Bilonço ve bilonçoya ait belgelerde bulunması gereken niteliklere ilişkin açıklayıcı karar.

Toplantı No

: 2016/053

Gündem No

: 30

Karar Tarihi

: 28.09.2016

Karar No

: 2016/UH.I-2405

Şikayetçi: 

Biter Kervan Yemek Üretim Sağlık Gıda Ürn. İnşaat Tem. Taah. Sanayi ve Tic. Ltd. Şti. 

İhaleyi Yapan Daire: 

Kulp İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü 

Başvuru Tarih ve Sayısı: 

29.08.2016 / 49340 

Başvuruya Konu İhale: 

2016/253431 İhale Kayıt Numaralı "2016-2017 Eğitim Öğretim Yılı Taşımalı Eğitim Erişim Yoluyla 6 Taşıma Merkezi İlkokul-Ortaokula 1716 Öğrenciye Kumanya Ve 8 Taşıma Merkezi İlkokul-Ortaokula 2537 Öğrenciye 180 İş Günü Sıcak Yemek Verilmesi İşi" İhalesi 

TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER:    

Başkan: Hamdi GÜLEÇ

Üyeler: II. Başkan Şinasi CANDAN, Osman DURU, Erol  ÖZ, Köksal SARINCA, Dr. Ahmet İhsan ŞATIR, Hasan KOCAGÖZ, Mehmet  ATASEVER, Oğuzhan YILDIZ

BAŞVURU SAHİBİ:

Biter Kervan Yemek Üretim Sağlık Gıda Ürn. İnşaat Tem. Taah. Sanayi ve Tic. Ltd. Şti.,

Çamlıca Mahallesi Felek Caddesi Yeni Cezaevi Karşısı BATMAN

İHALEYİ YAPAN İDARE:

Kulp İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü,

Yeni Mahalle Hükümet Konağı 2 21900 Kulp/DİYARBAKIR

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2016/253431 İhale Kayıt Numaralı “2016-2017 Eğitim Öğretim Yılı Taşımalı Eğitim Erişim Yoluyla 6 Taşıma Merkezi İlkokul-Ortaokula 1716 Öğrenciye Kumanya ve 8 Taşıma Merkezi İlkokul-Ortaokula 2537 Öğrenciye 180 İş Günü Sıcak Yemek Verilmesi İşi” İhalesi

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

Kulp İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü tarafından 10.08.2016 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “2016-2017 Eğitim Öğretim Yılı Taşımalı Eğitim Erişim Yoluyla 6 Taşıma Merkezi İlkokul-Ortaokula 1716 Öğrenciye Kumanya ve 8 Taşıma Merkezi İlkokul-Ortaokula 2537 Öğrenciye 180 İş Günü Sıcak Yemek Verilmesi İşi” ihalesine ilişkin olarak Biter Kervan Yemek Üretim Sağlık Gıda Ürn. İnşaat Tem. Taah. Sanayi Ve Tic. Ltd. Şti.nin 22.08.2016 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 22.08.2016 tarihli yazısı ile reddi  üzerine, başvuru sahibince 29.08.2016 tarih ve 49340 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 26.08.2016 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2016/1998 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,

1) Tekliflerinin bilanço veya eşdeğer belgeleri sunulmadığı gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakıldığı, ancak teklif dosyası içerisinde 2015 yılına ait bilançonun sunulduğu, ayrıca herhangi bir eksiklik var ise söz konusu eksikliğin tamamlatılabilir nitelikte olduğu ve kendilerine 3 günlük süre verilerek tamamlatılması gerektiği,

2) İdare tarafından kamu yararı ve gerekli rekabetin sağlanamadığı nedeniyle ihalenin iptal edildiği, ancak ihaleye 5 isteklinin katıldığı ve verilen teklif bedellerinin yaklaşık maliyetin altında olduğu hususu göz önünde bulundurulduğunda anılan iptal kararının mevzuata uygun olmadığı iddialarına yer verilmiştir.

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:

17.08.2016 tarihinde ihale yetkilisince onaylanan ihale komisyonu kararı incelendiğinde, şikâyete konu ihaleye 5 isteklinin teklif sunduğu, isteklilerden SHM Sos. Hizm. Dan. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin teklifinin geçici teminat sunulmadığı gerekçesiyle Biter Kervan Yem. Üret. Sağ. Gıda Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin teklifinin ise bilanço veya eşdeğer belgelerin sunulmadığı gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakıldığı, hazırlanmış olan yaklaşık maliyet göz önünde bulundurularak yapılan hesaplama sonucunda teklifleri aşırı düşük bulunan Truva Yem. Vet. Temz. San. ve Tic. Ltd. Şti. ile Ömer Yıldız Haz. Yem. İnş. Tic. Ltd. Şti.nden aşırı düşük teklif açıklamalarının talep edildiği, süresi içerisinde iki isteklinin de aşırı düşük teklif açıklaması sunmadığından dolayı tekliflerinin reddedildiği anlaşılmıştır. İhale komisyonu tarafından yapılan değerlendirme neticesinde, 4 isteklinin teklifinin değerlendirme dışı bırakıldığı ve geriye yalnızca MAK Gıda İnş. Tem. Teks. Taah. San. Tic. Ltd. Şti.nin geçerli teklif olarak kaldığı, söz konusu teklif bedelinin en yüksek teklif olması hususu ile Kanun’un 5’inci maddesinde yer alan rekabet ve kamu yararı ilkeleri de göz önünde bulundurulduğunda ihalenin iptal edilmesine karar verildiği görülmüştür.

İdari Şartname’nin 2’nci maddesinde ihale konusu işin adı “2016-2017 Eğitim Öğretim Yılı taşımalı eğitim erişim yoluyla 6 taşıma merkezi ilkokul-ortaokula 1716 öğrenciye kumanya ve 8 taşıma merkezi ilkokul-ortaokula 2537 öğrenciye 180 iş günü sıcak yemek verilmesi işi” şeklinde belirtilmiş olup aynı Şartname’nin 7.4.2’nci maddesinde “İsteklinin ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait yıl sonu bilançosu veya eşdeğer belgeleri.

a) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olan istekliler, yıl sonu bilançosunu veya bilançonun gerekli kriterleri sağlandığını gösteren bölümlerini,

b) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olmayan istekliler, yıl sonu bilançosunu veya bilançonun gerekli kriterleri sağladığını gösteren bölümlerini ya da bu kriterlerin sağlandığını göstermek üzere serbest muhasebeci, yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir tarafından standart forma uygun olarak düzenlenen belgeyi (Standart Form: KİK025.1/H)

sunmaları gerekmektedir.

Sunulan bilanço veya eşdeğer belgelerde;

a) Belli sürelerde nakit akışını sağlayabilmesi için gerekli likiditeye ve kısa dönem (bir yıl) içinde borç ödeme gücüne sahip olup olmadığını gösteren cari oranın (dönen varlıklar/kısa vadeli borçlar) en az 0,75 olması, (hesaplama yapılırken; yıllara yaygın inşaat maliyetleri dönen varlıklardan, yıllara yaygın inşaat hakediş gelirleri ise kısa vadeli borçlardan düşülecektir),

b) Aktif varlıkların ne kadarının öz kaynaklardan oluştuğunu gösteren öz kaynak oranının (öz kaynaklar/toplam aktif) en az 0,15 olması, (hesaplama yapılırken, yıllara yaygın inşaat maliyetleri toplam aktiflerden düşülecektir),

c) Kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklara oranının 0,50'den küçük olması,

ve belirtilen üç kriterin birlikte sağlanması zorunludur. Sunulan bilançolarda varsa yıllara yaygın inşaat maliyetleri ile yıllara yaygın inşaat hakediş gelirlerinin gösterilmesi

gerekir.

Yukarıda belirtilen kriterleri bir önceki yılda sağlayamayanlar, son iki yıla ait belgelerini sunabilirler. Bu takdirde, son iki yılın parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.

Bilanço veya bilançonun yukarıda belirtilen kriterlerin sağlandığını gösteren bölümlerinin ilgili mevzuatına göre düzenlenmiş ve serbest muhasebeci, yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir ya da vergi dairesince onaylanmış olması zorunludur. Yabancı ülkede düzenlenen bilanço veya bilançonun yukarıda belirtilen kriterlerin sağlandığını gösteren bölümlerinin ise o ülke mevzuatına göre düzenlenmesi ve bu belgeleri düzenlemeye yetkili merci tarafından onaylanmış olması gereklidir.

Yabancı ülkede düzenlenen yayımlanması zorunlu olmayan bilançoların veya bunların bölümlerinin ibraz edilmemesi durumunda, yukarıda belirtilen kriterlerin sağlandığı o ülke mevzuatına göre bu belgeleri düzenlemeye yetkili merci tarafından onaylanmış belge ile tevsik edilebilir.

Serbest meslek erbabı tarafından sunulan, ilgili mevzuatına göre düzenlenmiş ve onaylanmış serbest meslek kazanç defteri özetinde gösterilen değerlere göre, son yıla ait toplam gelirin toplam gidere oranının veya son iki yıla ait gelir ve giderlerin parasal tutarlarının ortalaması üzerinden bulunacak oranın en az (1,25) olması şartı aranır. Serbest meslek kazanç defteri özetinin serbest muhasebeci, yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir ya da vergi dairesince onaylı olması gerekir.

İsteklinin ortak girişim olması halinde, ortakların her birinin istenen belgeleri ayrı ayrı sunması ve yukarıda belirtilen kriterleri sağlaması zorunludur.” düzenlemesine yer verilmiştir.

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 35’inci maddesinde “1) Bilançonun veya eşdeğer belgelerin istenildiği ihalelerde ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait;

a) Yayınlanması zorunlu olan yıl sonu bilançosunun veya gerekli bölümlerinin,

b) (a) bendinde belirtilen belgelere eşdeğer belgelerin,

her ikisinin de idarece istenilmesi zorunludur.

(2) Bilanço veya eşdeğer belgeler kapsamında;

a) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olan aday ve istekliler yıl sonu bilançosunu veya bilançonun üçüncü fıkradaki kriterlerin sağlandığını gösteren bölümlerini,

b) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olmayan aday ve istekliler yıl sonu bilançosunu veya bilançonun üçüncü fıkradaki kriterlerin sağlandığını gösteren bölümlerini ya da bu kriterlerin sağlandığını göstermek üzere  serbest muhasebeci, yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavirce standart forma uygun olarak düzenlenen belgeyi sunar.

(3) Adayın veya isteklinin ikinci fıkra uyarınca sunduğu belgelerde;

a) Belli sürelerde nakit akışını sağlayabilmesi için gerekli likiditeye ve kısa dönem (bir yıl) içinde borç ödeme gücüne sahip olup olmadığını gösteren cari oranın (dönen varlıklar/kısa vadeli borçlar) en az 0,75 olması, (hesaplama yapılırken; yıllara yaygın inşaat maliyetleri dönen varlıklardan, yıllara yaygın inşaat hakediş gelirleri ise kısa vadeli borçlardan düşülecektir),

b) Aktif varlıkların ne kadarının öz kaynaklardan oluştuğunu gösteren öz kaynak oranının (öz kaynaklar/toplam aktif) en az 0,15 olması, (hesaplama yapılırken, yıllara yaygın inşaat maliyetleri toplam aktiflerden düşülecektir),

c) Kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklara oranının 0,50’den küçük olması,

ve belirtilen üç kriterin birlikte sağlanması zorunludur. Sunulan bilançolarda varsa yıllara yaygın inşaat maliyetleri ile yıllara yaygın inşaat hakediş gelirlerinin gösterilmesi gerekir.

(4) Yukarıda belirtilen kriterleri bir önceki yılda sağlayamayanlar, son iki yıla ait belgelerini sunabilirler. Bu takdirde, son iki yılın parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.

(5) İhale veya son başvuru tarihi yılın ilk dört ayında olan ihalelerde, bir önceki yıla ait belgelerini sunmayanlar, iki önceki yıla ait belgelerini sunabilirler. Bu belgelerde yeterlik kriterini sağlayamayanlar ise iki önceki yılın belgeleri ile üç önceki yılın belgelerini sunabilirler. Bu durumda, belgeleri sunulan yılların parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.” hükmü yer almaktadır.

Yukarıda anılan mevzuat hükmü ve şartname düzenlemeleri birlikte incelendiğinde, isteklilerin 2015 yılına ait bilançolarını veya eşdeğer belgelerini sunmaları gerektiği, anılan belgeler üzerinde mevzuat ve şartnamede belirtilen oranların sağlandığına ilişkin bilgilerin yer alması gerektiği, bu oranları 2015 yılında sağlayamayan isteklilerin 2014 yılına ait bilançolarını da sunabilecekleri anlaşılmıştır.

Başvuru sahibinin teklifi incelendiğinde, 2015 yılına ait bilançonun sunulduğu, anılan bilançonun SMMM onaylı olduğu, onaylayan SMMM’ye ait bilgilere de yer verildiği, söz konusu bilanço içerisinde yer alan bilgilerden İdari Şartname içerisinde belirtilen üç oranın da sağlandığı tespit edilmiş olup idare tarafından başvuru sahibinin teklifinin bilançonun sunulmadığı gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakılması işlemi mevzuata uygun bulunmamıştır.

2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 5’inci maddesinde “İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur.” hükmü,

39’uncu maddesinde “İhale komisyonu kararı üzerine idare, verilmiş olan bütün teklifleri reddederek ihaleyi iptal etmekte serbesttir. İhalenin iptal edilmesi halinde bu durum bütün isteklilere derhal bildirilir. İdare bütün tekliflerin reddedilmesi nedeniyle herhangi bir yükümlülük altına girmez. Ancak, idare isteklilerin talepte bulunması halinde, ihalenin iptal edilme gerekçelerini talep eden isteklilere bildirir.^” hükmü,

40’ncı maddesinde “İhale yetkilisi, karar tarihini izleyen en geç beş iş günü içinde ihale kararını onaylar veya gerekçesini açıkça belirtmek suretiyle iptal eder.” hükmü yer almaktadır.

Yukarıda anılan Kanun hükümlerinden ihale komisyonlarının bütün teklifleri reddederek ihaleyi iptal etme yetkisine sahip oldukları, söz konusu işlem nedeniyle herhangi bir yükümlülük altına girmeyecekleri, anılan kararın ihale yetkilisi tarafından en geç beş iş günü içerisinde onaylanması gerektiği ifade edilmiş olup anılan ihaleyi iptal etme yetkisinin sınırsız olmadığı ve Kanun’un 5’inci maddesinde belirtilen temel ilkeler ile sınırlandırıldığı sonucuna ulaşılmıştır.

İhalenin iptali kararına dayanak teşkil eden gerekçe incelendiğinde, şikâyete konu ihalede 14 adet doküman satın alındığı, 5 isteklinin ihaleye teklif sunduğu, yapılan inceleme sonucunda geriye tek geçerli teklifin kaldığı, anılan teklifin diğer teklifler arasında en yüksek teklif bedeli ve yaklaşık maliyete yakın olduğu hususları göz önünde bulundurulduğunda kamu yararı da gözetilerek ihalenin Kanun’un 39’uncu maddesi gereğince ihalenin iptal edildiği, söz konusu komisyon kararının da ihale yetkilisi tarafından 17.08.2016 tarihinde onaylandığı anlaşılmış olup idarenin iptal gerekçesinin kısaca ihalede tek geçerli teklif kalması ve anılan teklifin yaklaşık maliyete yakın en yüksek teklif olduğu, incelemenin de bu gerekçe doğrultusunda yapılması gerektiği sonucuna varılmıştır.

Başvuru sahibinin ilk iddiasının değerlendirilmesi sonucunda, teklifinin yeterlik aşamasında idare tarafından değerlendirme dışı bırakılması işleminin mevzuata uygun bulunmadığına ve teklifinin değerlendirmeye alınması gerektiğine karar verildiği hususu göz önüne alındığında idarenin iptal gerekçesine dayanak teşkil eden tek istekli kalması ve anılan isteklinin sunduğu teklif fiyatının yaklaşık maliyete yakın olduğu gerekçesinin ortadan kalktığı anlaşılmış olup ihalenin iptal kararının bu gerekçe ile iptal edilmesi gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.

Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, ihalenin iptal kararının iptal edilmesi suretiyle Biter Kervan Yem. Üret. Sağ. Gıda Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin teklifinin değerlendirmeye alınması ve bu aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,

Esasta 
   Oybirliği, gerekçede oyçokluğu ile karar verildi