İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: …İdare Mahkemesince verilen …tarih ve E:…, K:…sayılı kararda; davacı ile davalı arasında imzalanan işbirliği protokolünün incelenmesi neticesinde, dava konusu protokolün amaç başlıklı 2. maddesinde söz konusu protokolün amacının, Torbalı Belediyesi ile Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı işbirliğinde 60 yaş ve daha üstündeki sosyal ve ekonomik yoksunluk içerisinde bulunan kişilere bakım ve rehabilitasyon hizmetleri verilmesi olduğu, davacı bakanlık tarafından işletilen söz konusu huzurevinde taşınmazın tahsis amacı doğrultusunda 97 yaşlı vatandaşa hizmet verildiği ve bunlardan 20'sinin Torbalı nüfusuna kayıtlı olduğu ayrıca protokolde Torbalı Belediyesine sadece yüzde 10 kontenjan hakkı verildiği ve geri kalan yaşlıları belirleme yetkisinin protokol hükümleri doğrultusunda Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığına verildiği ve davalı idare tarafından da bu koşulun yerine getirildiği, 2886 sayılı Kanunun 75/d maddesinde de belediyeler tarafından tahsisine karar verilen taşınmazların amacı dışında kullanıldığının tespit edilmesi halinde tahsis işleminin iptal edileceği hükmüne yer verilerek idarelere bu konuda takdir yetkisi verilmediği dolayısıyla tahsisi yapılan taşınmazların ilgili kurumlarca tahsis amacı dışında kullanıldığının açıkça ortaya konulması gerekliliğinin açık olduğu, bunun yanısıra davalı idare tarafından yapılan protokol nedeniyle davalı idarenin maddi yükümlülükler altında bırakıldığı iddia edilmekte ise de söz konusu yükümlülüklerin davalı idare tarafından davacı bakanlık ile yapılan işbirliği protokolüyle üstlenildiği, ayrıca yapılan işbirliği protokolünün yukarıda yer verilen 10. maddesine göre protokolün uygulanmasından doğan bir anlaşmazlık çıktığı taktdirde taraflardan ikişer kişinin katılacağı bir komisyonun sorunun çözümünde yetkili olacağı düzenlemesine rağmen protokol hükmüne aykırı olarak davacı bakanlık ile davalı belediye arasındaki sorunların çözümü amacıyla komisyona başvurulmadan davalı belediye tarafından tek yanlı olarak işbirliği protokolünün ve yapılan tahsisin iptaline karar verildiği görüldüğünden davacı idareye tahsis edilen İzmir ili, Torbalı ilçesi, …Mah., …ada, …parselde yer alan huzurevi binasının tahsisinin iptaline ilişkin …tarih ve …sayılı Torbalı Belediye Meclis Kararında hukuka uyarlık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Danıştay 8. Daire Başkanlığı 2022/246 E. , 2022/51 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2022/246
Karar No : 2022/51
TEMYİZ EDEN (DAVACI) : …Bakanlığı
VEKİLİ : Av. ….
KARŞI TARAF (DAVALI) : …Belediye Başkanlığı - …
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU : …Bölge İdare Mahkemesi …İdari Dava Dairesinin …tarih ve E:…, K:…sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Torbalı Belediye Başkanlığı mülkiyetinde bulunan ve belediye meclisi kararıyla işletmesi 25 yıllığına davacı idareye tahsis edilen İzmir ili, Torbalı ilçesi, …Mah., …ada, …parselde yer alan huzurevi binasının tahsisinin iptaline ilişkin …tarih ve …sayılı Torbalı Belediye Meclis Kararı ile söz konusu karar uyarınca taşınmazın boşaltılarak belediyeye teslim edilmesi gerektiğine ilişkin Torbalı Belediye Başkanlığı Emlak ve İstimlak Müdürlüğü'nün …tarih ve E.…sayılı işleminin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: …İdare Mahkemesince verilen …tarih ve E:…, K:…sayılı kararda; davacı ile davalı arasında imzalanan işbirliği protokolünün incelenmesi neticesinde, dava konusu protokolün amaç başlıklı 2. maddesinde söz konusu protokolün amacının, Torbalı Belediyesi ile Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı işbirliğinde 60 yaş ve daha üstündeki sosyal ve ekonomik yoksunluk içerisinde bulunan kişilere bakım ve rehabilitasyon hizmetleri verilmesi olduğu, davacı bakanlık tarafından işletilen söz konusu huzurevinde taşınmazın tahsis amacı doğrultusunda 97 yaşlı vatandaşa hizmet verildiği ve bunlardan 20'sinin Torbalı nüfusuna kayıtlı olduğu ayrıca protokolde Torbalı Belediyesine sadece yüzde 10 kontenjan hakkı verildiği ve geri kalan yaşlıları belirleme yetkisinin protokol hükümleri doğrultusunda Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığına verildiği ve davalı idare tarafından da bu koşulun yerine getirildiği, 2886 sayılı Kanunun 75/d maddesinde de belediyeler tarafından tahsisine karar verilen taşınmazların amacı dışında kullanıldığının tespit edilmesi halinde tahsis işleminin iptal edileceği hükmüne yer verilerek idarelere bu konuda takdir yetkisi verilmediği dolayısıyla tahsisi yapılan taşınmazların ilgili kurumlarca tahsis amacı dışında kullanıldığının açıkça ortaya konulması gerekliliğinin açık olduğu, bunun yanısıra davalı idare tarafından yapılan protokol nedeniyle davalı idarenin maddi yükümlülükler altında bırakıldığı iddia edilmekte ise de söz konusu yükümlülüklerin davalı idare tarafından davacı bakanlık ile yapılan işbirliği protokolüyle üstlenildiği, ayrıca yapılan işbirliği protokolünün yukarıda yer verilen 10. maddesine göre protokolün uygulanmasından doğan bir anlaşmazlık çıktığı taktdirde taraflardan ikişer kişinin katılacağı bir komisyonun sorunun çözümünde yetkili olacağı düzenlemesine rağmen protokol hükmüne aykırı olarak davacı bakanlık ile davalı belediye arasındaki sorunların çözümü amacıyla komisyona başvurulmadan davalı belediye tarafından tek yanlı olarak işbirliği protokolünün ve yapılan tahsisin iptaline karar verildiği görüldüğünden davacı idareye tahsis edilen İzmir ili, Torbalı ilçesi, …Mah., …ada, …parselde yer alan huzurevi binasının tahsisinin iptaline ilişkin …tarih ve …sayılı Torbalı Belediye Meclis Kararında hukuka uyarlık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Dava konusu taşınmazın boşaltılarak belediyeye teslim edilmesi gerektiğine ilişkin Torbalı Belediye Başkanlığı Emlak ve İstimlak Müdürlüğü'nün …tarih ve E.…sayılı işlemine gelince; davacı idare tarafından iptali istenilen Torbalı Belediye Başkanlığı Emlak ve İstimlak Müdürlüğü'nün …tarih ve E.…sayılı yazısının; davacı hakkında tesis edilen …tarih ve …saylı Torbalı Belediye Meclis Kararı hakkında bilgi edinilmesi, aksi halde yasal yollara başvurulacağını ihtar mahiyetinde bildirim niteliğinde olduğu, bu haliyle söz konusu yazının tek başına icrai nitelikte kesin ve yürütülebilir bir işlem olmadığı zira söz konusu taşınmazın tahliyesi ancak ilgili mevzuat hükümlerince mülki idare amiri tarafından yapılabileceğinden Torbalı Belediye Başkanlığı Emlak ve İstimlak Müdürlüğü'nün …tarih ve E.…sayılı yazısının iptali talebinin incelenmeksizin reddi gerektiği sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle davanın dava konusu Torbalı Belediye Başkanlığı mülkiyetinde bulunan ve belediye meclisi kararıyla işletmesi 25 yıllığına davacı idareye tahsis edilen huzurevi binasının tahsisinin iptaline ilişkin …tarih ve …sayılı Torbalı Belediye Meclis Kararı kısmı bakımından iptaline, dava konusu taşınmazın boşaltılarak belediyeye teslim edilmesi gerektiğine ilişkin Torbalı Belediye Başkanlığı Emlak ve İstimlak Müdürlüğü'nün …tarih ve E.…sayılı işlemi kısmı bakımından ise incelenmeksizin reddine, dava kısmen iptal kısmen incelenmeksizin red ile sonuçlandığına karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: …Bölge İdare Mahkemesi …İdari Dava Dairesinin …tarih ve E:…, K:…sayılı kararında; istinaf başvurusuna konu Mahkemesi kararının hukuka ve usule uygun olduğu ve davacı ve davalı tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, kararın hukuka aykırı olduğu ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı tarafından, savunma verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'IN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin incelenmeksizin reddi gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Sekizinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İLGİLİ MEVZUAT:
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun "İstinaf" başlıklı 45. maddesinde, "1) İdare ve vergi mahkemelerinin kararlarına karşı, başka kanunlarda aksine hüküm bulunsa dahi, mahkemenin bulunduğu yargı çevresindeki bölge idare mahkemesine, kararın tebliğinden itibaren otuz gün içinde istinaf yoluna başvurulabilir...3) Bölge idare mahkemesi, yaptığı inceleme sonunda ilk derece mahkemesi kararını hukuka uygun bulursa istinaf başvurusunun reddine karar verir. Karardaki maddi yanlışlıkların düzeltilmesi mümkün ise gerekli düzeltmeyi yaparak aynı kararı verir...6) Bölge idare mahkemelerinin 46. maddeye göre temyize açık olmayan kararları kesindir." hükmüne yer verilmiştir.
Aynı Kanun'un "Temyiz" başlıklı 46. maddesinde; "Danıştay dava dairelerinin nihai kararları ile bölge idare mahkemelerinin aşağıda sayılan davalar hakkında verdikleri kararlar, başka kanunlarda aksine hüküm bulunsa dahi Danıştayda, kararın tebliğinden itibaren otuz gün içinde temyiz edilebilir:
a) Düzenleyici işlemlere karşı açılan iptal davaları.
b) Konusu yüz bin Türk lirasını aşan vergi davaları, tam yargı davaları ve idari işlemler hakkında açılan davalar.
c) Belli bir meslekten, kamu görevinden veya öğrencilik statüsünden çıkarılma sonucunu doğuran işlemlere karşı açılan iptal davaları.
d) Belli bir ticari faaliyetin icrasını süresiz veya otuz gün yahut daha uzun süreyle engelleyen işlemlere karşı açılan iptal davaları.
e) Müşterek kararnameyle yapılan atama, naklen atama ve görevden alma işlemleri ile daire başkanı ve daha üst düzey kamu görevlilerinin atama, naklen atama ve görevden alma işlemleri hakkında açılan iptal davaları.
f) İmar planları, parselasyon işlemlerinden kaynaklanan davalar.
g) Tabiat Varlıklarını Koruma Merkez Komisyonu ve Kültür Varlıklarını Koruma Yüksek Kurulunca itiraz üzerine verilen kararlar ile 18/11/1983 tarihli ve 2960 sayılı Boğaziçi Kanununun uygulanmasından doğan davalar.
h) Maden, taşocakları, orman, jeotermal kaynaklar ve doğal mineralli sular ile ilgili mevzuatın uygulanmasına ilişkin işlemlere karşı açılan davalar.
ı) Ülke çapında uygulanan öğrenim ya da bir meslek veya sanatın icrası veyahut kamu hizmetine giriş amacıyla yapılan sınavlar hakkında açılan davalar.
i) Liman, kruvaziyer limanı, yat limanı, marina, iskele, rıhtım, akaryakıt ve sıvılaştırılmış petrol gazı boru hattı gibi kıyı tesislerine işletme izni verilmesine ilişkin mevzuatın uygulanmasından doğan davalar.
j) 8/6/1994 tarihli ve 3996 sayılı Bazı Yatırım ve Hizmetlerin Yap-İşlet-Devret Modeli Çerçevesinde Yaptırılması Hakkında Kanunun uygulanmasından ve 16/7/1997 tarihli ve 4283 sayılı Yap-İşlet Modeli ile Elektrik Enerjisi Üretim Tesislerinin Kurulması ve İşletilmesi ile Enerji Satışının Düzenlenmesi Hakkında Kanunun uygulanmasından doğan davalar.
k) 6/6/1985 tarihli ve 3218 sayılı Serbest Bölgeler Kanununun uygulanmasından doğan davalar.
l) 3/7/2005 tarihli ve 5403 sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanununun uygulanmasından doğan davalar.
m) Düzenleyici ve denetleyici kurullar tarafından görevli oldukları piyasa veya sektörle ilgili olarak alınan kararlara karşı açılan davalar." hükümlerine yer verilmiştir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Uyuşmazlık, Torbalı Belediye Başkanlığı mülkiyetinde bulunan ve belediye meclisi kararıyla işletmesi 25 yıllığına davacı idareye tahsis edilen İzmir ili, Torbalı ilçesi, …Mah., …ada, …parselde yer alan huzurevi binasının tahsisinin iptaline ilişkin …tarih ve …sayılı Torbalı Belediye Meclis Kararı ile söz konusu karar uyarınca taşınmazın boşaltılarak belediyeye teslim edilmesi gerektiği ihtarına ilişkin Torbalı Belediye Başkanlığı Emlak ve İstimlak Müdürlüğü'nün …tarih ve E.…sayılı işleminin iptali isteminden kaynaklanmaktadır.
Bu durumda, temyiz istemine esas teşkil eden kararın 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 46. maddesinde tahdidi olarak sayılan davalardan hiçbirine uymadığı, Bölge İdare Mahkemesinin temyiz yolu açık olmayan "kesin" kararlarından olduğu anlaşıldığından, temyiz isteminin incelenmesine yasal olanak bulunmamaktadır.
KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1- TEMYİZ İSTEMİNİN İNCELENMEKSİZİN REDDİNE,
2- Temyiz giderlerinin istemde bulunan üzerinde bırakılmasına,
Kesin olarak, 18/01/2022 tarihinde kesin olarak oybirliği ile karar verildi.