Aşırı düşük sorgulaması aşamasında, yanlış hesap edildiği gerekçesiyle yaklaşık maliyetin değiştirilmesi 4734 sayılı Kanun da yer verilen temel ilkelere aykırılık teşkil eder mi?

İhaleyi Yapan Daire:  

Başvuru Tarih ve Sayısı:  

Başvuruya Konu İhale:  

Kurumca Yapılan İnceleme ve Değerlendirme:  

Yıldız Teknik Üniversitesi Rektörlüğü Yapı İşleri ve Teknik Daire Başkanlığı tarafından 19.08.2013tarihinde açık ihale usulüile yapılan “YTÜ Davutpaşa Kampüsü Merkez Laboratuvarı Kaba İnşaatı Yapım İşiâ€� ihalesine ilişkin olarak Çakı İnşaat Turizm   San. ve Tic. Ltd. ş�ti.nin 09.10.2013tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 11.10.2013tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 28.10.2013tarih ve 32800sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 28.10.2013tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

                      Başvuruya ilişkin olarak 2013/3798sayılı şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

Karar:  

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, idarenin aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi aşamasında Y.23.014, Y.23.015 ve SNBF.22/B poz numaralı iş kalemlerinin metrajlarını düşürdüğü ve değerlendirmeyi yeni metrajlar üzerinden yaptığı, söz konusu hususun yaklaşık maliyette değişikliğe sebep vermesi nedeniyle düzeltici işlem tesis edilmesi ya da ihalenin iptal edilmesi gerektiği iddialarına yer verilmiştir.

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

                      İdari ş�artname'nin 2'nci maddesinde işin adı “YTÜ Davutpaşa Kampüsü Merkez Laboratuvarı Kaba İnşaatı Yapım İşiâ€�, türü ve miktarı “1 (Bir) Adet – B.A Bina Kaba İnşaatı Yapım işiâ€� olarak düzenlenmiştir.

                      19.08.2013 tarihinde yapılan ihaleye 9 isteklinin katıldığı, tüm tekliflerin geçerli olduğu, 4 isteklinin teklif fiyatının idarece hesaplanan sınır değerin altında kaldığı, 21.08.2013 tarihli yazılar ile söz konusu 4 istekliden açıklama istendiği, E.M.Ç.   İnşaat Taahhüt ve Turizm Tic. Ltd. ş�ti. ve Kubilay Urhan İnşaat Taah. İth. İhr. Trz. San. ve Tic. Ltd. ş�ti. firmalarının açıklamada bulunmadığı, ihalenin aşırı düşük teklif açıklaması uygun bulunan Karine Mühendislik Mimarlık İnşaat Gıda Teks. San. ve Tic. Ltd. ş�ti. üzerinde bırakıldığı ve Prosan Mühendislik Proje ve İnş. San. Tic. Ltd. ş�ti.nin ekonomik açıdan   en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak belirlendiği, başvuru sahibi Çakı İnşaat Turizm San. ve Tic. Ltd. ş�ti.nin teklifi sınır değerin üzerinde yer alan ilk istekli olduğu görülmüştür.

Aşırı düşük teklif açıklamalarının değerlendirilmesi aşamasında, idarece sorgulamaya konu Y.23.015  poz nolu  â€œQ14-Q28 mm nervürlü beton çeliği çubuğu, çubukların kesilmesi, bükülmesi ve yerine konulmasıâ€�,Y.23.014 poz nolu  â€œQ8-Q12 mm nervürlü beton çeliği çubuğu, çubukların kesilmesi, bükülmesi ve yerine konulmasıâ€�  ve  SNBF-22/B  poz nolu  â€œHer çeşit nervürlü çelik nakliyesi (İskenderun) (Rumeli yakasında) (İstanbul içindir)â€�  iş kalemleri için yaklaşık maliyete esas metrajlar ile isteklilerin açıklamalarında yer alan metrajlar arasında fark olduğunun tespit edildiği ve bunun üzerine söz konusu kalemlere ilişkin yaklaşık maliyete esas metrajların tekrar hesaplandığı, yeni metrajların isteklilerin aşırı düşük teklif açıklamalarındaki metrajlarla uyumlu olduğu, bununla birlikte hesaplanan son metrajlara göre yeniden sınır değer hesaplaması yapılmadığı tespit edilmiştir.

Söz konusu iş kalemlerinin idarece hesaplanmış yaklaşık maliyete esas eski ve yeni metrajları aşağıdaki tabloda yer almaktadır.

Yukarıda yer alan metraj değişiklikleri nedeniyle yaklaşık maliyetin de değişmesi gerekmektedir. İdarece düzeltilen metrajlar baz alınarak yapılan hesaplamada, revize yaklaşık maliyet 5.347.673,47 TL olarak bulunmuştur.

Revize yaklaşık maliyet kullanılarak yeni sınır değer 4.011.869,54 TL olarak hesaplanmıştır.

          4734 sayılı Kamu İhale Kanunu'nun 4'üncü maddesinde ihalenin, bu Kanunda yazılı usul ve şartlarla mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin istekliler arasından seçilecek birisi üzerine bırakıldığını gösteren ve ihale yetkilisinin onayını müteakip sözleşmenin imzalanması ile tamamlanan işlemler olarak tanımlandığı dikkate alındığında, sözleşme imzalanmadan önce hukuka aykırı olduğu tespit edilen işlemin, ihalenin bulunduğu aşamaya göre düzeltilebileceği, geri alınabileceği, kaldırılabileceği, bunlar yapılamıyor ise ihalenin bulunduğu aşamaya göre Kanun'un 16, 39, 40 ve 45'inci maddelerine göre ihale kararının ve ihale işlemlerinin iptal edilebileceği anlaşılmaktadır.

                      Yapım işleri ihalelerinde idare tarafından geçerli teklifler tespit edilerek Kamu İhale Genel Tebliği'nin 45.1.1'inci maddesinde açıklanan formül uyarınca sınır değer hesaplanmakta olup, sınır değer hesabında yaklaşık maliyet tutarı da esas alınmaktadır. Bu çerçevede, ihalenin herhangi bir aşamasında yaklaşık maliyetin metrajlardaki ölçüm hatasına dayalı olarak yanlış hesaplandığının idarece tespiti halinde, bu durum sınır değerin ve dolayısıyla açıklama talep edilecek isteklilerin değişmesine yol açabilecektir. Ancak, bu durumun ihalenin iptal sebebi olabilmesi için doğru ve yanlış metrajlar arasındaki farkın anahtar teslimi götürü bedel yapım ihalelerinde kabul edilebilir metraj uyumsuzluklarının üzerinde olması gerekmektedir.

                      Söz konusu ihalede idarece üç iş kalemine ilişkin miktarların hatalı olduğu tespiti açıkça yapılmış olup, ortaya çıkan miktar farkları anahtar teslimi götürü bedel yapım ihalelerindeki kabul edilebilir metraj uyumsuzluklarının üzerindedir. Söz konusu metraj farkları nedeniyle hesaplanan yeni sınır değer sonrası aşırı düşük teklif sorgulaması yapılacak teklif sayısı da değişmektedir. Dolayısıyla, yaklaşık maliyete ilişkin hatalı işlemin düzeltilmesi, geri alınması veya kaldırılması Kanun'un temel ilkeleri açısından mümkün değildir.

Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle giderilemeyecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, ihalenin iptali gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle 4734 sayılı Kanun’un 65′inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 60 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

Anılan Kanun’un 54′üncü maddesinin onuncu fıkrasının (a) bendi gereğince ihalenin iptaline,

Oybirliği ile karar verildi.