Birim fiyat teklif mektubunda aritmetik hata bulunan istekli teklifi sınır değer hesabına katılır mı?

BAŞVURU SAHİBİ:

Kabya Tur. Toplu Yem. Tem. Hiz. Gıd. İnş. San. Tic. Ltd. Şti. - Şeref Turizm Gıda Orm. Ürü. Tek. İnş. ve Mal. San. Paz. Nak. İth. İhr. Ltd. Şti. - Halk Gıda Yem. San. Tic. Tur. İnş. Kuy. ve Orm. Ürü. Paz. Dış Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı,

İHALEYİ YAPAN İDARE:

Rize Devlet Hastanesi Başhekimliği,

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2021/356780 İhale Kayıt Numaralı “27 Aylık Malzemeli Yemek Pişirme Dağıtım ve Sonrası” İhalesi

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

Rize Devlet Hastanesi Başhekimliği tarafından 03.08.2021 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “27 Aylık Malzemeli Yemek Pişirme Dağıtım ve Sonrası” ihalesine ilişkin olarak Kabya Tur. Toplu Yem. Tem. Hiz. Gıd. İnş. San. Tic. Ltd. Şti. - Şeref Turizm Gıda Orm. Ürü. Tek. İnş. ve Mal. San. Paz. Nak. İth. İhr. Ltd. Şti. - Halk Gıda Yem. San. Tic. Tur. İnş. Kuy. ve Orm. Ürü. Paz. Dış Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığının 21.09.2021 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 01.10.2021 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 11.10.2021 tarih ve 46999 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 11.10.2021 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2021/1668 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, idare tarafından Kardelen Organizasyon Hiz. Rek. Tur. Gıda Tem. San. ve Tic. Ltd. Şti. - Çelikoğlu Yemek San. Tem. Tur. Nak. Gıda Paz. İnş. Med. Tük. Mad. Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığının birim fiyat teklif cetvelinde aritmetik hata bulunduğu gerekçesiyle teklifinin sınır değer hesabına dâhil edilmediği ancak Agv Gıda Yemekçilik Temiz. İnşaat Taşıma Tur. San. Tic. Ltd. Şti. tarafından birim fiyat teklif cetvelinde aritmetik hata bulunanların tekliflerinin sınır değer hesabına dâhil edilmesi gerektiğine yönelik idareye şikâyet başvurusunda bulunulduğu, bunun üzerine idare tarafından birim fiyat teklif cetvelinde aritmetik hata bulunan iş ortaklığının teklifinin sınır değer hesabın dâhil edildiği, yeni hesaplanan sınır değer sonucunda da kendi tekliflerinin sınır değerin altında kaldığı ve idarece kendilerinden aşırı düşük teklif açıklaması talep edildiği, ancak Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği'nin 59’uncu maddesinde sınır değerin geçerli teklifler üzerinde hesaplanması gerektiğinin açık bir şekilde belirtildiği, Kamu İhale Genel Tebliği’nin 16’ncı maddesi uyarınca da birim fiyat teklif cetvelinde aritmetik hata bulunan isteklilerin tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiğinin belirtildiği, bu itibarla birim fiyat teklif cetvelinde aritmetik hata bulunan isteklilerin geçerli teklif olarak değerlendirilemeyeceği ve anılan iş ortaklığının teklifinin sınır değer hesabına katılmaması gerektiği iddialarına yer verilmiştir.

A) Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu'nun “Tekliflerin alınması ve açılması” başlıklı 36’ncı maddesinde “Teklifler ihale dokümanında belirtilen ihale saatine kadar idareye verilir. İhale komisyonunca ihale dokümanında belirtilen saatte kaç teklif verilmiş olduğu bir tutanakla tespit edilerek, hazır bulunanlara duyurulur ve hemen ihaleye başlanır. İhale komisyonu teklif zarflarını alınış sırasına göre inceler. 30’uncu maddenin birinci fıkrasına uygun olmayan zarflar bir tutanak ile belirlenerek değerlendirmeye alınmaz. Zarflar isteklilerle birlikte hazır bulunanlar önünde alınış sırasına göre açılır.

İsteklilerin belgelerinin eksik olup olmadığı ve teklif mektubu ile geçici teminatlarının usulüne uygun olup olmadığı kontrol edilir. Belgeleri eksik veya teklif mektubu ile geçici teminatı usulüne uygun olmayan istekliler tutanakla tespit edilir. İstekliler ile teklif fiyatları ve yaklaşık maliyet tutarı açıklanır. Bu işlemlere ilişkin hazırlanan tutanak ihale komisyonunca imzalanır. Bu aşamada; hiçbir teklifin reddine veya kabulüne karar verilmez, teklifi oluşturan belgeler düzeltilemez ve tamamlanamaz. Teklifler ihale komisyonunca hemen değerlendirilmek üzere oturum kapatılır.” hükmü,

Anılan Kanun’un “Tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 37’nci maddesinde “İhale komisyonunun talebi üzerine idare tekliflerin incelenmesi, karşılaştırılması ve değerlendirilmesinde yararlanmak üzere net olmayan hususlarla ilgili isteklilerden yazılı olarak tekliflerini açıklamalarını isteyebilir. Ancak bu açıklama, hiçbir şekilde teklif fiyatında değişiklik yapılması veya ihale dokümanında yer alan şartlara uygun olmayan tekliflerin uygun hale getirilmesi amacıyla istenilmez ve yapılmaz.

Tekliflerin değerlendirilmesinde, öncelikle belgeleri eksik olduğu veya teklif mektubu ile geçici teminatı usulüne uygun olmadığı 36’ncı maddeye göre ilk oturumda tespit edilen isteklilerin tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılmasına karar verilir. Ancak, teklifin esasını değiştirecek nitelikte olmaması kaydıyla, belgelerde bilgi eksikliği bulunması halinde idarece belirlenen sürede isteklilerden bu eksik bilgilerin tamamlanması yazılı olarak istenir. Belirlenen sürede bilgileri tamamlamayan istekliler değerlendirme dışı bırakılır ve geçici teminatları gelir kaydedilir. Bu ilk değerlendirme ve işlemler sonucunda belgeleri eksiksiz ve teklif mektubu ile geçici teminatı usulüne uygun olan isteklilerin tekliflerinin ayrıntılı değerlendirilmesine geçilir. Bu aşamada, isteklilerin ihale konusu işi yapabilme kapasitelerini belirleyen yeterlik kriterlerine ve tekliflerin ihale dokümanında belirtilen şartlara uygun olup olmadığı ile birim fiyat teklif cetvellerinde aritmetik hata bulunup bulunmadığı incelenir. Uygun olmadığı belirlenen isteklilerin teklifleri ile birim fiyat teklif cetvellerinde aritmetik hata bulunan teklifler değerlendirme dışı bırakılır.” hükmü,

Aynı Kanun’un “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’nci maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.

İhale komisyonu;

a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,

b)  Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,

c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,          

gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.

Kurum, ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne göre aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık maliyeti 8 inci maddede öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile yapım işleri ihalelerinde sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale komisyonu bu maddenin uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas alır.” hükmü,

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği'nin “Sınır değer ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 59’uncu maddesinde “(1) İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır değeri hesaplar.

(2) Aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirme işlemlerine ilişkin olarak, ihale ilanı ve dokümanında belirtilmek kaydıyla, üçüncü, dördüncü ve beşinci fıkralardaki koşullar çerçevesinde aşağıdaki seçeneklerden bir tanesi kullanılır.

a) Sınır değerin altında olan teklifler ihale komisyonunca aşırı düşük teklif olarak tespit edilir ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili ayrıntılar yazılı olarak istenir. İhale komisyonu;

1) Verilen hizmetin ekonomik olması,

2) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,

3) Teklif edilen hizmetin özgünlüğü,

gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir. ” hükmü yer almaktadır.

Kamu İhale Genel Tebliği'nin “Aritmetik hata ve yuvarlama” başlıklı 16.5’inci maddesinde “16.5.1. Birim fiyat teklif cetvelindeki çarpım ve toplamlarda hata olması durumunda aritmetik hata olduğu kabul edilecek ve teklif doğrudan değerlendirme dışı bırakılacaktır. Kısmi teklif verilmesine imkan tanınan ihalelerde, isteklinin aritmetik hata yapılan kısma ilişkin teklifi değerlendirme dışı bırakılarak, teklif verdiği diğer kısımlar üzerinden ihale sonuçlandırılacaktır.” açıklaması,

Anılan Tebliğ’in “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde “79.1. Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer aşağıdaki kurallara göre tespit edilir.

79.1.1. Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde kar hariç yaklaşık maliyet tutarı sınır değer olarak kabul edilir.

79.1.2. Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımı ihalelerinde sınır değer;

SD: Sınır değeri,

YM: Yaklaşık maliyeti,

n: İhalenin ilk oturumunda teklif mektubu ve geçici teminatı usulüne uygun olduğu anlaşılan ve teklif tutarı yaklaşık maliyetin yüzde 60’ından düşük ve yaklaşık maliyetten yüksek olanlar dışındaki isteklilerin teklif sayısını,

T1, T2, T3….Tn: İhalenin ilk oturumunda teklif mektubu ve geçici teminatı usulüne uygun olduğu anlaşılan ve teklif tutarı yaklaşık maliyetin yüzde 60’ından düşük ve yaklaşık maliyetten yüksek olanlar dışındaki isteklilerin teklif bedellerini,

R: Sınır Değer Tespit Katsayısını” açıklaması yer almaktadır.

Rize Devlet Hastanesi tarafından “27 Aylık Malzemeli Yemek Pişirme Dağıtım ve Sonrası” adlı ihalenin 03.08.2021 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirildiği, teklifi sınır değerin altında kalan 2 istekliden 09.08.2021 tarihinde aşırı düşük teklif açıklaması talep edildiği, 03.09.2021 tarihinde ihale komisyonu kararının EKAP üzerinden isteklilere bildirildiği, ilgili kararda Seç-San Yemek Hiz. Oto. İlet. Oto. Gıda Hay. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından aşırı düşük teklif açıklaması sunulmadığı için teklifinin reddedildiği, Yetimoğulları Gıda Temizlik ve Hiz. Alım. Tic. Ltd. Şti. tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklaması uygun olmadığı için teklifinin reddedildiği, Öz Serhatlı Yem. Top. Tem. Gıda Paz. Hay. Med. Nak. İnş. San. Tic. Ltd. - Doğu-Kar Yemek Hiz. Hay. Tem. Gıda Tur. İnş. Nak. San. Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığının özel ortağı tarafından asgari iş deneyim tutarı sağlanmadığı gerekçesiyle teklifinin değerlendirme dışı bırakıldığı, Kardelen Organizasyon Hiz. Rek. Tur. Gıda Tem. San. ve Tic. Ltd. Şti. - Çelikoğlu Yemek San. Tem. Tur. Nak. Gıda Paz. İnş. Med. Tük. Mad. Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığının ise birim fiyat teklif cetvelinde aritmetik hata bulunduğu için teklifinin değerlendirme dışı bırakıldığı, ihalenin Kabya Tur. Toplu Yem. Tem. Hiz. Gıd. İnş. San. Tic. Ltd. Şti. - Şeref Turizm Gıda Orm. Ürü. Tek. İnş. ve Mal. San. Paz. Nak. İth. İhr. Ltd. Şti. - Halk Gıda Yem. San. Tic. Tur. İnş. Kuy. ve Orm. Ürü. Paz. Dış Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığının üzerinde bırakıldığı, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi isteklinin ise Agv Gıda Yemekçilik Temiz. İnşaat Taşıma Tur. San. Tic. Ltd. Şti. olarak belirlendiği, sınır değerin ise 14.389.932,98 TL olarak hesaplandığı tespit edilmiştir.

Bunun üzerine idareye yapılan bir şikâyet başvurusu kapsamında birim fiyat teklif cetvelinde aritmetik hata bulunan Kardelen Organizasyon Hiz. Rek. Tur. Gıda Tem. San. ve Tic. Ltd. Şti. - Çelikoğlu Yemek San. Tem. Tur. Nak. Gıda Paz. İnş. Med. Tük. Mad. Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığının teklifinin sınır değer hesabına dâhil edilmesi gerektiğinin iddia edildiği, idarece yapılan inceleme neticesinde bahsi geçen iş ortaklığının teklifinin sınır değer hesabına dâhil edilmesi gerektiğine karar verildiği, bunun üzerine hesaplanan yeni sınır değerin 14.648.540,56 TL olduğunun ve Kabya Tur. Toplu Yem. Tem. Hiz. Gıd. İnş. San. Tic. Ltd. Şti. - Şeref Turizm Gıda Orm. Ürü. Tek. İnş. ve Mal. San. Paz. Nak. İth. İhr. Ltd. Şti. - Halk Gıda Yem. San. Tic. Tur. İnş. Kuy. ve Orm. Ürü. Paz. Dış Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığının teklifinin sınır değerin altında kaldığının belirtildiği, bu itibarla bahsi geçen istekliden de 16.09.2021 tarihinde aşırı düşük teklif açıklaması talep edildiği görülmüştür.

EKAP üzerinden 05.10.2021 tarihinde bildirilen ikinci ihale komisyonu kararında ise; Kabya Tur. Toplu Yem. Tem. Hiz. Gıd. İnş. San. Tic. Ltd. Şti. - Şeref Turizm Gıda Orm. Ürü. Tek. İnş. ve Mal. San. Paz. Nak. İth. İhr. Ltd. Şti. - Halk Gıda Yem. San. Tic. Tur. İnş. Kuy. ve Orm. Ürü. Paz. Dış Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığının aşırı düşük teklif açıklamaları uygun görülerek ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi istekli olarak belirlendiği, Agv Gıda Yemekçilik Temiz. İnşaat Taşıma Tur. San. Tic. Ltd. Şti.nin ise ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi istekli olarak belirlendiği tespit edilmiştir.

Başvuru sahibi istekli tarafından Kardelen Organizasyon Hiz. Rek. Tur. Gıda Tem. San. ve Tic. Ltd. Şti. - Çelikoğlu Yemek San. Tem. Tur. Nak. Gıda Paz. İnş. Med. Tük. Mad. Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığının birim fiyat teklif cetvelinde aritmetik hata bulunduğu, dolayısıyla geçerli teklif olarak değerlendirilemeyeceği, buradan hareketle bahsi geçen iş ortaklığının teklifinin sınır değer hesabına dâhil edilmemesi gerektiği iddia edilmiştir.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 36’ncı maddesine göre, ihale komisyonunun ilk oturumda isteklilerin belgelerinin eksik olup olmadığını ve teklif mektubu ile geçici teminatlarının usulüne uygun olup olmadığını kontrol edeceği, anılan Kanun’un 37’nci maddesine göre ise, ikinci oturumda ihale komisyonun, tekliflerin değerlendirilmesine geçip, öncelikle belgeleri eksik olduğu veya teklif mektubu ile geçici teminatı usulüne uygun olmadığı 36’ncı maddeye göre ilk oturumda tespit edilen isteklilerin tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılmasına karar vereceği, daha sonra ilk değerlendirme ve işlemler sonucunda belgeleri eksiksiz ve teklif mektubu ile geçici teminatı usulüne uygun olan isteklilerin tekliflerinin ayrıntılı değerlendirilmesine geçip, isteklilerin ihale konusu işi yapabilme kapasitelerini belirleyen yeterlik kriterlerine ve tekliflerin ihale dokümanında belirtilen şartlara uygun olup olmadığı ile birim fiyat teklif cetvellerinde aritmetik hata bulunup bulunmadığını inceleyeceği ve uygun olmadığı belirlenen isteklilerin teklifleri ile birim fiyat teklif cetvellerinde aritmetik hata bulunan teklifleri değerlendirme dışı bırakacağı anlaşılmaktadır.

Anılan Kanunun 36’ncı maddesi uyarınca ilk oturumda teklif mektubu ve geçici teminatı usulüne uygun sunan isteklilerin teklifleri “geçerli teklif” olarak dikkate alınacak ve Kamu İhale Genel Tebliği'nin 79’uncu maddesi uyarınca da teklif mektubu ve geçici teminatı usulüne uygun olan teklifler üzerinden sınır değer hesaplanacaktır. Birim fiyat teklif cetvelinde aritmetik hata olan isteklilerin teklifi sınır değer hesabına katılacaktır. Dolayısıyla, birim fiyat teklif cetvelinde aritmetik hata bulunan Kardelen Organizasyon Hiz. Rek. Tur. Gıda Tem. San. ve Tic. Ltd. Şti. - Çelikoğlu Yemek San. Tem. Tur. Nak. Gıda Paz. İnş. Med. Tük. Mad. Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığının teklifinin sınır değer hesabına dâhil edilmesi gerektiği ve idarece de sınır değer hesabına dâhil edildiği anlaşılmış olup idare tarafından tesis edilen işlemin yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.

B) İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in 18’inci maddesi yönünden yapılan inceleme sonucunda herhangi bir aykırılık tespit edilmemiştir.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddine,

   Oybirliği ile karar verildi.