Benzer kelimelerden oluşan markların, hangi hallerde haksız rekabete yol açacağı hk.

Karar

11. Hukuk Dairesi         2020/6288 E.  ,  2021/6285 K.

MAHKEMESİ : BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ16. HUKUK DAİRESİ

Taraflar arasında görülen davada Bakırköy 2. Fikri ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesince verilen 03.05.2017 tarih ve 2015/148 E. - 2017/109 K. sayılı kararın davacı vekili ve davalı şirket tarafından istinaf edilmesi üzerine, istinaf istemlerinin esastan reddine dair İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 16. Hukuk Dairesi'nce verilen 20.02.2020 tarih ve 2017/3978 E. - 2020/394 K. sayılı kararın Yargıtay'ca incelenmesi davalı ve katılma yolu ile davacı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:

Davacı vekili; müvekkilinin 2004/23701 tescil nolu "İSGAPEX", 2004/23702 tescil nolu "İSGİDEAL" ve 2004/23703 tescil nolu "İSG" ibareli markaların sahibi olduğunu, davalının aynı faaliyet alanında müvekkilinin marka ve ticaret unvanı ile iltibas yaratacak şekilde ticaret unvanı olarak "İDEALİST" ibaresini tescil ettirdiğini, ayrıca davalı adına tescilli www.idealistosgb.com alan adlı internet sitesinin de marka hakkına tecavüz oluşturduğunu, davalının TTK.'nın 52/1 maddesi uyarınca dürüstlük kuralına aykırı davrandığını ileri sürerek davalının ticaret unvanındaki İDEALİST ibaresinin silinmesine, www.idealistosgb.com alan adlı internet sitesine erişimin engellenmesine, 20.000,00 TL manevi tazminatın dava tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte tahsiline, kararın ilanına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.

Davalı; müvekkili şirketin bir yıl önce faaliyete geçtiğini, İDEAL ve İDEALİST kelimelerinin farklı anlamlar taşıdığını, marka hakkına tecavüz oluşturmadığını, internet sitesi alan adının da ticaret sicili tarafından verildiğini, müvekkilinin haksız rekabete yol açacak davranışı bulunmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.

İlk derece mahkemesince, iddia, savunma, bilirkişi raporu ve dosya kapsamına göre; davacının 2004/23702 tescil nolu "İSGİDEAL" markası ile davalının ticaret unvanı olan "İDEALİST" ibaresi karşılaştırıldığında davacının markasının İDEAL ve İSG harflerinden oluşturulmuş birleşik bir kelime olduğu, bütünsel açıdan bakıldığında davacının markası ile davalının ticaret unvanındaki "İDEALİST" ibaresinin karıştırılma ihtimali yaratmak suretiyle bir tecavüzün söz konusu olamayacağı, ayrıca davalının "İDEALİST" ibaresini markasal olarak kullandığının iddia ve ispat edilmediği, her iki ticaret unvanının İDEAL kelimesinden türediği, davalının kullandığı İDEALİST kelimesinin de anlam itibariyle İDEAL kelimesinden farklı anlama dönüşmekle birlikte aynı köken işlevini taşıdığı, görsel ve işitsel olarak davacının şirketini anımsatacak özellik taşıdığı, tüketicilerin İDEAL ve İDEALİST unvanlarındaki takıyı fark etmeyerek iki şirket arasında ayniyet olduğunu düşünebileceği, davalının web sitesinde de İDEALİST ibaresinin kullanılmasının tüketicinin yanılmasına yol açabileceği, davacının unvanının bilinirliği göz önüne alındığında davalının bu bilinirlikten yararlanma amacı taşıdığı, TTK'nın 55/1. maddesi anlamında karışıklığa sebebiyet vereceği, davalının ticaret unvanındaki İDEALİST ibaresinin haksız rekabete yol açacağı, davalının ticaret unvanını ticaret siciline kayıtlı olarak kullandığı ve marka hakkına tecavüz oluşturmadığından tazminat şartlarının oluşmadığı gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne, davalının davacı adına tescilli marka hakkına tecavüz oluşturur fiili bulunmadığından marka hakkına dayalı tecavüze ilişkin taleplerinin reddine, davalının ticaret unvanındaki "İDEALİST" ibaresi haksız rekabet oluşturduğundan bu ibarenin sicilden terkinine, karar kesinleştiğinde davalının www.idealistosgb.com olan alan adının terkinine, terkin edilmediği taktirde erişime kapatılmasına, davacının tazminat talebinin reddine, kararın ilanına karar verilmiştir.

Karara karşı davacı vekili ve davalı şirket tarafından istinaf kanun yoluna başvurulmuştur.

Bölge Adliye Mahkemesi'nce; ilk derece mahkemesi kararı usul ve yasaya uygun bulunduğu gerekçesiyle 6100 sayılı HMK.'nın 353/1-b-1 maddesi gereğince davacı vekilinin ve davalı şirket yetkilisinin istinaf isteminin esastan reddine karar verilmiştir.

Kararı, davalı ve katılma yolu ile davacı vekili temyiz etmiştir.

1-Dava, marka hakkına ve ticaret unvanına tecavüz ve haksız rekabetin tespiti, önlenmesi, davalının ticaret unvanından “ideal” ibaresinin terkini, davalının www.idaelistosgb.com isimli internet sitesi alan adının terkini ve manevi tazminat talebidir. İlk derece mahkemesince her iki tarafa ait ticaret unvanının İDEAL kelimesinden türediği, davalının kullanığı İDEALİST kelimesinin görsel ve işitsel olarak davacının şirketini anımsatacak özellik taşıdığı, tüketicilerin İDEAL ve İDEALİST unvanlarındaki takıyı fark etmeyerek iki şirket arasında ayniyet olduğunu düşünebileceği, davalının web sitesinde de İDEALİST ibaresinin kullanılmasının tüketicinin yanılmasına yol açabileceği gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne, davalının ticaret unvanındaki İDEALİST ibaresi haksız rekabet oluşturduğundan bu ibarenin sicilden terkinine karar verilmiş, tarafların istinaf istemi de İstanbul Bölge Adliye Mahkemesince aynı gerekçeyle esastan reddedilmiştir.

Ayırt edici işaretler arasında benzerlik ve karıştırılma ihtimalinin değerlendirilmesi yapılırken karşılaştırmaya konu ibareler arasında görsel, sescil ve kavramsal unsurlar bir bütün olarak değerlendirilmelidir. Bu anlamda somut olayda her ne kadar davacının “ideal” unsurlu ticaret unvanı ve bu kelimeyi kök olarak alan markaları bulunmakta ise de "bütün üstün özellikleri kendinde toplayan" anlamındaki “ideal” ibaresi ile "ülkücü, idealizm felsefesine bağlı kişi" anlamındaki "idealist" ibareleri arasında önemli ölçüde kavramsal farklılık bulunduğu ve vasıf bildirici nitelikleri itibariyle ayırt ediciliği zayıf olan bu tür işaretlerin ortalama tüketiciler tarafından karıştırılmayacağı, haksız rekabet ve ticaret unvanına tecavüz oluşturmayacağı kabul edilerek davanın tamamının reddine karar verilmesi gerekirken yazılı gerekçe ile davanın kısmen kabulüne karar verilmesi doğru olmamış, bu nedenle kararın temyiz eden davalı şirket yararına bozulmasına karar verilmiştir.

2-Bozma sebep ve şekline göre davacı vekilinin temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine gerek görülmemiştir.

SONUÇ: Yukarda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, davalı şirket yetkilisinin temyiz isteminin kabulü ile İlk Derece Mahkemesince verilen karara yönelik istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının BOZULARAK KALDIRILMASINA, (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davacı vekilinin temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına, HMK'nın 373/1. maddesi uyarınca dava dosyasının İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, ödedikleri peşin temyiz harcının istekleri halinde temyiz edenlere iadesine, 17/11/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.