İş makinelerine ilişkin sigortalarda, araç kullanıcısının eksik belge ile çalıştırılması halinde, sigorta bedelinin hangi hallerde alınabileceği hakkında açıklayıcı karar.

Karar

11. Hukuk Dairesi  2021/5515 E.  ,  2021/6713 K.

MAHKEMESİ :TİCARET MAHKEMESİ

Taraflar arasındaki davada Sigorta Tahkim Komisyonu İtiraz Hakem Heyeti'nce verilen 26.11.2019 gün ve 2019/İHK-17918 sayılı karar, davacı vekili tarafından süresinde temyiz edilmiş olmakla, saklanmak üzere tevdi edildiği İstanbul Anadolu 7. Asliye Ticaret Mahkemesi tarafından temyiz incelemesi yapılmak üzere Dairemize gönderilmiş olup, bazı noksanlıkların ikmali için mahalline gönderilen dosyanın eksikliklerin giderilmesinden sonra gönderildiği anlaşılmakla, dosya için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:

Davacı vekili, davalı ... şirketine sigortalı iş makinesinde 26.12.2017 tarihinde operatör kusuru ve tedbirsizliği kaynaklı yan yatma/devrilme sonucu hasar meydana geldiğini, hasara ilişkin ekspertiz incelemesi sonucu hazırlanan raporda 93.286,71 Euro hasarın tespit edildiğini, davalı ... şirketinin tazminatın ödenmesi için tebligat yapıldığını, sigorta şirketinin yetersiz belge ve ehliyet ile iş makinesinin kullanılmasından dolayı tazminatın ödenmeyeceğini nedeni ile talebin reddedildiğini ileri sürerek fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla 93.286,71 Euro hasar bedeli tazminatın başvuru tarihinden itibaren yasal faizi ile tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.

Davalı vekili; dava konusu iş makinesini kullanan operatörün yeterli kullanım belgesine sahip olmadığını, bu nedenle hasarın teminat kapsamı dışında kaldığını, dava konusu hasarın operatörün tedbirsizliği ve kusuru nedeni ile meydana geldiğini, operatörün sigortalı iş makinesinin kullanabilmesi için zorunlu hale getirilen operatör yetiştirme kursuna katılmış olması gerektiğini, davacının operatörün hasar öncesinde ilgili eğitimi aldığını ve gerekli belgeyi almaya hak kazandığını ispatlanması gerektiğini belirterek davanın reddini savunmuştur.

Uyuşmazlık Hakem Heyetince; Makine Kırılması Sigortası Genel Şartları ve Poliçe Özel Şartları ile 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu, ilgili yönetmelik ve tebliğler çerçevesinde yapılan değerlendirmede hasarın oluşumuna sebebiyet veren çalışanın mevzuata uygun düzenlenmiş yeterli kullanım belgesi olmadığı gerekçesiyle başvurunun reddine karar verilmiştir.

İtiraz Hakem Heyetince, sigorta uygulama şartlarının 01.11.2016-31.12.2018 tarihlerini taşımakta olup KTK' nın söz konusu makine ve ekipmanları kullanımı için gerekli kıldığı resmi ehliyet belgesine veya eş değeri belgeye sahip olmayan operatörler tarafından kullanılması şartı getirildiği, her iki tarafın tacir olduğu, sözleşmenin değiştirilmesinin bazı şartlara bağlı olduğu, mail yazışmaları ile sözleşmenin değiştirildiğini kabul etme imkanı olmadığı, mail yazışmalarındaki kişinin sözleşmeyi değiştirmeye yetkili kişi olup olmadığının belli olmadığı, sonraki poliçelerde makinelerin yeterli teknik bilgi ve beceriye sahip kişilerce kullanılması şartı bulunduğu, davacının ibraz ettiği katılım belgesinin düzenlemeler karşısında yeterli olmadığı, iş makinesini kullananın park yapacağı alanın uygun olup olmadığının, zeminin elverişli olup olmadığının araştırıp test edip sonucuna göre işlem yapması gerekirken bu hususa riayet etmemesinin operatör kusuru olduğu, eksper raporunda da operatörün kusur ve tedbirsizliği olduğunun belirtildiği gerekçesiyle itirazın reddine karar verilmiştir.

Kararı, davacı vekili temyiz etmiştir.

Dava, makine kırılması sigortası nedeni ile talep edilen riziko bedelinin tahsili istemine ilişkindir.

Somut olayda Uyuşmazlık Hakem Heyetince hasarın oluşumuna sebebiyet veren operatörün yeterli teknik bilgi ve beceriye sahip olduğunu gösteren ve yetkili mercilerden alınan eğitim sertifikasının bulunmadığı gerekçesiyle davacının tazminat isteminin reddine karar verilmiş ve bu karara yapılan itiraz da İtiraz Hakem Heyetince aynı gerekçeyle reddolunmuştur. Ancak dosyadaki belgelerden, sigorta sözleşmesinin imzalandığı tarih itibariyle, bu tip makinelerin operatörlüğünün ne şekilde sertifikasyona tabi tutulacağı konusunda boşluklar bulunduğu ve ayrıca sigortaya konu iş makinesinin kullanımı için cihazı kullanacak kişiye satıcı firmaca verilen eğitim ve kullanım sertifikasının niteliği konusunda oluşan tereddütün giderilmesi amacıyla hasar tarihinden önce yapılan 17.11.2016 tarihli e-mail yazışmasında davalı ... adına gönderilen e-mailde sertifikanın hasar tarihinden önce verilmesi kaydı ile satıcı tarafından eğitim sonucu verilen sertifikanın yeterli ve uygun olduğu cevabı verilmiş ve yargılama sırasında da davalı ... adına e-maili gönderen kişinin yetkisine itiraz edilmemiştir.

6102 sayılı TTK'nın 1423/1. maddesi hükmü uyarınca sigortacının sigorta sözleşmesinin kurulmasından önce sigortalıyı aydınlatma yükümlülüğü bulunduğu gibi sözleşmenin devamı sırasında da önemli sayılabilecek olayları ve gelişmeleri sigortalıya yazılı olarak açıklamak durumundadır.

Bu durumda sigortacının sigorta sözleşmesinin devamı sırasındaki aydınlatma yükümünü yerine getirdiği sigortacı tarafından ispatlanmaksızın, mevcut kullanım koşullarında araçta meydana gelen hasarın sigorta sözleşmesi kapsamında olduğunun kabulü gerekirken hasardan kısa bir süre önce davaya konu araçlar yönünden resmi sertifikasyon programı başlatıldığı ve hasara yol açan operatörün bu tür bir sertifikasının bulunmadığı gerekçesiyle ve hatalı değerlendirmeyle davanın reddine karar verilmesi doğru olmamış ve hükmün bu nedenle temyiz eden davacı yararına bozulması gerekmiştir.

SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle kararın davacı yararına BOZULMASINA, ödediği peşin temyiz harcının isteği halinde temyiz eden davacıya iadesine, 30/11/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.