İşçi olarak çalışan personel, gerçekleştirme görevlisi sıfatı ile sorumlu tutulabilir mi?

Karar

 

 

Kamu İdaresi Türü          Belediyeler ve Bağlı İdareler     

 

Yılı         2018    

 

Dairesi  1           

 

Dosya No           47478  

 

Tutanak No        49928  

 

Tutanak Tarihi   14.7.2021         

 

Kararın Konusu Harcırah Mevzuatı ile İlgili Kararlar        

 

Konu: Mevzuata aykırı harcırah ödemesi

 

2) 96 sayılı İlamın 5. Maddesinin A bendi ile Bir seyahat acentesinden hizmet satın alınmak suretiyle ...Fuarına katılmak üzere görevlendiren Belediye Başkanı, Belediye Başkan Yardımcıları, Belediye Meclis Üyesi ve bazı Belediye personelinin Harcırah Kanunu’nda belirtilen tutarları aşan konaklama bedellerinin, belediye çalışanı olmayan ve belediye tarafından görevlendirilmeyen bazı kişilerin konaklama giderlerinin, mini bar gibi Harcırah Kanunu kapsamı dışında kalan harcamaların ve seyahat acentesi hizmet bedelinin belediye bütçesinden ödenmesi sonucu oluşan kamu zararı tutarı ...TL’ye tazmin hükmü verilmiştir.

 

Sorumlu Gerçekleştirme Görevlisi ... ve Harcama Yetkilisi ...’in temyiz dilekçeleri ile Belediye Başkanlığının Karşılaması, Başsavcılık mütalaası, işbu tutanağın/İlamın 1. maddesinde bertildiği gibidir.

 

 

 

Dosyada mevcut belgelerin okunup incelenmesinden sonra,

 

GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:

 

96 sayılı İlamın 5. Maddesinin A bendi ile ile Bir seyahat acentesinden hizmet satın alınmak suretiyle ...Fuarına katılmak üzere görevlendiren Belediye Başkanı, Belediye Başkan Yardımcıları, Belediye Meclis Üyesi ve bazı Belediye personelinin Harcırah Kanunu’nda belirtilen tutarları aşan konaklama bedellerinin, belediye çalışanı olmayan ve belediye tarafından görevlendirilmeyen bazı kişilerin konaklama giderlerinin, mini bar gibi Harcırah Kanunu kapsamı dışında kalan harcamaların ve seyahat acentesi hizmet bedelinin belediye bütçesinden ödenmesi sonucu oluşan kamu zararı tutarı ...TL’ye tazmin hükmü verilmiştir.

 

Esas yönünden incelenmesi;

 

6245 sayılı Harcırah Kanunu’nun “Harcırah verilecek kimseler” başlıklı 4’üncü maddesinde;

 

“Bu Kanunda belirtilen hallerde:

 

1. Bu Kanun kapsamına giren kurumlarda çalışan memur ve hizmetliler ile aile fertlerine ve aynı kurumlarda fahri olarak çalışanlara”

 

…

 

harcırah verilir” denilmektedir.

 

Aynı Kanun’un “Tarifler” başlıklı 3’üncü maddesinde;

 

“c. Memur: Personel kanunları hükümlerine göre aylık alan kimseleri (Yardımcı hizmetler sınıfına dahil personel hariç);

 

d. Hizmetli: Personel kanunlarına göre yardımcı hizmetler sınıfına dahil personeli, kurumlarda yalnız ödenek mukabili çalışanlarla kurumlarda çalıştırılan tarım ve orman işçilerini ve iş kanunlarına göre işçi sayılan kimseleri;

 

…

 

İfade eder.” denilmek suretiyle bu Kanun’da adı geçen memur ve hizmetli personelin tanımı yapılmıştır.

 

Anılan Kanun’un “Harcırah hesabında esas tutulacak aylıklar” başlıklı 7’nci maddesinde de;

 

“Harcırahın verilmesinde memurun fiilen almakta olduğu aylık (Kurumların 1 - 4 ncü derecelerdeki kadrolarında bulunanlardan kazanılmış hak aylık dereceleri daha düşük olanların işgal etmekte oldukları kadro) derecesi esas alınır.

 

Hizmetlilerin harcırahı, aldıkları aylık ücret veya ödeneklerine; gündelik ile çalışanların harcırahı da gündeliklerinin 30 katına en yakın memur aylık tutarı üzerinden hesaplanır. Şu kadar ki (Ödenek mukabili çalışanlar hariç) bunların harcırahları hiçbir suretle 4 üncü derecedeki memurlara verilen miktarı geçemez.

 

Terfi suretiyle atananların harcırahı, terfi ettikleri aylık derecesi üzerinden ödenir.”

 

hükümleri yer almaktadır.

 

2018 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu’na ekli (H) cetvelinin I. maddesinde yurtiçinde verilecek gündelik miktarları;

 

“…

 

B- Memur ve Hizmetlilerden; Gündelik Miktarı

 

a) Ek göstergesi 8000 ve daha yüksek olan kadrolarda bulunanlar (1) 51,60

 

b) Ek göstergesi 5800 (dahil) - 8000 (hariç) olan kadrolarda bulunanlar 48,15

 

c) Ek göstergesi 3000 (dahil) - 5800 (hariç) olan kadrolarda bulunanlar 45,20

 

d) Aylık/kadro derecesi 1-4 olanlar 39,85

 

e) Aylık/kadro derecesi 5-15 olanlar 38,75”

 

şeklinde düzenlenmiştir.

 

Yukarıda yer alan mevzuat hükümleri uyarınca Belediye Başkanı ...’ın gündelik miktarının 51,60 TL, Belediye Başkan Yardımcısı ... ve ...ile Belediye Meclis Üyesi ...’nun gündelik miktarının 39,85 TL, memur personelin gündelik miktarının kadro derecesine denk gelen tutar üzerinden, işçi personelin gündelik miktarının ise gündelik ücretlerinin 30 katına en yakın memur aylık tutarı üzerinden hesaplanması gerekmektedir.

 

6245 sayılı Harcırah Kanunu’nun 33’üncü maddesinde;

 

“a) Bu Kanun gereğince verilecek yurtiçi gündeliklerinin miktarı her yıl bütçe kanunları ile tespit olunur.

 

…

 

d) Bu Kanun hükümlerine göre gündelik ödenenlerden ( (b) fıkrasına göre gündelik ödenenler hariç) yurt içinde yatacak yer temini için ödedikleri ücretleri belgelendirenlere, belge bedelini aşmamak üzere gündeliklerinin tamamına kadar olan kısmı ayrıca ödenir.”

 

denilmektedir.

 

2018 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu’na ekli (H) cetvelinin I. maddesinin dipnotunda da;

 

“6245 sayılı Harcırah Kanununun 33 üncü maddesinin (b) fıkrasına göre yatacak yer temini için ödenecek ücretlerin hesabında gündeliklerinin %50 artırımlı miktarı, (d) fıkrasına göre yapılacak ödemelerde ise görevlendirmenin ilk 10 günü için gündeliklerinin %50 artırımlı miktarı, takip eden 80 günü için gündeliklerinin %50 si, müteakip 90 günü için ise müstehak oldukları gündeliklerinin %40’ı esas alınır.”

 

hükmü yer almaktadır.

 

Yukarıda yer verilen mevzuat hükmü uyarınca, görevlendirmenin ilk 10 gününde yatacak yer temini için ödenecek ücretlerin; Belediye Başkanı için gündeliğinin % 50 artırımlı miktarı olan 51,60 x 1,5= 77,40 TL’yi, Belediye Başkan Yardımcıları ve Belediye Meclis Üyesi için gündeliklerinin % 50 artırımlı miktarı olan 39,85 x 1,5= 59,78 TL’yi, diğer Belediye personelinin ise gündelik miktarlarının % 50 artırımlı miktarına denk gelen tutarı geçmemesi gerekmektedir.

 

Rapor dosyası ve eki belgelerin incelenmesi neticesinde; ...Fuarına katılan Belediye Başkanı, Belediye Başkan Yardımcısı, Belediye Meclis Üyesi ve bazı Belediye personeline yukarıda belirtilen mevzuat hükümleri uyarınca hesaplanması gereken konaklama giderinin üzerinde tutarlar ödenmesi suretiyle kamu zararına neden olunduğu anlaşılmıştır.

 

Sorumluluk Yönünden İnceleme;

 

Söz konusu ödemeler Özel Kalem Müdürlüğü bütçesinden yapılmıştır. Özel Kalem Müdürlüğünün harcama yetkilisi de, kanuni tanımı gereği Özel Kalem Müdürüdür. Dolayısıyla Ödeme emri belgesinde ve belge ekinde yer alan harcama talimatında, onay belgesinde, muayene kabul ve komisyonu tutanağında imzası bulunan Harcama Yetkilisi ve Gerçekleştirme Görevlisi sorumlu tutulmuşlardır.

 

Harcama yetkilisi temyiz dilekçesinde; Konaklama ödemelerinin Özel Kalem Müdürlüğünün Temsil, Tören ve Ağırlama giderleri kaleminden karşılandığını, İçişleri Bakanlığı'nın 25.04.1984 gün ve 27302 sayılı onayı ile yürürlüğe konulan Belediye Bütçesinden Yapılacak Temsil, Ağırlama ve Tören Giderleri Yönergesinin 3'üncü maddesine göre Temsil, Ağırlama ve Tören giderlerinin konu, kapsam ve miktarının tayinin Belediye Başkanının takdirinde olduğunu, bu nedenle sorumluluklarının bulunmadığını, personele ait konaklama giderlerinin belediye bütçesinden (gündelik harcırah konaklama hariç) ödenemeyeceğine dair bir hüküm bulunsa dahi bu hususun Belediye Başkanının emri dâhilinde olduğu anlaşıldığından, varsa sorumluluğun Belediye Başkanına ait olması gerektiğini,

 

Yine Gerçekleştirme Görevlisi dilekçesinde; gerçekleştirme görevi iş ve işlemlerinin memur eliyle yürütülmesinin esas olduğunu, Özel Kalem Müdürlüğünde görevli bir memur bulunmadığından Harcama yetkilisinin görevlendirmesiyle gerçekleştirme görevlisi olarak yetkilendirildiğini, bu yetkilendirmenin mevzuata uygun olmadığını, Belediye Başkanı ve Harcama Yetkilisinin sözlü talimatları doğrultusunda ödeme evraklarına kendisinin daimi işçi statüsünde olmasına rağmen imza attığını,

 

İfade etmişse de;

 

5018 sayılı Kanunun 32’inci maddesinde harcama yetkililerinin, 33’üncü maddesinde ise gerçekleştirme görevlilerinin sorumluluğu hakkında düzenlemeler bulunmaktadır. Ayrıca, 14.06.2007 tarih ve 5189/1 sayılı Sayıştay Genel Kurul Kararı ile 5018 sayılı Kanun çerçevesinde sorumlu tutulacak görevli ve yetkililer belirlenmiş, söz konusu Kararda harcama yetkilileri ile ilgili olarak; bütçeden yapılacak harcamalar konusunda 5018 sayılı Kanunda öngörülen harcama sürecinde tek ve tam yetkili olan, giderin yapılmasına karar vermekten ödeme aşamasına kadar tüm işlemleri emir ve talimatı çerçevesinde yürüten ve maiyetindekileri ve onların eylem ve işlemlerini gözetmek ve denetlemekle yükümlü olan harcama yetkilisinin, Sayıştaya karşı hesap verme konusunda tam ve doğrudan sorumlu olduğunun, bu nedenle, harcama yetkililerinin, harcama talimatlarının ve buna konu olan harcamaların bütçe ilke ve esaslarına, kanun, tüzük ve yönetmelikler ile diğer mevzuata uygunluğundan sorumlu oldukları belirtilmiştir.

 

Gerçekleştirme görevlileri ile ilgili olarak ise ilgili Kararda; aslî bir gerçekleştirme belgesi olan ödeme emri belgesini düzenleyen sıfatıyla imzalayan gerçekleştirme görevlisinin, düzenlediği belge ile birlikte harcama sürecindeki diğer belgelerin doğruluğundan ve mevzuata uygunluğundan harcama yetkilisi ile birlikte sorumlu tutulması gerektiği belirtilmiştir.

 

5018 sayılı Kanun’un ve ikincil mevzuatın gerçekleştirme görevlisini tanımlamadığı, harcama yetkilisinin yapmış olduğu harcamalardan dolayı hem hukuki hem de idari sorumluluğu bulunduğu dikkate alındığında, gerçekleştirme görevlisini tayin ve tespite yetkili merciinin harcama yetkilisi olması gerektiği sonucuna varılabilir. Bu nedenle harcama yetkilisi gerek kendi biriminden gerekse başka birimlerden hiyerarşik olarak en yakın yönetim kademesinde bulunan kişi veya kişiler arasında belirleyeceği kişiyi gerçekleştirme memuru olarak belirleyebilir. İç Kontrol ve Ön Mali Kontrole İlişkin Usul ve Esasların 12’nci maddesinde yer alan “Harcama yetkilileri, yardımcıları veya hiyerarşik olarak kendisine en yakın üst kademe yöneticileri arasından bir veya daha fazla sayıda gerçekleştirme görevlisini ödeme emri belgesi düzenlemekle görevlendirir. ” hüküm de değerlendirildiğinde; ilgili mevzuatın, gerçekleştirme görevlilerinin memurlar arasından seçilmesini zorunlu kılacak bir hususu içermediği anlaşılacaktır. Yani, kamu görevi verilebilen işçi pozisyonundaki bir çalışan da gerçekleştirme görevlisi olabilmektedir.

 

Bu itibarla, 96 sayılı İlamın 5. Maddesinin A bendiyle verilen tazminine ilişkin hükmünün TASDİKİNE ,oy birliği ile,

 

 

 

Karar verildiği 14.07.2021 tarih ve 49928 sayılı tutanakta yazılı olmakla işbu ilam tanzim kılındı.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Bu sayfa 366 kez görüntülendi.