Kamulaştırılan kısımdan arta kalan arazi malikinin hakları nelerdir?

Karar

5. Hukuk Dairesi  2021/5964 E.  ,  2021/14155 K.

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasındaki 4650 sayılı Kanunla değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun 10. maddesine dayanan kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın yol olarak terkini davasının kabulüne dair verilen yukarıda tarih ve numaraları yazılı hükmün Yargıtayca incelenmesi taraf vekillerince verilen dilekçelerle istenilmiş; davalı vekili de temyiz dilekçesinde duruşma isteminde bulunmuş olmakla, duruşma için belirlenen 30/11/2021 günü temyiz eden davalı vekilleri Av.... yüzlerine karşı; usulüne göre çağrı kağıdı gönderilmesine rağmen gelmediğinden temyiz eden davacı idare vekilinin yokluğunda duruşmaya başlanarak davalı vekillerinin sözlü açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki kağıtlar okunup uyuşmazlık anlaşıldıktan sonra gereği görüşülüp düşünüldü.

- K A R A R -

Dava, 4650 sayılı Kanunla değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun 10. maddesine dayanan kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın yol olarak terkini istemine ilişkindir.

Mahkemece uyulan bozma kararı gereğince inceleme ve işlem yapılarak hüküm kurulmuş, karar taraf vekillerince temyiz edilmiştir.

Arsa niteliğindeki ... İli, ... İlçesi, ... Köyü 822 parsel sayılı taşınmazdan ifrazen oluşan 881 parsel sayılı taşınmaza emsal karşılaştırması yapılarak değer biçilmesi yöntem itibari ile doğru olduğu gibi, taşınmaz üzerindeki yapılara resmi birim fiyatları esas alınıp yıpranma payı düşülerek değer biçilmesinde bir isabetsizlik görülmemiştir.

Ancak;

1)Aynı amaçla kamulaştırılan ve dava konusu taşınmaza bitişik konumda bulunan 823 parsel sayılı taşınmaza ... 7. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2012/247-2013/543 E/K sayılı dosyasında aynı değerlendirme tarihi itibariyle 106,00-TL/ m² birim fiyat takdir edildiği ve bu bedelin Dairemiz denetiminden geçerek 2017/31203 E.- 2018/14869 K. sayılı ilamı ile onandığı anlaşıldığından, bilirkişi kurulundan aynı konumda bulunan parsel için tespit edilen m² değerinden ayrılma nedenleri konusunda ek rapor alınmadan eksik inceleme ile hüküm kurulması,

2)3402 sayılı Kadastro Kanununun 22/a maddesi uyarınca yapılan yenileme çalışmaları sonucu dava konusu taşınmazın kamulaştırmadan arta kalan bölümlerinin 22236 ada 7, 22236 ada 4 parseller olarak tapuya tescil edildiği ve bu bölümlerin yüzölçümü değiştiği gözetildiğinde, yenileme sonucu oluşan yeni tapu kaydı ile yeni kadastro krokisi ilgili Tapu Müdürlüğü ve Kadastro Müdürlüklerinden getirtilip, yeni duruma göre kamulaştırılan ve arta kalan alanların ölçekli kroki üzerinde gösterilmesi için fen bilirkişisinden ve kamulaştırma bedelinin yenileme sonrası oluşan yüzölçümüne göre yeniden tespiti için ise bilirkişi kurulundan ek rapor alınması sağlanmadan eksik inceleme ile karar verilmesi,

Kabule göre de;

3)Hükme esas alınan raporda; dava konusu taşınmazın kamulaştırmadan arta kalan 5.084,08 m² olarak belirlenen alanında % 90 oranında değer kaybına hükmedildiği anlaşılmıştır.

Kısmi olarak yapılan kamulaştırmalarda kamulaştırmadan arta kalan kısımdaki değer kaybının % 50 oranını geçmesi halinde, davalıya % 50 oranında değer kaybı ile yetinip yetinemeyeceği sorularak, yetindiği takdirde bu miktara göre hüküm kurulması, yetinmediği takdirde davacı idareye bu alanının bedelinin tamamını ödemek suretiyle bu kısmın mülkiyet hakkını kazanma imkanı sağlanması ve talebi halinde taşınmaz bedelinin tamamına hükmedilmesi, aksi halde bilirkişi kurullarınca belirlenen değer azalış oranına göre karar verilmesi gerektiği gözetilerek, taraflara yukarıda açıklanan hususlarda beyanda bulunmaları için mehil verilip, sonucuna göre karar verilmesi gerektiği düşünülmeden, yazılı şekilde eksik inceleme ile karar verilmesi doğru olmadığı gibi, dava konusu taşınmazın kamulaştırmadan arta kalan 5.084,08 m²’lik kısmının yüzölçümü, geometrik durumu, bilirkişi raporundaki özelikleri dikkate alındığında, bu kısımda % 40 oranda değer azalışı oluşacağı gözetilmeden, yazılı şekilde fazla bedele hükmedilmesi,

4)2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun 10. maddesine 6459 sayılı Yasanın 6. maddesi ile eklenen hüküm uyarınca, dava dört ay içerisinde sonuçlandırılamadığından, Anayasa Mahkemesi’nin 19.12.2013 tarih ve 2013/817 başvuru numaralı 1. bölüm kararı da göz önüne alınarak, dava tarihinden sonra açılan acele el koyma dosyasında bloke edilen 593.472,80-TL bedele 07.12.2012 tarihinden, acele el koyma kararının davalılar vekiline tebliğ edildiği tarihe kadar, bozma ilamı sonrası artan ve derhal ödenmesine karar verilen fark bedele ise 07.12.2012 tarihinden, son karar tarihi 09.02.2021 tarihine yasal faiz yürütülmesi gerektiğinin gözetilmemesi,

5)Kendisini vekille temsil ettiren davalı taraf lehine vekalet ücretine hükmedilmesi gerektiğinin gözetilmemesi,

Doğru görülmemiştir.

Taraf vekillerinin temyiz itirazları yerinde olduğundan hükmün açıklanan nedenlerle HUMK'nun 428.maddesi gereğince BOZULMASINA, davalıdan peşin alınan temyiz harcının istenildiğinde iadesine ve temyize başvurma harcının Hazineye irad kaydedilmesine, temyiz eden davalı yararına yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca takdir olunan 3.050,00-TL. vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine, 30/11/2021 gününde oybirliğiyle karar verildi.