İstekli tarafından, kendi malı olması istenen araçlara ilişkin verilen listede yanıltıcı bilgilerin yer alması yasak fiil ve davranışlar arasında değerlendirilebilir mi?

İhaleyi Yapan Daire:  

Başvuru Tarih ve Sayısı:  

Başvuruya Konu İhale:  

Kurumca Yapılan İnceleme ve Değerlendirme:  

Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumu Genel Müdürlüğü İdari İşler Dairesi Başkanlığı tarafından 12.11.2012 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan "Personel Taşımacılığı"� ihalesine ilişkin olarak Başak Turizm Tic. San. Ltd. ş�ti.nin 14.12.2012 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 17.12.2012 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 18.12.2012 tarih ve 41984 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 18.12.2012 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

                      Başvuruya ilişkin olarak 2012/4873 sayılı şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

Karar:  

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, isteklilerin kendi malı olması istenen araçlara ilişkin olarak sundukları amortisman defteri tutanağının usulsüz olduğu gerekçesiyle tekliflerinin değerlendirme dışı bırakıldığı, şirket bünyesinde 10 adet midibüs ve 7 adet minibüsün bulunduğu, sundukları tutanakta mali müşavir tarafından bütün araçların sehven midibüs olarak gösterildiği, 06 C 6486, 06 C 6491 ve 06 C 6492 plakalı araçların Karayolları Trafik Yönetmeliği’ne göre otobüs olarak kabul edilebileceği, İdari ş�artname düzenlemesinin, istenen araçların hepsinin midibüs olması gerektiği şekilde yorumlanmaması gerektiği ayrıca sundukları belgelerde bilgi eksikliği bulunması halinde öncelikle idarece kendilerinden anılan eksikliğin giderilmesinin talep edilmesi gerektiği, süresi içerisinde eksiklikleri gidermemeleri durumunda tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılması ve geçici teminatlarının gelir kaydedilmesi cihetine gidilebileceği iddialarına yer verilmiştir.

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

                      4734 sayılı Kanun'un "Yasak fiil ve davranışlar"� başlıklı 17'nci maddesinde"İhalelerde aşağıda belirtilen fiil veya davranışlarda bulunmak yasaktır:

                      ..

                      c) Sahte belge veya sahte teminat düzenlemek, kullanmak veya bunlara teşebbüs etmek.

                     ..

                      Bu yasak fiil veya davranışlarda bulunanlar hakkında bu Kanunun Dördüncü Kısmında belirtilen hükümler uygulanır."�hükmü,

                      Anılan Kanun'un "İhalelere katılmaktan yasaklama"� başlıklı 58'inci maddesinde  "17 nci maddede belirtilen fiil veya davranışlarda bulundukları tespit edilenler hakkında fiil veya davranışlarının özelliğine göre, bir yıldan az olmamak üzere iki yıla kadar, üzerine ihale yapıldığı halde mücbir sebep halleri dışında usulüne göre sözleşme yapmayanlar hakkında ise altı aydan az olmamak üzere bir yıla kadar, 2 nci ve 3 üncü maddeler ile istisna edilenler dahil bütün kamu kurum ve kuruluşlarının ihalelerine katılmaktan yasaklama kararı verilir. Katılma yasakları, ihaleyi yapan bakanlık veya ilgili veya bağlı bulunulan bakanlık, herhangi bir bakanlığın ilgili veya bağlı kuruluşu sayılmayan idarelerde bu idarelerin ihale yetkilileri, il özel idareleri ve belediyeler ile bunlara bağlı birlik, müessese ve işletmelerde ise İçişleri Bakanlığı tarafından verilir."�  hükmü,

                      Aynı Kanun'un "İsteklilerin ceza sorumluluğu"� başlıklı 59'uncu maddesinde ise "Taahhüt tamamlandıktan ve kabul işlemi yapıldıktan sonra tespit edilmiş olsa dahi, 17 nci maddede belirtilen fiil veya davranışlardan Türk Ceza Kanununa göre suç teşkil eden fiil veya davranışlarda bulunan gerçek veya tüzel kişiler ile o işteki ortak veya vekilleri hakkında Türk Ceza Kanunu hükümlerine göre ceza kovuşturması yapılmak üzere yetkili Cumhuriyet Savcılığına suç duyurusunda bulunulur. Hükmolunacak cezanın yanısıra, idarece 58 inci maddeye göre verilen yasaklama kararının bitiş tarihini izleyen günden itibaren uygulanmak şartıyla bir yıldan az olmamak üzere üç yıla kadar bu Kanun kapsamında yer alan bütün kamu kurum ve kuruluşlarının ihalelerine katılmaktan mahkeme kararıyla 58 inci maddenin ikinci fıkrasında sayılanlarla birlikte yasaklanırlar."�hükmü yer almaktadır.

                      Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği'nin "Makine, teçhizat ve diğer ekipmana ilişkin belgeler ve kapasite raporu"� başlıklı 41'inci maddesinde  "(1) İşin yapılabilmesi için gerekli görülen makine, teçhizat ve diğer ekipmanın sayısına ve niteliğine dokümanda yer verilir. Makine, teçhizat ve ekipman için kendi malı olma şartının aranmaması esastır. Ancak idare, işin niteliğinin gerektirdiği hallerde, ihale konusu işin yapılabilmesi için adaya veya istekliye ait olmasını gerekli gördüğü makine, teçhizat ve diğer ekipmanı yeterlik kriteri olarak belirleyebilir. Bu durumda, makine, teçhizat ve diğer ekipmanın, teknik kriterlerine yönelik olarak dokümanda düzenleme yapılmış ise, bu niteliğe yönelik belgelerin de başvuru veya teklif kapsamında sunulması zorunludur.

                      (2) Adayın veya isteklinin kendi malı olan makine, teçhizat ve diğer ekipman; ruhsat, demirbaş veya amortisman defterinde kayıtlı olduğuna dair noter tespit tutanağı ya da yeminli mali müşavir raporu veya serbest muhasebeci mali müşavir raporu ile tevsik edilir.

                      (3) Geçici ithalle getirilmiş veya finansal kiralama yoluyla edinilmiş makine ve ekipman, kira sözleşmesinin sunulması ve ihalenin ilk ilan veya davet tarihine kadar olan kiralarının ödendiğinin belgelenmesi şartı ile adayın veya isteklinin kendi malı sayılır.."�hükmüne yer verilmiştir.

                      İdari ş�artname'nin "İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri"� başlıklı 7'nci maddesinde  "..7.5.2. Yapılacak personel taşıma işinde çalıştırılacak araçlar 2007 model ve daha üst model olmak üzere teklif edilen her bir kısım için en az 5'er adet 27 kişilik ve üstü koltuk kapasitesine sahip midibüs/otobüs isteklinin kendi öz malı olacaktır.

                      İsteklinin kendi malı olan makine, teçhizat ve diğer ekipman; ruhsat, demirbaş veya amortisman defterinde kayıtlı olduğuna dair noter tespit tutanağı ya da yeminli mali müşavir raporu veya serbest muhasebeci mali müşavir raporu ile tevsik edilir.."�düzenlemesi yer almaktadır.

                      İnceleme konusu ihalede ilk olarak 13.11.2012 tarihinde onaylanan ihale komisyonu kararı ile ihalenin her iki kısmının başvuru sahibi Başak Turz. Tic. San. Ltd. ş�ti. üzerinde bırakıldığı, kesinleşen ihale kararının isteklilere bildirilmesi üzerine Ayder Turz. Tic. Ltd. ş�ti. tarafından Başak Turz. Tic. San. Ltd. ş�ti.nden aşırı düşük teklif açıklaması istenilmeden ihalenin sonuçlandırılmasının mevzuata uygun olmadığı ve adı geçen isteklinin İdari ş�artname'de isteklilerin kendi malı olması istenen araçlara ilişkin yeterlik kriterini sağlamadığı gerekçeleriyle 23.11.2012 tarihinde idareye şikâyet başvurusunda bulunulduğu, şikâyet başvurusunun idarenin 03.12.2012 tarihli cevabı ile uygun bulunmadığı, akabinde ihale yetkilisinin 06.12.2012 tarihli yazısında Yeğenbey Vergi Dairesi Müdürlüğü ile yapılan yazışma sonucunda Başak Turz. Tic. San. Ltd. ş�ti.nin teklif dosyasında sunulan kendi malı olan araçları gösterir listede yer alan 06 C 6486, 06 C 4945, 06 C 6491 ve 06 C 6492 plakalı araçların koltuk kapasitelerinin İdari ş�artname'de belirlenen şartlara uygun olmadığının belirtilerek ihale komisyonunca yeni bir karar alınması gerektiği hususunun bildirildiği ve 12.12.2012 tarihinde onaylanan ikinci ihale komisyonu kararı ile ihalenin her iki kısmının Ayder Turz. Tic. Ltd. ş�ti. üzerinde bırakıldığı görülmüştür.

                      İdari ş�artname'nin yukarıda yer verilen 7.5.2'nci maddesi uyarınca, her bir kısım için en az 5'er adet olmak üzere 2007 veya daha üst model ve 27 kişi veya daha fazla koltuk kapasitesine sahip midibüs veya otobüslerin isteklilerin kendi malı olması şartı aranmış olup başvuru sahibi Başak Turz. Tic. San. Ltd. ş�ti. tarafından anılan hususun tevsiki için serbest muhasebeci mali müşavir İlhami Berker tarafından düzenlenmiş olan araç listesinin sunulduğu görülmüştür.

                      İdare tarafından Yeğenbey Vergi Dairesi Müdürlüğü ile yapılan yazışmalar sonucunda söz konusu araç listesinde yer alan bazı araçların koltuk kapasitelerinin araç listesinde belirtilen koltuk sayısından az olduğu gerekçesiyle başvuru sahibinin teklifinin değerlendirme dışı bırakıldığı anlaşılmıştır.

                      Başvuru sahibi tarafından sunulan araç listesinde yer alan bilgiler ile Yeğenbey Vergi Dairesi Müdürlüğünün idareye gönderdiği belgelerde yer alan kayıtların incelenmesi sonucunda;

                      – İstekli tarafından sunulan araç listesinde 06 C 6491 plakalı midibüsün "Otokar Sultan"� marka, 2012 model ve 27+1 koltuk kapasiteli olduğu bilgilerinin yer aldığı, Yeğenbey Vergi Dairesi Müdürlüğü kayıtlarında 06 C 6491 plakalı midibüsün "Renault Ma Master"� marka, 2012 model ve 17 koltuk kapasiteli olarak gösterildiği,

                      – İstekli tarafından sunulan araç listesinde 06 C 6492 plakalı midibüsün "Otokar Sultan"� marka, 2012 model ve 27+1 koltuk kapasiteli olduğu bilgilerinin yer aldığı, Yeğenbey Vergi Dairesi Müdürlüğü kayıtlarında 06 C 6492 plakalı midibüsün "Renault Master"� marka, 2012 model ve 18 koltuk kapasiteli olarak gösterildiği,

                      – İstekli tarafından sunulan araç listesinde 06 C 6486 plakalı midibüsün "Temsan Prestige"� marka, 2012 model ve 27+1 koltuk kapasiteli olduğu bilgilerinin yer aldığı, Yeğenbey Vergi Dairesi Müdürlüğü kayıtlarında 06 C 6486 plakalı midibüsün "Karsan J10 (20+1 Uzun Class)"� marka 2012 model ve 21 koltuk kapasiteli olarak gösterildiği tespit edilmiştir.

                      Başvuru sahibi tarafından, yukarıda bahsedilen araçların 16 koltuktan fazla kapasiteye sahip olmaları nedeniyle Karayolları Trafik Yönetmeliği’ne göre otobüs olarak kabul edilebileceği, İdari ş�artname düzenlemesinin, isteklilerin kendi malı olması istenen araçların sadece midibüs olması gerektiği şeklinde yorumlanmaması gerektiği ve söz konusu hususun belgelerde yer alan bilgi eksikliği olarak kabul edilebileceği iddia edilmektedir. Oysa 12.12.2012 tarihinde onaylanan ikinci ihale komisyonu kararında başvuru sahibi isteklinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılmasının gerekçesi, araç listesinde yer alan araçların otobüs veya midibüs olmalarından bağımsız olarak, söz konusu listede araçların koltuk kapasitelerine ilişkin olarak gerçek dışı bilgilerin yer alması olarak gösterilmiştir. Diğer yandan sunulan belgelerde gerçeği yansıtmayan bilgilerin yer alması hususunun 4734 sayılı Kanun'un 37'nci maddesi uyarınca belgelerde yer alan bilgi eksikliği olarak değerlendirilmesinin mümkün olmadığı da açıktır.

                      Bir diğer husus olarak, başvuru sahibinin idareye sunmuş olduğu şikâyet dilekçesinde söz konusu araç listesinin teklif dosyasında sehven yer aldığı iddiasını öne sürdüğü görülmüştür. 4734 sayılı Kanun'un "Tanımlar"� başlıklı 4'üncü maddesi uyarınca isteklinin idareye sunduğu fiyat teklifi ile değerlendirmeye esas belge ve/veya bilgiler isteklinin teklifini oluşturmaktadır. Sunulan araç listesi isteklinin teklifini oluşturan belgeler arasında yer aldığından ve isteklinin yeterlik değerlendirmesi teklif dosyasında sunulan belgeler üzerinden yapıldığından söz konusu belgenin sehven sunulduğu yönündeki gerekçenin kabul edilebilir olmadığı neticesine varılmıştır.

                      Sonuç olarak başvuru sahibi tarafından sunulan araç listesinin gerçeğe aykırı bilgiler içerdiği tespit edilmiş olup inceleme konusu ihalede sahte belge kullanan isteklinin teklifinin idarece değerlendirme dışı bırakılması mevzuata uygun bulunmuştur. Ayrıca söz konusu araç listesini düzenleyen İlhami Berker tarafından 4734 sayılı Kanun'un 17'nci maddesinin (c) bendi ile yasaklanan sahte belge düzenlemek fiilinin işlenmesi nedeniyle adı geçen şahıs hakkında yasaklama işlemlerinin başlatılması için idareye, gerekli incelemenin yapılmasını teminen ise TÜRMOB'a ve Ankara Cumhuriyet Başsavcılığına bildirimde bulunulması gerektiği neticesine ulaşılmıştır.

                     Açıklanan nedenlerle 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 60 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

1) Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onuncu fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddine,

2) İlhami Berker hakkında yasaklama işlemlerinin başlatılması için idareye bildirimde bulunulmasına,

3) İlhami Berker hakkında gerekli incelemenin yapılmasını teminen TÜRMOB'a ve Ankara Cumhuriyet Başsavcılığına bildirimde bulunulmasına,

Oybirliği ile karar verildi.