Kamulaştırlan kapama zeytin bahçelerinin üretim masraflarının nasıl hesaplanması gerektiği hk.

Karar

5. Hukuk Dairesi   2021/5522 E. , 2021/14600 K.

MAHKEMESİ: ... Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi

Taraflar arasındaki 4650 sayılı Kanunla değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun 10. maddesine dayanan kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın yol olarak tapudan terkini davasından dolayı yapılan yargılama sonunda: Davanın kabulüne ilişkin verilen ilk derece mahkemesinin kararına karşı, taraf vekillerinin istinaf başvurusu üzerine ... Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi'nce istinaf isteminin kabulü ile HMK'nın 353/1-b-2 maddesi uyarınca ilk derece mahkemesi kararının ödemeye, faize, vekalet ücretine ve harca ilişkin bentlerinin düzeltilmek suretiyle esas hakkında yeniden karar verilmesine dair yukarıda gün ve sayıları yazılı kararının Yargıtay'ca incelenmesi taraf vekillerince verilen dilekçeler ile istenilmiş olmakla dosyadaki belgeler okunup uyuşmazlık anlaşıldıktan sonra gereği görüşülüp düşünüldü:

- K A R A R -

Dava, 4650 sayılı Kanunla değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun 10. maddesine dayanan kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın yol olarak tapudan terkini istemine ilişkindir.

İlk derece mahkemesince davanın kabulüne ilişkin olarak verilen karara karşı, taraf vekilleri tarafından yapılan istinaf başvurusunun kabulü ile ... Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi'nce gerekçeli kararın ödemeye, faize, vekalet ücretine ve harca ilişkin bentlerinin düzeltilerek HMK'nın 353/1-b-2 maddesi uyarınca yeniden esas hakkında karar verilmiş olup; hüküm, taraf vekillerince temyiz edilmiştir.

Dosyada bulunan kanıt ve belgelere, kararın dayandığı gerekçelere göre; kısmen arazi, kısmen kapama zeytin bahçesi niteliğindeki ... İli, ... İlçesi, ... Mahallesi, 823 parsel sayılı taşınmazın zeminine 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun 11/1-f maddesi uyarınca olduğu gibi kullanılması halinde getireceği net geliri üzerinden bilimsel yolla değer tespit edilmesi yöntem itibariyle doğru olduğu gibi; üzerinde bulunan yapılara ise aynı Kanunun 11/1-h maddesi uyarınca resmi birim fiyatları esas alınıp yıpranma payı düşülerek değer biçilmesine ve tespit edilen bedelin bloke ettirilerek davalı tarafa ödenmesine karar verilmesinde bir isabetsizlik görülmemiştir.

Bu nedenle davalılar vekilinin tüm, davacı idare vekilinin ise aşağıdaki bent kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazları yerinde değildir. Şöyle ki;

Dairemiz yerleşik uygulamasına göre; arazi niteliğindeki taşınmazlara net gelir yöntemine göre değer tespitinde münavebeye esas alınan ürünlerin üretim masraflarının ekonomik tarım yapmaya engel olacak kadar yüksek alınması doğru olmadığı gibi; brüt gelirinin 1/3 oranından da az olmaması gerektiğinin gözetilmesi gerekir.

Bu itibarla; arazi niteliğindeki kısım için münavebeye esas alınan buğday, silajlık mısır ve domates ürünleri için değerlendirme yılına ait ilçe tarım ve orman müdürlüğünün maliyet cetvelinde belirtilen masrafların ekonomik tarım yapmaya elverişli olduğu gözetilmeksizin hükme esas bilirkişi raporundaki hatalı değerlendirme ile brüt gelirinin 1/3'ü oranında alınması doğru olmadığı gibi; kapama zeytin kısmı için zeytinin üretim masrafının, brüt gelirinin 1/3'ünden az olamayacağı gözetilmeden yazılı şekilde hesaplama yapan bilirkişi raporuna göre bedel tespiti,  Doğru görülmemiştir.

Davacı idare vekilinin temyiz itirazları yerinde olduğundan hükmün açıklanan nedenlerle HMK'nın 371. maddesi uyarınca BOZULMASINA, davalılardan peşin alınan temyiz harcının istenildiğinde iadesine ve temyize başvurma harcının Hazineye irad kaydedilmesine, 08/12/2021 gününde oybirliğiyle karar verildi.