Geçici hak ediþlerde fazla ödendiði tespit edilen dolgu kazý bedeli için daha sonraki hakediþlerden kesinti yapýlabilir mi? (Yargýtay)

Karar

-KARAR-

Yargýtay  HGK

E: 2008/15-677

K: 2008/716, T:

Taraflar arasýndaki “alacak” davasýndan dolayý yapýlan yargýlama sonunda; Ýstanbul 10. Asliye Ticaret Mahkemesince davanýn kýsmen kabulüne dair verilen 23.05.2006 gün ve 2004/580 E.-2006/233 K. sayýlý kararýn incelenmesi davalý vekili tarafýndan istenilmesi üzerine, Yargýtay 15. Hukuk Dairesinin 18.10.2007   gün ve 2006/4673 E., 2007/6413 K. sayýlý ilamý ile, (…Davacý yüklenici þirket, 22.12.2000 tarihli sözleþme ile yapýmýný yüklendiði ”Ýstanbul Gaziosmanpaþa 300 Yataklý Devlet Hastanesi” inþaatý iþinde ödenmediðini iddia ettiði hakediþ bedellerinin tahsilini talep etmiþ, davalý idarece davacýnýn taleplerinin sözleþme dýþý olduðu beyan edilerek davanýn reddi istenmiþ, mahkemece davanýn kýsmen kabulüne dair verilen karar davalý idare vekilince temyiz edilmiþtir.

1-Dosyadaki yazýlara, kararýn dayandýðý delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasýna göre davalý vekilinin aþaðýdaki bentlerin kapsamý dýþýnda kalan sair temyiz itirazlarýnýn reddi gerekmiþtir.

2-Dava konusu inþaatta temel hafriyatý yapýlabilmesi ve inþaat alanýndan taþýnabilmesi için geçit yollarý amaçlý rampalarýn kazý bedellerinin yükleniciye ödenmesine karar verilmiþtir. Taraflar arasýndaki sözleþme ve eklerinde, inþaatta rampa kazýsý yapýmýnýn gerekmesi     halinde,   buna   dair   ayrý bir ödeme yapýlýp yapýlmayacaðý hakkýnda hüküm bulunmamaktadýr. Bu nedenle görüþü sorulan Yüksek Fen Kurulu, 08.09.2004 tarih ve 2004/79 sayýlý kararýnda; rampa kazýsý ile ilgili olarak yeterli bilgi ve belge bulunmadýðý, tespit edildikten sonra rampa kazýsý yapýlan alanýn büyük bir bölümünün kazý alaný içinde kaldýðý     ve     ayrýca     sözleþme     eki     Bayýndýrlýk   Ýþleri   Genel   þžartnamesi’nin(B.Ý.G.þž.) 25/b maddesi uyarýnca bu tür hizmet yollarý yapýmýnýn yüklenicinin sorumluluðu altýnda olduðu ifade edilmiþtir. Gerçekten de sözleþme eki ve delil sözleþmesi niteliði taþýyan BÝGþž. 25/b maddesinde, taahhüdün yerine getirilmesi için yüklenici tarafýndan gerekli görülen bütün hizmet yollarý vb. giderlerinin, sözleþmede belirtilmemiþ olmasý veya aksine bir hüküm bulunmamasý halinde, yükleniciye ait olacaðý kararlaþtýrýlmýþ olup, bu durumda kazý projesinde öngörülen kazýlarýn dýþýnda, rampa kazýsý adý altýnda, herhangi bir kazý bedeli ödemesi yapýlamaz. Hâl böyle iken, kararda gösterilen nedenlerle yükleniciye rampa kazýsý bedeli ödenmesine karar verilmesi doðru olmamýþtýr.

3-Taraflar arasýnda uyuþmazlýk konusu olan; D, F ve G bloklarý önünde yapýlan otopark ve yakýt tanký kazýsý, tesisat galerisi kazýsý ile kalýp imalâtý bedeli hususlarýnda metraj ihtilâfý bulunmasýna raðmen, mahkemece hükme esas alýnan bilirkiþi heyeti raporunda bu kalemler hakkýnda herhangi bir teknik inceleme ve araþtýrma yapýlmadýðý halde anýlan raporla baðlý kalýnarak eksik inceleme ile karar verilmesi isabetli görülmemiþtir. Bu itibarla yukarýda belirtilen ihtilâflý imalât kalemleri hakkýnda metraj araþtýrmasý yaptýrýlarak, yapýlacak incelemede de taraflar arasýnda düzenlenen 11 numaralý hakediþe kadar davacý yüklenicinin sözleþme eki BÝGþž.nin 39. maddesine uygun herhangi bir itirazý olmadýðý ve kendisi açýsýndan itirazsýz kesinleþen bedelin üzerine çýkýlamayacaðý gözetilerek, sonucuna uygun bir karara varýlmalýdýr.

4-Davacý yükleniciye, C blok kat betonlarýnýn atýlabilmesi için ara hakediþlerle ödenen geçici dolgu kazý bedelleri, hatalý ödendiðinden bahsedilerek davalý idarece kesilmiþtir. Davacý bu ödemenin haklý olduðunu ispat yönünde bir ataþmana dayanmýþsa da, anýlan belgede sadece yüklenici yetkilisinin imzasýnýn bulunduðu, bu itibarla davalý idareyi baðlamayacaðý ortadadýr. Kaldý ki beton dökümü imalâtý hakkýnda uygulanan 16.058/1 numaralý pozun tarifinde bu iþin yapýlmasý için gereken tüm hususlar kapsam dahilinde bulunmakla davacýnýn kazý ve nakliye bedeli talep etmesi mümkün deðildir. Bu sebeple kat betonu atýlabilmesi için geçici dolgu kazý bedeli talebinin reddi yerine yazýlý þekilde kabulü doðru bulunmamýþtýr.

5-Ýhtilâf konusu yapýlan, 15.140/2 poz numaralý temel tabanýna kum-çakýl serilmesi imalâtý hakkýnda taraflar arasýnda düzenlenmiþ bir ataþman mevcut deðildir. Davalý idare elemanlarýnca düzenlenen 14.06.2001 tarihli tutanakta da, bu konuda yapýlacak imalâtýn resimlerle ispatlanmasý gerektiði açýklanmasýna raðmen, iþin iddia edilen miktar ve nitelikte yapýldýðýný gösteren resimler ibraz edilememiþ olduðundan ispatlanamayan talebin reddi yerine kabulü usul ve yasaya aykýrý olmuþtur.

6-Davacý yüklenici tarafýndan hakediþlerine dahil edilmesi talep edilen ve YFA.04 pozuna iliþkin bulunan soðuk derz önleme imalâtýnýn bedeli, tüm beton imalâtýný içeren ara hakediþlerin içinde bulunmasýna raðmen itiraz edilmeyerek kesinleþtiðinden ve ayrýca dosyada, anýlan poza iliþkin fiyat tutanaðý bulunmadýðýndan istemin reddi yerine kabulü de doðru görülmemiþtir.

7-Açýklanan nedenlerle, mahkemece yeniden uyuþmazlýk konularý hakkýnda uzman bir bilirkiþi heyeti oluþturularak gerektiðinde mahallinde keþif yapýlmak suretiyle, yapýlacak incelemede Bayýndýrlýk Ýþleri Genel þžartnamesi de dikkatten uzak tutulmadan, metraj ihtilâflarý giderilmeli ve alýnan rapor denetlenerek sonucuna uygun bir karar verilmelidir.…) gerekçesiyle bozularak dosya yerine geri çevrilmekle, yeniden yapýlan yargýlama sonunda, mahkemece önceki kararda direnilmiþtir.

TEMYÝZ EDEN: Davalý vekili

HUKUK GENEL KURULU KARARI

Hukuk Genel Kurulunca incelenerek direnme kararýnýn süresinde temyiz edildiði anlaþýldýktan ve dosyadaki kaðýtlar okunduktan sonra gereði görüþüldü:

Taraflarýn karþýlýklý iddia ve savunmalarýna, dosyadaki tutanak ve kanýtlara, bozma kararýnda açýklanan gerektirici nedenlere ve özellikle Yargýtay Hukuk Genel Kurulu’nun   21.11.2001 gün ve 2001/15-959 E-1048 K., 04.06.2003 gün ve 2003/15-379 E.-2003/398 K., 23.06.2004 gün ve 2004/15-377 E.-378 K. sayýlý ilamlarýnda da ayný ilkenin kabul edilmiþ olmasýna göre, Hukuk Genel Kurulu’nca da benimsenen Özel Daire bozma kararýna uyulmak gerekirken, önceki kararda direnilmesi usul ve yasaya aykýrýdýr. Bu nedenle direnme kararý bozulmalýdýr.

SONUÇ: Davalý vekilinin temyiz itirazlarýnýn kabulü ile, direnme kararýnýn Özel Daire bozma kararýnda gösterilen nedenlerden dolayý HUMK.’un 429.maddesi gereðince BOZULMASINA,     26.11.2008 gününde, oybirliði ile karar verildi.