Şirket giderlerinin sahte veya muhteviyatı itibarıyla yanıltıcı faturalarla ortaya konulması, özel usulsüzlük cezasını gerektirir mi?

Karar

 

 

Danıştay 3. Daire Başkanlığı  2022/57 E.  ,  2022/418 K.

 

T.C.

 

D A N I Ş T A Y

 

ÜÇÜNCÜ DAİRE

 

Esas No : 2022/57

 

Karar No : 2022/418

 

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : ...Vergi Dairesi Müdürlüğü/...

 

VEKİLİ : Av. ...

 

KARŞI TARAF (DAVACI) : ...Yapı Malzemeleri İnşaat ve Gümrükleme İşlemleri Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi

 

İSTEMİN KONUSU : .... Vergi Mahkemesinin ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararına yöneltilen istinaf başvurularına ilişkin ...Bölge İdare Mahkemesi .... Vergi Dava Dairesinin ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararının aleyhe olan hüküm fıkrasının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

 

YARGILAMA SÜRECİ:

 

Dava konusu istem: Davacı adına, alımlarının bir kısmını sahte faturalarla belgelendirdiğinden bahisle değinilen faturalara konu katma değer vergisi indirimlerinin reddi suretiyle yeniden oluşturulan beyan tablosu uyarınca 2011 yılının Ocak ila Mayıs ve Temmuz ila Kasım dönemleri için re'sen salınan bir kat vergi ziyaı cezalı katma değer vergisi ile 213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 353. maddesinin 1. bendi gereğince kesilen özel usulsüzlük cezasının kaldırılması istemine ilişkindir.

 

İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: Davacının faturalarını kayıtlarına aldığı ...Taşımacılık Hafriyat Kozmetik İnşaat Elektrik Metal Orman Ürünleri Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi, Tasfiye Halinde ...Nakliyat İnşaat Metal Kimya ve Orman Ürünleri Sanayi Ticaret Limited Şirketi, ...İnşaat Elektrik Makina Hırdavat ve Metal Sanayi Ticaret Limited Şirketi, ...Metal İnşaat Orman Ürünleri Elektrik Sanayi Ticaret Limited Şirketi, ...Otomotiv Turizm İnşaat ve Malzemeleri Sanayi Ticaret Limited Şirketi ile ...hakkındaki tespitlerden düzenledikleri faturaların gerçeği yansıtmadığı sonucuna varıldığından yapılan tarhiyatta hukuka aykırılık bulunmadığı, somut tespit olmaksızın ve hesap döneminin kapanmasından sonra kesilen özel usulsüzlük cezasının hukuka uygun düşmediği gerekçesiyle bir kat vergi ziyaı cezalı katma değer vergisi yönünden dava reddedilmiş, özel usulsüzlük cezası ise kaldırılmıştır.

 

Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: İstinaf başvuruları, usul ve hukuka uygun olduğu sonucuna varılan Vergi Mahkemesi kararının, tarhiyatın, ...Metal İnşaat Orman Ürünleri Elektrik Sanayi Ticaret Limited Şirketi, ...Otomotiv Turizm İnşaat ve Malzemeleri Sanayi Ticaret Limited Şirketi ile ...tarafından düzenlenen faturalardan kaynaklanan kısmı yönünden davanın reddi ile özel usulsüzlük cezasının kaldırılmasına ilişkin hüküm fıkralarının kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği gerekçesiyle reddedilmiş, davacının faturalarını kayıtlarına aldığı ...Taşımacılık Hafriyat Kozmetik İnşaat Elektrik Metal Orman Ürünleri Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi, Tasfiye Halinde ...Nakliyat İnşaat Metal Kimya ve Orman Ürünleri Sanayi Ticaret Limited Şirketi ile ...İnşaat Elektrik Makina Hırdavat ve Metal Sanayi Ticaret Limited Şirketi hakkındaki saptamalar düzenledikleri faturaların sahte olduğunu kanıtlayıcı mahiyette olmadığından, tarhiyatın söz konusu faturalardan kaynaklanan kısmının hukuka aykırı düştüğü gerekçesiyle Vergi Mahkemesi kararının değinilen hüküm fıkrasına davacı tarafından yöneltilen istinaf başvurusu kabul edilerek sözü edilen hüküm fıkrası kaldırıldıktan sonra tarhiyatın değinilen kısmı kaldırılmıştır.

 

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Alımlarının bir kısmını sahte faturalarla belgelendirdiği ve indirim konusu yaptığı vergi inceleme raporuyla sabit olan davacı adına yapılan tarhiyat ve kesilen özel usulsüzlük cezasında hukuka aykırılık bulunmadığı ileri sürülerek kararın aleyhe olan hüküm fıkrasının bozulması istenilmektedir.

 

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Savunma süresinde verilmemiştir.

 

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ ...DÜŞÜNCESİ: Temyiz isteminin reddi gerektiği düşünülmektedir.

 

TÜRK MİLLETİ ADINA

 

Karar veren Danıştay Üçüncü Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

 

İNCELEME VE GEREKÇE:

 

MADDİ OLAY :

 

Davacı adına, alımlarının bir kısmını sahte faturalarla belgelendirdiğinden bahisle değinilen faturalara konu katma değer vergisi indirimlerinin reddi suretiyle yeniden oluşturulan beyan tablosu uyarınca dava konusu tarhiyatın yapıldığı ve özel usulsüzlük cezasının kesildiği anlaşılmıştır.

 

İLGİLİ MEVZUAT:

 

213 sayılı Kanun'un 353. maddesinin 1. fıkrasında verilmesi ve alınması icap eden fatura, gider pusulası, müstahsil makbuzu ile serbest meslek makbuzlarının verilmemesi, alınmaması veya düzenlenen bu belgelerde gerçek meblağdan farklı meblağlara yer verilmesi halinde; bu belgeleri düzenlemek ve almak zorunda olanların her birine, her bir belge için bu belgelere yazılması gereken meblağın veya meblağ farkının %10'u nispetinde özel usulsüzlük cezası kesileceği, aynı Kanun'un 374. maddesinde de, 353. madde uyarınca kesilecek (özel) usülsüzlük cezasında, usulsüzlüğün yapıldığı yılı takip eden yılın birinci gününden itibaren 5 yıl geçtikten sonra ceza kesilemeyeceği hükmüne yer verilmiştir.

 

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:

 

Temyiz istemine konu edilen kararın; tarhiyatın, ...Taşımacılık Hafriyat Kozmetik İnşaat Elektrik Metal Orman Ürünleri Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi, ...İnşaat Elektrik Makina Hırdavat ve Metal Sanayi Ticaret Limited Şirketi ile Tasfiye Halinde ...Nakliyat İnşaat Metal Kimya ve Orman Ürünleri Sanayi Ticaret Limited Şirketi'ne ait faturalardan kaynaklanan kısmına ilişkin hüküm fıkrası aynı hukuksal nedenler ve gerekçeyle Dairemizce de uygun bulunmuştur.

 

Yukarıda yer alan düzenlemelerin temel amacı, vergi mükelleflerine yüklenen ödevlerin tam ve zamanında yerine getirilmesini sağlamak ve vergi kaçak ve kayıplarını önlemek suretiyle vatandaşlar arasında vergi adaletini gerçekleştirmek olduğundan, maddede yazılı olduğu biçimde unsurları oluşmuş bir eylem hakkında mevzuatta karşılığı olan yaptırımın uygulanması gerekmekte olup, bu amacı etkisiz kılacak bir değerlendirmenin hukukun etkinliğini azaltacağı ve Kanunun uygulanmaması sonucunu doğuracağı açıktır.

 

Bu durumda, belge düzenlenmesini veya alınmasını gerektiren bir işlemde, belge verilmediğinin veya alınmadığının açıkça tespit edilmesi halinde zamanaşımı süresi içinde özel usulsüzlük cezası kesilebileceğinin kabulü gerekmekle birlikte, harcamaların sahte veya muhteviyatı itibarıyla yanıltıcı faturalarla belgelendirilmesi, 213 sayılı Kanunun 353. maddesinin 1. bendinde özel usulsüzlük cezası kesilmesi gereken eylemler arasında gösterilmediği için kesilen özel usulsüzlük cezasının; ...Metal İnşaat Orman Ürünleri Elektrik Sanayi Ticaret Limited Şirketi, ...Otomotiv Turizm İnşaat ve Malzemeleri Sanayi Ticaret Limited Şirketi ile ...tarafından düzenlenen faturalardan kaynaklanan kısmı maddenin öngörülüş amacına uygun düşmediğinden; ...Taşımacılık Hafriyat Kozmetik İnşaat Elektrik Metal Orman Ürünleri Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi, ...İnşaat Elektrik Makina Hırdavat ve Metal Sanayi Ticaret Limited Şirketi ile Tasfiye Halinde ...Nakliyat İnşaat Metal Kimya ve Orman Ürünleri Sanayi Ticaret Limited Şirketi tarafından düzenlenen faturalardan kaynaklanan kısmının ise tarhiyatın sözü edilen mükelleften alınan faturalardan kaynaklanan bölümünün kaldırıldığı dikkate alındığında, dayanağı kalmadığından, yazılı gerekçeyle kaldırılmasına ilişkin hüküm fıkrasına yöneltilen davalı idare istinaf başvurusunun reddine hukuka aykırılık görülmemiştir.

 

KARAR SONUCU :

 

Açıklanan nedenlerle;

 

1.Temyiz isteminin kısmen reddine,

 

2. Temyize konu Vergi Dava Dairesi kararının; tarhiyatın, ...Taşımacılık Hafriyat Kozmetik İnşaat Elektrik Metal Orman Ürünleri Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi, ...İnşaat Elektrik Makina Hırdavat ve Metal Sanayi Ticaret Limited Şirketi ile Tasfiye Halinde ...Nakliyat İnşaat Metal Kimya ve Orman Ürünleri Sanayi Ticaret Limited Şirketi'ne ait faturalardan kaynaklanan kısmına ilişkin hüküm fıkrasının ONANMASINA,

 

3. Kararın; özel usulsüzlük cezasına ilişkin hüküm fıkrasına yöneltilen TEMYİZ İSTEMİNİN REDDİNE,

 

4. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 50. maddesi uyarınca, kararın taraflara tebliğini ve bir örneğinin de ilgili Vergi Dava Dairesine gönderilmesini teminen dosyanın kararı veren ilk derece mahkemesine gönderilmesine, 07/02/2022 tarihinde oyçokluğuyla kesin olarak karar verildi.

 

(X)-KARŞI OY :

 

2575 sayılı Danıştay Kanunu'nun 23. maddesinde, Danıştayın temyiz mercii olarak görevinin, bir hukuk kuralının uygulanmaması veya yanlış uygulanması şeklinde ortaya çıkan hukuka aykırılıkların denetimini yapmakla sınırlı olduğu kurala bağlanmıştır.

 

İdari işlemlerin yargısal denetiminin hukuka uygunluk denetimi ile sınırlı olması karşısında bu denetimin maddi olayı da kapsadığının kabulü gerekir. Şöyle ki idari davaya konu işlemler, dayandığı, düzenlediği olaydan soyutlanmış olarak yargılamaya konu edilemez. Birçok idari uyuşmazlıkta maddi olanla hukuki olan arasında bir ayrım yapmak mümkün olmayabilir.

 

İdari davalarda inceleme konusu olan hukuki işlem niteliğindeki bir idari işlemdir. Hukuki işlemin incelenmesi, işlemin dayanağı durumunda bulunan maddi olaydan bağımsız bir inceleme değildir.

 

Adli yargıda maddi olay incelemesi yapılırken nasıl ki olayın subuta erip ermediği incelenerek bir sonuca ulaşılıyor ise idari yargıda da idarelerce tesis edilen işlemlerin dayanağını teşkil eden maddi olayın irdelenerek sonuca ulaşılması esastır.

 

213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 359. maddesinde, sahte belge "gerçek bir muamele veya durum olmadığı halde bunlar varmış gibi düzenlenen belge" olarak tanımlanmaktadır.

 

Davacının bir kısım emtia alımlarını sahte faturayla belgelendirdiği yolunda tespitler içeren vergi inceleme raporuna istinaden yapılan tarhiyatın ve kesilen özel usulsüzlük cezalarının kaldırılması istemiyle açılan davayı sonuçlandıran Vergi Mahkemesi kararının aleyhe olan hüküm fıkrasına davalı idarece yöneltilen istinaf başvurusuna ilişkin Bölge İdare Mahkemesi Vergi Dava Dairesi kararına yöneltilen temyiz istemi hakkında, faturaların temin edildiği mükellefler hakkında düzenlenen vergi tekniği raporlarındaki tespitler değerlendirilmek suretiyle karar verilmesi gerektiği oyuyla Daire kararına katılmıyorum.

Bu sayfa 221 kez görüntülendi.