Beyan ile fatura kıymeti arasındaki yüksek farkın, mükellefin iradesi ile mi yoksa idarenin zorlaması sonucu mu oluştuğu, vergi iadesinin geri ödenmesinde önem arz edeceği hk.

Karar

 

 

Danıştay 7. Daire Başkanlığı 2021/4359 E.  ,  2022/1398 K.

 

T.C.

 

D A N I Ş T A Y

 

YEDİNCİ DAİRE

 

Esas No : 2021/4359

 

Karar No : 2022/1398

 

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Bakanlığı adına

 

… Gümrük Müdürlüğü

 

VEKİLİ : Av. …

 

KARŞI TARAF (DAVACI) : … Tarım Ürünleri Gıda Maddeleri İthalat İhracat Sanayi ve

 

Ticaret Limited Şirketi

 

VEKİLİ : Av. …

 

İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

 

YARGILAMA SÜRECİ :

 

Dava konusu istem: Davacı adına 2017 ve 2018 yıllarında tescilli muhtelif tarih ve sayılı 33 adet serbest dolaşıma giriş beyannamesi muhteviyatı eşyanın kıymetinin, GÜVAS üzerinden belirlenen referans kıymete yükseltilmek suretiyle beyan edilen ve ödenen gümrük ve katma değer vergilerinin 4458 sayılı Gümrük Kanunu'nun 211. maddesi uyarınca iadesi isteminin reddine dair karara vaki itirazın reddine ilişkin işlemin iptali ile fazladan ödenen tutarın hesaplanacak yasal faiziyle birlikte iadesine hükmedilmesi istemiyle dava açılmıştır.

 

İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla, olayda, ithale konu eşyalara ait beyannamelerin tescil edildikleri tarihlerde herhangi bir gözetim ya da referans kıymet uygulaması bulunmadığı halde davacı tarafından kendi iradesi ve isteği doğrultusunda ek kıymet beyan edildiği, bu konuda davalı idarenin zorlamasının olduğu hususunu destekler nitelikte herhangi bir genel düzenleyici işlem ya da bu iddiaları somut bir şekilde kanıtlayacak bilgi ve belgenin bulunmadığı, davacının beyan etmiş olduğu yurt dışı gider kaleminin satış bedeline dahil olmaması gerektiği yönünde açık ve net herhangi bir verinin olmaması karşısında, söz konusu tutarın gerçeği yansıtmadığı hususu ile satış bedelinin tespiti için inceleme, araştırma ve hukuki yorum yapılması gerektiğinden, davacının geri verme isteminin 4458 sayılı Gümrük Kanunu'nun 211. maddesinde öngörülen koşulları taşımadığı sonucuna ulaşıldığından, dava konusu işlemde hukuka aykırılık görülmediği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.

 

Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: Olayda, iade istemine konu gümrük ve katma değer vergilerinin davacının beyanına göre tahsil edildiği tartışmasız olmakla birlikte, beyannamede eşyaya ilişkin fatura kıymeti ile yurt dışı gider adı altında beyan olunan kıymet arasındaki farkın çok fazla olduğu, vergi tahakkuk ve tahsilinde fatura bedelinin gerçeği yansıtmadığı yönünde herhangi bir veri, emsal referans veya tespitin bulunmadığı, dolayısıyla beyan ile fatura kıymeti arasındaki yüksek farkın serbest iradeyle beyan edildiğinin kabulünün hayatın olağan akışı ve ticari hayatın gerçekleriyle bağdaşmayacağı, bu bakımdan; davacıdan tahsil edilen vergilerin, eşyaya ait faturada gösterilen kıymete göre hesaplanan tutardan fazlasının iade edilmemesinin, yukarıda açıklanan hukuki duruma aykırılık oluşturacağı gerekçesiyle istinaf talebinin kabulü ile mahkeme kararının kaldırılmasından sonra dava konusu işlemin iptali ile fazladan ödenen tutarın davacıdan kaynaklanması nedeniyle 4458 sayılı Gümrük Kanunu'nun 216. maddesi uyarınca idareye başvuru tarihinden itibaren hesaplanacak tecil faiziyle birlikte iadesine karar verilmiştir.

 

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI: Davacının kendi iradesi ile beyan edip ödediği vergilerin iadesini talep edemeyeceği, tesis edilen işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı ileri sürülmektedir.

 

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Savunma verilmemiştir.

 

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'ÜN DÜŞÜNCESİ : 4458 sayılı Gümrük Kanunu'na göre eşyanın kıymetinin belirlenmesinde satış bedelinin esas alınması, bunun için gerekli koşulların mevcut olmadığının tespit edilmesi halinde sırasıyla diğer yöntemlere başvurulması gerekirken, somut bir tespit bulunmaksızın yurt dışı giderin artırılması suretiyle referans kıymet üzerinden fazladan ödenen vergilerin yasal faiziyle birlikte iadesi gerektiğinden temyize konu kararın bu yönüyle onanması; mezkur Kanun'un 216. maddesinde yer alan, geri verilmesi gereken vergilerin tecil faiziyle iade edilmesine ilişkin mevzuat değişikliğinin 07/11/2019 tarihinde yürürlüğe girdiği hususu göz önünde bulundurulduğunda, değişiklikten önceki tarihte tescil edilen beyannamelere konu vergilerin iadesinde 3095 sayılı Kanun'a göre hesaplanacak yasal faizin dikkate alınması gerektiğinden temyize konu kararın bu yönüyle bozulması gerektiği düşünülmektedir.

 

TÜRK MİLLETİ ADINA

 

Karar veren Danıştay Yedinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

 

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:

 

Dayandığı hukuki ve kanuni nedenlerle gerekçesi yukarıda açıklanan bölge idare mahkemesi kararının, dava konusu edilen işlemin iptali ile fazladan ödenen vergilerin idareye başvuru tarihinden itibaren hesaplanacak tecil faiziyle birlikte iadesine ilişkin hüküm fıkrasının yasal faize isabet eden kısmında sonucu itibarıyla hukuka aykırılık görülmemiştir.

 

Temyiz isteminin, kararın, faiz istemine ilişkin hüküm fıkrasının yasal faiz oranını aşan kısmına yönelik bölümüne gelince;

 

4458 sayılı Gümrük Kanunu'nun 216. maddesinin 07/11/2019 tarih ve 30941 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 24/10/2019 tarih ve 7190 sayılı Kanun'un 8. maddesiyle değişik 1. fıkrasında, gümrük vergileri ile bunların ödenmelerine bağlı olarak tahsil edilmiş gecikme faizinin veya gecikme zammının geri verilmesinde, geri vermeye konu fazla tahsilatın yükümlüden kaynaklanması durumunda geri verme başvurusunun yapıldığı tarihten, diğer durumlarda ise tahsilat tarihinden geri verme kararının tebliğ edildiği tarihe kadar geçen süre için geri verilecek tutar üzerinden, aynı dönemde 6183 sayılı Kanun'a göre belirlenen tecil faizi oranında hesaplanacak faizin ödeneceği hükmü yer almaktadır.

 

Dosyanın incelenmesinden, yurt dışı giderin artırılması suretiyle referans kıymeti üzerinden beyan edilen serbest dolaşıma giriş beyannamelerinin 2017 ve 2018 yıllarında tescil edildiği, vergilerin geri verilmesinde 6183 sayılı Kanun'a göre belirlenen tecil faiziyle iade edilmesine ilişkin yasal değişikliğin ise 07/11/2019 tarihinde yürürlüğe girdiği anlaşılmaktadır.

 

Her ne kadar, temyize konu kararda fazladan ödenen vergilerin geri verilmesinde idareye başvuru tarihinden itibaren tecil faizinin hesaplanması gerektiğine karar verilmiş ise de, ödemeye konu serbest dolaşıma giriş beyannamelerinin 07/11/2019 tarihinden önce tescil edildiği ve fazladan ödenen vergilerin tecil faiziyle iade edilmesine ilişkin mevzuat değişikliğinin bu tarihten itibaren yürürlüğe girdiği anlaşıldığından, 3095 sayılı Kanuni Faiz ve Temerrüt Faizine İlişkin Kanun'da öngörülen yasal faiz oranında hesaplanacak faiziyle iade edilmesi gerekmekte olup, idareye başvuru tarihinden itibaren hesaplanacak tecil faiziyle iadesine ilişkin hüküm fıkrasının yasal faiz oranını aşan kısmında hukuka uygunluk görülmemiştir.

 

KARAR SONUCU:

 

Açıklanan nedenlerle;

 

1. Temyiz isteminin kısmen reddine, kısmen de kabulüne,

 

2…. Bölge İdare Mahkemesi Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının, dava konusu işlemin iptali ile fazladan ödenen vergilerin idareye başvuru tarihinden itibaren hesaplanacak tecil faiziyle iadesine ilişkin hüküm fıkrasının yasal faize isabet eden kısmına yönelik TEMYİZ İSTEMİNİN REDDİNE,

 

3. Kararın, faize ilişkin hüküm fıkrasının yasal faiz oranını aşan kısmının ise BOZULMASINA,

 

4. Bozulan kısım hakkında yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Daireye gönderilmesine,

 

5. 492 sayılı Harçlar Kanunu'nun 13. maddesinin (j) bendi parantez içi hükmü uyarınca alınması gereken harç dahil olmak üzere, yargılama giderlerinin yeniden verilecek kararda karşılanması gerektiğine, 04/04/2022 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.

Bu sayfa 217 kez görüntülendi.