İhalede tenzilat oranı az olduğu gerekçesi ile idare ihaleyi iptal edebilir mi?

Toplantı No

: 2016/053

Gündem No

: 40

Karar Tarihi

: 28.09.2016

Karar No

: 2016/UY.I-2401

Şikayetçi: 

Egemen İnş. Ve Tic. A.Ş. - Ecay İnş. San. Tur. Ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı 

İhaleyi Yapan Daire: 

Hatay Valiliği Yatırım İzleme Ve Koordinasyon Başkanlığı 

Başvuru Tarih ve Sayısı: 

26.08.2016 / 49293 

Başvuruya Konu İhale: 

2016/152068 İhale Kayıt Numaralı "Huzurevi İnşaatı" İhalesi 

TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER:    

Başkan: Hamdi GÜLEÇ

Üyeler: II. Başkan Şinasi CANDAN, Osman DURU, Erol ÖZ, Köksal SARINCA, Dr. Ahmet İhsan ŞATIR, Hasan KOCAGÖZ, Mehmet ATASEVER, Oğuzhan YILDIZ

BAŞVURU SAHİBİ:

Egemen İnş. ve Tic. A.Ş. - Ecay İnş. San. Tur. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı,

Çay Mah. Atatürk Bulvarı Egemen Plaza No: 27 İskenderun/HATAY

İHALEYİ YAPAN İDARE:

Hatay Valiliği Yatırım İzleme ve Koordinasyon Başkanlığı,

Kışlasaray Mah. Fevzi Çakmak Cad. No: 17 31100 Antakya/HATAY

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2016/152068 İhale Kayıt Numaralı “Huzurevi İnşaatı” İhalesi

KURUMCA YAPILAN İNCELEME:

Hatay Valiliği Yatırım İzleme ve Koordinasyon Başkanlığı tarafından 18.07.2016 tarihinde belli istekliler arasında ihale usulü ile gerçekleştirilen “Huzurevi İnşaatı” ihalesine ilişkin olarak Egemen İnş. ve Tic. A.Ş. - Ecay İnş. San. Tur. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı tarafından 26.08.2016 tarih ve 49293 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 26.08.2016 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2016/1992 sayılı şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi:

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle; tenzilat oranının düşüklüğü ve yeterli rekabetin oluşmadığı gerekçesiyle ihalenin iptal edildiği, ancak söz konusu ihalede 7 geçerli teklifin sunulduğu ve rekabetin oluştuğu, kendi teklifleriyle birlikte tenzilat oranının yaklaşık maliyete göre %7,08 olduğu, ihalede tekliflerin yaklaşık maliyetin altında olduğu, ihale konusu işin zor ve detaylı olması nedeniyle ihalenin belli istekliler arasında ihale usulüyle yapıldığı, idarenin yaklaşık maliyeti düşük veya yüksek hesaplama olasılığının bulunduğu, bu nedenle yaklaşık maliyetin düşük hesaplanması durumunda tenzilat oranının da düşük olacağı, idarenin tüm ihalelerinde tenzilat oranının %25’in üzerinde olduğu iddiasının gerçeği yansıtmadığı, aynı idarenin Erzin Kültür Merkezi İkmal İnşaatı, Hatay Yeni Müze 2. Etap İkmal İnşaatı, Samandağ Kültür Merkezi İnşaatı gibi ihalelerinde tenzilat oranının %25’ten az olduğu, teklifler arasında kendi tekliflerinin en düşük olduğu, bu nedenle ihalenin iptali kararının iptal edilmesi gerektiği iddialarına yer verilmiştir.

İptal gerekçeleri ile sınırlı olarak yapılan inceleme sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel ilkeler” başlıklı 5’inci maddesinde “İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur.

...” hükmü,

Anılan Kanun’un “Bütün tekliflerin reddedilmesi ve ihalenin iptali” başlıklı 39’uncu maddesinde “İhale komisyonu kararı üzerine idare, verilmiş olan bütün teklifleri reddederek ihaleyi iptal etmekte serbesttir. İhalenin iptal edilmesi halinde bu durum bütün isteklilere derhal bildirilir. İdare bütün tekliflerin reddedilmesi nedeniyle herhangi bir yükümlülük altına girmez. Ancak, idare isteklilerin talepte bulunması halinde, ihalenin iptal edilme gerekçelerini talep eden isteklilere bildirir.” hükmü,

Söz konusu Kanun’un “İhalenin karara bağlanması ve onaylanması” başlıklı 40’ıncı maddesinde “37 ve 38’inci maddelere göre yapılan değerlendirme sonucunda ihale, ekonomik açıdan en avantajlı teklifi veren isteklinin üzerinde bırakılır.

Ekonomik açıdan en avantajlı teklif, sadece fiyat esasına göre veya fiyat ile birlikte işletme ve bakım maliyeti, maliyet etkinliği, verimlilik, kalite ve teknik değer gibi fiyat dışındaki unsurlar da dikkate alınarak belirlenir. Ekonomik açıdan en avantajlı teklifin fiyat dışındaki unsurlar da dikkate alınarak belirleneceği ihalelerde, ihale dokümanında bu unsurların parasal değerleri veya nispi ağırlıkları belirlenir.

Bu Kanun’un 63’üncü maddesine göre ihale dokümanında yerli istekliler lehine fiyat avantajı sağlanacağı belirtilen ihalelerde, bu fiyat avantajı da uygulanmak suretiyle ekonomik açıdan en avantajlı teklif belirlenerek ihale sonuçlandırılır.

En düşük fiyatın ekonomik açıdan en avantajlı teklif olarak değerlendirildiği ihalelerde, birden fazla istekli tarafından aynı fiyatın teklif edildiği ve bunların da ekonomik açıdan en avantajlı teklif olduğu anlaşıldığı takdirde, ikinci fıkrada belirtilen fiyat dışındaki unsurlar dikkate alınmak suretiyle ekonomik açıdan en avantajlı teklif belirlenerek ihale sonuçlandırılır.

İhale komisyonu gerekçeli kararını belirleyerek, ihale yetkilisinin onayına sunar. Kararlarda isteklilerin adları veya ticaret unvanları, teklif edilen bedeller, ihalenin tarihi ve hangi istekli üzerine hangi gerekçelerle yapıldığı, ihale yapılmamış ise nedenleri belirtilir.

İhale yetkilisi, karar tarihini izleyen en geç beş iş günü içinde ihale kararını onaylar veya gerekçesini açıkça belirtmek suretiyle iptal eder.  

İhale; kararın onaylanması halinde geçerli, iptal edilmesi halinde ise hükümsüz sayılır.

İhale kararları ihale yetkilisince onaylanmadan önce idareler, ihale üzerinde kalan istekli ile varsa ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi isteklinin ihalelere katılmaktan yasaklı olup olmadığını teyit ettirerek buna ilişkin belgeyi ihale kararına eklemek zorundadır. İki isteklinin de yasaklı çıkması durumunda ihale iptal edilir.” hükmü yer almaktadır.

İdari Şartname’nin İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde ihale konusu işin adının “Huzurevi İnşaatı”, miktarı ve türünün ise “1 Adet İnşaat Yapım İşi (Toplam İnşaat Alanı:15304,35 metrekare, Toplam Oda Sayısı:156, Toplam Yatak Sayısı:230)” olduğu anlaşılmıştır.

Anılan mevzuat hükümleri ve ihale dokümanı birlikte değerlendirildiğinde, ihalenin iptal edilmesi hususunda idarelere takdir yetkisi tanındığı anlaşılmakla birlikte, bu yetkinin mutlak ve sınırsız olmadığı, kamu yararı ve hizmet gerekleri ile sınırlı olduğu anlaşılmaktadır.

Yapılan inceleme neticesinde, belli istekliler arasında ihale usulü ile yapılan başvuru konusu ihalede 27 adet ön yeterlik ihale dokümanı satın alındığı, 14.06.2016 tarihinde ön yeterlik değerlendirmesi yapılan ihaleye 26 adayın katıldığı, 14.06.2016 tarihli Ön Yeterlik Değerlendirme Sonuç Tutanağı ile 24 adayın ön yeterlik başvurusunun uygun bulunduğu, tam puan alan 20 adayın teklif vermeye davet edildiği, 13 isteklinin ihaleye katıldığı, 6 isteklinin teşekkür mektubu sunduğu, ihale komisyonu tarafından yapılan değerlendirme sonucunda 7 isteklinin de teklifinin geçerli olduğunun belirlendiği anlaşılmıştır.

İhale işlem dosyasının incelenmesinden 29.07.2016 tarihli ihale komisyonu kararı ile Ecay İnşaat San. Tur. ve Tic. Ltd. Şti. - Egemen İnş. ve Tic. A.Ş. İş Ortaklığının ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi istekli olarak belirlendiği, ancak ihale yetkilisi tarafından “Belli istekliler arasında ihale usulü ile yapılan bu ihaleye yeterli olan 20 firma davet edilmiş, ihale günü bu firmalardan 13'ü ihale dosyası teslim etmiştir. Ancak; dosya teslim eden firmalardan 6'sı teşekkür ederek fiyat teklifi sunmamış, 7 firma fiyat teklifi sunmuştur. İhale sonucu ekonomik açıdan en avantajlı teklifin yaklaşık maliyete göre tenzilat oranı %7,08 olmuştur. Bu tenzilat oranının düşük olduğu, her ne kadar 7 firma fiyat teklifi sunmuş ise de yeterli rekabet şartlarının oluşmadığı kanaatine varılmıştır. İdaremizin yapmış olduğu yapım ihalelerinde tenzilat oranının ortalama %25'in üzerinde olduğu göz önünde bulundurularak 4734 Sayılı Kamu İhale Kanununun 39 uncu maddesi uyarınca ihalenin iptaline karar verilmiştir.” şeklindeki gerekçe ile ihalenin iptaline karar verildiği ve anılan kararın isteklilere EKAP üzerinden bildirildiği anlaşılmıştır.

Yapılan incelemede ihalede 7 istekli tarafından teklif verildiği, bu tekliflerin tamamının geçerli olarak belirlendiği, sınır değerin altında teklif bulunmadığı görülmüştür.

Yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri çerçevesinde ihale komisyonu kararı üzerine, idarenin verilen bütün teklifleri reddetmekte ve ihaleyi iptal etmekte serbest olduğu değerlendirilmektedir. Her ne kadar idarelere tanınan bu yetki mutlak ve sınırsız olmasa da mevcut ihalede rekabetin sağlanamaması ve tenzilat oranının düşük olmasının haklı bir gerekçe olarak kabul edilebileceği, idarece alınan iptal kararı ile kamu kaynaklarının etkili, ekonomik ve verimli kullanılması ilkesine aykırı hareket edilmesinin önlenmek istenildiği sonucuna ulaşılmıştır.

Dolayısıyla 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 5’inci maddesindeki temel ilkelerin idareye yüklediği sorumluluk çerçevesinde bütün tekliflerin reddedilmek suretiyle idarece tesis edilen iptal işleminin idarenin takdir yetkisi kapsamında ve kamu ihale mevzuatına uygun olduğu anlaşıldığından başvurunun yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddine,

   Oybirliği ile karar verildi.