Yaklaşık maliyet ve teklif fiyatları açıklanmadan ilk oturumun kapatılması mevzuata aykırılık teşkil eder mi?

İhaleyi Yapan Daire:  

Başvuru Tarih ve Sayısı:  

Başvuruya Konu İhale:  

Kurumca Yapılan İnceleme ve Değerlendirme:  

Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Hayvancılık Genel Müdürlüğü, tarafından 20.12.2012tarihinde açık ihale usulüile yapılan “Okul Sütü Programı Kapsamında UHT İçme Sütü Mal Alımıâ€� ihalesine ilişkin olarak Yörükoğlu Süt ve Ürünleri San. Tic. A.ş�.nin  itirazen şikâyet başvurusu üzerine alınan 24.01.2013 tarih ve 2013/UM.IV-528 sayılı Kurul kararına karşı başvuru sahibi tarafından dava açıldığı anlaşılmış,   Ankara 5. İdare Mahkemesince verilen 25.10.2013 tarih ve E:2013/532, K:2013/1600 sayılı karar üzerine de Kurulun 10.02.2014 tarih ve 2014/MK-64 sayılı kararı ile başvuruya ilişkin olarak esasın incelenmesine geçilmesine karar verilmiştir.

Başvuruya ilişkin olarak 2013/288-01sayılı şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

Karar:  

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi:

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, 20.12.2012 tarihinde yapılan “200 ml Ambalajlı, Yağlı, Sade UHT İçme Sütüâ€� ihalesinin 4'üncü bölümüne (Akdeniz Bölgesi) taraflarınca teklif sunulduğu, aynı gün verilen ve 21.12.2012 tarihinde onaylanan ihale kararına göre teklif verdikleri Akdeniz Bölgesi 4'üncü kısım ihalesinde ekonomik açıdan en avantajlı 1'inci teklif sahibi olduklarına karar verildiği ve kesinleşen ihale kararının 24.12.2013 tarihinde firmalarına bildirildiği, ancak ihalenin 2'nci kısmı için (İç Anadolu ve Güneydoğu Anadolu Bölgeleri) teklif veren Yavuz Lojistik Gıda San. Tic. ve Ltd. ş�ti. tarafından idareye yapılan şikâyet üzerine ihaleyi yapan idarenin 03.01.2013 tarihli ihale yetkilisi kararıyla ihalenin iptaline karar verildiği, bu kararın aynı tarihte firmalarına da bildirildiği, ihalenin iptaline ilişkin idare işleminin hatalı olduğu ve iptal edilmesi gerektiği, ihalenin iptal kararının gerekçesinde özetle teklif zarflarının açılmasından sonra yaklaşık maliyet, birim fiyat teklifleri ve teklif tutarları hazır bulunanlara açıklanmadan kapalı oturuma geçildiği ve ikinci oturumda açıklandığı belirtilerek usul hatası oluşturan bu işlem nedeniyle ihalenin iptal edildiğinin bildirildiği, idarece gösterilen gerekçenin ihalenin iptalini gerektirmediği, her ne kadar katılanların isimleri, fiyat teklifleri ve teklif tutarları ile işin yaklaşık maliyeti, tekliflerin açıklanması sırasında okunmamış ise de bu durumun ihale kararını değiştirecek bir eksiklik olmadığı, çünkü teklif mektuplarının açılmasından sonra ihale evrakı içinde bulunan belgelerin değiştirilmesi ve tamamlattırılması mümkün olmadığı gibi, bu yönde herhangi bir işlemin de yapıldığından bahsedilmediği, teklif zarfı içinde fiyat teklifinin %3'ü oranında teminat mektubunun yer almasının zorunlu olduğu gözetildiğinde teklif fiyatlarının daha sonra değiştirilmesinin de mümkün olmadığı, dolayısıyla idarece yapılan usul hatası ihalenin sağlıklı bir şekilde yapılmasına ve ihale kararının alınmasına engel teşkil etmeyeceğinden esasa ilişkin olmayan usul hatası nedeniyle ihalenin iptal işleminin yasanın amacına aykırı olduğu,

Ayrıca şikâyetçi firmanın 4 kısım halinde ve bölgelere göre ayrı ayrı yapılan ihalenin 2'nci bölümüne teklif verdiği, idarenin kabulüne göre sadece bu bölüm yönünden şikâyetin incelenmesi gerekirken tüm kısımlar yönünden ihalenin iptal edilmesinin hatalı olduğu, ihale yetkilisi kararının iptal edilerek ihalenin geçerli sayılmasına karar verilmesi gerektiği iddialarına yer verilmiştir.

İptal gerekçeleri ile sınırlı olarak yapılan inceleme sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

                      20.12.2013 tarihinde yapılan   “Okul Sütü Programı Kapsamında UHT İçme Sütü Mal Alımıâ€� ihalesinin 4 kısımdan oluştuğu, başvuru sahibi Yörükoğlu Süt ve Ürünleri San. Tic. A.ş�.nin kısmı teklife açık olduğu anlaşılan ihalenin sadece “200 Ml. UHT Yağlı Okul Sütü 4. Kısım (Adana, Antalya, Burdur, Hatay, Isparta, Mersin, Osmaniye İlleri)â€� olmak üzere 4'üncü kısmına teklif verdiği anlaşılmıştır.

20.12.2013 tarihinde yapılan ihalenin 4'üncü kısmına 3 istekli tarafından teklif verildiği, 21.12.2013 tarihli kesinleşen ihale kararı ile ihalenin 4'üncü kısmında Yörükoğlu Süt ve Ürünleri Sanayi Ticaret A.ş�.nin ekonomik açıdan en avantajlı teklifve Dimes Gıda Sanayi ve Ticaret A.ş�.- Pınar Süt Mamülleri Sanayi A.ş�. İş Ortaklığı'nın ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak belirlendiği,

İhalenin 2'nci kısmına teklif sunan ve bu kısımda ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak belirlenen Yavuz Lojistik Gıda San. Tic. ve Ltd. ş�ti. tarafından 25.12.2013 tarihinde idareye yapılan şikâyet başvurusunda özetle, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu'nun 36/2 maddesi ve İdari ş�artname'nin 30.2.3 ve 30.2.4'üncü maddeleri uyarınca ihalenin birinci oturumu kapatılmadan önce isteklilerin teklif fiyatlarının hazirun önünde açıklanmasının zorunlu olduğu, bahsi geçen hususun hem şeffaflık hem de idarenin eşit yükümlülüğü bakımından da mühim olduğu, oysa kanunen uyulması gereken bu usule uyulmayıp fiyatlar açıklanmadan oturuma son verildiği, ikinci oturum açılana kadar yaklaşık 40-50 dakika boyunca ihale komisyonunun, basının ve katılımcıların olmadığı bir odada yalnız kaldığı, yasal mevzuata apaçık aykırılık teşkil eden bu durum nedeniyle ihalenin iptal edilmesi gerektiği iddialarına yer verildiği,

Yavuz Lojistik Gıda San. Tic. ve Ltd. ş�ti.nin şikâyet başvurusu üzerine alınan 03.01.2013 tarihli ihale yetkilisi kararında, 4734sayılı Kamu İhale Kanunu'nun 36/2'nci maddesi ve İdari ş�artname'nin 30.2.3 ve 30.2.4'üncü maddeleri uyarınca ihale sürecinde teklif zarflarının açılmasından sonra yaklaşık maliyet, birim fiyat teklifleri ve teklif tutarları hazır bulunanlara açıklanmadan kapalı oturuma geçilmesinin ve ikinci oturumda açıklanmasının usul hatası oluşturduğunun anlaşıldığı belirtilerek bahse konu ihalenin iptal edildiği görülmüştür.

İdarenin ihaleyi iptal kararının başvuru sahibine bildirilmesi üzerine (itirazen şikâyet dilekçesinde tebliğ edildiği tarihin 03.01.2013 olarak beyan edildiği, idare kayıtlarında iptal kararının elden teslim alındığı tarihin 04.01.2013 olduğu görülmüştür.) 14.01.2013 tarih ve 1720 sayılı Kurum kayıtlarına alınan dilekçesi ile ihalenin iptaline ilişkin olarak itirazen şikâyet başvurusunda bulunduğu,

Yapılan itirazen şikâyet başvurusu üzerine alınan 24.01.2013 tarih ve 2013/UM.IV-528 sayılı Kurul kararında  â€œâ€¦  ş�ikâyet veya itirazen şikâyet üzerine alınan iptal kararlarına karşı süresi içinde doğrudan Kuruma itirazen şikâyet başvurusunda bulunulması gerekmekte olup, başvuru sahibinin şikâyete konu işlemin farkına varıldığı tarihten (04.01.2013) itibaren 5 (beş) gün içerisinde Kuruma itirazen şikâyet başvurusunda bulunması gerekirken bu süre geçtikten sonra 14.01.2013 tarihinde itirazen şikâyet başvurusunda bulunduğu…â€� gerekçesiyle başvurunun süre yönünden reddedildiği anlaşılmıştır.

Anılan Kurul kararının iptali istemiyle açılan davada Ankara 5'inci İdare Mahkemesince verilen 25.10.2013 tarih ve E:2013/532, K:2013/1600 sayılı karar ile “…Anayasa’nın 40 ıncı maddesine, 4709 sayılı Kanunun 16 ncı maddesiyle eklenen ikinci fıkrada Devletin, işlemlerinde ilgili kişilerin hangi kanun yolları ve mercilerine başvuracağını ve sürelerini belirtmek zorunda olduğu hükmüne yer verildiği, buna göre bireylerin yargı ya da idari makamlar önünde Anayasal bir hak olan “hak arama hürriyetlerini” kullanabilmelerini sağlamak ve kolaylaştırmak amacıyla, Devletin, kurumları vasıtasıyla tesis edilen her türlü işlemlerinde, bu işlemlere karşı başvurulacak yargı veya idari makamların gösterilmesi, ayrıca söz konusu başvurunun süresinin de belirtilmesi gereğinin Anayasal zorunluluk olduğu, bu bağlamda, Devletin bir kurumu olan Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tarafından tesis edilen ihalenin iptaline ilişkin işlemde de, ihalenin iptaline karşı başvurulacak kanun yolu veya varsa idari makamın ve başvuru sürelerinin gösterilmesinin zorunlu olduğu, nitekim Anayasa Mahkemesinin 18.10.2003 günlü ve E.2003/67, K.2003/88 sayılı kararında da bu durum hukukun üstünlüğünün egemen olduğu ve bireyin insan olarak varlığının korunmasını amaçlayan hukuk devletinde vatandaşların hukuk güvenliğinin sağlanmasının, hukuk devleti ilkesinin yerine getirilmesi zorunlu koşullarından olduğu ve hukuki güvenliğin, statü hukukuna ilişkin düzenlemelerde istikrar, belirlilik ve öngörülebilirlik göz önünde bulundurularak, açık ve belirgin hukuk kuralları yürürlüğe koyup, uygulayarak sağlanacağı” şeklinde ifade edilmiştir.

                        Bu bağlamda, Gıda Tarım ve hayvancılık Bakanlığı’nın idari işlemlerde; işleme karşı başvuru süresini doğru göstermesi gerekmekte olup, bu gereklilik, ilgili makamların takdirinde olmayıp, en üst hukuki norm olan Anayasanın bağlayıcılığının zorunlu bir sonucu olduğundan, “karara karşı başvuru yapabilecek itiraz merci ve başvurusu süresi” başlıklı bölümünde “kararın bildirimini izleyen on gün içinde Kamu ihale Kurumu’na itirazen şikâyet başvurusunda bulunulabileceği” hususunun belirtildiği, iptal kararının davacıya 04.01.2013 tarihinde tebliğ edildiği, itirazen şikâyet dilekçesinin kurum kayıtlarına 14.01.2013 tarihinde alındığı, gösterilen süreye göre yazılı bildirim tarihinden itibaren on gün içerisinde başvuru yapıldığı anlaşılmış olup, itirazın süresinde yapılmadığından bahisle itirazen şikâyet başvurusunun süre yönünden reddedilmesinde hukuka uyarlık bulunmamaktadır.â€�  gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline  karar verildiği anlaşılmıştır.

Mahkeme kararının uygulanmasını teminen alınan 10.02.2014 tarih ve 2014/MK-64 sayılı Kurul kararı ile 24/01/2013 tarihli ve 2013/UM.IV-528 sayılı Kurul kararı iptal edilerek anılan başvuruya ilişkin olarak esasın incelenmesine geçilmesine karar verilmiştir.

                      Başvuru sahibi firmanın 4 kısmı kapsayan söz konusu ihalede sadece 4'üncü kısım için teklif verdiği anlaşıldığından ihalenin iptali kararına ilişkin esas inceleme ihalenin 4'üncü kısmına ilişkin olarak yapılmıştır.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu'nun “Tekliflerin alınması ve açılmasıâ€� başlıklı 36'ncı maddesinde,

“Teklifler ihale dokümanında belirtilen ihale saatine kadar idareye verilir. İhale komisyonunca ihale dokümanında belirtilen saatte kaç teklif verilmiş olduğu bir tutanakla tespit edilerek, hazır bulunanlara duyurulur ve hemen ihaleye başlanır. İhale komisyonu teklif zarflarını alınış sırasına göre inceler. 30 uncu maddenin birinci fıkrasına uygun olmayan zarflar bir tutanak ile belirlenerek değerlendirmeye alınmaz. Zarflar isteklilerle birlikte hazır bulunanlar önünde alınış sırasına göre açılır.

İsteklilerin belgelerinin eksik olup olmadığı ve teklif mektubu ile geçici teminatlarının usulüne uygun olup olmadığı kontrol edilir. Belgeleri eksik veya teklif mektubu ile geçici teminatı usulüne uygun olmayan istekliler tutanakla tespit edilir. İstekliler ile  teklif fiyatları ve yaklaşık maliyet tutarı açıklanır. Bu işlemlere ilişkin hazırlanan tutanak ihale komisyonunca imzalanır. Bu aşamada; hiçbir teklifin reddine veya kabulüne karar verilmez, teklifi oluşturan belgeler düzeltilemez ve tamamlanamaz. Teklifler ihale komisyonunca hemen değerlendirilmek üzere oturum kapatılır.â€�hükmüne,

                  Mal Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği'nin “Başvuruların ve tekliflerin alınması, açılması ve belgelerdeki bilgi eksikliklerinin tamamlatılmasıâ€� başlıklı 55'inci maddesinde,

                   â€œ(1) Ön yeterlik ve yeterlik başvuruları ile tekliflerin alınması ve açılmasına ilişkin işlemler; Kanun, bu Yönetmelik ve tip şartnamelerde belirtilen hükümler çerçevesinde standart formlar kullanılarak gerçekleştirilir.

                  (2) Zarf Açma ve Belge Kontrol Tutanağı, başvuru veya teklif zarfı içinde sunulması istenilen belgeler ve bu belgelere ilgili mevzuat gereğince eklenmesi zorunlu olan belgelerin her biri için ayrı sütun içerecek şekilde düzenlenir.

                  (3) (Değişik: 16/07/2011-27996 R.G./6 md.) Başvuru veya teklif zarfları, alınış sırasına göre incelenir. Açık ihale usulüyle yapılan ihaleler ile belli istekliler arasında ihale usulüyle yapılan ihalelerde teklif zarfları açılmadan önce,  pazarlık  usulüyle yapılan ihalelerde ise son yazılı fiyat tekliflerinin verildiği oturumda yaklaşık maliyet açıklanır. Zarflardan uygun olanların açılması ve belge kontrolünün yapılması aşamasında, aday veya isteklilerce sunulan belgeler tek tek kontrol edilerek hangi belgelerin sunulduğu, Zarf Açma ve Belge Kontrol Tutanağında her belge için açılmış bulunan sütunlara kaydedilerek gösterilir. İhale usulüne göre ilgili oturumda istekliler ve teklif ettikleri fiyatlar duyurularak tutanak düzenlenir. Bu tutanakların komisyon başkanınca onaylanmış suretleri, isteyenlere imza karşılığı verilmeden oturum kapatılamaz.

                  (4) Başvuru veya teklif zarfı içinde sunulması istenilen belgeler ve bu belgelere ilgili mevzuat gereğince eklenmesi zorunlu olan belgelerden herhangi birinin, aday veya isteklilerce sunulmaması halinde, bu eksik belgeler idarelerce tamamlatılamaz.

                  …â€�hükmüne,

                  İhaleye ait İdari ş�artname'nin 3.1.(d) maddesinde “İhale (son teklif verme) tarihi:20.12.2012â€�, 3.1.(e) maddesinde “İhale (son teklif verme) saati:14:00â€� düzenlemesine,

Anılan ş�artname'nin “Tekliflerin alınması ve açılmasıâ€� başlıklı 30'uncu maddesinde,

“30.1.Teklifler, bu ş�artnamede belirtilen ihale saatine kadar İdareye (tekliflerin sunulacağı yere) verilecektir.

30.2.İhale komisyonu tarafından, tekliflerin alınması ve açılmasında aşağıda yer alan usul uygulanır:

30.2.1.İhale komisyonunca bu ş�artnamede belirtilen ihale saatinde ihaleye başlanır ve bu saate kadar kaç teklif verilmiş olduğu bir tutanakla tespit edilerek, hazır bulunanlara duyurulur.

30.2.2.İhale komisyonu teklif zarflarını alınış sırasına göre inceler. Bu incelemede, zarfın üzerinde isteklinin adi, soyadı veya ticaret unvanı, tebligata esas açık adresi, teklifin hangi ise ait olduğu, ihaleyi yapan İdarenin açık adresi ve zarfın yapıştırılan yerinin istekli tarafından imzalanıp mühürlenmesi veya kaşelenmesi hususlarına bakılır. Bu hususlara uygun olmayan zarflar bir tutanakla belirlenerek değerlendirmeye alınmaz.

30.2.3.İhale konusu işin yaklaşık maliyeti açıklandıktan sonra zarflar isteklilerle birlikte hazır bulunanlar önünde alınış sırasına göre açılır. İsteklilerin belgelerinin eksik olup olmadığı ve teklif mektubu ile geçici teminatlarının usulüne uygun olup olmadığı kontrol edilir. Belgeleri eksik olan veya teklif mektubu ile geçici teminatı usulüne uygun olmayan istekliler tutanakla tespit edilir. İstekliler ve teklif bedelleri açıklanarak tutanağa bağlanır. Düzenlenen bu tutanaklar ihale komisyonunca imzalanır ve ihale komisyon başkanı tarafından onaylanmış bir sureti isteyenlere imza karşılığı verilir.

30.2.4.Bu aşamada hiçbir teklifin reddine veya kabulüne karar verilmez. Teklifi oluşturan belgeler düzeltilemez ve tamamlanamaz. Teklifler değerlendirilmek üzere ilk oturum kapatılır.  â€�düzenlemesine,

“Tekliflerin değerlendirilmesiâ€� başlıklı 31'inci maddesinde,

“31.1.Tekliflerin değerlendirilmesinde, öncelikle belgeleri eksik olduğu veya teklif mektubu ile geçici teminatı usulüne uygun olmadığı ilk oturumda tespit edilen isteklilerin tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılmasına karar verilir.

31.2.Teklifin esasini değiştirecek nitelikte olmaması kaydıyla, sunulan belgelerde bilgi eksikliği bulunması halinde İdarece belirlenen sürede bu eksik bilgilerin tamamlanması yazılı olarak istenir. Bu çerçevede, tamamlatılması istenen bilgi eksikliklerinin giderilmesine ilişkin belgelerin niteliği dikkate alınarak İdare tarafından iki iş gününden az olmamak üzere makul bir tamamlama süresi verilir. Belirlenen sürede bilgileri tamamlamayanların teklifleri değerlendirme dışı bırakılır ve geçici teminatları gelir kaydedilir.

31.3.Bilgi eksikliklerinin tamamlatılmasına ilişkin olarak, verilen süre içinde isteklilerce sunulan belgelerin ihale tarihinden sonraki bir tarihte düzenlenmesi halinde, bu belgeler, isteklinin ihale tarihi itibarıyla ihaleye katilim şartlarını sağladığını tevsik etmesi durumunda kabul edilecektir.

31.4.Bu ilk değerlendirme ve işlemler sonucunda belgeleri eksiksiz ve teklif mektubu ile geçici teminatı usulüne uygun olan isteklilerin tekliflerinin ayrıntılı değerlendirilmesine geçilir.

31.5.Bu aşamada, isteklilerin ihale konusu işi yapabilme kapasitelerini belirleyen yeterlik kriterlerine ve tekliflerin ihale dokümanında belirtilen şartlara uygun olup olmadığı ile birim fiyat teklif cetvellerinde aritmetik hata bulunup bulunmadığı incelenir. Uygun olmadığı belirlenen teklifler ile birim fiyat teklif cetvellerinde aritmetik hata bulunan teklifler değerlendirme dışı bırakılır.â€�düzenlemesine yer verilmiştir.

                      Yukarıda aktarılan mevzuat hükümleri çerçevesinde, ihale komisyonunca ihale dokümanında belirtilen saatte kaç teklif verilmiş olduğu bir tutanakla tespit edilerek ihaleye başlanması, yaklaşık maliyetin açıklanması,isteklilerin belgelerinin eksik olup olmadığı ve teklif mektubu ile geçici teminatlarının usulüne uygun olup olmadığının kontrol edilmesi, belgeleri eksik veya teklif mektubu ile geçici teminatı usulüne uygun olmayan istekliler tespit edilerek istekliler ile teklif fiyatlarının açıklanması, bu işlemlere ilişkin hazırlanan tutanakların ihale komisyonunca imzalanarak isteyenlere imza karşılığı elden verilmesi ve tekliflerin ihale komisyonunca hemen değerlendirilmek üzere oturumun kapatılması gerekmektedir.  

                  İdarece gönderilen ihale işlem dosyası üzerinden yapılan incelemede; 20.12.2012 tarihinde yapılan ihalede ihale komisyonunca “Teklif Zarflarının İhale Komisyonunca Teslim Alındığına Dair Tutanakâ€�,  â€œZarf Açma ve Belge Kontrol Tutanağıâ€�  ve  â€œİsteklilerce Teklif Edilen Fiyatlarâ€�a ilişkin tutanakların tutulduğu,

                  “Teklif Zarflarının İhale Komisyonunca Teslim Alındığına Dair Tutanakâ€�ta, tutanağın düzenlenme tarih ve saatinin “20.12.2012 Perşembe günü, saat :14.00â€� olarak belirtildiği, bu tarih ve saat itibariyle 6 adet teklif zarfının teslim alındığı ifadesine yer verilerek ihale komisyonu üyeleri tarafından imzalandığı,

                  Zarf Açma ve Belge Kontrol Tutanağında, tutanağın doldurulduğu tarih ve saatin “20.12.2013 Perşembe günü, saat 14.30â€� olarak gösterildiği,

                  “İsteklilerce Teklif Edilen Fiyatlaraâ€� ilişkin tutanakta formun doldurulduğu tarih ve saatin “20.12.2013 Perşembe günü, saat 15:00â€� olarak belirtildiği, bu tutanakta teklif fiyatları ile ihalenin kısımları itibarıyla yaklaşık maliyetine yer verildiği,

                  İdarece düzenlenen tutanaklardan İdari ş�artname'de öngörülen tarih ve saatte ihaleye başlandığı, teklif zarflarının açılması ve belge kontrolünün en geç 14.30 itibarıyla tamamlandığı,   teklif fiyatlarının ve yaklaşık maliyetin yer aldığı tutanağın ise 15.00 itibarıyla kayıt altına alındığı anlaşılmıştır.

İdarece düzenlenen söz konusu tutanaklarda yer alan bilgilerden yaklaşık maliyet ve teklif fiyatları açıklanmadan ilk oturumun kapatılarak kapalı oturuma geçildiğine dair bir tespitin yapılması mümkün bulunmamakla birlikte ihale yetkilisince alınan 03.01.2013 tarihli ihaleyi iptal kararında teklif zarfları açıldıktan sonra yaklaşık maliyet ve teklif fiyatları hazır bulunanlara açıklanmadan ilk oturumun kapatıldığı ve kapalı oturuma geçildiği belirtildiğinden ve başvuru sahibinin Kuruma yaptığı itirazen şikayet başvurusunda da bu hususa ilişkin bir itirazın yer almadığı anlaşıldığından söz konusu ihaledeteklif fiyatlarının ve yaklaşık maliyetin ilk oturumda açıklanmaması 4734 sayılı Kanun'un 36'ıncı maddesi ve Mal Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği'nin 55'inci maddesi hükmüne açıkça aykırı bulunmuştur.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu'nun  â€œİhalenin karara bağlanması ve onaylanmasıâ€� başlıklı 40'ıncı maddesinde,

“…

İhale komisyonu gerekçeli kararını belirleyerek, ihale yetkilisinin onayına sunar. Kararlarda isteklilerin adları veya ticaret unvanları, teklif edilen bedeller, ihalenin tarihi ve hangi istekli üzerine hangi gerekçelerle yapıldığı, ihale yapılmamış ise nedenleri belirtilir.

İhale yetkilisi, karar tarihini izleyen en geç beş iş günü içinde ihale kararını onaylar veya gerekçesini açıkça belirtmek suretiyle iptal eder.

İhale; kararın onaylanması halinde geçerli, iptal edilmesi halinde ise hükümsüz sayılır…â€� hükmüne yer verilmiştir.

4734 sayılı Kanun'un yukarıda aktarılan 40'ıncı maddesinde ihale yetkilisinin gerekçelerini belirterek ihaleyi iptal etme yetkisinin bulunduğu, ancak bu takdir yetkisinin mutlak ve sınırsız olmadığının, kamu ihalelerinde kamu kaynaklarının etkin ve verimli kullanılması, şeffaflığın, rekabetin, eşit incelemenin, güvenirliğin sağlanması ilkelerinin ihlal edildiğinin belirlenmesi, diğer bir ifade ile kamu yararına uygun davranılmadığı sonucuna varılması halinde ihalenin iptal edilebileceğinin kabulü gerekmektedir. Teklif fiyatları ve yaklaşık maliyet açıklanmadan ikinci oturuma geçilmesinin mevzuata açıkça aykırı olduğu ve sonradan giderilmeyecek nitelikte asli bir usul eksikliği olduğu açıktır.

4734 sayılı Kanun'un 5'inci maddesinde temel ilkeler arasında sayılan  â€œİdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur…â€�hükmü doğrultusunda yaklaşık maliyet ve teklif fiyatlarının açıklanması özellikle saydamlık, güvenirlik ve kamuoyu denetiminin sağlanması açısından önem arz etmektedir. İhalenin sağlıklı ve usulüne uygun bir şekilde yapılması, ayrıca Kanunun temel ilkelerinin de zedelenmemesi açısından ihalenin 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu'nun 40'ncı maddesine göre ihale yetkilisince iptal edilmesinde mevzuata aykırılık bulunmadığı, dolayısıyla başvuru sahibinin iddialarının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

Öte yandan, başvuru sahibinin itirazen şikâyet dilekçesinde “Yavuz Lojistik Gıda San. Tic. ve Ltd. ş�ti.nin 4 kısım halinde ve bölgelere göre ayrı ayrı yapılan ihalenin 2'nci bölümüne teklif verdiği, idarenin kabulüne göre sadece bu bölüm yönünden şikayetin incelenmesi gerekirken tüm kısımlar yönünden ihalenin iptal edilmesinin hatalı olduğuâ€�iddialarına da yer verildiği görülmüş olup, idarece Yavuz Lojistik Gıda San. Tic. ve Ltd. ş�ti.nin teklif verdiği 2'nci kısımla sınırlı inceleme yapılması ve dolayısıyla sadece bu kısma ilişkin karar alınması gerektiği ileri sürülmüştür.

4734 sayılı Kanun'un “İhalelere yönelik başvurularâ€� başlıklı 54'üncü maddesinde“…

Başvurular üzerine ihaleyi yapan idare veya Kurum tarafından gerekçeli olarak;

                      a) İhale sürecinin devam etmesine engel oluşturacak ve düzeltici işlemle giderilemeyecek hukuka aykırılığın tespit edilmesi halinde ihalenin iptaline,

                      b) İdare tarafından düzeltme yapılması yoluyla giderilebilecek ve ihale sürecinin kesintiye uğratılmasına gerek bulunmayan durumlarda, düzeltici işlem belirlenmesine,

                      c) Başvurunun süre, usul ve şekil kurallarına uygun olmaması, usulüne uygun olarak sözleşme imzalanmış olması veya şikayete konu işlemlerde hukuka aykırılığın tespit edilememesi veya itirazen şikayet başvurusuna konu hususun Kurumun görev alanında bulunmaması hallerinde başvurunun reddine,

                      karar verilir…â€�,

                      Anılan Kanun'un “İdareye şikayet başvurusuâ€� başlıklı55'inci maddesinde “…İdare, şikayet başvurusu üzerine gerekli incelemeyi yaparak on gün içinde gerekçeli bir karar alır…â€�,

                  “Kuruma itirazen şikayet başvurusuâ€� başlıklı56'ncı maddesinde “İdareye şikayet başvurusunda bulunan veya idarece alınan kararı uygun bulmayan aday, istekli veya istekli olabilecekler tarafından 55 inci maddenin dördüncü fıkrasında belirtilen hallerde ve sürede, sözleşme imzalanmadan önce itirazen şikayet başvurusunda bulunulabilir. İhalenin iptaline ilişkin işlem ve kararlardan, sadece şikayet ve itirazen şikayet üzerine alınanlar itirazen şikayete konu edilebilir ve bu kararlara karşı beş gün içinde doğrudan Kuruma başvuruda bulunulabilir.

                      Kurum itirazen şikayet başvurularını başvuru sahibinin iddiaları ile idarenin şikayet üzerine aldığı kararda belirlenen hususlar ve itiraz edilen işlemler bakımından eşit muamele ilkesinin ihlal edilip edilmediği açılarından inceler. İdare tarafından şikayet veya itirazen şikayet üzerine alınan ihalenin iptal edilmesi işlemine karşı yapılacak itirazen şikayet başvuruları ise idarenin iptal gerekçeleriyle sınırlı incelenir…â€� hükümlerine yer verilmiştir.

                  Yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerinde itirazen şikâyet başvurusu üzerine Kurumca yapılacak incelemenin “başvuru sahibinin iddiaları ile idarenin şikayet üzerine aldığı kararda belirlenen hususlar ve itiraz edilen işlemler bakımından eşit muamele ilkesinin ihlal edilip edilmediği açılarındanâ€� olmak üzere sınırlı şekilde yapılacağı belirtilmiş olup idarece yapılacak incelemede böyle bir sınırlama getirilmemiştir.

                  Bu itibarla idarece ihalenin 2'nci kısmına teklif veren Yavuz Lojistik Gıda San. Tic. ve Ltd. ş�ti.ninşikâyet başvurusu üzerine yapılan incelemede ihalenin tamamını etkileyen ve düzeltici işlemle giderilemeyecek nitelikte bir mevzuata aykırılığın tespit edilmesi nedeniyle ihalenin tamamına ilişkin karar alınması ve dolayısıyla ihalenin 4'üncü kısmının da iptal edilmesi işleminde mevzuata aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.

Açıklanan nedenlerle  4734 sayılı Kanun'un 65′inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 60 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

Anılan Kanun’un 54′üncü maddesinin onuncu fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddine,

Oybirliği ile karar verildi.