Belediyeye halka açık kullanılmak koşulu ile tahsis edilen taşınmazın, belediyece tahsis amacına aykırı olarak spor kulübüne verilmesinin kamu zararına yol açacağı hk.

Karar

 

Kamu İdaresi Türü          Belediyeler ve Bağlı İdareler      

 

Yılı         2018    

 

Dairesi  2           

 

Dosya No           48345  

 

Tutanak No        49929  

 

Tutanak Tarihi   8.9.2021            

 

Kararın Konusu Çeşitli Konuları İlgilendiren Kararlar      

 

 

Konu: Maliye Bakanlığı tarafından ticari amaçla kullanılmamak ve halka açık spor faaliyetlerinde kullanılmak üzere Büyükşehir Belediyesine tahsis edilen taşınmazların, tahsis amacına aykırı olarak spor Kulübüne kullandırılması sonucunda Belediye bütçesinden ecrimisil bedeli ödenmek suretiyle sebep olunan kamu zararı

 

1-131 sayılı ilamın 5. Maddesi ile; Maliye Bakanlığı tarafından ticari amaçla kullanılmamak ve halka açık spor faaliyetlerinde kullanılmak üzere Büyükşehir Belediyesine tahsis edilen taşınmazların, tahsis amacına aykırı olarak ...spor Kulübüne kullandırılması sonucunda Belediye bütçesinden ecrimisil bedeli ödenmek suretiyle sebep olunan toplam ... TL kamu zararının sorumlulardan tazminine hükmedilmiştir.

 

Temyiz Dilekçesi

 

Sorumluluğuna hükmedilen Üst Yönetici ... adına Av. ... tarafınca sunulan temyiz dilekçesinde özetle;

 

Arazi üzerindeki spor tesislerinin inşaatının ... yılında başlamış olduğu ve ... yılında tamamlandığı,

 

... Valiliği Defterdarlık ... Milli Emlak Müdürlüğü'nün ... Büyükşehir Belediye Başkanlığı'na gönderdiği ... tarihli yazıda, ... tarihinde ... ... Ada ... ve ... Parsel sayılı taşınmazların bulunduğu yerde tespit yapıldığı ve taşınmazlar üzerinde ... Büyükşehir Belediyesi'nce yapılan tesislerin ...spor Kulübü'nce kullanıldığının anlaşıldığı belirtilmesine rağmen bu durumun herkesçe malum olduğu için tespit yapılmasına bile gerek olmadığı,

 

Tespitten sonra yaklaşık dört yıl daha mevcut durumun devamına Milli Emlak Genel Müdürlüğünce izin verildiği ve ancak Milli Emlak Genel Müdürlüğünün ... tarih ve ... sayılı yazıları ile tahsisisin kaldırıldığı,

 

... yılı Nisan ayında tesislerin Gençlik ve Spor Bakanlığına devredildiği ve Bakanlık tarafından bedelsiz olarak tekrar ...spor'a tahsis edildiği ve tesislerin hala ...spor tarafından bedelsiz olarak kullanıldığı,

 

Milli Emlak Genel Müdürlüğü'nce ... tarihinde ... Büyükşehir Belediyesine yapılan tahsisin iptal edilmesinden sonra ... tarihinde ... nolu ecrimisil ihbarnamesi düzenlenerek her iki parsel için toplan ... TL ecrimisil tahakkuku yapıldığı,

 

... tarihinde ecrimisil ihbarnamesinin ... Büyükşehir Belediyesine tebliğ edildiği tarihte müvekkillerinin ... Büyükşehir Belediye Başkanı olduğunu, konudan haberdar edilmesi üzerine bu ecrimisilin iptali ile ilgili olarak Bakanlıklar nezdinde girişimlerde bulunduğu,

 

Müvekkillerinin söz konusu tesislerin ...spor Kulübüne tahsisinde ne de ecrimisil bedelinin ödendiği tarihte görevde olmadığı,

 

Mali Hizmetler Daire Başkanlığınca ... tarihinde ödenen ecrimisil bedeli ile ilgili olarak ...spor Kulübü Derneği adına tahakkuk yapılmış olduğunu tahsilat işleminin yapılmasından da ilgili Daire Başkanlığının sorumlu olduğu,

 

Maliye Bakanlığı tarafından ... ve ... yıllarında ... Büyükşehir Belediyesine tahsis edilen ... ... Ada ... ve ... Parsel sayılı taşınmazların tahsis amacına aykırı kullanılması nedeni ile tespit edilen ecrimisil bedelinin ödenmesi ile ilgili olarak müvekkillerinin hukuken bir sorumluluğu bulunmadığı, aksi yöndeki Sayıştay ilamının usul ve yasaya aykırı olduğu belirtilerek tazmin hükmünün kaldırılması talep edilmektedir.

 

Sorumluluğuna hükmedilen ... tarafından sunulan temyiz dilekçesinde özetle;

 

Söz konusu taşınmazın Maliye Bakanlığı Milli Emlak Genel Müdürlüğü'nden tahsisi ile ilgili iş ve işlemlerin yapıldığı dönemde Kaynak Geliştirme ve İştirakler Dairesi Başkanlığında görevli olmadığını, tahsis, intifa, irtifak hakkı işlemlerinin Dairesince yapılmadığını ve görev yaptığı dönemde bu işlemleri yapan ilgili dairelerce/yetkili en üst amirlerce söz konusu tesisin kiralanması, ecrimisil alınması veya tahliye edilmesine ilişkin herhangi bir talep ve talimatın Dairesine gelmediğini, Daire Başkanlığına bağlı Kiralar ve İştirakler Şube Müdürlüğünün görev tanımına girecek mahiyette Kaynak Geliştirme ve İştirakler Dairesi Başkanlığı ile Milli Emlak Genel Müdürlüğü arasında herhangi bir sözleşme bulunmadığı, Milli Emlak Denetmeni tarafından düzenlenen ... tarih ve ... sayılı Basit Rapor ve Vergi Müfettiş Yardımcıları tarafından düzenlenen ... tarihli cevaplı raporlarla ilgili yazışmaların hepsinin Emlak İstimlak Daire Başkanlığı tarafından yapıldığı, Dairesine ecrimisillerle ilgili herhangi bir bilgilendirme veya görevlendirmenin yapılmadığı, konuya ilişkin yazışmaların sürekli olarak Defterdarlık ... Milli Emlak Müdürlüğü ile Emlak ve İstimlak Dairesi Başkanlığı arasında yapıldığı belirtilerek, söz konusu açıklamalar çerçevesinde kamu zararının oluşumunda sorumluluğu bulunmadığı ifade edilerek tazmin hükmünün kaldırılması talep edilmektedir.

 

Sorumluluğuna hükmedilen ... tarafından sunulan temyiz dilekçesinde özetle;

 

...sporla ilgili iş ve işlemler ile taşınmazlar üzerindeki yapıların inşa sürecinin belediyenin ilgili dairelerince yürütüldüğünü, taşınmazların fiilen ...sporun kullanımına bırakılmadığını, ilgili dairede görevli olduğu dönemde amaç dışı faaliyet söz konusu olmadığını, kararın alınmasını sağlayan dairenin İşletmeler ve İştirakler/ Kaynak Geliştirme ve İştirakler Dairesi olmadığını, ecrimisil tahakkuklarına ilişkin iş ve işlemler ile ...spor Kulübü Demeği aleyhine rücu işlemlerinin yapılmaması hususunda bir kusurunun olmadığını, şahsı ile ortaya çıkan kamu zararı arasında bir illiyet bağı da bulunmadığını belirterek tazmin hükmünün kaldırılmasını talep etmektedir.

 

Başsavcılık Mütalaası

 

Dilekçilerce sunulan temyiz dilekçelerine istinaden verilen mütalaada,

 

“Maliye Bakanlığı Milli Emlak Genel Müdürlüğü ... tarih ve ... sayılı yazısı ile ... Mahallesi, ... Ada ... ve ... Parsel sayılı taşınmazları ticari amaçla kullanılmamak kaydı ile tahsisi uygun görüldüğü,

 

209.... tarihli Encümen Kararı ile söz konusu taşınmazların İşletmeler ve İştirakler Daire Başkanlığınca tahsis amacı doğrultusunda kullanılmasına karar verildiği,

 

Söz konusu taşınmaz üzerine ... Büyükşehir Belediyesince spor tesisleri inşa edildiği ancak bu tesisler, taşınmazın belediyeye tahsis amacına aykırı olarak halkın kullanımına kapalı bir şekilde profesyonel bir spor kulübü olan ...spor Kulübünün kullanımına herhangi bir ihale, protokol (v.s.) yapılmadan ve bedelsiz olarak verildiği,

 

... Valiliği Defterdarlık ... Milli Emlak Müdürlüğünün ... Büyükşehir Belediye Başkanlığı'na gönderdiği ... tarihli yazısında ise "... tarihinde mahallinde yapılan tespitte söz konusu taşınmaz malların üzerine ... Büyükşehir Belediyesince spor tesisi yapıldığı ve bu tesisin ...spor Kulübünce kullanıldığı anlaşılmıştır" denildiği,

 

Milli Emlak Denetmeni tarafından düzenlenen ... tarihli Raporda söz konusu taşınmazlarla ilgili olarak; "Taşınmazların üzerinde ...spor Kulübü tarafından kullanılmakta olan spor tesislerinin bulunması ve tesislerin halka açık olmaması sebepleriyle, ... Büyükşehir Belediye Başkanlığına yapılan tahsisin kaldırılması gerektiği" sonucuna varıldığı,

 

Milli Emlak Genel Müdürlüğünün ... tarih ve ... sayılı tahsisin kaldırılmasına ilişkin yazısı üzerine Defterdarlık ... Milli Emlak Müdürlüğü tarafından düzenlenen, ... ada ... parsel için ... tarih ve ... nolu ecrimisil ihbarnamesi ile ... TL ve ... ada 6 parsel için ... tarih ve 3088 nolu ecrimisil ihbarnamesi ile ... TL ecrimisil tespit edilmesi üzerine ecrimisil ihbarnamelerine karşı idare tarafından açılan davaların idare aleyhine kesinleştiği,

 

Tahsis edilen taşınmazın amacı dışında kullanılmasından dolayı idare adına tahakkuk eden ... TL ecrimisil bedeli ile gecikme zammı olan ... TL ile birlikte toplam ... TL tutarındaki bedelin Belediye bütçesinden Maliye Bakanlığı ... Vergi Dairesine ... tarihinde ödendiği,

 

Mali Hizmetler Daire Başkanlığının ... tarih ve ... sayılı evrakı ile ...spor Kulübü Derneği adına tahakkuk yapıldığı sorumlularca ifade edilmiş olsa da herhangi bir tahsilat yapılmadığı,

 

Maliye Bakanlığı tarafından ticari amaçla kullanılmamak kaydıyla halka açık spor faaliyetlerinde kullanılmak üzere Büyükşehir Belediyesine tahsis edilen taşınmazlann, tahsis amacına aykırı olarak ...spor Kulübüne kullandırılması sonucunda Belediye bütçesinden ecrimisil bedeli olarak ödenen toplam ... TL kamu zararının Üst Yönetici (Büyükşehir Belediye Başkanı) ... ile Diğer Sorumlular (Kaynak Geliştirme ve İştirakler Daire Başkanı) ..., (Kaynak Geliştirme ve İştirakler Daire Başkanı) ... ile (Kaynak Geliştirme ve İştirakler Daire Başkanı) ...'na müştereken ve müteselsilen 6085 sayılı Sayıştay Kanununun 53 üncü maddesi gereği işleyecek faizleriyle birlikte ödettirilmesine hükmedildiği görülmektedir.

 

5393 sayılı Belediye Kanununun "Belediyenin yetkileri ve imtiyazları" başlıklı 15'inci maddesinin birinci fıkrasının (h) bendinde "Mahallî müşterek nitelikteki hizmetlerin yerine getirilmesi amacıyla, belediye ve mücavir alan sınırları içerisinde taşınmaz almak, kamulaştırmak, satmak, kiralamak veya kiraya vermek, trampa etmek, tahsis etmek, bunlar üzerinde sınırlı aynî hak tesis etmek.", "Meclisin görev ve yetkileri" başlıklı 18'inci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendinde "Taşınmaz mal alımına, satımına, takasına, tahsisine, tahsis şeklinin değiştirilmesine veya tahsisli bir taşınmazın kamu hizmetinde ihtiyaç duyulmaması hâlinde tahsisin kaldırılmasına; üç yıldan fazla kiralanmasına ve süresi otuz yılı geçmemek kaydıyla bunlar üzerinde sınırlı aynî hak tesisine karar vermek." (p) bendinde "Yurt içindeki ve Çevre ve Şehircilik Bakanlığının izniyle yurt dışındaki belediyeler ve mahallî idare birlikleriyle karşılıklı iş birliği yapılmasına; kardeş kent ilişkileri kurulmasına; ekonomik ve sosyal ilişkileri geliştirmek amacıyla kültür, sanat ve spor gibi alanlarda faaliyet ve projeler gerçekleştirilmesine; bu çerçevede arsa, bina ve benzeri tesisleri yapma, yaptırma, kiralama veya tahsis etmeye karar vermek." "Encümenin görev ve yetkileri" başlıklı 34 üncü maddesinin (g) bendinde "Taşınmaz mal satımına, trampasına ve tahsisine ilişkin meclis kararlarını uygulamak; süresi üç yılı geçmemek üzere kiralanmasına karar vermek." "Belediye başkanının görev ve yetkileri" başlıklı 38 inci maddesinin (c) bendinde "Belediyeyi Devlet dairelerinde ve törenlerde, davacı veya davalı olarak da yargı yerlerinde temsil etmek veya vekil tayin etmek.", (e) bendinde "Belediyenin taşınır ve taşınmaz mallarını idare etmek." (f) bendinde "Belediyenin gelir ve alacaklarını takip ve tahsil etmek." (g) bendinde "Yetkili organların kararını almak şartıyla sözleşme yapmak."(h) bendinde "Meclis ve encümen kararlarını uygulamak.", (j) bendinde "Belediye personelini atamak." (k) bendinde "Belediye ve bağlı kuruluşları ile işletmelerini denetlemek." "Yetki devri" başlıklı 42 nci maddesinde ise "Belediye başkanı, görev ve yetkilerinden bir kısmını uygun gördüğü takdirde, yöneticilik sıfatı bulunan belediye görevlilerine devredebilir." hükümleri yer almaktadır.

 

5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanunu'nun "Üst yöneticiler" başlıklı 11 inci maddesinin birinci fıkrasında belediyelerde belediye başkanı üst yönetici olarak belirlenmiş ve ikinci ve üçüncü fıkrasında "Üst yöneticiler, idarelerinin stratejik planlarının ve bütçelerinin kalkınma planına, yıllık programlara, kurumun stratejik plan ve performans hedefleri ile hizmet gereklerine uygun olarak hazırlanması ve uygulanmasından, sorumlulukları altındaki kaynakların etkili, ekonomik ve verimli şekilde elde edilmesi ve kullanımını sağlamaktan, kayıp ve kötüye kullanımının önlenmesinden, malî yönetim ve kontrol sisteminin işleyişinin gözetilmesi, izlenmesi ve kanunlar ile Cumhurbaşkanlığı kararnamelerinde belirtilen görev ve sorumlulukların yerine getirilmesinden Bakana; mahallî idarelerde ise meclislerine karşı sorumludurlar.

 

Üst yöneticiler, bu sorumluluğun gereklerini harcama yetkilileri, malî hizmetler birimi ve iç denetçiler aracılığıyla yerine getirirler.", "Mal yönetiminde etkililik ve sorumluluk" başlıklı 48 inci maddesinin üçüncü fıkrasında "Kamu idarelerine ait malları edinme, kiralama, tahsis, yönetim, kullanma ve elden çıkarma işlemleri, mevzuatında öngörülen kurallar dahilinde hizmetin amacına uygun olarak verimlilik ve tutumluluk ilkesine göre yapılır. Bu ilkeye aykırı eylem ve işlemlerden doğacak zararlardan, malların yönetimi veya kullanılması hususunda yetki verilenler sorumludur.", "Kamu zararı" başlıklı 71 inci maddesinin birinci fıkrasında "Kamu zararı; kamu görevlilerinin kasıt, kusur veya ihmallerinden kaynaklanan mevzuata aykırı karar, işlem veya eylemleri sonucunda kamu kaynağında artışa engel veya eksilmeye neden olunmasıdır." hükümleri yer almaktadır.

 

Dosya içeriğinden ve temyiz dilekçesinden anlaşıldığı üzere ilama konu kamu zararının oluşumunun bir süreç zarfında meydana geldiği, mevzuatta yetki verilen belediye organlarının yetkilerini kullanmadığı, belediye başkanlarının ve çeşitli idari birimlerin süreçte muhtelif işlemlerde rol aldığı, tesislerin inşa edildiği, ...sporun kullanımına gayriresmi olarak tahsis edildiği, ecrimisilin kaldırılması için yargı yoluna gidildiği, sorunun çözümü için merkezi idare ile görüşmelerin ve yazışmaların yürütüldüğü, borca karşı taşınmaz verilmesi suretiyle ecrimisil borcu ve gecikme zammının mahsuben ödendiği anlaşılmaktadır.

 

Yukarıda yer alan mevzuat hükümleri çerçevesinde bakıldığında, İlamda sorumlu olarak gösterilenlerin yetki ve sorumlulukları dikkate alınarak kamu zararının oluşumunda kasıt, kusur ve ihmalleri ile sorumluluk sınırları açık olarak belirlenmediğinden ve süreçte yer alan diğer birim yetkililerinin de sorumluluk kapsamına alınması gerektiği değerlendirildiğinden konunun sorumlular yönünden tekrar tetkikine ihtiyaç bulunmaktadır.

 

Bu nedenle temyiz talebinin kabul edilerek, İlamın 5 inci maddesine ilişkin tazmin hükmünün sorumluluk yönünden bozularak Dairesine gönderilmesinin uygun olacağı değerlendirilmektedir.”

 

Denilmektedir.

 

Duruşma talep eden sorumlulardan Üst Yönetici ... adına AV. ..., diğer sorumlular ... ile ... ile Sayıştay Savcısının sözlü açıklamalarının dinlenmesinden ve dosyada mevcut belgelerin okunup incelenmesinden sonra,

 

GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:

 

Temyize konu daire kararı ile ticari amaçla kullanılmamak kaydıyla halka açık spor faaliyetlerinde kullanılmak üzere Maliye Bakanlığı tarafından ... Büyükşehir Belediyesine tahsis edilen taşınmazların, tahsis amacına aykırı olarak ...spor Kulübüne kullandırılması nedeniyle kamu zararına sebebiyet verildiğine hükmedilmiştir.

 

Dilekçilerce daire kararına karşı hem esas hem de sorumluluk yönünden itiraz edilmektedir.

 

İlgili Hukuki Düzenlemeler:

 

Kamu İdarelerine Ait Taşınmazların Tahsis ve Devri Hakkında Yönetmelik

 

“Tahsisin kaldırılması

 

MADDE 9 – (1) Tahsis işlemi;

 

…

 

b) Taşınmazın tahsis amacı dışında kullanılması veya maliki kamu idaresinin izni olmaksızın üçüncü kişilere kullandırılması,

 

…

 

durumlarında, tahsis yapılan kamu idaresinin görüşü alınmaksızın tahsisi yapan kamu idaresinin merkez veya taşra birimlerince resen kaldırılabilir.”

 

Hazine Taşınmazlarının İdaresi Hakkında Yönetmelik

 

“Tahsisli ve kiralanmış yerlerdeki işlemler

 

MADDE 70 – …

 

(4) Tahsisli veya kiralanmış yerlerin yetkili İdarenin bilgisi dışında kullanılması veya kullandırılması, ecrimisil alınmasını gerektirir.

 

MADDE 85

 

“Hazine taşınmazlarının kişilerce işgale uğradığının tespit edilmesi hâlinde, tespit tarihinden itibaren onbeş gün içinde "Taşınmaz Tespit Tutanağı"na (Ek-8) dayanılarak, tespit tarihinden geriye doğru beş yılı geçmemek üzere bedel tespit komisyonunca ecrimisil tespit ve takdir edilir.”

 

178 sayılı Maliye Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname

 

“MİLLİ EMLAK GENEL MÜDÜRLÜĞÜ:

 

Madde 13 - (Değişik madde: 20/08/1993 - KHK - 516/6 md.; İptal: Anayasa Mahkemesi ‘nin 25/11/1993 tarih ve E.1993/47, K.1993/49 say ılı kararı ile; Yeniden düzenlenen madde: 19/06/1994 - KHK - 543/6md.)

 

Milli Emlak Genel Müdürlüğünün görevleri şunlardır:…

 

d) Hazinenin özel mülkiyetinde veya Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerlerden kamu hizmeti için kullanılması gerekli olanları; genel, katma ve özel bütçeli idarelere tahsis etmek ve tahsis amacının ortadankalkması veya amaç dışı kullanılması halinde tahsisi kaldırmak; tahsisi kaldırılan taşınmaz mallar üzerinde Hazine dışındaki kamu kurum ve kuruluşlarına ait yapı ve tesisleri tasfiye etmek, tasfiyeye ilişkin esas ve usulleri belirlemek…”

 

5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanunu

 

“Taşınmaz tahsisi" başlıklı 47’nci maddesi:

 

“Kamu idareleri, kanunlarında belirtilen kamu hizmetlerini yerine getirebilmek için mülkiyetlerindeki taşınmazlarla Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerleri, birbirlerine ve köy tüzel kişiliklerine bedelsiz olarak tahsis edebilirler. Tahsis edilen taşınmaz, amaç dışı kullanılamaz.”

 

Hukuki Uyuşmazlık Konusunun Maddi ve Manevi Unsurlarına Bağlamında İncelenmesi:

 

Esas yönünden inceleme;

 

Temyize konu somut olayda;

 

... tarihindeki ... esas ve ... nolu Meclis kararı ile söz konusu taşınmazların intifa hakkının 49 yıla kadar ...spor Kulübüne tahsisine karar verildiği ve bu karara istinaden Milli Emlak Genel Müdürlüğünün ... tarih ve ... sayılı yazısı ile söz konusu taşınmazların ... Büyükşehir Belediyesi adına olan tahsisinin kaldırıldığı, bu karara esas olarak ise; mülkiyeti hazineye ait taşınmazlar genel, katma ve özel bütçeli kuruluşların talepleri üzerine kamu hizmetlerinde kullanıldıkları sürece tahsisleri yapılarak, bu kuruluşların kullanımlarına bırakılabileceği, yapılan tahsis işlemi ilgili kurum ya da kuruluşa, tahsis amacındaki hizmetlerle ilgili de olsa üçüncü kişi yada kuruluşlara söz konusu kullanma/kullandırma yetkisini devretme imkanı tanımadığı, dolayısıyla halka açık spor tesisi düzenlenmek üzere söz konusu taşınmazların ...spor Kulübüne verilmesinin uygun bulunmadığından bahisle söz konusu taşınmazların ... Büyükşehir Belediyesi adına olan tahsis kaldırıldığı yer almaktadır.

 

Söz konusu taşınmazlar Milli Emlak Genel Müdürlüğünün ... tarih ve ... nolu yazıları ile halka açık spor faaliyetlerinde kullanılmak üzere (Ticari amaçta kullanılmayacaktır) süresiz olarak yeniden tahsis edilmiş olup, ... tarihli encümen kararı ile söz konusu taşınmazların İşletmeler ve İştirakler Daire Başkanlığınca tahsis amacı doğrultusunda kullanılmasına karar verildiği anlaşılmaktadır.

 

Takip eden süreç içerisinde; T.C. ... Valiliği Defterdarlık ... Milli Emlak Müdürlüğünün ... Büyükşehir Belediye Başkanlığı’na gönderdiği ... tarihli yazısında “... tarihinde mahallinde yapılan tespitte söz konusu taşınmaz malların üzerine ... Büyükşehir Belediyesince spor tesisi yapıldığı ve bu tesisin ...spor Kulübünce kullanıldığı anlaşılmıştır” denilmekte olup,

 

Milli Emlak Denetmeni tarafından düzenlenen ... tarih ve ... sayılı Basit Raporda söz konusu taşınmazlarla ilgili olarak; “Taşınmazların üzerinde ...spor Kulübü tarafından kullanılmakta olan spor tesislerinin bulunması ve tesislerin halka açık olmaması sebepleriyle, ... Büyükşehir Belediye Başkanlığına yapılan tahsisin kaldırılması gerektiği” ifade edilmektedir.

 

Ayrıca Milli Emlak Genel Müdürlüğünün ... tarih ve ... sayılı tahsisin kaldırılmasına ilişkin yazıda; Vergi Müfettiş Yardımcıları tarafından düzenlenen ... tarihli cevaplı raporda özet olarak; “... Büyükşehir Belediyesine halka açık spor faaliyetlerinde kullanılmak üzere tahsis edilen söz konusu taşınmazın maliki olan Maliye Bakanlığının herhangi bir izni olmadan üçüncü kişilere (...spor kulübü) kullandırıldığı, farklı tarihlerde yapılan tespitler neticesinde yine söz konusu taşınmazın tahsis amacına aykırı bir şekilde otopark olarak kullandırıldığının anlaşıldığı, Kamu İdarelerine Ait Taşınmazların Tahsis ve Devri Hakkında Yönetmeliğin 9’uncu maddesinin birinci fıkrasının (b) ve (c) bentlerinde belirtildiği üzere tahsisli olan taşınmazın üçüncü kişilere kullandırılması veya tahsis amacına aykırı olarak kullanılması durumunda tahsis yapılan kamu idaresinin görüşü alınmaksızın tahsisi yapan kamu idaresinin resen kaldırabileceğinin ifade edildiği, tahsisin kaldırılması gereken tarihten sonra taşınmazın kendisine tahsis edildiği idarenin şagil durumuna düşeceği, dolayısıyla da bu tarihten sonrası için ecrimisil hesaplanması gerektiği, Hazine Taşınmazlarının İdaresi Hakkında Yönetmeliğin 70’inci maddesinin 4’üncü fıkrasında belirtildiği üzere tahsisli taşınmazın yetkili idarenin bilgisi dışında kullandırılması halinde ecrimisil alınması gerektiği, yine aynı yönetmeliğin 85’inci maddesinin birinci fıkrasında tespit tarihinden geriye doğru beş yılı geçmemek üzere ecrimisil bedelinin hesaplanacağı belirtilerek gerekli tespitler yapılarak fuzuli şagile tespit tarihinden geriye doğru beş yılı geçmemek üzere ecrimisil tespit edilmelidir.” denilmektedir. Söz konusu yazı ile taşınmazların, 178 sayılı Maliye Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 13’üncü maddesinin (d) bendi ile 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununun 47’inci maddesi gereğince tahsisin kaldırılmasına ve fuzulişagile ecrimisil tespit ve takdir edilmesine karar verilmiştir.

 

Milli Emlak Genel Müdürlüğünün ... tarih ve ... sayılı tahsisin kaldırılmasına ilişkin yazısı üzerine Defterdarlık ... Milli Emlak Müdürülüğü tarafından düzenlenen, ... ada ... parsel için ... tarih ve ... nolu ecrimisil ihbarnamesi ile ... TL ve ... ada 6 parsel için ... tarih ve 3088 nolu ecrimisil ihbarnamesi ile ... TL ecrimisil tespit edilmiştir.

 

Yine bu konuya ilişkin ecrimisil ihbarnamelerine karşı idare tarafından açılan davalar sonuçlanmış olup, idare aleyhine kesinleştiği anlaşılmaktadır.

 

5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanunu’nun “Taşınmaz tahsisi" başlıklı 47’nci maddesi, Kamu İdarelerine Ait Taşınmazların Tahsis ve Devri Hakkında Yönetmeliğin 9’uncu maddesinin (b) bendi, Hazine Taşınmazlarının İdaresi Hakkında Yönetmeliğin 70’inci maddesinin 4’üncü fıkrası hükümlerince idareye tahsis edilen taşınmaz, tahsis amacı dışında kullanılması veya taşınmazın maliki olan kamu idaresinin izni dışında üçüncü kişilere kullandırılması sonucunda tahsisin kaldırılması ve ecrimisil alınması gerekmektedir.

 

Daire kararı, dosya ve eki belgeler nezdinde yapılan incelemede, söz konusu taşınmaz üzerine ... Büyükşehir Belediyesince spor tesisleri inşa edildiği ancak bu tesisler, taşınmazın belediyeye tahsis amacına aykırı olarak halkın kullanımına kapalı bir şekilde profesyonel bir spor kulübü olan ...spor Kulübünün kullanımına herhangi bir ihale, protokol (v.s.) yapılmadan ve bedelsiz olarak verildiği tespit edilmiştir.

 

Netice itibariyle;

 

Tahsis edilen taşınmazın amacı dışında kullanılmasından dolayı idare adına tahakkuk eden ecrimisil bedellerinden ... TL’si ve söz konusu tutarın gecikme zammı olan ... TL ile birlikte toplam ... TL tutarındaki bedel Maliye Bakanlığı ... Vergi Dairesine ... tarihinde ödenmiştir.

 

Söz konusu taşınmazların amacı dışında ...spor Kulübüne tahsis edilmesinden dolayı ödenen ecrimisil bedeli ve gecikme zammı olan toplam ... TL’nin ...spor Kulübünden alınması gerekmektedir. Ancak bu konuda ilgili tahakkuk dairesi olan Emlak ve İstimlak Dairesi tarafından herhangi bir tahakkuk işleminin yapılmadığı tespit edilmiştir.

 

Bu itibarla, yukarıda açıklandığı üzere Maliye Bakanlığı tarafından ticari amaçla kullanılmamak kaydıyla halka açık spor faaliyetlerinde kullanılmak üzere Büyükşehir Belediyesine tahsis edilen taşınmazların, tahsis amacına aykırı olarak ...spor Kulübüne kullandırılması sonucunda toplam ... TL kamu zararına sebebiyet verildiği anlaşılmıştır.

 

Sorumluluk Yönünden İnceleme;

 

Somut olayda; tahsis işleminin konu ve amaç bakımından hukuka aykırı olması sonucu, bu durumun tespiti üzerine, idarece ödenen ecrimisil bedeli ile kamu zararına sebebiyet verildiği ve bu kamu zararının tazmininden, belirlenen süreçte görevde bulunan üst yöneticiler ve ilgili birimlerin müdürleri sorumlu tutulmuştur.

 

Ancak, ilamda sorumlu olarak gösterilenlerin yetki ve sorumlulukları dikkate alınarak, kamu zararının oluşumunda kasıt, kusur ve ihmalleri ile sorumluluk sınırları açık olarak belirtilmesi gerekmekte, ayrıca sorumluluğa iştiraki olduğu belirtilen kişilerin ilgili birimlerde görevde bulundukları dönemlerin ayrıntılı olarak tetkiki gerekmektedir.

 

Bununla birlikte, Maliye Bakanlığı tarafından ticari amaçla kullanılmamak kaydıyla halka açık spor faaliyetlerinde kullanılmak üzere Büyükşehir Belediyesine tahsis edilen taşınmazların, tahsis amacına aykırı olarak ...spor Kulübüne kullandırılması hukuka aykırı olmakla birlikte, kamu zararı ecrimisil bedeli yani İdare adına tahakkuk eden ... TL ve bu bedelin geç yatırılması dolayısıyla oluşan gecikme zammının idarece ödenmesi ile doğmaktadır. Maddi olay, hukuka aykırı tahsisi işlemi ve bu işlem sonucu doğan ecrimisil bedeli ile gecikme zammının ödenmesi aşamaları çerçevesinde ayrıştırılarak bu unsurlar bağlamında sorumluların tespit edilmesi gerekmektedir.

 

Tüm bu sebeplerle konunun sorumlular yönünden tekrar tetkikine ihtiyaç bulunmaktadır.

 

HÜKÜM

 

Yukarıda yer verilen hukuki düzenlemeler ve açıklamalar çerçevesinden, dilekçilerinde esas yönünden iddia ve itirazların reddine, Daire kararının sorumluluk yönünden yeniden incelenerek hüküm tesisini teminden 131 sayılı ilamın 5. Maddesi ile verilen hükmün sorumluluk yönünden BOZULARAK Dairesine tevdiine, ( …. Daire Başkanı ..., Üye ... ve ...’ün Daire kararının kaldırılması gerekir şeklindeki ve Üye ... ve ...’nin Daire kararının tasdiki gerekir şeklindeki ayrışık görüşlerine karşı) oyçokluğuyla,

 

 

 

Karar verildiği 08.09.2021 tarih ve 49929 sayılı tutanakta yazılı olmakla işbu ilam tanzim kılındı.

 

Karşı Oy Gerekçeleri

 

…. Daire Başkanı ..., Üye ... ve ...’ün karşı oy gerekçesi;

 

Dosya ve eki belgelerin incelenmesi ve müdafi ve sorumluların dinlenmesi neticesinde, Belediye Mali Hizmetler Daire Başkanlığının ... tarih ve ... sayılı evrakı ile ...spor Kulübü Derneği adına tahakkuk yapıldığı anlaşılmış olup tahakkuka konu ödemenin zamanaşımına uğramadığı anlaşılmaktadır.

 

Bu çerçevede, ilama konu ... TL gecikme zammı ile birlikte ecrimisil bedelinin idarece tahsil kabiliyetinin mevcut olması hasebiyle kamu zararı söz konusu değildir. Daire kararının kaldırılmasına hükmedilmesi gerekmektedir.

 

Üye ... ve ...’nin karşı oy gerekçesi;

 

Dosya ve eki belgelerin incelenmesi ve müdafi ve sorumluların dinlenmesi neticesinde,

 

Hukuki uyuşmazlık konusu taşınmaz tahsis işlemi hukuk aykırıdır. 16.10.2017 tarih ve 5415/1 karar no.lu Sayıştay Genel Kurulu İçtihadı Birleştirme Kararı bağlamında; Belediye Meclisi kararı ile taşınmaz tahsisinin, 5393 sayılı Kanun’un 69’uncu maddesindeki özel hükümler hariç olmak üzere, ancak 5018 sayılı Kanun’un 47’nci maddesi ile 5393 sayılı Kanun’un 75’inci maddesi çerçevesinde ve sadece mahallî idareler ile diğer kamu kurum ve kuruluşlarına yapılabileceği, bu nedenle kamu kurum ve kuruluşu niteliği taşımayan ...spor Kulübüne yapılan taşınmaz tahsisinin mevzuata aykırı olduğu kararı bu hususu destekler mahiyettedir.

 

Tüm bu gerekçelerle, dilekçilerin esas ve sorumluluk yönünden iddia ve itirazların reddine ve Daire kararının tasdikine hükmedilmesi gerekmektedir.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Bu sayfa 352 kez görüntülendi.