Vergi muafiyeti tanınmış vakıfa, mabet yapımı için aktarılan paranın, kamu zararına yol açıp açmayacağı hakkında açıklayıcı kr.

Karar

 

 

Kamu İdaresi Türü          Belediyeler ve Bağlı İdareler     

 

Yılı         2018    

 

Dairesi  5           

 

Dosya No           47113  

 

Tutanak No        50238  

 

Tutanak Tarihi   13.10.2021       

 

Kararın Konusu Çeşitli Konuları İlgilendiren Kararlar      

 

 

Konu: Vakfa yardım

 

64 sayılı İlamın 12. maddesiyle Mabet yapımı için vergi muafiyeti bulunan ... Vakfına nakdi para yardımı yapılarak kaynak aktarılması sonucu oluşan kamu zararı tutarı ...TL’ye tazmin hükmü verilmiştir.

 

Harcama Yetkilisi ...ve Gerçekleştirme Görevlisi ...’un aynı mahiyetteki temyiz dilekçelerinde özetle;

 

5393 sayılı Belediye kanununun 17. Maddesi gereğince Belediye meclisi belediyenin karar organı olup ilgili kanunda belirtilen usûllere göre seçilmiş üyelerden oluşmakta olduğu,5393 sayılı kanunda belirtildiği üzere belediyenin görevinin belde ve belde halkının mahalli ve müşterek ihtiyaçlarını karşılamakla görevli kamu tüzel kişisi olduğu, bu nedenle kanunda belirtildiği şekilde ibadethane yapımının da sosyal bir ihtiyaç olduğu, Bu doğrultuda belirtilen kurum ile ilgili ekteki ortak hizmet projesi protokolü çerçevesinde ilgili hizmetin yapımı için Belediye meclisinin kararı doğrultusunda ...TL nakdi yardımın yasalar çerçevesinde sarfedilmek üzere ilgili kurumun banka hesabına havalesi yapılmış olup bununla ilgili yine bahse konu Kurumun ortak hizmet çerçevesi protokolüne uygun olarak harcama belgelerinin ekte sunulduğu,

 

Sonuç olarak tazmin hükmünün kaldırılması hususunu arz ve talep ettikleri ifade edilmiştir.

 

Başsavcılık Mütalaasında;

 

Temyize konu olan 5. Dairenin 04.03.2019 tarih ve 64 no.lu ilamın 12 nci maddesinde;

 

“... Vakfına para aktarılmasına ilişkin talimat hukuka aykırı nitelik taşıyorsa bu talimatı yerine getiren harcama yetkilileri ve gerçekleştirme görevlilerinin sorumluluğu bulunmaktadır. Bu itibarla, Mabet yapımı için vergi muafiyeti bulunan ... Vakfına nakdi para yardımı yapılarak kaynak aktarılması sonucu oluşan ...TL kamu zararının; Harcama Yetkilisi (Fen işleri Müdürü) ...ile Gerçekleştirme Görevlisi (Tekniker) ...'a, Müştereken ve müteselsilen 6085 sayılı Sayıştay Kanununun 53 üncü maddesi gereğince işleyecek faizleri ile birlikte ödettirilmesine, ..." karar verildiği görülmektedir.

 

Sorumlular temyiz dilekçesinde;

 

" ...

 

5393 sayılı Belediye kanununun 17. maddesi gereğince Belediye meclisi belediyenin karar organı olup ilgili kanunda belirtilen usullere göre seçilmiş üyelerden oluşmaktadır.5393 sayılı kanunda belirtildiği üzere belediyenin görevi belde ve belde halkının mahalli ve müşterek ihtiyaçlarını karşılamakla görevli kamu tüzel kişiliğidir. Bu nedenle kanunda belirtildiği şekilde ibadethane yapımı da sosyal bir ihtiyaçtır. Bu doğrultuda belirtilen kurum ile ilgili ekteki ortak hizmet projesi protokolü çerçevesinde ilgili hizmetin yapımı için Belediye meclisinin kararı doğrultusunda ...TL nakdi yardımın yasalar çerçevesinde sarfedilmek üzere ilgili kurumun banka hesabına havalesi yapılmış olup bununla ilgili yine bahse konu Kurumun ortak hizmet çerçevesi protokolüne uygun olarak harcama belgeleri ekte sunulmuştur.

 

Sonuç olarak adımıza verilen tazmin hükmünün kaldırılması hususunu saygılarımızla arz ve talep ederiz." demektedir.

 

5393 sayılı Kanunun 75 nci maddesinde; "Belediye, belediye meclisinin kararı üzerine yapacağı anlaşmaya uygun olarak görev ve sorumluluk alanlarına giren konularda; 

 

c) (Değişik: 12/11/2012-6360/19 md.) Kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları, kamu yararına çalışan dernekler, Cumhurbaşkanınca vergi muafiyeti tanınmış vakıflar ve 7/6/2005 tarihli ve 5362 sayılı Esnaf ve Sanatkârlar Meslek Kuruluşları Kanunu kapsamına giren meslek odaları ile ortak hizmet projeleri gerçekleştirebilir. Diğer dernek ve vakıflar ile gerçekleştirilecek ortak hizmet projeleri için mahallin en büyük mülki idare amirinin izninin alınması gerekir." hükmü yer almaktadır.

 

Kanun maddesinden de anlaşılacağı üzere, belediye, belediye meclisinin kararı üzerine yapacağı anlaşmaya uygun olarak görev ve sorumluluk alanlarına giren konularda, Kamu Kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları, kamu yararına çalışan dernekler ve Cumhurbaşkanınca vergi muafiyeti tanınmış vakıflar ile ortak hizmet projeleri gerçekleştirebileceklerdir. Belediyenin yapmış olduğu yardımın bu hüküm çerçevesinde olduğu ve mevzuata aykırı bir ödeme olmadığı değerlendirilmektedir.

 

Bu itibarla, Daire kararının kaldırılmasına karar verilmesi yerinde olur.

 

Arz olunur.” denilmektedir.

 

Dosyada mevcut belgelerin okunup incelenmesinden sonra,

 

GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:

 

64 sayılı İlamın 12. maddesiyle Mabet yapımı için vergi muafiyeti bulunan ... Vakfına nakdi para yardımı yapılarak kaynak atarılması sonucu oluşan kamu zararı tutarı ...TL’ye tazmin hükmü verilmiştir.

 

10.12.2003 tarihli ve 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununun “Bütçelerden yardım yapılması” başlıklı 29 uncu maddesinin birinci fıkrasında;

 

“Gerçek veya tüzel kişilere kanunda veya Cumhurbaşkanlığı kararnamesinde dayanağı olmadan kamu kaynağı kullandırılamaz, yardımda bulunulamaz veya menfaat sağlanamaz. Ancak, genel yönetim kapsamındaki kamu idarelerinin bütçelerinde öngörülmüş olmak kaydıyla; kamu yararı gözetilerek dernek, vakıf, birlik, kurum, kuruluş, sandık ve benzeri teşekküllere yardım yapılabilir.”

 

04.11.2004 tarihli ve 5253 sayılı Dernekler Kanununun “Yardım ve işbirliği” başlıklı 10 uncu maddesinde de; “Dernekler, tüzüklerinde gösterilen amaçları gerçekleştirmek üzere, benzer amaçlı derneklerden, siyasi partilerden, işçi ve işveren sendikalarından ve mesleki kuruluşlardan maddi yardım alabilir ve adı geçen kurumlara maddi yardımda bulunabilirler. 5072 sayılı Dernek ve Vakıfların Kamu Kurum ve Kuruluşları ile İlişkilerine Dair Kanun hükümleri saklı kalmak üzere, dernekler kamu kurum ve kuruluşları ile görev alanlarına giren konularda ortak projeler yürütebilirler. Bu projelerde kamu kurum ve kuruluşları, proje maliyetlerinin en fazla yüzde ellisi oranında ayni veya nakdi katkı sağlayabilirler. …” hükümlerine yer verilmiş,

 

03.07.2005 tarihli ve 5393 sayılı Belediye Kanununun “Diğer kuruluşlarla ilişkiler” başlıklı 75 inci maddesinde ise;

 

“Belediye, belediye meclisinin kararı üzerine yapacağı anlaşmaya uygun olarak görev ve sorumluluk alanlarına giren konularda; a) Mahalli idareler ile diğer kamu kurum ve kuruluşlarına ait yapım, bakım, onarım ve taşıma işlerini bedelli veya bedelsiz üstlenebilir veya bu kuruluşlar ile ortak hizmet projeleri gerçekleştirebilir ve bu amaçla gerekli kaynak aktarımında bulunabilir. Bu takdirde iş, işin yapımını üstlenen kuruluşun tâbi olduğu mevzuat hükümlerine göre sonuçlandırılır. … c) (Değişik: 12/11/2012-6360/19 md.) Kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları, kamu yararına çalışan dernekler, Cumhurbaşkanınca vergi muafiyeti tanınmış vakıflar ve 7/6/2005 tarihli ve 5362 sayılı Esnaf ve Sanatkârlar Meslek Kuruluşları Kanunu kapsamına giren meslek odaları ile ortak hizmet projeleri gerçekleştirebilir. Diğer dernek ve vakıflar ile gerçekleştirilecek ortak hizmet projeleri için mahallin en büyük mülki idare amirinin izninin alınması gerekir. … (Ek fıkra: 12/11/2012-6360/19 md.) 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununun 29 uncu maddesinin birinci fıkrasının ikinci cümlesi ile 5253 sayılı Dernekler Kanununun 10 uncu maddesi; belediyeler, il özel idareleri, bağlı kuruluşları ve bunların üyesi oldukları birlikler ile ortağı oldukları Sayıştay denetimine tabi şirketler için uygulanmaz.” denilmiştir.

 

Ayrıca, 5393 sayılı Kanunun “Belediyenin giderleri” başlıklı 60 ıncı maddesinin birinci fıkrasının (m) bendinde de; “Yurt içi ve yurt dışı kamu ve özel kesim ile sivil toplum örgütleriyle birlikte yapılan ortak hizmetler ve proje giderleri” belediye giderleri arasında sayılmıştır. 5393 sayılı Kanunun 75 inci maddesi çerçevesinde gerçekleştirilecek ortak hizmet projeleri için anılan maddenin birinci fıkrasında öngörülen “görev ve sorumluluk alanlarına giren konular” sınırlamasının tayini amacıyla aynı Kanunun 14 üncü maddesine bakıldığında da; belediyelere ait görev ve sorumlulukların ayrıntılı bir şekilde sayıldığı ve belediyelerin bu görev ve sorumluluklarını belediye sınırları dahilinde kullanabileceğinin belirtildiği görülmektedir.

 

Yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri birlikte değerlendirildiğinde; Belediyelerin derneklere yardımda bulunmasının, 12.11.2012 tarihli ve 6360 sayılı On Dört İlde Büyükşehir Belediyesi ve Yirmi Yedi İlçe Kurulması ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 19 uncu maddesiyle 5393 sayılı Kanunun 75 inci maddesine eklenen üçüncü fıkra uyarınca mümkün olmadığı, diğer taraftan 5393 sayılı Kanunun 14 üncü maddesinde sayılan görevlerin, ortak hizmet projesi çerçevesinde derneklerle birlikte yerine getirilebileceği, ancak söz konusu projeler için belediye meclisince alınacak karara, bu karar üzerine dernekle yapılacak bir anlaşmaya ve ilgili derneğin kamu yararına çalışan dernek statüsü yoksa aynı zamanda mahallin en büyük mülki idare amirinin iznine gerek görüldüğü, dolayısıyla, ortak hizmet projesi kapsamında gerçekleştirilen kaynak aktarımının yardımdan farklı değerlendirildiği, nitekim, yardım yapılması halinde ortaya çıkan yükümlülük tek taraflı ve karşılıksız iken gerçekleştirilecek ortak hizmet projelerinde belediye ile dernek arasında bir iş bölümü yapılmakta ve taraflara ait hak ve yükümlülükler söz konusu projeye ilişkin olarak düzenlenecek sözleşme ile net bir şekilde ortaya koyulmaktadır.

 

Daire yargılamasında, savunma ekinde sadece ... Vakfına Yapılan ... Sıra No.lu Bağış Makbuzunun olduğu, Belediye Meclisinin 07.04.2017 tarih ve 32 sayılı gündeminde; Belediye Kanununun 14 üncü maddesindeki mabet yaptırabilme görevinin yerine getirilmesi amacıyla işin ortak hizmet projesi olarak gerçekleştirilmesine ve proje için ayrıntıları protokolle düzenlenmek üzere mezkur vakfa kaynak aktarılmasına karar verildiği halde, gerek ortak hizmet projesi ve yapılan protokole ilişkin herhangi bilgi ve belge sunulmaması gerekse de yapılan yardımın cami inşaatı için harcandığına ilişkin herhangi bir belge de bulunmadığı gerekçesiyle tazmin kararı verilmiştir.

 

Bu sefer, sorumlular temyiz dilekçesi ekinde söz konusu proje (... Külliyesi Camii İnşaatı) için belediye meclisince alınan karar, bu karar üzerine Vakıfla yapılan protokol, ortak hizmet projesi kapsamında gerçekleştirilen kaynak aktarımının nerelerde kullanıldığına ilişkin faturalar gönderilmiştir. Böylece, Bakanlar Kurulu tarafından vergi muafiyeti tanımış ... Vakfı ile yapılan ortak hizmet projesinde usul noksanlığının giderildiği anlaşılmaktadır.

 

Netice itibariyle şekli noksanlığı bulunan harcama işlemine ilişkin eksiklik giderildiğinden kamu zararı ortadan kalkmaktadır.

 

Bu itibarla, 64 sayılı İlamın 12. maddesiyle verilen tazmin hükmünün KALDIRILMASINA (Üye ..., Üye ...ve Üye ...’ın aşağıda yazılı karşı görüş gerekçelerine karşı ) oy çokluğuyla,

 

Karar verildiği 13.10.2021 tarih ve 50238 sayılı tutanakta yazılı olmakla işbu ilam tanzim kılındı.

 

Karşı Oy Gerekçesi:

 

Üye ..., Üye ...ve Üye ...’ın karşı görüş gerekçesi:

 

64 sayılı İlamın 12. maddesi ile verilen tazmin hükmüne karşı Daire yargılaması sırasında gönderilmeyen belgelerin Temyiz Kuruluna gönderilmesi söz konusudur.

 

Bu itibarla, daire yargılaması sırasında mevcut bilgi belgelerle verilen tazmin hükmünün tasdikine, yeni ibraz edilen belgelerin incelenerek yargılamanın iadesini gerektiren nitelikte görüldüğü takdirde bu yolda işlem ifasını teminen daireye gönderilmesine karar verilmesi gerekir.

 

 

Bu sayfa 194 kez görüntülendi.