Bölge idare mahkemesinin işin esası hakkında karar vermesi gerektiği, sayılı haller dışında vergi mahkemesine gönderemeyeceği hk.

Karar

 

 

Danıştay 4. Daire Başkanlığı  2022/1146 E.  ,  2022/2155 K.

 

T.C.

 

D A N I Ş T A Y

DÖRDÜNCÜ DAİRE

 

Esas No : 2022/1146

 

Karar No : 2022/2155

 

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : ...Akaryakıt Nakliye İnşaat Turizm Hayvancılık Sanayi Ve Ticaret Limited Şirketi

 

VEKİLİ : Av. ...

 

KARŞI TARAF (DAVALI) : ...Malmüdürlüğü / ...

 

İSTEMİN KONUSU : ...Bölge İdare Mahkemesi .... Vergi Dava Dairesinin ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

 

YARGILAMA SÜRECİ :

 

Dava konusu istem: Davacı adına, defter ve belge ibraz etmediğinden bahisle düzenlenen vergi inceleme raporuna istinaden re'sen tarh edilen 2017/1 ila 11 dönemleri üç kat vergi ziyaı cezalı katma değer vergilerinin kaldırılması istenilmiştir.

 

İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ...Vergi Mahkemesince verilen ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararda; olayda, ilgili dönem defter ve belgelerinin istenmesine ilişkin yazının şirket yetkilisinin ikamet adresinde eşine tebliğ edildiği, şirket temsilcinin ikametgah adresinde eşine yapılan ve şirketi ilgilendiren tebligatın bu haliyle usulsüz olduğu anlaşıldığından dava konusu cezalı tarhiyatlarda hukuka uyarlık bulunmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Belirtilen gerekçelerle davanın kabulüne karar verilmiştir.

 

Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: Bölge İdare Mahkemesince; olayda, ilgili dönem yasal defter ve belgelerinin istenilmesine dair yazının, davacı şirketin kanuni temsilcisinin ikametgah adresinde eşine tebliği yasaya aykırı olmadığından davacı şirketçe mücbir sebep veya geçerli bir mazeretin varlığı ileri sürülmeden yasal defter ve belgeleri süresinde incelemeye ibraz edilmemesi nedeniyle re'sen takdire gidilmesi yerinde ise de, davacı tarafından defter ve belgelerin incelenmek üzere hazır olduğu, istenmesi halinde ibraz edilebileceği dava dilekçesinde ileri sürüldüğünden, Danıştay İçtihatları Birleştirme Kurulu kararı doğrultusunda Vergi Mahkemesince yükümlünün uyuşmazlığa konu defter ve belgelerinin istenilmesi, ibraz edilecek olan defter ve belgelerden vergi dairesi de haberdar edilmek suretiyle söz konusu belgelerin gerçekten alış yaptığı mal/hizmet alımlarına ait faturalar olup olmadığının araştırılması ve gerçek alış faturaları göz önüne alınarak ödenecek verginin tespiti için bu defter ve faturalar üzerinde gerekirse bilirkişi incelemesi de yaptırılmak suretiyle ortaya çıkacak sonuca göre uyuşmazlık hakkında bir karar verilmesi gerekmekte iken, bu inceleme yapılmadan davanın kabulüne karar verilmesinde hukuka uyarlık bulunmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Belirtilen gerekçelerle davalı idarenin istinaf başvurusunun kabulüne, Vergi Mahkemesi kararının kaldırılmasına, dosyanın Vergi Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.

 

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, hukuka aykırı olan Vergi Dava Dairesi kararının bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

 

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Cevap verilmemiştir.

 

TETKİK HÂKİMİ : ...

 

DÜŞÜNCESİ : 2577 sayılı Kanunda; kanun koyucunun, istinaf merci'i tarafından istinaf incelemesi sonucunda işin esası hakkında karar verilmeyerek, verilecek kaldırma kararı sonrasında dosyanın mahkemesine gönderileceği iki durumu öngördüğü, bu durumların; görevsiz veya yetkisiz mahkeme yahut reddedilmiş veya yasaklanmış hakim tarafından verilmiş olması ya da ilk inceleme üzerine verilen kararlara karşı yapılan başvuruların haklı bulunması ile sınırlandırıldığı, uyuşmazlıkta, defter ve belge ibraz etmeme yazısının usule uygun olmadığı gerekçesiyle verilen Vergi Mahkemesi kararın esasa ilişkin olduğu da açık olduğundan temyiz isteminin kabulü ile Vergi Dava Dairesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

 

TÜRK MİLLETİ ADINA

 

Karar veren Danıştay Dördüncü Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

 

İNCELEME VE GEREKÇE :

 

2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 45. maddesinin 4. fıkrasında; bölge idare mahkemesinin, ilk derece mahkemesi kararını hukuka uygun bulmadığı takdirde istinaf başvurusunun kabulü ile ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına ve işin esası hakkında yeniden bir karar vereceği, inceleme sırasında ihtiyaç duyulması hâlinde kararı veren mahkeme veya başka bir yer idare ya da vergi mahkemesinin istinabe olunabileceği, 5. fıkrasında; bölge idare mahkemesinin, ilk inceleme üzerine verilen kararlara karşı yapılan istinaf başvurusunu haklı bulduğu, davaya görevsiz veya yetkisiz mahkeme yahut reddedilmiş veya yasaklanmış hâkim tarafından bakılmış olması hâllerinde, istinaf başvurusunun kabulü ile ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına karar vererek dosyayı ilgili mahkemeye göndereceği, bölge idare mahkemesinin bu fıkra uyarınca verilen kararlarının kesin olduğu düzenlenmiştir.

 

Buna göre; kanun koyucu, istinaf merci'i tarafından istinaf incelemesi sonucunda işin esası hakkında karar verilmeyerek, verilecek kaldırma kararı sonrasında dosyanın mahkemesine gönderileceği iki durum öngörmüş, bu durumları görevsiz veya yetkisiz mahkeme yahut reddedilmiş veya yasaklanmış hakim tarafından karar verilmiş olması ya da ilk inceleme üzerine verilen kararlara karşı yapılan başvuruların haklı bulunması ile sınırlı tutmuştur.

 

Dolayısıyla Kanun'un 45. maddesi uyarınca istinaf merci'i tarafından, kural olarak; inceleme evrak üzerinde yapılarak, varsa maddi yanlışlıklar düzeltilip, gerekirse maddi olaylara ilişkin bilgilere yönelik gerekli inceleme ve araştırma yapılmak suretiyle işin esası hakkında karar verilmelidir.

 

Açıklanan nedenle; mezkur kanun hükmünde ancak tahdidi olarak sayılan hususlarda verilen kararlar hakkında dosya Vergi Mahkemesine gönderilebileceğinden temyize konu Vergi Dava Dairesi kararında hukuki isabet görülmemiştir.

 

KARAR SONUCU :

 

Açıklanan nedenlerle;

 

1. Temyiz isteminin kabulüne,

 

2. Temyize konu ...Bölge İdare Mahkemesi .... Vergi Dava Dairesinin ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararının BOZULMASINA,

 

3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın Vergi Dava Dairesine gönderilmesine, 04/04/2022 tarihinde oyçokluğuyla karar verildi.

 

 

(X) KARŞI OY :

 

Temyiz dilekçesinde öne sürülen hususlar, temyize konu mahkeme kararının bozulmasını sağlayacak nitelikte bulunmadığından temyiz isteminin reddi gerektiği görüşüyle Dairemiz kararına katılmıyoruz.

Bu sayfa 190 kez görüntülendi.