tarihi 14.7.2021
Kararın Konusu Harcırah Mevzuatı ile İlgili Kararlar
Konu: Uçak Bileti Komisyon Ücreti
192 sayılı İlamın 8. Maddesiyle, Yurt içi ve yurt dışı bazı görevlendirilmelere ilişkin uçak bileti temininin aracı firmalar üzerinden yapılması nedeniyle bu firmalara komisyon ücreti adı altında ödemede bulunulması sonucu kamu zararı tutarı ...TL’ye tazmin hükmü verilmiştir.
Harcama Yetkilisi … ile Gerçekleştirme Görevlisi …’in aynı mahiyetteki temyiz dilekçelerinde özetle;
Adı geçen firmaların, uçak bileti satışlarında biletlere komisyon ücreti yansıtmadıkları, bilet ücretlerinin İATA tarafından belirlendiği ve faturaların bu ücretlendirmeye göre kesildiği, bunun haricinde acentaların herhangi bir komisyon eklemesi yapmadıkları belirtilmiş olup herhangi bir kamu zararına sebebiyet verilmediğinin anlaşıldığı, konu ile ilgili olarak da bilet satın alınan firmalardan ... Seyahat Acentasından alınan yazı ve ekleri ilişikte olup diğer firmaların da aynı yöntemle uçak bileti faturası düzenledikleri,
Sonuç olarak; bu konuda daha önce yapılan savunmaları da aynen tekrar ettikleri belirtilerek yapılacak yargılama sonucunda daire kararındaki tazmin hükmünün kaldırılmasına karar verilmesini talep ettikleri belirtilmiştir.
Başsavcılık Mütalaasında;
“... 2017 yılı hesabının 8 inci Dairede yargılanması sonucunda düzenlenen 31.05.2019 tarih ve 192 nolu ilamın 8 inci maddesinde yer alan tazmin hükmünü temyiz eden ...ve ...'in ilgi yazı ekinde gönderilen dilekçeleri ile ekleri incelendi.
Dilekçede, sorguya yapılan savunma aynen tekrar edilmek suretiyle aracı firmalar aracılığıyla temin edilen bazı yurt içi ve dışı uçak biletlerinde firmalara komisyon ücreti adı altında ödemede bulunulmadığı belirtilmekte ve tazmin hükmünün kaldırılması talep edilmektedir.
İlamda da belirtildiği üzere, aracı firmalar aracılığıyla temin edilen bazı yurt içi ve yurt dışı uçak biletlerinde firmalara komisyon ücreti adı altında ödemede bulunulmuş ve bu ödemeler mevzuata aykırı olarak bilet ücreti adı altında Yüksek Kurum bütçesinden karşılanmak suretiyle kamu zararına neden olunmuştur.
Bu nedenle talebin reddedilerek Daire kararının tasdikine karar verilmesinin uygun olacağı mütalaa olunmaktadır.
Arz ederim.” Denilmektedir.
Duruşma talebinde bulunan ..., ... duruşma gününe ilişkin tebligat yapılmasına rağmen duruşmaya katılmamışlardır.
Dosyada mevcut belgelerin okunup incelenmesinden sonra,
GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
192 sayılı İlamın 8. Maddesiyle, Yurt içi ve yurt dışı bazı görevlendirilmelere ilişkin uçak bileti temininin aracı firmalar üzerinden yapılması nedeniyle bu firmalara komisyon ücreti adı altında ödemede bulunulması sonucu oluşan kamu zararı tutarı ...TL’ye tazmin hükmü verilmiştir.
6245 sayılı Harcırah Kanunu’nun “Tarifler” başlıklı 3’üncü maddesinde:
“Bu Kanunda geçen;
a) Harcırah: Bu Kanuna göre ödenmesi gereken yol masrafı, gündelik, aile masrafı ve yer değiştirme masrafından birini, birkaçını veya tamamını; … ifade eder.” hükmü yer almaktadır.
Aynı kanunun “Harcırahın unsurları” başlıklı 5’inci maddesinde:
“Harcırah; yol masrafı, yevmiye, aile masrafı ve yer değiştirme masrafını ihtiva eder. İlgili, bu kanun hükümlerine göre bunlardan birine, birkaçına veya tamamına müstahak olabilir.” denilmektedir.
Harcırahın unsuru olan yol masrafını açıklayan “Yurt içinde yol masrafı” başlıklı 27’nci maddesinde ise:
“Yurt içinde yol masrafı, muayyen tarifeli nakil vasıtaları ile seyahatte, bu kanuna bağlı (1) sayılı cetvelin birinci sütununda yazılı makam ve sıfatlar ile vazifeli aylık veya ücret tutarlarına göre aynı cetvelin ikinci sütununda yazılı mevkiin tarife üzerinden bilet parası ve muayyen tarifeli olmıyan nakil vasıtalarıyla seyahat halinde ise 3 numaralı sütunda gösterilen nakil vasıtalarına göre ihtiyar olunan hakiki masraftan terekküp eder.
…” hükmü bulunmaktadır.
İlgili mevzuat hükümlerinde, bir görevin ifası için kurumlarınca görevlendirilen kişilere ödenebilecek unsurlar açıkça yazılmıştır. Bunlar yol masrafı, gündelik, aile masrafı ve yer değiştirme masrafıdır. Bu tanımlanan unsurlar dışında herhangi bir unsur, harcırah tanımına girmez ve bu masrafların kurum bütçesinden karşılanması da mümkün değildir.
İlam konusu ödeme emirlerine ilişik yol masrafı (uçak bileti) faturalarında, bilet bedelinden başka aracı firmaya “komisyon” adı altında bedel ödendiği görülmekte ise de; gerek dilekçi iddialarından gerekse ilama esas yargı raporu eklerinden anlaşılacağı üzere Kurumun, uçak biletlerini IATA (International Air Transport Association) uluslararası hava taşımacılığı birliği üyesi firmalardan yaptığı görülmüştür. Her uçak biletinde total olarak … TL., service cars … TL. ve grand total … TL. olmak üzere fiyatlandırma yapılmakta, tüm kamu kuruluşları ya da şahıslar, her ne kadar faturada bilet ücreti görünse de her bilette servis ya da komisyon ödemektedir.
Tüm bu açıklamalar çerçevesinde, tazmin hükmüne konu olan ve uçak bileti satışına aracılık eden firmaların talep ettiği komisyon bedeli toplam uçak bileti bedelinin bir parçası olup yol masrafına dahil edilmesinde yasal mevzuat açısından bir sorun bulunmamaktadır.
Bu itibarla, dilekçilerin iddialarının kabulü ile 192 sayılı ilamın 8. maddesi ile verilen ...TL’nin tazminine ilişkin hükmün KALDIRILMASINA; oybirliği ile,
Karar verildiği 14.07.2021 tarih ve 49905 sayılı tutanakta yazılı olmakla işbu ilam tanzim kılındı.