Arsa payı inşaat sözleşmesi kapsamında fazla yapılan inşaat alanın rayiç bedeli hangi tarihler baz alınarak belirlenir?

Karar

6. Hukuk Dairesi         2021/6074 E.  ,  2021/2263 K.

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasındaki tapu iptali ve tescil davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı asıl davada karar verilmesine yer olmadığına, birleşen davanın kısmen kabulüne yönelik verilen hüküm süresi içinde davalı-karşı davacı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.

KARAR

Asıl dava, kat karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklanan alacak, tapu iptal ve tescil, birleşen dava ise alacak ve tapu iptal ve tescil istemine ilişkindir.

Asıl davada davacı yüklenici dava dilekçesinde, davalı arsa sahibi ile kat karşılığı inşaat sözleşmesi imzaladıklarını, kendisinin edimini ifa etmesine rağmen sözleşme gereği kendisine verilmesi gereken bağımsız bölümlerin tapusunun verilmediğini belirterek kendisine düşen 3 adet bağımsız bölümün tapusunun iptal ve tescilini talep ve dava etmiştir. Davalı cevap dilekçesinde davacının taahhütlerini yerine getirmediğini beyan ederek davanın reddini savunmuştur. Birleşen dava davacısı arsa sahibi dava dilekçesinde; sözleşmenin 12. maddesi gereği ilave bölümlerin meydana gelmesi durumunda paylaşımın nasıl yapılacağının kararlaştırıldığını, inşaata temel ruhsatı alınırken imar durumunda değişiklik olduğunu, inşaatın temelden büyüdüğünü ve 12. madde uygulandığından %38,5'luk orana denk gelen bedelin 154.000,000 (eski TL ile)(154.000 yeni TL) olduğunu, bu bedelin ve kendilerine düşen 3 adet deponun tapusunun 1993 yılında yükleniciden talep edildiğini, ancak ödeme yapılmadığını ve tapuların verilmediğini belirterek bu bedelin dava tarihine göre güncellenmiş değerini talep ve dava etmiştir.

Yargıtay 15. Hukuk Dairesi tarafından 10/01/2019 tarihli bozma ilamı ile, mahkemece asıl dava yönünden verilen red kararı onanmış, birleşen dava açısından ise, güncelleme talep edilen alacak kalemi açısından olumlu olumsuz hüküm kurulmadığı, tapusunun iptali ve tescili istenen depoların da bedellerinin belirlenerek harcının ikmal edilip edilmemesine göre karar verilmesi gerektiği gerekçeleriyle bozulmuştur.

Mahkemece bozmaya uyularak yapılan yargılama neticesinde, asıl dava yönünden karar verilmesine yer olmadığı, birleşen dava yönünden ise, tapusu istenen depoların arsa sahibine ait olan bağımsız bölümlerin eklentisi konumunda olduğu için hukuki yarar yokluğundan red, güncelleme talep edilen bedel yönünden ise bu bedelin ödenmesi için arsa sahibine 1993 yılında karar alınıp ihtar çekilmesine rağmen o tarihten bu tarihe kadar makul sürede talepte bulunmadığı için red kararı verilmiştir. Birleşen dava açısından verilen karar birleşen dava davacısı arsa sahibi vekili tarafından temyiz edilmiştir.

1-Dosyadaki yazılara, mahkemece uyulan bozma ilamı gereğince inceleme yapılıp hüküm verilmiş olmasına delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre asıl davada davalı vekilinin yerinde bulunmayan aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir.

2-Taraflar arasındaki sözleşmede fazla inşaatın yapılması halinde paylaşım oranı dikkate alınarak, fazla imalatın paylaştırılacağı kararlaştırılmış olup, davacı fazla yapılan imalatın sözleşmede kararlaştırılan %38.5 oranına denk gelen kısmının bedelini talep etmektedir. Fazla yapılan işlerin talep edilmesi halinde, fazlalığa denk gelen kısmın bedeli hesaplanırken teslim varsa teslim tarihi, teslim yoksa birleşen dava tarihindeki rayiç değerin esas alınması gerekir. Mahkemece talep edilen yeni TL ile 154.000 TL bedelin güncelleme talep edilmediği gerekçe gösterilerek güncelleme talebinin reddi kararı doğru olmamıştır.

Mahkemece yapılacak iş; birleşen davadaki fazla imalat bedelinin sözleşmedeki taksim oranı dikkate alınarak, birleşen davadaki davacıya verilmesi gereken kısmın bedelinin dava tarihi itibari ile, gerekirse uzman bilirkişiye tespit ettirilerek, davacının güncelleme bedeli olarak talep ettiği 367.516,99 TL talebi ile de bağlı kalınarak neticeye hükmedilmekten ibaret olup, mevcut şekliyle karar verilmesi doğru olmamış, kararın bozulması gerekmiştir.

SONUÇ: Yukarıda 1. bentte açıklanan nedenlerle asıl dava davalısının diğer temyiz itirazlarının reddine, 2. bent uyarınca kabulü ile hükmün asıl dava davalısı yararına BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde iadesine, karara karşı tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme isteminde bulunulabileceğine, 14.12.2021 gününde oy birliğiyle karar verildi.