Teknik ş�artnameye “Çin'de üretilmiş ürünler kabul edilmeyecektirâ€� şeklinde konulan hüküm 4734 sayılı Kanun'da yer verilen temel ilkelere aykırılık teşkil eder mi?

İhaleyi Yapan Daire:

Başvuru Tarih ve Sayısı:

Başvuruya Konu İhale:

Kurumca Yapılan İnceleme ve Değerlendirme:

21.02.2008 tarih ve 06.00.57.0132/2008-11E sayılı Esas İnceleme Raporunda;

                      Hava Lojistik Komutanlığı'nca 10.01.2008 tarihinde Açık İhale Usulü ile yapılan “Hava Harp Okulu Karargah Klima Sistemi Tesis Edilmesi İşiâ€� ihalesine ilişkin olarak Ceren İnşaat Paz. ısı Sistemleri Proje ve Müh. Tic. Ltd. ş�ti'nin 10.01.2008 tarihinde yaptığı şikayet başvurusunun, idarenin 14.01.2008 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibinin   22.01.2008 tarih ve 2456 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 22.01.2008 tarihli dilekçe ile itirazen şikayet başvurusunda bulunduğu,

İdare tarafından gönderilen ihale işlem dosyasının incelenmesinden;

4734 sayılı Kanunun 56 ncı maddesinin ikinci fıkrasının (b) bendi gereğince, ihale işlemlerinin ve ihale kararının iptaline,

Karar verilmesinin uygun olacağı hususlarına yer verilmiştir.

Karar:

Esas İnceleme Raporu ve ekleri incelendi:

İtirazen şikayet dilekçesinde özetle; ihale dokümanında mevzuata aykırı olarak idari şartnamede yazıldığı üzere işin yarısından fazlasını kapsayan (yaklaşık %55-65 pursantaj oranına sahip) inşaat işleri ile ilgili detay projelerin, elektrik teknik şartnamesinin ve elektrik projelerinin bulunmadığı iddia edilmektedir.

A- Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir:

4734 sayılı Kanun “Tanımlarâ€� başlıklı 4 üncü maddesinde ihale dokümanı; “İhale konusu mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinde; isteklilere talimatları da içeren idari şartnameler ile yaptırılacak işin projesini de kapsayan teknik şartnameler, sözleşme tasarısı ve gerekli diğer belge ve bilgileri,â€� olarak tanımlanmıştır.

Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin “İhale ve ön yeterlik dokümanının içeriğiâ€� başlıklı 18 inci maddesinde idare tarafından hazırlanacak olan ihale dokümanında; isteklilere talimatları da içeren idari şartname ile sözleşme tasarısı, işin projesini de kapsayan teknik şartname ve gerekli diğer belge ve bilgiler bulunacağı hüküm altına alınmıştır.

Yine anılan Yönetmeliğin “İhale ve ön yeterlik dokümanının hazırlanmasıâ€� 19 uncu maddesinde; “İdare, ihtiyaç duyduğu yapım işinin ihale edilebilmesi için gerekli dokümanı, Kamu İhale Kurumu tarafından çıkarılan standart ihale veya ön yeterlik dokümanını esas alarak hazırlar ve her sayfasını onaylar. Adaylara veya isteklilere verilecek dokümanın hazırlanmasında kullanılacak olan bu asıl nüshanın idarelerce ihale işlem dosyasında muhafazası zorunludur. İhtiyaç duyulması halinde, Kamu İhale Kurumunca belirlenen esaslar çerçevesinde gerekli güvenlik önlemlerinin idarece alınması kaydıyla, adaylara veya isteklilere verilecek ihale ve/veya ön yeterlik dokümanı “compact disc (CD)â€� ortamına aktarılabilir.â€� düzenlemesi yer almaktadır.

Aynı Yönetmeliğin “Teknik şartnamelerâ€� başlıklı   22 nci maddesinde idarece yapım işinin teknik ayrıntıları ve şartları ile projesini de kapsayan teknik şartnameler hazırlanarak ihale dokümanına dahil edileceği düzenlenmiştir.

İdari şartnamenin “İhale Dokümanının Kapsamıâ€� başlıklı 6 ncı maddesinde ihale dokümanının a) İdari ş�artname, b) İşin projesini de kapsayan teknik şartnameler, c) Sözleşme tasarısı, d) Yapım İşleri Genel ş�artnamesi, e) Standart Formlar ve f)Uygulama projelerinden oluştuğu belirtilmiştir.

İdarece gönderilen ihale işlem dosyası içerisinde ihale dokümanında idari şartname ve ekleri, sözleşme tasarısı, yapım işleri genel şartnamesi, klima sistemi şartnamesi, klima sistemi inşaatı teknik şartnamesi ve 6 adet uygulama projesi yer almaktadır.

Değişken debili soğutucu akışkanlı klima sistemi şartnamesinin; teknik kriterlerin belirlendiği dış üniteler, iç üniteler, kontrol elemanları ve sistemleri ve bağlantı elemanları bölümlerinden, uygulama projelerinin ise üç adet asma tavan kat planları ve üç adet klima tesisat kat planlarından oluştuğu, klima sistemi inşaatı teknik şartnamesinin de ihale konusu işte yer alan inşaat işlerine ilişkin belirlemelerin yer aldığı on üç maddeden oluştuğu anlaşılmıştır.

İdarece isteklilere Yapım işleri ihaleleri Uygulama Yönetmeliğinin yukarıda aktarılan 19 uncu maddesi uyarınca ihale dokümanının “CDâ€� ortamında istekli olabileceklere söz konusu ihaleye ilişkin bilgilerin CD içeriğinde yer alan ihale dokümanı içeriğini tek tek maddeler halinde gösteren ve idare yetkilisinin   ve dokumanı satın alan firma yetkilisinin imzalarının yer aldığı, tam ve eksiksiz teslim alındığı ve teslim edildiğine ilişkin irade beyanının bulunduğu tutanak düzenlendiği, söz konusu tutanaktan da ihale dokümanında teknik şartname olarak   klima sistemi mekanik şartnamesi, klima sistemi inşaat teknik şartnamesi ve klima sistemi uygulama projelerinin bulunduğu anlaşılmıştır.

İdari şartnamenin 46.6 maddesinde pursantaj oranları söküm işleri için %10,VRV Klima sistemi temini ve montajı için %35, sıva ve boya işleri için %30 ve diğer inşaat işleri için %25 olarak belirlendiği görülmüştür.

İhale onay belgesi eki yaklaşık maliyet cetvelinde ihale konusu işin imalat kalemlerinde yer alan VRV Klima sistemi yapılması ve nakliyesi hariç geriye kalan inşaat işlerinin yaklaşık maliyete oranının yaklaşık %28 olduğu bu durumda pursantaj oranları ile idarece belirlenen yaklaşık maliyette yer alan imalat kalem oranlarının birbiri ile uyumlu olmadığı belirlenmiştir.

Klima sistemi inşaatı teknik şartnamesinin “Alçı duvar levhaları ile çift iskeletli askı sistemli asma tavan yapılması (12.5 mm çift kat alçı duvar levhası ile)â€� başlıklı   7 nci maddesinde; idarece onaylanmış proje ve detaylarına göre nasıl yapılması gerektiğinin belirlendiği, ancak asma tavan kat planları yer alan   uygulama projesi incelendiğinde asma tavan yapılması inşaat işine ilişkin sadece genel ölçüm ve belirlemelerin yer aldığı asma tavan kat planlarının verildiği halde projelerde kesit ve detaylara yer verilmediği,

Yine aynı inşaat teknik şartnamesinin ikinci maddesinde makine ile her derinlikte yumuşak ve sert küskülük zeminin kazılması ve üçüncü maddesinde temel tabanına el ile kum çakıl serilmesi işleri ile ilgili olarak genel belirlemelerin yapıldığı ancak bu işlerin ihale konusu işin hangi kısmında nereye yapılacağının öngörülmediği,

Ayrıca ihale dokümanı içerisinde, kurulacak klima sisteminin çalışması için gerekli elektrik tesisatına ilişkin bir teknik şartnamenin veya elektrik projelerinin yer verilmediği, uygulama projelerinin klima tesisat kat planlarına ilişkin kısmında elektrik tesisatına ilişkin bilgilerin yer almadığı anlaşılmıştır.

Yukarıda yer alan tespitler ve düzenlemeler neticesinde ihale konusu işin niteliği ve kapsamı dikkate alındığında isteklilerce sağlıklı teklif verilebilmesi ve işin yürütülmesi aşamasında uyuşmazlık olmaması için ihale dokümanı içerisinde inşaat işlerine ilişkin detay projelerin ve elektrik tesisatı teknik şartnamesi ve projelerinin yer alması gerektiği sonucuna varıldığından başvuru sahibinin iddiaları yerinde görülmüştür.

B-  İhalelere Yönelik Yapılacak Başvurular Hakkında Yönetmeliğin 20 nci maddesinin (g) bendi gereğince dokümana süresinde itirazen şikayet başvurusunda bulunulmuş ise ilgili dokümanın Kanun ve ilgili mevzuatına   uygun olup olmadığı yönünden yapılan inceleme sonucunda tespit edilen aykırılıklar ve buna ilişkin inceleme ve hukuki değerlendirme aşağıda yapılmıştır:

4734 sayılı Kanunun “ş�artnamelerâ€�   başlıklı 12 nci maddesinde; “İhale konusu mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin her türlü özelliğini belirten idari ve teknik şartnamelerin idarelerce hazırlanması esastır. Ancak, mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin özelliği nedeniyle idarelerce hazırlanmasının mümkün olmadığının ihale yetkilisi tarafından onaylanması kaydıyla, teknik şartnameler bu Kanun hükümlerine göre hazırlattırılabilir.

İhale konusu mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin teknik kriterlerine ihale dokümanının bir parçası olan teknik şartnamelerde yer verilir. Belirlenecek teknik kriterler, verimliliği ve fonksiyonelliği sağlamaya yönelik olacak, rekabeti engelleyici hususlar içermeyecek ve bütün istekliler için fırsat eşitliği sağlayacaktır.â€� hükmü yer almaktadır.

Değişken debili soğutucu akışkanlı klima sistemi şartnamesinin dış üniteler bölümünün 15 inci maddesinde, iç üniteler bölümünün 8 inci maddelerinde “Kesinlikle Çin'de üretilmiş bir ürün olmamalıdır.â€� düzenlemelere yer verildiği görülmüştür.

Söz konusu ihale konusu işte kullanılacak ürünün üretim yerinin kısıtlanmasına yönelik düzenlemenin yukarıda aktarılan 4734 sayılı Kanunun 12 nci maddesinde yer alan belirlenecek teknik kriterlerin, verimliliği ve fonksiyonelliği sağlamaya yönelik olacağı, rekabeti engelleyici hususlar içermeyeceği ve bütün istekliler için fırsat eşitliği sağlayacağı hükmüne ve anılan düzenlemenin katılımı daraltıcı nitelikte olduğu anlaşıldığından aynı Kanunun 5 inci maddesinde yer alan temel ilkelere aykırı olduğu anlaşılmıştır.

Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle giderilemeyecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, ihale işlemleri ile ihale kararının iptali gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle;

4734 sayılı Kanunun 56 ncı maddesinin ikinci fıkrasının (b) bendi gereğince, ihale işlemlerinin ve ihale kararının iptaline,

Oybirliği ile karar verildi.