İdarenin onayı ile sözleşme dışı iş yapıldı ise bedeli, yapılan işin idareye faydalı olması koşulu ile, sözleşme şartlarına göre değil vekaletsiz iş görme hükümlerine göre ödeneceği hakkında.
- K A R A R -
Yargıtay 15.HD.
K: 1991/6188
E: 1991/3154
T: 24.12.1991
Davacı, dava dilekçesinde, 30.4.1986 tarihli sözleşme ile davalı belediyece ihale olunan “Kılavuz 1. Bölge imar uygula ması” işini … üstlenerek ve işi tamamlayarak ana hak ediş lerini aldığını, kesin hesap yapılıp bakiye alacağın ödenmesi, teminat mektubunun geri verilmesi istendiği halde, aradan 6 ay geçmesine karşın, kesin hesap yapılıp, geri kalan alacağı 65.000.000.- TL’nin ödenmediğini ve teminatlarının da çözül mediğini beyanla 65.000.000.- TL’nin işin bitirildiği tarihten itibaren yasal faizi ile tahsiline karar verilmesini istemiş, bu istem vekilince de yinelenmiş;
Davalı vekili, yanıt dilekçesinde, işin davalıya 16.290.650,67 TL bedelle ihale edildiğini, bunun dışında bir ihale kararı bu lunmadığını, sözleşmenin 2. maddesine göre davacıya ek iş verilmesi halinde ek sözleşme yapılmasının gerekli olduğunu böyle ek bir sözleşmenin yapılmadığını, 2886 sayılı Kanuna göre gerekli şartların yerine getirilmediğini beyanla, davanın reddi gerekeceğini savunmuş;
Mahkemece, teslim edilen yerin alanının 67.1 hektar olmasına karşın davacının, fazla gelen 33.3 hektarlık alanın da imar uygu lanmasını yaparak, ek sözleşme olmamasına karşın belediyeye teslim ettiği, fazla iş yapılmasına belediyenin aşama, aşama icazet verdiği, onayladığı ve tesciller sözleşme kapsamındaki 33.8 hektarlık alan dışında yapılan 33.1 hektarlık alan bedelinin 1987 birim fiyatları ile ödenmesi gerektiği, tutarı 16.993.420.- TL olup, birim fiyat farkı kararnamesine göre uy gulanacak katsayı 1988 yılının 2. yarısına göre 3 ile çarpılarak tutarın 50.980.260.- TL olduğu belirtilerek, tapuya tescil için yazılan müzekkere tarihi olan 4.7.1988 tarihinden itibaren 30 yasal faizi ile davalıdan tahsiline, fazlaya ilişkin istemin reddine karar verilmiş, bu karar davalı tarafça temyiz edilmiştir.
1-Davacı tarafından yapılan sözleşme dışı işler, belediyece ka bul edilip, buna göre imar işlemleri yapılarak tapuya da tescil edildiğine, böylece davalı belediyenin yapılan fazla işten ya rarlandığının anlaşılmasına göre, bu işlere ilişin alacak, ancak BK. 410 ve devamı maddelerle düzenlerden vekaletsiz iş görme hükümlerine göre istenebilir. Vekaletsiz iş görme halinde, söz leşme ve kararnamelerin uygulanması usul ve yasaya aykırıdır. Bu durumda, mahkemece yapılacak işlem sözleşme dışı işlerin yapıldığı tarihteki rayiç bedelleri saptanarak, bu değere göre hüküm kurulması olmalıdır.
2-BY. 101. madde gereğince temerrüt faizinin istenebilmesi için, borcun muaccel olması yeterli olmayıp ayrıca borçlunun temerrüde düşürülmesi gerekmektedir. Somut olayda, davcının Sivas 1. Noterliği’nce 9.2.1989 tarihinde 5797 sayı ile davalıya ihtarname çektiği anlaşılmaktadır. Bu ihtarnamenin davalı tarafa tebliğ tarihi araştırılarak, buna ihtarnamede “en kısa sürede” dendiğine göre makul bir süre de eklenerek bulu nacak bu tarihten itibaren davalının temerrüde düştüğü kabul edilip, faizin o tarihten başlaması gerekmektedir. Oysa mahke mece faiz başlangıcının, belediye başkanlığınca tapu sicil mü dürlüğüne imar planlarının uygulanmaya konması için yazılan müzekkerenin tarihi olan 4.7.1988 tarihinin alınması da kabule göre bozma nedenidir.
SONUÇ
1 ve 2 nolu bendlerde yazılı nedenlerle hükmün davalı yararına bozulmasına, 24.12.1991 gününde oybirliğiyle karar verildi.