Hükme esas alınan bilirkişi raporundaki frenlerin gerektiği gibi çalışıp çalışmadığına ilişkin açıklamalar afakidir. Kaldı ki, “frenler gerektiği gibi çalışmıyor ise işçi trafiğe çıkmamalı idi” yönündeki açıklamalar işverenin kusurunu bertaraf etmez.
Bu bakımdan, araca haddinden fazla yük yüklenip yüklenmediği, kazadan geriye doğru işyeri kantar tartı fişlerinin incelenmesi ve gerektiğinde tanık beyanları ile birlikte değerlendirilerek belirlenmeli, ortaya çıkacak durumun aracın fren tertibatına etkisi irdelenmeli, aracın bakımının gerektiği gibi ve gereken sürelerde yapılıp yapılmadığı icabında işyeri kayıtları da incelenerek tespit edilmeli, buna göre işverenin ve işçinin kusur oranları yeniden irdelenmelidir.
9. Hukuk Dairesi 2016/23610 E. , 2016/16618 K.
MAHKEMESİ :İŞ MAHKEMESİ
DAVA : Davacı, trafik kazası nedeni ile maddi zarar alacağının ödetilmesine karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkemece, davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Hüküm süresi içinde davalı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
A) Davacı isteminin özeti:
Davacı işveren vekili, davalı şirkette şoför olarak çalışan davacının tamamen kendi kusuru ile 20/10/2005 tarihinde maddi hasarlı trafik kazasına sebep olduğunu, aracın onarılmasının yaklaşık 22 gün sürdüğünü, aracın uzun süre kullanılamadığını, her ne kadar kasko poliçesi ile aracın sigortası teminat altında ise de kaza nedeni ile bozulan kasko poliçesine işverenliğin yüksek kasko bedeli ödemek zorunda kaldığını ileri sürerek, trafik kazasına bağlı maddi zararının tazminini istemiştir.
B)Davalı cevabının özeti:
Davalı işçi vekili, taleplerin zamanaşımına uğradığını, davalı işçinin kazada kusuru bulunmadığını, aracın bakımsız olması, üzerine taşıması gereken tonajın 2 katı fazla yük yüklenmesi sonucu fren sisteminin aşırı yıpranması, kamyonun firenlerinin tutmaması nedeni ile kazanın olduğunu, hasarın iddia edilen kadar olmadığını, araca haddinden fazla yük yüklenmesi nedeni ile 1 saatlik yolun 2 saatte alınmasına rağmen davacı işverenliğin şoförleri belirli saatlerde gidip dönmeye zorladığını, şoförleri dinlendirmeden 24 saat çalıştırdığını, araçların bakım ve onarımının da yapılmadığını, tüm bunların neticesinde kazaların meydana geldiğini, sair iddiaların da somut delille ispatlanamadığını, iddia ve taleplerin yersiz olduğunu savunarak davanın reddini istemiştir.
C)Yerel Mahkeme Kararının Özeti:
... 3. Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 2007/198 Esas sayılı kararı ile davanın kısmen kabulüne karar verilmiş, Yargıtay 17. Hukuk Dairesi 2010/2234 Esas sayılı ilamı ile bu kararı, İş Mahkemesi'nin davaya bakmakla görevli olduğu gerekçesi ile bozmuştur. Bu bozmaya uyarak ... 3. Asliye Hukuk Mahkemesi görevsizlik kararı vermiş, bu karar ise Yargıtay 17. Hukuk Dairesi'nin 2011/2746 Esas sayılı ilamı ile vekalet ücreti yönünden düzeltilerek onanmıştır.
Bunun üzerine ... 3. İş Mahkemesi tarafından görülen davada 2011/997 Esas sayılı karar ile davanın zaman aşımı nedeniyle reddine karar verilmiş, bu karar Yargıtay 9. Hukuk Dairesi'nin 2011/48361 Esas sayılı ilamı ile dava 10 yıllık zamanaşımı süresine tabi bulunduğundan zamanaşımı nedeni ile reddin hatalı olduğundan bahisle bozulmuş, bu bozma ilamına da uyulmuştur.
... 3. İş Mahkemesi'nin 2014/67 Esas sayısı ile yeniden yapılan yargılamada davanın kısmen kabulüne karar verilmiş, bu karar davalı temyizi üzerine Dairemizin 2014/16372 Esas sayılı ilamı ile "Mahkeme tarafından davanın kısmen kabulüne yönelik karar yeterli araştırmaya dayanmamaktadır. Yapılacak iş, aralarında iş güvenliği uzmanı makine mühendisi ve hukukçu olan bir bilirkişi heyeti marifetiyle hasar ve davacının varsa kusur oranını bu konudaki itirazlar da karşılanarak tespit ederek sonuca gitmektir Eksik araştırma ile karar verilmesi bozmayı gerektirmiştir." gerekçesi ile bozulmuştur
Mahkeme tarafından bu en son bozma kararı üzerine yapılan yargılama sonucunda, toplanan delillere ve bilirkişi raporuna göre, Dairemizin bozma ilamına uyulduğu, bilirkişiler ..... tarafından düzenlenen 08/09/2015 tarihli bilirkişi raporu ile; ... plakalı araç sürücüsü Davalı ...’in olayda %100 oranında kusuru olduğu, ....plakalı araç sürücüsü .....’ın olayda kusuru bulunmadığı, ... plaka sayılı araçta 5.000.00 TL değer kaybı, 3.850,00 TL Kaza ve Hasar Süresince Aracın Yatma İş Kaybı ve 251,42 TL Kasko fazladan prim ödeme değeri olarak toplam 9.101,42 TL zarar olduğu ve davalının bu zararın tamamından sorumlu olduğunun tespit edildiği gerekçesi ile davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
D)Temyiz:
Karar süresi içinde davalı işçi vekili tarafından temyiz edilmiştir.
E)Gerekçe:
Davalı işçi vekili, aracın bakımlarının yapılmamasının ve araca haddinden fazla yük yüklenmesi sonucunda frenlerinin gereğince çalışmamasının kazada etkili olduğunu savunmaktadır. Davalı işçi vekilinin delil listesinde, kazadan geriye doğru işyeri kantar tartı fişlerinin incelenmesi de yer almıştır.
Hükme esas alınan bilirkişi raporundaki frenlerin gerektiği gibi çalışıp çalışmadığına ilişkin açıklamalar afakidir. Kaldı ki, “frenler gerektiği gibi çalışmıyor ise işçi trafiğe çıkmamalı idi” yönündeki açıklamalar işverenin kusurunu bertaraf etmez.
Bu bakımdan, araca haddinden fazla yük yüklenip yüklenmediği, kazadan geriye doğru işyeri kantar tartı fişlerinin incelenmesi ve gerektiğinde tanık beyanları ile birlikte değerlendirilerek belirlenmeli, ortaya çıkacak durumun aracın fren tertibatına etkisi irdelenmeli, aracın bakımının gerektiği gibi ve gereken sürelerde yapılıp yapılmadığı icabında işyeri kayıtları da incelenerek tespit edilmeli, buna göre işverenin ve işçinin kusur oranları yeniden irdelenmelidir.
Diğer taraftan, tarafların dosya içeriğinde muhtelif iddia ve savunmaları vardır. Örnek olarak, davacının ailesi ile boş kamyonda gezerken kaza yaptığı, davacının 24 SAAT ÇALIŞIP 24 SAAT DİNLENDİĞİ, fazla yük yüklenmesi nedeni ile aracın 1 saatlik yolu 2 saatte aldığı, buna rağmen işverenin şoförleri belirli saatlerde gidip gelmeleri konusunda zorladığı gibi iddia ve savunmalar verilebilir.
Bu iddia ve savunmalar, davacının ve davalının kusurluluk oranlarında etkili olabilecek niteliktedir. Hem davacının hem davalının tanıkları yeniden dinlenerek tarafların kusura etkisi olabilecek tüm iddia ve savunmaları mevcut sair deliller de birlikte değerlendirilerek denetime elverişli bilirkişi raporunda irdelenmelidir.
Aracın çalışmadığı süre içindeki iş kaybı açısından, davalı işçi vekili bilirkişi rapruna itirazında günlük sefer sayısının en çok 3 olduğunu, 3,5 kabul edilemeyeceğini belirtmiştir. İşçilik alacağı dosyası olan .... 3. İş Mahkemesi'nin 2006/95 Esas sayılı dosyasında “DAVALI TANIĞI ....” adı ile alınan ifadede, davalı içinin .... günde 2-3 sefer yaptığı beyanı karşısında günlük sefer sayısının neden 3,5 olarak kabul edildiği anlaşılamamaktadır.
“1 sefer”den hangi yerler arasındaki gidip/gelmenin kastedildiği ve davacının buna göre günde kaç sefer yaptığı hem davacı hem davalı tanıkları yeniden dinlenerek sorulup açığa kavuşturulmalıdır. Eksik inceleme ve araştırma ile karar verilmesi bozmayı gerektirmiştir.
F)SONUÇ:
Temyiz olunan kararın yukarda yazılı sebepleren dolayı BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 26/09/2016 tarihinde oybirliği ile karar verildi.