Borçlunun elbirliği halinde ortak olduğu taşınmazlarda borçlu ortağın alacaklısı icra hakimliğinden İcra ve İflas Kanununun 121. maddesine göre alacağı yetki belgesine dayanarak borçlunun ortağı olduğu taşınmaz için ortaklığın giderilmesi davası açabilir.
7. Hukuk Dairesi 2021/703 E. , 2021/3107 K.
MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi
Davacı vekili tarafından, davalılar aleyhine 12/08/2013 gününde verilen dilekçe ile ortaklığın giderilmesi talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 14/07/2016 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı ... vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:
K A R A R
Dava, İcra ve İflas Kanununun 121’inci maddesine dayalı ortaklığın giderilmesi istemine ilişkindir.
Davacı vekili dava konusu 9 parça taşınmaza Avanos İcra Müdürlüğünün 2013/46 Esas sayılı dosyasında borçlulardan ...'e düşen miras hissesi oranında haciz konulduğunu, Avanos İcra Hukuk Mahkemesinin 2013/18 Esas 2013/23 Karar sayılı ilamı ile alınan yetki gereği toplam 9 parça taşınmazda bulunan ortaklığın satış yoluyla giderilmesini talep ve dava etmiştir.
Bir kısım davalılar duruşmadaki ortak beyanlarında taşınmazların satılmasını istemediklerini beyan etmişlerdir.
Mahkemece, davanın kabulü ile dava konusu taşınmazlardaki ortaklığın satış suretiyle giderilmesine karar verilmiştir.
Hükmü, davalı ... vekili temyiz etmiştir.
Paydaşlığın (ortaklığın) giderilmesi davaları, paylı mülkiyet veya elbirliği mülkiyetine konu taşınır veya taşınmaz mallarda paydaşlar (ortaklar) arasında mevcut birlikte mülkiyet ilişkisini sona erdirip ferdi mülkiyete geçmeyi sağlayan, iki taraflı, tarafları için benzer sonuçlar doğuran davalardır.
Borçlunun elbirliği halinde ortak olduğu taşınmazlarda borçlu ortağın alacaklısı icra hakimliğinden İcra ve İflas Kanununun 121. maddesine göre alacağı yetki belgesine dayanarak borçlunun ortağı olduğu taşınmaz için ortaklığın giderilmesi davası açabilir.
İcra mahkemesinden alınan yetkiye dayalı olarak açılan davalarda kural olarak borçlu ortağın mülkiyet hakkının elbirliği mülkiyetine konu olması gerekir.
Borçlu ortağın alacaklısı tarafından açılan davalarda birden fazla taşınmaz dava konusu edilmiş ise icra takibine konu borç miktarına göre dava tarihi itibariyle taşınmazlardan borçlu ortağın payına düşecek değerin tespit edilerek borca yetecek kadar (sayıda) taşınmazın ortaklığının giderilmesine karar verilmesi, fazlaya ilişkin istemin reddi gerekir.
Bu şekilde açılacak davalarda borçlu ortak (paydaş) dahil tüm ortakların (paydaşların) davaya dahil edilmeleri zorunludur.
Somut olaya gelince; dava konusu taşınmazlardan 428 ada 103 parsel sayılı taşınmazda ...’nun 2/6 oranında paydaş olduğu halde davada taraf olmadığı anlaşılmaktadır.
Yine 428 ada 103 parsel sayılı taşınmazda paydaş ve ölü kayıt maliki ...’ın kızı ...’ın mirasçıları sıfatıyla çocukları dosyaya dahili davalı olarak dahil edilmişse de; ...’ın dosyada mirasçılık belgesi bulunmadığından taraf teşkili denetlenememiştir.
Bu durumda mahkemece; ...’ın mirasçılık belgesi ilgilisinden temin edilerek tüm mirasçılarının ve 428 ada 103 parsel sayılı taşınmaz paydaşı ...’nun davada taraf olarak yer almalarının sağlanması, taraf teşkili sağlandıktan sonra işin esası hakkında karar verilmesi gerekirken taraf teşkili sağlanmaksızın yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiş, hükmün bu nedenlerle bozulmasına karar vermek gerekmiştir.
Mahkemece dosyanın kabul şekline göre hükümde dava konusu taşınmazlardan Nevşehir ili, Avanos ilçesi, Aydın Mahallesi, Kurudeğirmen mevkiinde bulunan 718 ada 5 parsel sayılı taşınmaza yer verilmemesi, bu taşınmaz yerine sehven mükerrrer olacak şekilde 678 ada 5 parsel sayılı taşınmazın yazılmış olması da doğru değildir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davalı ... vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan harcın yatırana iadesine, bozma nedenine göre sair temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına, 23.11.2021 tarihinde oy birliği ile karar verildi.