Metreküp üzerinden ihaleye çıkılmış olmasına rağmen, metrekare üzerinden ödeme yapılmış olması, kamu zararına yol açar mı? (Karşı Oy)

Karar

 

Kamu İdaresi Türü          Belediyeler ve Bağlı İdareler      

 

Yılı         2018    

 

Dairesi  5           

 

Dosya No           47111  

 

Tutanak No        50233  

 

Tutanak Tarihi   13.10.2021       

 

Kararın Konusu              

 

 

Konu: Duvar yapım işi

 

3) 64 sayılı İlamın 10/A maddesiyle, m³ üzerinden birim fiyat teklifi alınan ve doğrudan temin yöntemiyle yaptırılan yapım işlerinde, m³ üzerinden birim fiyat teklif alındığı halde imalat miktarlarının metre veya m² olarak hesaplanıp miktarın m³ cinsine dönüştürülmeksizin m³ üzerinden ödemelerin yapılması sonucu oluşan kamu zararı tutarı ... TL’nin tazminine hükmedilmiştir.

 

Muhasebe Yetkilisi ..., Harcama Yetkilileri ..., ...ile Gerçekleştirme Görevlileri ... ile ..., Diğer Sorumlular ...ile...tarafından gönderilen aynı mahiyetteki temyiz dilekçesinde özetle;

 

2018 yılı hesabı ile ilgili olarak düzenlenen yargılama esas raporunda yapılan yargılama sonunda; “Doğrudan temin yoluyla yaptırılan saha betonu ve duvar yapım işinde, proje ve mahal listesi ile yapım şartlarının düzenlenmemesi, m3 üzerinden birim fiyat alındığı halde, iş miktarının m2 veya metre üzerinden hesaplanması ve ödemenin bu şekilde yapılması sureliyle ... TL. işleyecek faizleri ile birlikle ödettirilmesine oybirliğiyle ” karar verildiği,

 

4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 22’nci maddesinde düzenlenen doğrudan temin usulünde, ihtiyaçların Kanunun 18’inci maddesinde sayılan ihale usulleri için tespit edilen kurallara uyulmaksızın; ilan yapılmadan, teminat alınmadan, ihale komisyonu kurma ve anılan Kanunun 10’uncu maddesinde sayılan yeterlik kriterlerini arama zorunluluğu bulunmaksızın, ihale yetkilisince görevlendirilecek kişi veya kişiler tarafından piyasada fiyat araştırması yapılarak temin edilmesinin mümkün olduğu, ayrıca bu usulde, şartname ve sözleşme düzenlenmesi gibi hususlarda zorunluluk getirilmediği,

 

Bu bentte belirlenen parasal limite bağlı olarak yapılan ihtiyaç teminlerinde, piyasada yapılan fiyat araştırması sonucunda öngörülen parasal limitin aşılacağının tespit edilmesi halinde, ihtiyacın Kanunun ilgili hükümlerine göre ihale yoluyla temin edilmesi gerekliliğinin hüküm altına alındığı,

 

Yukarıda anılan mevzuat hükümleri çerçevesinde Park ve Bahçeler Müdürlüğü tarafından 25.01.2018 tarih ve 67 no.lu dosyada örneklersek, Doğrudan Temin Onay Belgesi ile “Saha Betonu Dökülmesi” işinde bedellerin tabloda verildiği,

 

Çevre ve Şehircilik Bakanlığının 2018 yılı 15.150.1004 pozunda, idaremizce yapılan işe benzer özellikteki hazır beton dökülmesi işinin birim fiyatı 179,65 TL/m3 olarak belirlendiği, eğer ki m3 üzerinden birim fiyat teklifi alınmış olsaydı, fiyatın 480 m3 x 179,65 TL/m3 çarpımı sonucu bulunan 86.232,00 TL’lik toplam bedelin olması gerektiği, Ancak bu ödemeye ilişkin evraklar incelendiğinde görüleceği üzere işin yaklaşık maliyette belirlenen birim fiyatının ...,00 TL. olduğu, iş için verilen tekliflerin sırasıyla 42,75 '1 L/m3, 41.50 I L/m3 ve ...,00 TL/m3 verildiği ve iş sonunda kesilen faturada birim fiyatın en düşük teklif bedeli olan ...,00 TL/m3 üzerinden düzenlendiği,

 

Anlaşmazlığa konu olan işin, Bayındırlık birim poz fiyatının işin yapımında belirlenen birim fiyatından 4 kat fazla olduğu, bu haliyle m3 birim fiyata göre ödenmesinin mümkün olmadığı, işin idarece temin edilen hazır betonun serilmesi işi olduğu için m2 cinsinde ...,00 TL. olduğu, m3 cinsinden fiyatlandırılması halinde işin “Doğrudan Temin” parasal sınırı çok aşacağı ve açık ihale yöntemi ile işin yapılabileceği, bu örnekle birlikte diğer ödemeler içinde aynı sonuçları doğuracağı ve bunun gerçekleştirilmesinin imkansız olduğu,

 

16.03.2018 tarih ve 336 nolu Beton Duvar Kalıp İmalatında 160 m3 olarak faturalandığı iş yerinde yapılan denetim sonucu işin 160 m olarak mevcut olduğu, 06.02.2018 tarih ve 145 nolu Yeşil alan peyzajı için duvar imalatında 82 m2 üzerinden faturalandığı, işin yerinde 70 m x 1,20 m = 84 m2 olarak bulunduğu,

 

Evrak tanzimi aşamasında sehven yapılan işlemin, işin ifası neticesinde, firma adına tanınan bir hak veya idare aleyhine terkedilen bir menfaatin olmadığı ve denetçi ile işin ödemeye konu olan tarihte Harcama Yetkilisi olan Park ve Bahçeler Müdürü ...ile birlikte yapılan yerindelik denetiminde; imalatların yerinde olduğunun görüldüğünün bir arada değerlendirilmesi gerektiği,

 

Öte yandan hazırlanan konu ile ilgili esas raporun sonuç cümlesinde ise; Bu itibarla, m3 üzerinden birim fiyat teklif alınan ve doğrudan temin yöntemiyle yaptırılan yapım işlet inde, m3 üzerinden birim fiyat teklifi alındığı halde imalat miktarlarının metre veya ur olarak hesaplanıp miktarın m3 cinsine dönüştürülmeksizin m3 üzerinden ödemelerin yapılması sonucu oluşan ... TL kamu zararının” şeklinde düzenlendiği, bu düzenleme içeriğinin de birim kısmında hata bulunduğu,

 

Sonuç olarak; ödeme evrakları incelendiğinde; istekliler tarafından verilen teklif fiyat bedelleri ile hazırlanan fatura miktarlarının aynı olduğu, fazla ödemeye konu bir hatanın bulunmadığı böylelikle kamu zararının oluşmadığı,

 

4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 22’ııci maddesinde, temin sürecindeki işlemlerin hukuka aykırı işlem veya eylemler olmadığı, taraflar adına ve özellikle idare aleyhine bir hak kaybına veya zarara yol açmadığı, bir diğer ifade ile hatalı işlemin; konu ve amaç yönünden hukuka aykırılığından söz edilemeyeceği ifade edilmiştir.

 

Başsavcılık Mütalaasında;

 

Temyize konu olan 5. Dairenin 04.03.2019 tarih ve 64 no.lu ilamın 10 uncu maddesinde; "...

 

Doğrudan temin yoluyla yaptırılan saha betonu yapılması işinde, proje ve mahal listesi ile yapım şartlarının düzenlenmemesi, m3 üzerinden birim fiyat alındığı halde, iş miktarının m2 veya metre üzerinden hesaplanması ve ödemenin bu şekilde yapılması suretiyle oluşan ... TL kamu zararının; ... Müştereken ve müteselsilen 6085 sayılı Sayıştay Kanununun 53 üncü maddesi gereğince işleyecek faizleri ile birlikte ödettirilmesine, ..." karar verildiği görülmektedir.

 

... temyiz dilekçesinde; "Anlaşmazlığa konu olan işin, Bayındırlık birim poz fiyatının işin yapımında belirlenen birim fiyatından 4 kat fazla olduğu, bu haliyle m3 birim fiyata göre ödenmesinin mümkün olmadığı, işin idarece temin edilen hazır betonun serilmesi işi olduğu için m2 cinsinde ....00 TL olduğu, m3 cinsinden fiyatlandırılması halinde işin "Doğrudan Temin" parasal sınırı çok aşacağı ve açık ihale yöntemi ile işin yapılabileceği, bu örnekle birlikte diğer ödemeler içinde aynı sonuçları doğuracağı ve bunun gerçekleştirilmesinin imkansız olduğu görülmektedir.

 

16.03.2018 tarih ve 336 nolu Beton Duvar Kalıp İmalatında 160 m3 olarak faturalandığı iş yerinde yapılan denetim sonucu işin 160 m olarak mevcut olduğu. 06.02.2018 tarih ve 145 nolu Yeşil alan peyzajı için duvar imalatında 82 m2 üzerinden faturalandığı, işin yerinde 70 m x 1,20 m = 84 m2 olarak bulunduğu görülmüştür.

 

Evrak tanzimi aşamasında sehven yapılan işlemin, işin ifası neticesinde, firma adına tanınan bir hak veya idare aleyhine terkedilen bir menfaatin olmadığı ve denetçi ile işin ödemeye konu olan tarihte Harcama Yetkilisi olan Park ve Bahçeler Müdürü ...ile birlikte yapılan yerindelik denetiminde: imalatların yerinde olduğunun görüldüğü bir arada değerlendirilmelidir.

 

Sonuç olarak; ödeme evrakları incelendiğinde: istekliler tarafından verilen teklif fiyat bedelleri ile hazırlanan fatura miktarlarının aynı olduğu, fazla ödemeye konu bir hatanın bulunmadığı, böylelikle kamu zararının oluşmadığı kuşkusuzdur.

 

Bu nedenle tazmin hükmünün kaldırılması için başvurumuzun kabulünü arz ve talep ederiz." denilmektedir.

 

Yargılamaya konu olaya ilişkin bilgi ve belgeler ile denetçinin yapmış olduğu tespitlerden,

 

- 25.01.2018 tarih ve 67 no.lu Doğrudan Temin Onay Belgesi'nde; iş tanımının "Saha Betonu Dökülmesi" olarak belirtildiği, işe ilişkin mahal listesi ve şartnamenin düzenlenmediği, eki yaklaşık maliyet icmal tablosunda saha betonu dökülmesi m3 üzerinden ... TL birim fiyat ile gösterildiği,

 

Ancak, yerinde yapılan incelemelerde; yapılan imalatın (295 m2 + 185 m2= ) toplam 480 m2 olduğu ve 10 cm kalınlığında yapıldığı, bu durumda yapılan imalatın (480 x 0,10=) 48 m3 olmasına rağmen 480 m3 üzerinden ödemenin yapıldığı,

 

- 06.02.2018 tarih ve 145 no.lu Doğrudan Temin Onay Belgesi'nde; yeşil alan peyzajı için duvar imalatı yapılacağının belirtildiği, işe ilişkin mahal listesi ve şartnamenin düzenlenmediği, eki yaklaşık maliyet tablosunda, duvar yapım işinin m3 üzerinden birim fiyatlandırıldığı, piyasa fiyat araştırmasına esas teklif mektuplarında da duvar yapım işi için m3 üzerinden teklifte bulunulmasının istendiği, başkaca bir açıklama ve tarifin yapılmadığı, en uygun teklifin de 130 TL/m3 olarak belirlendiği, 

 

Ancak, yerinde yapılan incelemelerde; yapılan imalat miktarının 70 metre uzunluğunda 1,20 m yüksekliğinde 0,... m genişliğinde taş duvar imalatı olduğu, toplam yapılan imalat hacminin ise (70 x 1,20 x 0,...=) 33,6 m3 olduğu, bu durumda ödemeye esas alınması gereken imalat miktarının 33,60 m3 olduğu, 82 metre üzerinden ve 130 TL birim fiyat ile ödemenin yapıldığı,

 

- 16.03.2018 tarih ve 336 no.lu Doğrudan Temin Onay Belgesi'nde; beton duvar kalıp imalatı yapılacağının belirtildiği, işe ilişkin mahal listesi ve şartnamenin düzenlenmediği, eki yaklaşık maliyet tablosunda, kalıplı beton duvar imalatının m3 üzerinden birim fiyatlandırıldığı ve en uygun teklifin de 130 TL/m3 olarak belirlendiği, faturalandırmanın 160 metre ve 130 TL üzerinden yapıldığı,

 

Ancak, yapılan imalat miktarının 160 metre uzunluğunda bahçe duvarı imalatı olduğu, toplam yapılan imalat hacminin ise 55,37 m3 olduğu, bu durumda ödemeye esas alınması gereken imalat miktarının 55,37 m3 olduğu, anlaşılmaktadır.

 

Sorumluların savunmalarında belirtmiş oldukları açıklamaların, istekliler teklif yazılarında gösterilen birime göre tekliflerini yapmış ve m3 için fiyat belirtmişken, teslim alma ve işin yapılmasının başka bir ölçü birimi üzerinden hesaplanıp, mevzuata aykırı bir şekilde bedelinin teklifteki ölçü birimi yerine başka bir ölçü birimi üzerinden ödenmesinin yapılmış olması nedeniyle kabul edilmesi mümkün değildir. Denetçi tarafından ölçü birimleri arasındaki farklar esas alınarak hesaplanan tutarın, 5018 sayılı Kanunun 71 nci maddesi hükmü gereği kamu zararını oluşturduğu ve hatalı işlemleri gerçekleştiren adı geçen sorumlular adına tazmin kararı verilmesi gerektiği değerlendirilmektedir.

 

Bu itibarla, talebin reddedilerek Daire kararının onaylanmasına karar verilmesinin yerinde olacağı düşülmektedir.” Denilmektedir.

 

Duruşma talebinde bulunan ... ile Vekili Av. ...temyiz dilekçesinde belirtilen hususlardan farklı olarak muhasebe yetkilisi olarak sorumlu olmadığını ifade ederek sorumluluk itirazında bulunmuştur.

 

Duruşma talebinde bulunan ... ile Vekili ...ve Sayıştay Savcısının sözlü açıklamalarının dinlenmesinden ve dosyada mevcut belgelerin okunup incelenmesinden sonra,

 

GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:

 

64 sayılı İlamın 10/A maddesiyle, m³ üzerinden birim fiyat teklifi alınan ve doğrudan temin yöntemiyle yaptırılan yapım işlerinde, m³ üzerinden birim fiyat teklif alındığı halde imalat miktarlarının metre veya m² olarak hesaplanıp miktarın m³ cinsine dönüştürülmeksizin m³ üzerinden ödemelerin yapılması sonucu oluşan kamu zararı tutarı ... TL’nin tazminine hükmedilmiştir.

 

Sorumluların da savunmasında belirtildiği üzere, Çevre ve Şehircilik Bakanlığının 2018 yılı 15.150.1004 pozunda, idarece yapılan işe benzer özellikteki hazır beton dökülmesi işinin birim fiyatı 179,65 TL/m3 olarak belirlendiği, eğer ki m3 üzerinden birim fiyat teklifi alınmış olsaydı, fiyatın 480 m3 x 179,65 TL/m3 çarpımı sonucu bulunan 86.232,00 TL’lik toplam bedelin olması gerektiği, Ancak bu ödemeye ilişkin evraklar incelendiğinde görüleceği üzere işin yaklaşık maliyette belirlenen birim fiyatının ...,00 TL. olduğu, iş için verilen tekliflerin sırasıyla 42,75 TL/m3, 41.50 I L/m3 ve ...,00 TL/m3 verildiği ve iş sonunda kesilen faturada birim fiyatın en düşük teklif bedeli olan ...,00 TL/m3 üzerinden düzenlendiği,

 

Anlaşmazlığa konu olan işin, Bayındırlık birim poz fiyatının işin yapımında belirlenen birim fiyatından 4 kat fazla olduğu, bu haliyle m3 birim fiyata göre ödenmesinin mümkün olmadığı, işin idarece temin edilen hazır betonun serilmesi işi olduğu için m2 cinsinde ...,00 TL. olduğu, m3 cinsinden fiyatlandırılması halinde işin “Doğrudan Temin” parasal sınırı çok aşacağı ve açık ihale yöntemi ile işin yapılabileceği, anlaşıldığından bahse konu olayın evrak tanzimi aşamasında sehven yapılan işlem olması sebebiyle 64 sayılı İlamın 10/A maddesiyle verilen tazmin hükmünün KALDIRILMASINA,(Üye ...’in aşağıda yazılı karşı görüş gerekçesine karşı) oy çokluğuyla,

 

Karar verildiği 13.10.2021 tarih ve 50233 sayılı tutanakta yazılı olmakla işbu ilam tanzim kılındı.

 

Karşı Görüş Gerekçesi:

 

Üye ...’in karşı görüş gerekçesi:

 

64 sayılı İlamın 10/A maddesiyle, m³ üzerinden birim fiyat teklifi alınan ve doğrudan temin yöntemiyle yaptırılan yapım işlerinde, m³ üzerinden birim fiyat teklif alındığı halde imalat miktarlarının metre veya m² olarak hesaplanıp miktarın m³ cinsine dönüştürülmeksizin m³ üzerinden ödemelerin yapılması sonucu oluşan kamu zararı tutarı ... TL’nin tazminine hükmedilmiştir.

 

İlişikli ödeme belgesi ve eklerinin incelenmesi sonucu;

 

- 25.01.2018 tarih ve 67 no.lu Doğrudan Temin Onay Belgesi'nde; iş tanımının "Saha Betonu Dökülmesi" olarak belirtildiği, işe ilişkin mahal listesi ve şartnamenin düzenlenmediği, eki yaklaşık maliyet icmal tablosunda saha betonu dökülmesi m3 üzerinden ... TL birim fiyat ile gösterildiği,

 

Ancak, yerinde yapılan incelemelerde; yapılan imalatın (295 m2 + 185 m2= ) toplam 480 m2 olduğu ve 10 cm kalınlığında yapıldığı, bu durumda yapılan imalatın (480 x 0,10=) 48 m3 olmasına rağmen 480 m3 üzerinden ödemenin yapıldığı,

 

- 06.02.2018 tarih ve 145 no.lu Doğrudan Temin Onay Belgesi'nde; yeşil alan peyzajı için duvar imalatı yapılacağının belirtildiği, işe ilişkin mahal listesi ve şartnamenin düzenlenmediği, eki yaklaşık maliyet tablosunda, duvar yapım işinin m3 üzerinden birim fiyatlandırıldığı, piyasa fiyat araştırmasına esas teklif mektuplarında da duvar yapım işi için m3 üzerinden teklifte bulunulmasının istendiği, başkaca bir açıklama ve tarifin yapılmadığı, en uygun teklifin de 130 TL/m3 olarak belirlendiği, 

 

Ancak, yerinde yapılan incelemelerde; yapılan imalat miktarının 70 metre uzunluğunda 1,20 m yüksekliğinde 0,... m genişliğinde taş duvar imalatı olduğu, toplam yapılan imalat hacminin ise (70 x 1,20 x 0,...=) 33,6 m3 olduğu, bu durumda ödemeye esas alınması gereken imalat miktarının 33,60 m3 olduğu, 82 metre üzerinden ve 130 TL birim fiyat ile ödemenin yapıldığı,

 

- 16.03.2018 tarih ve 336 no.lu Doğrudan Temin Onay Belgesi'nde; beton duvar kalıp imalatı yapılacağının belirtildiği, işe ilişkin mahal listesi ve şartnamenin düzenlenmediği, eki yaklaşık maliyet tablosunda, kalıplı beton duvar imalatının m3 üzerinden birim fiyatlandırıldığı ve en uygun teklifin de 130 TL/m3 olarak belirlendiği, faturalandırmanın 160 metre ve 130 TL üzerinden yapıldığı,

 

Ancak, yapılan imalat miktarının 160 metre uzunluğunda bahçe duvarı imalatı olduğu, toplam yapılan imalat hacminin ise 55,37 m3 olduğu, bu durumda ödemeye esas alınması gereken imalat miktarının 55,37 m3 olduğu, anlaşılmıştır.

 

Sorumlular savunmalarında, işlerin yaptırıldığı ancak evraklara sehven farklı birimlerin yazıldığı, yapılan iş miktarında bir azalmanın olmadığını ifade etmişlerse de; Ancak, isteklilere tekliflerini sunmaları için dağıtılan yazılarda gösterilen birime göre ilgililer tekliflerini yazmışlardır, m3 için fiyat yazılmışken, teslim alma ve işin yapılmasının başka bir ölçü birimi üzerinden hesaplanıp, bedelin teklifteki birim fiyata göre ödenmesi mümkün değildir. İsteklilerin ölçü birimi ile ilgili itirazları var ise bunu teklifini sunma aşamasında yapmaları gerektiği açıktır.

 

m3 üzerinden birim fiyat teklifi alınan ve doğrudan temin yöntemiyle yaptırılan yapım işlerinde, m3 üzerinden birim fiyat teklif alındığı halde imalat miktarlarının metre veya m2 olarak hesaplanıp miktarın m3 cinsine dönüştürülmeksizin m3 üzerinden ödemelerin yapılması nedeniyle kamu zararı oluşmuştur.

 

Bu itibarla, 64 sayılı İlamın 10/A Maddesi ile verilen tazmin hükmünün tasdikine karar verilmesinin gerekir.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Bu sayfa 306 kez görüntülendi.