Teknik hizmetler sınıfında bulunup açık alanda çalışanlar için öngörülen ek özel hizmet tazminatı için hangi şartların gerekli olduğuna ilişkin açıklayıcı örnek Kr.
Danıştay 12. Daire Başkanlığı 2018/2976 E. , 2021/6169 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONİKİNCİ DAİRE
Esas No : 2018/2976
Karar No : 2021/6169
TEMYİZ EDEN (DAVACI) : …
KARŞI TARAF (DAVALI) : … Bakanlığı - Bakanlıklar / ANKARA
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU : … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının, temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Samsun ili 5. Ana Jet Üs Komutanlığında 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu kapsamında … olarak görev yapan davacı tarafından; açık alanda çalışması bulunduğundan bahisle, ek özel hizmet tazminatından yararlandırılması talebiyle yapılan başvurunun reddine ilişkin 01/06/2015 tarihli işlemin iptali ile idareye başvuru tarihinden geriye doğru 60. günden itibaren yoksun kalınan parasal hakların yasal faiziyle birlikte ödenmesine karar verilmesi istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesince; 657 sayılı Kanun'un 152. maddesinin "A. Özel Hizmet Tazminatı" bölümünün (c) bendinde ve bu maddeye istinaden yürürlüğe konulan Devlet Memurlarına Ödenecek Zam ve Tazminatlara İlişkin Karar'a ekli II sayılı Cetvelin "E-Teknik Hizmetler" bölümünün 6. maddesinde, teknik hizmetler sınıfına ait kadrolarda bulunan personelden; büro, atölye, ısı santralı, laboratuar, tesis (sosyal tesisler dahil), işletme, fabrika ve hizmet binaları dışında olmak şartıyla arazi, şantiye, inşaat, baraj, park, bahçe, maden, açık alanlarda kurulu tarım ve hayvancılık uygulama birimleri ve yol gibi açık çalışma mahallerinde fiilen görev yapanlara, çalışılan her gün için ek özel hizmet tazminatı ödenmesinin öngörüldüğü; buna göre, söz konusu açık alanlarda gün boyunca yapılan çalışmaların karşılığında bu tazminatın ödenmesinin mümkün olduğu, görevleri gereğince hizmet binalarının dışına çıkan personelin ise, bina dışındaki çalışmaların anılan düzenleme kapsamında değerlendirilemeyeceği, bu durumda görev yaptığı komutanlık sınırları içerisinde yaptığı çalışmalar nedeniyle, davacıya ek özel hizmet tazminatı ödenmesinin mümkün bulunmadığı gerekçesiyle, davanın reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : 5. Ana Jet Üs Komutanlığının çok geniş bir açık alana sahip olduğu, birlik (üs) içinde ve dışında, sürekli olarak açık çalışma mahallerinde görev yapması nedeniyle ek özel hizmet tazminatından yararlandırılması gerekirken, aksi yönde tesis edilen işlemde hukuka uygunluk bulunmadığı ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Savunma verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile Mahkeme kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onikinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İLGİLİ MEVZUAT:
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun "Zam ve tazminatlar" başlıklı 152. maddesinde, görevin önem, sorumluluk ve niteliği, görev yerinin özelliği, hizmet süresi, kadro unvan ve derecesi ve eğitim seviyesi gibi hususlar gözönüne alınarak Devlet memurlarına zam ve tazminat ödenmesi öngörülmüş olup; aynı maddenin, "A-Özel Hizmet Tazminatı" başlıklı bölümünün (c) bendinde, "...Teknik Hizmetler Sınıfına dahil kadrolarda bulunan personelden açık çalışma mahallerinde fiilen çalışanlara, bulundukları kadrolar esas alınmak suretiyle, çalışılan her gün için belirlenecek oranlarda ve üçer aylık dönemler itibarıyla toplamı 60 puanı aşmayacak şekilde, dönem sonlarında ödenmek üzere ek özel hizmet tazminatı verilebilir." kuralına yer verilmiştir.
Anılan maddenin "III- Ortak Hükümler" bölümünde ise, "Bu zam ve tazminatların hangi işi yapanlara ve hangi görevlerde bulunanlara ödeneceği, miktarları, ödeme usul ve esasları ilgili kurumların yazılı isteği ve Devlet Personel Başkanlığının görüşü üzerine Maliye Bakanlığınca bütün kurumları kapsayacak şekilde ve 154. madde uyarınca katsayının Bakanlar Kurulunca değiştirilmesi durumu hariç yılda bir defa olmak üzere hazırlanır ve Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulur..." kuralı yer almıştır.
Bu düzenlemeye istinaden, 17/04/2006 tarih ve 2006/10344 sayılı Bakanlar Kurulu kararıyla yürürlüğe konulan Devlet Memurlarına Ödenecek Zam ve Tazminatlara İlişkin Karar'ın eki (II) sayılı Cetvelin "(E) Teknik Hizmetler" bölümünün 6. maddesinde, "Teknik Hizmetler Sınıfına ait kadrolarda bulunan personelden; büro, atölye, ısı santralı, laboratuar, tesis (sosyal tesisler dahil), işletme, fabrika ve hizmet binaları dışında olmak şartıyla arazi, şantiye, inşaat, baraj, park, bahçe, maden, açık alanlarda kurulu tarım ve hayvancılık uygulama birimleri ve yol gibi açık çalışma mahallerinde fiilen çalışanlara (belirtilen mahallerde yapılan kontrollük hizmetleri dahil), çalışılan her gün için aşağıda gösterilen oranlarda ayrıca özel hizmet tazminatı ödenir. Faal durumdaki hizmet binalarının tadilat, bakım ve onarımı işleri açık çalışma mahalli kapsamında değerlendirilmez..." düzenlemesine yer verilmiştir.
Devlet Memurlarına Ödenecek Zam ve Tazminatlara İlişkin Karar'ın uygulanması sırasında ortaya çıkması muhtemel tereddütlerin giderilmesi ve uygulama birliğinin sağlanması amacıyla 11/05/2006 tarih ve 26165 sayılı Resmi Gazete'de 160 Seri Nolu Devlet Memurları Kanunu Genel Tebliği yayımlanmış olup; söz konusu Tebliğin "C - II Sayılı Cetvele İlişkin Açıklamalar" bölümünün 6. sırasında da, "...Buna göre, kadroları Teknik Hizmetler Bölümünün l ila 4 üncü sırasında sayılanlara, söz konusu ek özel hizmet tazminatının ödenebilmesi için;
a) Bu personelin büro, atölye, ısı santralı, laboratuar, tesis (sosyal tesisler dahil), işletme, fabrika ve hizmet binaları gibi “kapalı mahaller” dışında arazi, park, bahçe, şantiye, inşaat, maden, açık alanlarda kurulu tarım ve hayvancılık uygulama birimleri, yol, tünel, demiryolu, büyük içme suyu, köprü, kıyı yapıları, baraj v.b. açık çalışma mahallerinde görevlendirilmiş ve bu mahallerde fiilen çalışmış olmaları,
b) Söz konusu görevlendirmelere ilişkin olarak ilgili birim amirlerince belirlenen görev ve isimleri ihtiva eden listelerin ibrazı,
yeterli olacaktır.
Faal durumdaki hizmet binalarının tadilat, bakım ve onarım işleri açık çalışma mahalli kapsamında değerlendirilmeyecektir. ...
İlgili birim amirlerince hazırlanan listelerde yer almamakla birlikte, yukarıda belirtilen açık çalışma mahallerinde fiilen çalıştığını tevsik edenlere, birim amirlerinin onayı ile söz konusu ödeme yapılabilecektir. ..." açıklamaları yer almıştır.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun "A-Özel Hizmet Tazminatı" başlıklı bölümünün (c) bendinde, teknik hizmetler sınıfında bulunan personele görevin önem, sorumluluk ve niteliği, görev yerinin özelliği, hizmet süresi, kadro unvan ve derecesi ve eğitim seviyesi gibi hususlar gözönüne alınarak "özel hizmet tazminatı" ödenmesi kurala bağlanmış; söz konusu personelden fiilen açık çalışma mahallerinde çalışanlara, ayrıca "ek özel hizmet tazminatı" da ödeneceği belirtilmiştir.
Aynı Kanun'un 152. maddesine istinaden yürürlüğe konulan Devlet Memurlarına Ödenecek Zam ve Tazminatlara İlişkin Karar'ın eki (II) sayılı Cetvelin "(E) Teknik Hizmetler" bölümünün 6. maddesinde de; teknik hizmetler sınıfında bulunan personelin büro, atölye, ısı santralı, laboratuar, tesis, işletme, fabrika ve hizmet binaları dışında olmak şartıyla arazi, şantiye, inşaat, baraj, park, bahçe, maden, açık alanlarda kurulu tarım ve hayvancılık uygulama birimleri ve yol gibi açık çalışma mahallerinde fiilen çalışmaları halinde, çalışılan her gün için "ek özel hizmet tazminatından" yararlandırılması öngörülmüştür. Ayrıca, 160 Seri Nolu Devlet Memurları Kanunu Genel Tebliğinde de, benzer yönde açıklamalara yer verilmiştir.
Yukarıda yer verilen mevzuatın birlikte değerlendirilmesinden, teknik hizmetler sınıfında görev yapan personele ek özel hizmet tazminatı ödenebilmesi için ilgili personelin hizmet binası gibi kapalı çalışma alanları dışında kalan açık çalışma mahallerinde fiilen çalışmasının yeterli olduğu, belirtilen alanlarda yapılan kontrollük hizmetlerinin de bu kapsamda değerlendirilmesi gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.
Dava dosyasının incelenmesinden; 5. Ana Jet Üs Komutanlığı yerleşkesinin coğrafi olarak geniş bir açık alana sahip olduğu, davacının genel olarak yüksek gerilim hattı, trafo, elektrik tesisatı ile pist ve çevre aydınlatma sistemlerinin bakım, onarım ve işletimini yapmakla görevli olduğu, bu görevleri de genellikle birlik içindeki veya dışındaki açık çalışma alanlarında yerine getirdiği ve bu hususta da taraflar arasında bir ihtilaf bulunmadığı anlaşılmaktadır.
Bu durumda, teknik hizmetler sınıfında elektrik teknikeri olarak görev yapan davacının, birlik (üs) içinde veya dışında yer alan açık çalışma alanlarında fiilen çalışmış olması nedeniyle, Devlet Memurlarına Ödenecek Zam ve Tazminatlara İlişkin Kararın eki (II) sayılı Cetvelin "(E) Teknik Hizmetler" bölümünün 6. maddesi uyarınca ek özel hizmet tazminatından yararlandırılması gerekirken, aksi yönde tesis edilen işlemde ve davanın reddi yolundaki Mahkeme kararında hukuka uygunluk bulunmamaktadır.
KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. 2577 sayılı Kanun'un 49. maddesine uygun bulunan davacının temyiz isteminin kabulüne,
2. Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle reddine ilişkin temyize konu … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine,
4. 2577 sayılı Kanun'un (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen 15 gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere, 25/11/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.