İptal davası açılaması için gerek görülen “Kesin ve Yürütülmesi Zorunlu” işlemin ne olduğu hakkında açıklayıcı ve örnek uygulama içeren kr.

Karar

 

Danıştay 6. Daire Başkanlığı  2022/2692 E.  ,  2022/6494 K.

 

T.C.

 

D A N I Ş T A Y

 

ALTINCI DAİRE

 

Esas No : 2022/2692

 

Karar No : 2022/6494

 

 

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : … Kaymakamlığı - …

 

(… Müdürlüğü)

 

VEKİLİ : Av. …

 

KARŞI TARAF (DAVALI) : … Belediye Başkanlığı - …

 

VEKİLİ : Av. …

 

İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

 

YARGILAMA SÜRECİ :

 

Dava konusu istem: Sivas İli, Kangal İlçesi, … Mahallesi, … ada , … parsel sayılı taşınmaz üzerinde bulunan öğretmen evi ve lojman yapılarının ruhsatsız olduğundan bahisle 3194 sayılı İmar Kanununun 42. maddesi uyarınca para cezası verilmesine ve aynı Kanunun 32. maddesi uyarınca yıkımına ilişkin Kangal Belediye Encümeninin … tarih ve … sayılı kararı ile anılan encümen kararına konu tutar olan 389.423,39-TL'nin ödenmesi, aksi halde yasal işlem başlatılacağına dair Kangal Belediye Başkanlığının … tarih ve … sayılı işleminin ve bu işleme karşı yapılan itirazın reddine dair Kangal Belediye Başkanlığının … tarih ve E-… sayılı işleminin iptali istenilmiştir.

 

İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: Davacı idareye borç çıkartılmasına ilişkin işlemlerin dayanağı olan, dava konusu Kangal Belediye Encümeninin … tarih ve … sayılı kararının; yine Kangal Belediye Encümeninin … tarih ve … sayılı kararıyla geri alındığının anlaşıldığı, buna göre, davalı idarece yetki ve usulde paralellik ilkesine uygun şekilde dava açılmasından evvel geri alınarak, tüm sonuçları ile birlikte ortadan kaldırılan dava konusu Kangal Belediye Encümeninin … tarih ve … sayılı kararının, iptal davasına konu yapılamayacağı ve esasının incelenmesinin mümkün olmadığı sonucuna varıldığı; davacı idareye borç çıkarıltılmasına ilişkin dava konusu Kangal Belediye Başkanlığının … tarih ve E… sayılı işlem ile bu bu işleme karşı yapılan itirazın reddine dair … tarih ve E-… sayılı işlem yönünden yapılan değerlendirmede ise; anılan dava konusu işlemlerin, yukarıda bahsi geçen ve idarece geri alındığı anlaşılan Kangal Belediye Encümeninin … tarih ve … sayılı kararı ile tesis edilen para cezasının tahsili amacıyla düzenlendikleri, işlem içeriklerinin para cezasını rızaen ödemeye davet niteliği taşıdığı, bahsi geçen tutarın rızaen ödenmemesi halinde davacı hakkında yasal işlem başlatılacağına yönelik bir bildirim niteliğinde oldukları, dolayısıyla, rızaen ödemeye çağrı mahiyeti taşıyan ve idari davaya konu olabilecek kesin ve icrai işlem niteliği bulunmayan bu işlemler yönüyle de esasa ilişkin bir inceleme yapılmasının olanaklı olmadığı sonucuna varılmıştır.

 

Belirtilen gerekçelerle, dava konusu işlemler hukuka uygun bulunarak davanın incelenmeksizin reddine karar verilmiştir.

 

Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararının özeti: İstinaf başvurusuna konu İdare Mahkemesi kararının hukuka ve usule uygun olduğu ve istinaf dilekçesinde ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

 

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı idare tarafından, davalı idarece para cezasına ilişkin işlem geri alındığı halde, işleme konu para cezasının ödenmesinin istendiği, ödenmezse hukuki yollara başvurulacağının söylendiği, cezayı ödeyin yazısına yapılan itirazın da kabul edilmeyip ödemenin yapılması gerektiğinin tekrar ifade edildiği ve uyuşmazlığın ancak Mahkeme kararı ile giderilebileceği yolundaki ifade de dikkate alındığında ortada icrası mümkün ve idari davaya konu edilebilecek bir işlem olduğunun açık olduğu, ödenmeme durumunda yasal işlem başlatılacağının bildirilmesinin rızaen ödemeye davet değil, bir işlem niteliğinde olduğu ileri sürülmektedir.

 

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Savunma verilmemiştir.

 

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ … 'NUN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kısmen kabulü ile Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararının Kangal Belediye Başkanlığının … tarih ve E-… sayılı işlemi ile bu işleme karşı yapılan itirazın reddine dair Kangal Belediye Başkanlığının … tarih ve E-… sayılı işlemlerine ilişkin kısmının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

 

TÜRK MİLLETİ ADINA

 

Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

 

İNCELEME VE GEREKÇE:

 

MADDİ OLAY :

 

Sivas İli, Kangal İlçesi, … Mahallesi, … ada , … parsel sayılı taşınmaz üzerinde öğretmen evi ve lojman yapılarının ruhsatsız olarak yapıldığının tespitine ilişkin 05/07/2017 tarihli yapı tatil tutanağında ruhsatsız yapıların toplam inşaat alanının 3122 m² olduğu belirlemesinin ardından, 3194 sayılı İmar Kanununun 32 ve 42. maddeleri uyarınca yapının yıkımına ve para cezası verilmesine ilişkin olarak Kangal Belediye Encümeninin … tarih ve … sayılı kararı ile bu kararla belirlenen 389.423,39-TL borcun ödenmesi, aksi halde yasal işlem başlatılacağına dair Kangal Belediye Başkanlığının … tarih ve E-… sayılı işlemi ile bu işleme karşı yapılan itirazın reddine dair Kangal Belediye Başkanlığının … tarih ve E-… sayılı işleminin tesis edilmesi üzerine görülmekte olan dava açılmıştır.

 

İLGİLİ MEVZUAT:

 

2577 Sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 14. maddesinin 3. fıkrasının (d) bendinde; dava dilekçelerinin idari davaya konu olacak kesin ve yürütülmesi gereken bir işlem olup olmadığı yönünden de inceleneceği kuralına yer verilmiş olup, aynı Kanunun 15. maddesinin 1. fıkrasının (b) bendinde ise, 14. maddenin 3/c, 3/d ve 3/e bentlerinde yazılı hallerde davanın reddine karar verileceği hükme bağlanmıştır.

 

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:

 

1- Temyize konu … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesi kararının, Kangal Belediye Encümeninin 11/08/2017 tarih ve 2017/256 sayılı kararına ilişkin kısmında 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49. maddesinin 2. fıkrasında sayılan bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmamaktadır.

 

2- Kararın, Kangal Belediye Başkanlığının … tarih ve E… sayılı işlemi ile bu işleme karşı yapılan itirazın reddine dair Kangal Belediye Başkanlığının … tarih ve E-… sayılı işlemlerine ilişkin kısmına gelince;

 

Bir idari işlemin iptal davasına konu olabilmesi için kesin ve yürütülmesi zorunlu olması gerekmektedir. Kesin ve yürütülmesi zorunlu işlem, hukuk aleminde bir sonuç doğuran, başka bir makamın onayına ihtiyaç göstermeyen ve muhataplarının hukukunda değişiklikler meydana getiren işlemdir. Bir idari işlemin kesin ve yürütülebilir hale gelmesi için işlemdeki iradenin yaptırımsal içeriğe sahip olması yeterli olup, işlemin icrasına başlanmamış olması ya da daha önceden tesis edilen ve kesinleşen bir idari işleme dayanması, yaptırımsal içeriğe sahip işlemin kesin ve yürütülebilir nitelikte olmadığı anlamına gelmez.

 

Uyuşmazlıkta; davaya konu edilen Kangal Belediye Başkanlığının … tarih ve E-… sayılı işlemi ile bu işleme karşı yapılan itirazın reddine dair Kangal Belediye Başkanlığının … tarih ve E… sayılı işlemlerin içeriğine bakıldığında encümen kararı ile belirlenen 389.423,39 TL borcun ödenmesi gerektiğinin bildirildiği, ödenmezse yasal işlem başlatılacağının ifade edildiği; bu itibarla, ilgilisine belirli bir edim yüklediği ve bu edimin yerine getirilmemesi durumunda sonuçlarını öngördüğü dikkate alındığında, ilgilinin hukukunda etki ve sonuç doğuran, idari davaya konu olabilecek kesin ve yürütülmesi gerekli işlemler olduğu sonucuna varılmıştır.

 

Bu durumda, Kangal Belediye Başkanlığının … tarihli ve E-… sayılı ve … tarih ve E-… sayılı işlemleri yönünden uyuşmazlığın esasının incelenmesi suretiyle bir karar verilmesi gerekirken, davanın incelenmeksizin reddi yolunda verilen İdare Mahkemesi kararına karşı yapılan isitinaf başvurusunun reddi yolundaki Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararının bu kısmında hukuki isabet bulunmamaktadır.

 

KARAR SONUCU:

 

Açıklanan nedenlerle;

 

1. 2577 sayılı Kanunun 49. maddesine uygun bulunan davacının temyiz isteminin kısmen kabulüne, kısmen reddine,

 

2. Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle incelenmeksizin reddine ilişkin Mahkeme kararına yönelik olarak yapılan istinaf başvurusunun reddi yolundaki temyize konu … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararının Kangal Belediye Encümeninin … tarih ve … sayılı kararına ilişkin kısmının oybirliğiyle ONANMASINA, Kangal Belediye Başkanlığının … tarih ve E… sayılı işlemi ile bu işleme karşı yapılan itirazın reddine dair … tarih ve E-… sayılı işlemlerine ilişkin kısımların ise oyçokluğuyla BOZULMASINA,

 

3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesine gönderilmesine, 31/05/2022 tarihinde, kesin olarak, karar verildi.

 

 

KARŞI OY (X):

 

Bir idari işlemin iptal davasına konu olabilmesi için kesin ve yürütülmesi zorunlu olması gerekmektedir. Kesin ve yürütülmesi zorunlu işlem, hukuk aleminde bir sonuç doğuran, başka bir makamın onayına ihtiyaç göstermeyen ve muhataplarının hukukunda değişiklikler meydana getiren işlemdir.

 

Uyuşmazlıkta; davaya konu edilen Kangal Belediye Başkanlığının … tarih ve E-… sayılı işlemi ile bu işleme karşı yapılan itirazın reddine dair Kangal Belediye Başkanlığının … tarih ve E-… sayılı işlemlerin içeriğine bakıldığında; Kangal Belediye Encümeninin … tarih ve … sayılı kararı ile verilen 389.423,39 TL'nin ödenmesinin bildirimi niteliğinde olduğu, anılan encümen kararının davalı idarece iptal edildiği de dikkate alındığında kesin ve yürütülmesi zorunlu bir işlem niteliğini haiz olmadığı sonucuna ulaşıldığından davanın incelenmeksizin reddine dair karar usul ve hukuka uygun olduğundan, davacının istinaf başvurusunun reddine ilişkin … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararının onanması gerektiği oyuyla Dairemiz kararına katılmıyorum.a

Bu sayfa 242 kez görüntülendi.